پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,230 |
| تعداد مقالات | 67,765 |
| تعداد مشاهده مقاله | 115,202,446 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,950,594 |
بازشناسی طراحی فرهنگمحور در منسوجات عصر آلبویه (با تأکید بر سه نمونه از پارچههای تدفینی) | ||
| نشریه هنرهای زیبا: هنرهای تجسمی | ||
| مقاله 12، دوره 28، شماره 1، فروردین 1402، صفحه 129-138 اصل مقاله (628.95 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jfava.2022.330145.666835 | ||
| نویسندگان | ||
| فاطمه زاده عباس* 1؛ مهیار اسدی2؛ سمیرا پناهی درچه3 | ||
| 1کارشناس ارشد تاریخ هنر جهان اسلام، گروه مطالعات عالی هنر، دانشکده هنرهای تجسمی، دانشکدگان هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، تهران، ایران. | ||
| 2استادیار گروه نقاشی و مجسمه سازی، دانشکده هنرهای تجسمی، دانشکدگان هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، تهران، ایران. | ||
| 3کارشناسی ارشد تاریخ هنر جهان اسلام، گروه مطالعات عالی هنر، دانشکده هنرهای تجسمی، دانشکدگان هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، تهران، ایران. | ||
| چکیده | ||
| آلبویه از دیلمیان شیعۀ زیدی، مدعی میراثداری ساسانیان بودند. دورۀ ایشان، به واسطۀ برخورداری از فرهنگی شیعی-ایرانی از مهمترین اعصار تمدن اسلامی بود. آثار هنری آنها نمایانگر بازگشتی به هویت ملی-ایرانی در عین بهرهگیری از مفاهیم اسلامی است. از شاخصترین مصنوعات این دوره منسوجاتاند که در تزئین آنها، نقوش برگرفته از ایران باستان در قالب مفاهیم دینی همراه آیات و نوشتههای اسلامی استفاده شده و میتوان به کاربرد خاص بعضی از نمونهها در مراسم تدفین اشاره کرد که تا پیش از این کمتر بدان توجه شده است. این مقاله ضمن مطالعۀ فرهنگ و عقاید حاکمِ مؤثر در دورۀ آلبویه، با هدف تبیین زمینهها و عوامل مؤثر بر چگونگی طراحی نقوش منسوجات این عصر، به مطالعۀ تزئینات سه نمونه از پارچههای تدفینی محفوظ در موزههای کلیولند و ویکتوریا-آلبرت با استفاده از رویکرد طراحی فرهنگمحور پرداخته و به این سوال پاسخ میدهد که عوامل موثر بر طراحی نقوش منسوجات تدفینی آلبویه کداماند. روش پژوهشِ مقاله تفسیری-تاریخی بوده است. اطلاعات از منابع کتابخانهای و سایتهای معتبر گردآوری و به صورت کیفی تحلیل شدهاند. نتایج حاکی از تاثیر همکناری اعتقادات زرتشتی، اعتقادات شیعی و سنتهای هنری دورانهای ساسانی و اسلامی در شکلگیری تزئینات منسوجات و نکته مهم، توجه به کاربرد و کاربر در طراحی نوع تزئینات این منسوجات است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| طراحی فرهنگمحور؛ آلبویه؛ هنر آلبویه؛ منسوجات تدفینی؛ پارچه تابوت | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Recognition of cultural-oriented design in the textiles of the Al-Buyid era (Emphasizing three examples of funerary fabrics) | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Fatemeh Zadeh Abbas1؛ Mahyar Asadi2؛ Samira Panahi Dorche3 | ||
| 1Master of Art History of Islamic World, Department of Advanced Studies of Art, School of Visual Arts, College of Fine Arts, University of Tehran, Tehran, Iran. | ||
| 2Assistant Professor, Department of Painting and Sculpture School of Visual Arts, College of Fine Arts, University of Tehran, Tehran, Iran. | ||
| 3 Master of Art History of Islamic World, Department of Advanced Studies of Art, School of Visual Arts, College of Fine Arts, University of Tehran, Tehran, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| The Middle East has been the place of various cultural ties. One of the most brilliant of these ages is the era of Al-Buyid. The Buyids was a tribe of Daylaman of Zaidi Shiites who claimed to be descendants of the Sassanids. This period, due to its Shiite-Iranian culture, is one of the most important eras of Islamic civilization. During this period, the Arabic language alongside the Persian language became the literary language