تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,504 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,122,481 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,230,416 |
نقد لکان بر اخلاق کانتی از موضع سادی | ||
فلسفه | ||
مقاله 12، دوره 22، شماره 1 - شماره پیاپی 42، آبان 1403، صفحه 285-305 اصل مقاله (706.38 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jop.2024.367134.1006806 | ||
نویسندگان | ||
علیرضا ضمیری* 1؛ احمد فاضلی2؛ حسن فتحزاده3 | ||
1دانش آموخته دکتری فلسفه اخلاق، دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه قم، قم، ایران. | ||
2دانشیار گروه فلسفه اخلاق، دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه قم، قم، ایران | ||
3دانشیار، گروه فلسفه، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه زنجان، ایران | ||
چکیده | ||
از انتقادات رایج به نظریۀ اخلاقی کانت، توجه بیش از حد به عقل و مطلق بودگی آن در قانون اخلاقی است. به گونهای که بیتوجهی به سایر عناصر دخیل در حکم اخلاقی از جمله احساسات منجر به ناممکنی و ظهور سویه سادیستی مبانی اخلاقی کانت میشود و زمینۀ مناسبی برای بروز شر فراهم میآورد. مطابق این نگاه، شر ملازم با خیر تلقی میشود چرا که مراد از خیرِ اخلاقی عملِ مطابق با امر مطلق است فارغ از محتوای آن. همسو با ناممکنی امرمطلق، ساد مبانی اخلاقی کانت را جابهجا میکند و نام هر اراده مطلقی را با توجه به اصل عدم تناقض شر میانگارد. بنابراین میتوان هر عمل شنیع اخلاقی را با توجه به گنجاندن در ماکسیم، مطابقِ قانون اخلاقی اراده کرد، بدون اینکه خللی به مبانی امر مطلق وارد شود. از نظر لکان وفاداری به میل، و ویژگی ارضا ناپذیری آن ملاک اخلاقمندی است که اگر اخلاق تهی از عناصر پاتولوژیک لحاظ شود تبدیل به ضد خود یعنی اخلاق سادی خواهد شد و اخلاقِ میل به جای آنکه از ابژهای به ابژۀ دیگر حرکت کند در بستر ارضای سادی گرفتار خواهد آمد، در نتیجه در حرکت به سوی ورای لذت در غاییترین آستانۀ واقعیت جا میماند. کانت برای اجتناب از درافتادن در سویۀ سادیستی اخلاق خود از مفهوم خاص احترام بهمثابه نمایندۀ عنصر پاتولوژیک و رفع این شکاف برای اخلاق خود بهره میبرد. | ||
کلیدواژهها | ||
ساد؛ کانت؛ میل؛ لکان؛ قانون اخلاقی؛ امر پاتولوژیک | ||
مراجع | ||
منابع
آلمهدی، سامی (1399). اخلاق ساد، مجموعه مقالات. ترجمه سامی آل مهدی، تهران: انتشارات گل سرخ.
بلانشو، موریس (1400). عقلِ ساد. ترجمه سمیرا رشیدپور، انتشارات بیدگل: تهران.
دوساد، مارکی (1400). ژوستین و مصائب فضیلت. ترجمه علی طباخیان.
زوپانچیچ، آلنکا (1399). اخلاقیات امر واقعی. ترجمه علی حسن زاده، تهران: انتشارت آگاه.
ژیژک، اسلاوی (1386). گشودن فضای فلسفه. ترجمه مجتبی گل محمدی، تهران: انتشارات گام نو.
کانت، ایمانوئل (1380). دین در محدوده عقل تنها. ترجمه منوچهر صانعی دره بیدی، تهران: انتشارت نقش و نگار.
---------- (1400). نقد عقل عملی. ترجمه انشاالله رحمتی، تهران: انتشارات سوفیا.
نیچه، فردریش (1377). تبارشناسی اخلاق. ترجمه داریوش آشوری، تهران: انتشارات آگه.
References Alemehdi, Sami (2020). Sad’s Ethics,Tehran: Golesorkh. (In Persian) Beauvoir, Simone de (2012). Must we burn Sade? (transl. Kim Allen Gleed, Marilyn Gaddis Rose & Virginia Preston), in Political writings, eds. Margaret A. Simons & Marybeth Timmerman. Urbana, Chicago & Springfeld: University of Illinois Press. Bergoffen, Debra B. (2001). Menage à trois: Freud, Beauvoir, and the Marquis de Sade, Continental Philosophy Review 34: 151–163. Foultier, Anna Petronella (2022). The ethical night of libertinism: Beauvoir’s reading of Sade, Published Online. Kant, Immanuel (2021). Critique of Practical Reason, Translated by Enshaallah Rahmati, Tehran: Agah. (In Persian) ---------------------- (2001). Die Religion innerhalb der Grenzen der bloßen Vernunft, Translated by Manocehr sanei darebidi, Tehran: Naghshvanegar. (In Persian) Lacan, Jacque (1998). The Ethics of Psychoanalysis, Published by Norton, New York. ---------------- (1977). Ecrits: Aselection, trsns by Alan Sherdian, NewYork, Norton. ------------------ (1978). Seminar of Jacques Lacan, Book XI, The four Fundamental Concepts of Psychoanalysis. trans by, Alan Sheridan, Published by Norton, New York. Miller, Jacques (1995). On Perversion. in Reading Seminars I and II: Return to Freud, Albany, NY: SUNY Press. Maurice, Blanchot (2021). Lautreamont et sade. Translated by Samira rashidpoor, Tehran; Bidgol. (In Persian) Nietzsche, Friedrich (1998). Zur Genealogie der Moral, Translated by Dariyoush Ashouri, Tehran: Agah. (In Persian) Sade, Marquis (2021), Justine ou les Malheurs de, Translated by Ali Tabbalhian, Tehran. (In persian) Wood, Allen (2007). Kantian Ethics, Cambridge: Cambridge University Press. -------------- (1999). Kant's Ethical Thought, Cambridge: Cambridge University Press. Zizek, Slavoj (1996). The indivisible Remainder. An Essy on Schelling and Related Matters, London and New York: Verso. ---------------- (2007). onversations with zizek. Translated by Mojtaba Golmohammadi, Tehran: Gameno. (In Persian) Zupancic, Alinca (2021). Ethics of The Real: kant, lacan, Translated by Ali Hasanzadeh, Tehran: Agah. (In Persian) | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 79 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 33 |