تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,533 |
تعداد مقالات | 70,517 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,132,668 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,238,549 |
اهورانی: زنان اهورا؟ صفات آبها در یسن 38 و زند آن | ||
پژوهش های ایران شناسی | ||
مقاله 6، دوره 14، شماره 3، آذر 1403، صفحه 113-130 اصل مقاله (675.07 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jis.2024.382933.1310 | ||
نویسندگان | ||
علی شهیدی* 1؛ سولماز جوادپور2 | ||
1عضو هیات علمی گروه فرهنگ و زبانهای باستانی و ایرانشناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
2دانشجوی دکتری زبانهای باستانی ایران، گروه فرهنگ و زبانهای باستانی و ایرانشناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
یسنای 38 که یسن میانی هفت ها(ت) است، به ستایش آبها و زنان/ایزدبانوان اختصاص دارد. در بندهای سوم و پنجم این یسن صفاتی برای آبها به کار رفته است که یا منحصربهفرد هستند یا در اوستا درجهی تکرار بسیار پایینی دارند به همین دلیل دربارهی معنایشان ابهام وجود دارد؛ به ویژه صفت اهورانی که برخی آن را به «زنان اهورا» تعبیر کردهاند. با مقایسهی زند یسن 38 و متون دورهی میانه به نظر میرسد این متن مبنای تقسیمبندی انواع آبها در متون مذهبی دوره میانه است که اهمیت بررسی آن را افزایش میدهد؛ اما بررسی زند نیز کمک زیادی به رفع ابهام در معنی این یسن نمیکند زیرا در بیشتر موارد کلمهی اوستایی عینا تکرار شده و تنها تفسیری بدان افزودهاند. در برخی موارد معنی یا تفسیر پهلوی از نظر ریشهشناسی و ظاهری، شباهتی به واژهی اوستایی ندارند و به نظر میرسد در زمان تدوین زند نیز دربارهی این واژهها و معنای آنها اتفاقنظر وجود نداشته است. هدف این پژوهش این است که با مقایسهی صفات و عبارات بیانشده در متن اوستایی و زند آن، این کلمات ترجمه و ریشهیابی شده و میزان انطباق آنها در دو دوره بررسی شود. سعی شده به این پرسشها پاسخ داده شود که تفسیرهای موبدان نویسندهی زند تا چه حد با متن اوستایی همخوانی دارد و در کار آنها امانتداری در ترجمه تا چه حد رعایت شده و تفکرات و عقاید موبدان ساسانی تا چه حد بر روی این ترجمه و تفسیرشان تاثیر گذاشتهاند. | ||
کلیدواژهها | ||
اوستا؛ زند یسنا؛ مایعات بدن؛ هپتنگهائیتی؛ یسن هفت ها | ||
مراجع | ||
آموزگار، ژاله و تفضلی، احمد. (1386). کتاب پنجم دینکرد. تهران: معین.
اسماعیلپور مطلق، ابوالقاسم (1398). اسطوره، ادبیات و هنر. تهران: چشمه.
بهار، مهرداد، (1376). از اسطوره تا تاریخ. گردآورده و ویراسته ابوالقاسم اسماعیلپور مطلق. تهران: اسطوره.
---------، (1397). بندهشن. تهران: توس.
پورداود، ابراهیم (1377). یسنا (بخش دوم). تهران: انجمن ایرانشناسی، کتابفروشی ابن سینا.
تفضلی، احمد (1389). تاریخ ادبیات ایران پیش از اسلام. تهران: سخن.
دارمستتر، جیمس (1382). مجموعه قوانین زرتشت (وندیداد اوستا). ترجمه موسی جوان. تهران: دنیای کتاب.
راشدمحصل، محمدتقی (1385). وزیدگیهای زادسپرم. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
ژینیو، فیلیپ (1400). ارداویراف نامه. چاپ هشتم. ترجمه و تحقیق ژاله آموزگار. تهران: انجمن ایرانشناسی فرانسه.
سرکاراتی، بهمن (1378). سایههای شکار شده. تهران: قطره.
فضیلت، فریدون (1394). اوستا، یسنا و ویسپرد؛ برپایهی یسنای چاپ دابار. تهران: فروهر.
مزداپور، کتایون (1369). شایست نشایست متنی به زبان پارسی میانه (پهلوی ساسانی). تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
منصوری، یدالله (1394-1400). فرهنگ زبان پهلوی، (1394)، جلد اول (A-Ā). (1396)، جلد دوم (G-B). (1398)، جلد سوم (N-H). (1400)، جلد چهارم (O-T). تهران: دانشگاه شهید بهشتی.
میرفخرایی، مهشید (1382). بررسی هفت ها. تهران: فروهر. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 12 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 13 |