تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,572 |
تعداد مقالات | 71,031 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,501,229 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,764,609 |
طرحهای آبیاری و آبرسانی ساسانیان درمیانرودان و تأثیر آن در قرون نخستین اسلامی | ||
پژوهشنامه تاریخ تمدن اسلامی | ||
دوره 56، شماره 2، بهمن 1402، صفحه 93-113 اصل مقاله (1.16 M) | ||
نوع مقاله: پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jhic.2024.372255.654466 | ||
نویسندگان | ||
سلیمان سلیمان* 1؛ فاطمه سراج زاده2 | ||
1عضو هیات علمی دانشگاه شیراز | ||
2دانشگاه شیراز | ||
چکیده | ||
سرزمین میانرودان با توجه به جریان دو رود بزرگ دجله و فرات از دیرباز محل استقرار و شکلگیری تمدنهای بزرگ و باشکوه بوده است. پادشاهان ساسانی نیز که میراثدار این تمدنها بودند عراق را مرکز حکومت خویش قرار دادند و آن را «دل ایرانشهر» نامیدند. آنان به نقش حیاتی این دو رود در آبادانی و شکوفایی اقتصادی این سرزمین کاملاً واقف بودند بنابراین با اجرای طرحهای آبیاری بزرگ و گسترده راه آبادانی را به سرعت طی کرده و میانرودان را به منتهای آبادانی خود رساندند. با سقوط ساسانیان و تسلط اعراب مسلمان، نظام دیوانی و آبیاری عراق به صلاحدید خلیفه دوم تغییری نیافت و این میراث به عصر اسلامی انتقال یافت و باعث رشد و شکوفایی تمدنی در قرون نخستین اسلامی گردید. این نوشتار با رویکرد توصیفی ــ تحلیلی درصدد بررسی این مسئله است که طرح های آبیاری و آبرسانی ساسانیان در عمران و آبادانی میانرودان در دوران اسلامی چه تأثیری داشته است؟ یافتههای پژوهش حاکی از آن است که طرح های آبرسانی ساسانی در دوران اسلامی ادامه یافت و خلفا سعی کردند با ایجاد نهرهای صناعی جدید این شبکه را گسترش دهند و همین موضوع نه تنها باعث سود سرشار مالیات در منطقه سواد شد، بلکه زمینه تآسیس شهرهای بزرگی مثل بصره، کوفه، بغداد، سامراء را فراهم کرد. | ||
کلیدواژهها | ||
میانرودان؛ نهرهای صناعی؛ آبیاری؛ کشاورزی؛ شهرسازی | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 70 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 92 |