of the country and the greats of art and literature came and went to court. Mu'izz al-Dawla did not speak Arabic when capturing Baghdad. But later the Buyids came to the masters of science that they wrote poetry in Arabic. The reign of Azud al-Dawla was an era of prosperity and progress for the Buyids. The artworks of the Buyid period represent a return to the Iranian national identity while using Islamic concepts. However, there was no sudden change in the works of this period compared to the Sassanid period, and despite the Islamic standards and identity, they strongly followed the ancient methods, especially the Sassanids. One of the most prominent artifacts of this period are textiles, which are decorated with motifs taken from ancient Iran in the form of religious concepts along with Islamic verses and writings, and we can mention the special use of some of them in funeral ceremonies. This article aims to identify the factors influencing the emergence of this particular application in Buyids’ textiles while studying the prevailing and influential cultural beliefs, through studying the designs and inscriptions of three examples of burial fabrics preserved in Cleveland and Victoria and Albert Museums; consequently, a question is raised: what are the cultural factors influencing the design and use of Buyids’ burial textiles? The main approach of this research for the analysis of selected textiles is culture-based design. The model used in the culture-based design is based on the model proposed by Dr. Ajdari and his teammates, which studies a phenomenon in four levels of obvious and interpretable data, views in society, ideology, and mythological attitudes. This model is based on the futures research method; CLA. The research method used in this article is interpretive-historical and data collection is desk-based and analyzed qualitatively. The results show that Zoroastrian beliefs, surviving motifs of the Sassanid era, motifs of the Islamic era, and Shiite beliefs of Daylams have played a role in how motifs of these textiles were formed. The Patterns such as the tree of life, angels, peacock, lion, etc., originate from the culture of Sassanid Iran, which has adapted to Islamic concepts. This combination is subtly used in a way that leads to the creation of symbols interacting with the user. It is significant that the designer designed these fabrics according to their subject, with related designs and writings (relating to death), and then woven and used them. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Culture-oriented design, Culture, Al-Buyid art, Al-Buyid textiles, Coffin fabric | ||
| مراجع | ||
|
ایمان‌پور، محمدتقی، و همکاران. (1391). «بازتاب هنر و اندیشۀ ساسانیان در هنر عهد آلبویه: هنر معماری و فلزکاری». تاریخ‌نامۀ ایران بعد از اسلام. (شماره 5)، 53- 21.
اژدری، علیرضا و همکاران. (1389). «به سوی راهکاری برای طراحی فرهنگمحور». هنرهای زیبا- هنرهای تجسمی. (شماره 42)، 65- 57. اتینگهاوزن، ریچارد، و الگ گرابار. (1384). هنر و معماری اسلامی. ج1. ترجمه یعقوب آژند. تهران: سخن.
اشپولر، برتولد. (1379). تاریخ مغول در ایران (سیاست حکومت و فرهنگ دوره ایلخانان). ترجمه محمود میرآفتاب. تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
انسانیت، لیلا، رزاقی، محمد. (1395). «مبلمان؛ مترجمان خاموش هویت فرهنگی کشور». دستاورد. (شماره 35)، 13- 6.
برند، باربارا. (1383). هنر اسلامی. ترجمه مهناز شایسته‌فر. تهران: موسسه مطالعات هنر اسلامی.
بیکر، پاتریشا. (1385). منسوجات اسلامی. ترجمه مهناز شایسته‌فر. تهران: موسسه مطالعات هنر اسلامی.
پوپ، آرتور. (1380). شاهکارهای هنر ایران. ترجمه پرویز ناتل‌‌خانلری، تهران: علمی و فرهنگی.
پوپ، آرتور، و فیلیس آکرمن. (1387). سیری در هنر ایران از دیرباز تا امروز. ج 5، ترجمه سیروس پرهام، تهران: علمی و فرهنگی.
پورخالقی، مه‌دخت. (1381). «درخت زندگی و ارزش فرهنگی و نمادین آن در باورها». مطالعات ایرانی. سال اول، (شماره 1)، 126-89. پیگلوسکایا، ن. و، و همکاران (1363). تاریخ ایران (از دوران باستان تا پایان سدۀ هجدهم میلادی). ترجمه کریم کشاورز، تهران: انتشارات پیام.
چیت‌ساز، محمدرضا. (1379). تاریخ پوشاک ایرانیان از ابتدای اسلام تا حمله مغول. تهران: سمت.
خزائی، محمد. (1386). «نقش نمادین طاووس در هنرهای تزیینی ایران». کتاب ماه هنر. سال سوم، (شماره 5)، 12- 6.
دوبوکور، مونیک. (1373). رمزهای زنده جهان. ترجمه جلال ستاری، تهران: نشر مرکز.
دیماند، س، م. (1383). راهنمای صنایع دستی. ترجمه عبدالله فریار، تهران: علمی و فرهنگی.
روح‌فر، زهره. (1380). نگاهی بر پارچه‌بافی دوران اسلامی. تهران: سمت.
شایسته‌فر، مهناز، و اشرف موسوی‌لر. (1382). «بررسی تطبیقی نگاره‌های منسوجات ساسانی و آل بویه قرن 4ه/ 10م از نظر مبانی هنرهای ایرانی اسلامی». جلوه هنر. (شماره 22)، 53- 16.
شیخی‌نارانی، هانیه. (1389). «نشانه‌شناسی پرنده، طاووس». نقش‌مایه. سال سوم، (شماره 5)، 42- 27.
صادقپورفیروزآباد، ابوالفضل. (1396). «تحلیل و بازشناسی نمادگرایانۀ نقوش مشترک منسوجات ساسانی و آلبویه». هنرهای زیبا. سال 22، (شماره 2)، 116-103.
طاهری، سید صدرالدین. (1396). نشانه‌شناسی کهن‌الگوها در هنر ایران باستان و سرزمین‌های همجوار. تهران: شورآفرین.
فرای، ریچارد ن. (1363). عصر زرین فرهنگ ایران. ترجمه مسعود رجب‌نیا. تهران: سروش.
فتحی، لیدا، و فریناز فربود. (1388). «سیر تحول نقوش پرنده و موجودات اساطیری بالدار در منسوجات آلبویه و سلجوقی». نگره. (شماره 12)، 52- 41.
فریه ر، دبیلیو. (1374). دربارۀ هنرهای ایران. ترجمه پرویز مرزبان. تهران: فرزان.
م. موله . (1365). ایران باستان. ترجمه ژاله آموزگار، تهران: دانشگاه تهران.
هال، جیمز. (1380). فرهنگ نگاره‌ای نمادها در هنر شرق و غرب. ترجمه رقیه بهزادی. تهران: فرهنگ مصور.
هیلنز، جان. (1382). شناخت اساطیر ایران. ترجمه ژاله آموزگار و احمد تفضلی. تهران: نشر سرچشمه.
Godard A. (1965), The Art of Iran, translated from French by Michael Heron, Fredrick a. Praeger publishers Lin R., Sun M., Chang Y., Chan Y., Hsieh Y., Huang Y., (2007); Designing “Culture” into Modern Product –A Case Study of Cultural Product Design, Conference Paper. Mackie, Louise W. (2015), Symbols of Power: Luxury Textile from Islam Land, 7th- 21st Century, Cleveland; New Haven: Cleveland Museum of Art; Yale University Press. Reproduced: p. 152, Mentioned. Moalosi R., Popovic V., Hickling-Hudson A., (2010); Cultural-orientated product design, international journal of technology and design education. The Cleveland Museum of Art (1978), Handbook of the Cleveland Museum of Art, OH: The Cleveland Museum of Art, Reproduced. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,140 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 371 |
||