![سامانه نشر مجلات علمی دانشگاه تهران](./data/logo.png)
تعداد نشریات | 162 |
تعداد شمارهها | 6,578 |
تعداد مقالات | 71,072 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,684,618 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,914,046 |
بررسی جابهجایی معقولات اولی و معقولات ثانی فلسفی و طرح تقسیمبندی جدید بر اساس اصالت وجود | ||
فلسفه و کلام اسلامی | ||
دوره 57، شماره 1، شهریور 1403، صفحه 239-260 اصل مقاله (572.95 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jitp.2024.371916.523477 | ||
نویسندگان | ||
هادی افتخار مسیّبی* 1؛ سعید علیزاده2؛ ناصر فروهی3 | ||
1دانشآموختۀ کارشناسی ارشد، گروه فلسفه و کلام اسلامی، دانشکدۀ الهیات و علوم اسلامی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران | ||
2استادیار، گروه فلسفه و کلام اسلامی، دانشکدۀ الهیات و علوم اسلامی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران | ||
3دانشیار، گروه فلسفه و کلام اسلامی، دانشکدۀ الهیات و علوم اسلامی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران | ||
چکیده | ||
اصالت وجود، موجب تغییر و جابهجایی جایگاه مصادیق معقولات اولی و معقولات ثانی فلسفی می گردد. مقتضاى اصالت وجود آن است که وجود داراى فرد یا افرادى بوده و مابهازای عینی داشته باشد و بر اساس اصالت وجود، نمىتوان وجود را معقول ثانى فرض کرد که فرد خارجی ندارد. از سوی دیگر بنا بر اصالت وجود، صفات وجود از شئونِ حقیقت وجودند و مانند وجود عینیت و خارجیت خواهند داشت و ماهیات نیز تنها هویت مفهومی داشته و خارجیتی نخواهند داشت. در این پژوهش با روش توصیفی_تحلیلی بررسی و روشن شد که نه میتوان ادعای جابهجایی همگی معقولات را پذیرفت و نه میتوان مدعی عدم خارجیت وجود و صفات حقیقی وجود شد. بر اساس تأثیرات اصالت وجود بر نحوۀ وجود معقولات و باتوجه به تبیین هستیشناختی و معرفتشناختی از معقولات و نیز تفکیک صفات حقیقی وجود از دیگر معقولات، یافتههای این مقاله به این نتیجه منجر شد که اصالت وجود موجب معقول اول بودن وجود و صفات حقیقی وجود با هر دو تبیین معرفتشناختی و هستیشناختی از معقولات میگردد. ماهیات نیز با تبیین هستیشناختی، معقول ثانی فلسفی و با تبیین معرفتشناختی، معقول اول محسوب خواهند شد. عوارض ذاتی وجود، مفاهیم نسبی، اضافی و عدمی نیز بنا بر هر دو تبیین معرفتشناختی و هستیشناختی معقول ثانی فلسفی خواهند بود. جابهجایی مصادیق معقولات نیز موجب میگردد تقسیمبندی جدیدی بر اساس اصالت وجود شکل بگیرد. | ||
کلیدواژهها | ||
معقولات اولی؛ معقولات ثانی؛ مفاهیم فلسفی؛ تقسیمبندی معقولات؛ اصالت وجود | ||
سایر فایل های مرتبط با مقاله
|
||
مراجع | ||
آملی، محمدتقی (بیتا). دُرَر الفوائد: تعلیقة على شرح المنظومة للسبزواری. قم: اسماعیلیان.
ابن سینا، حسین بن عبدالله (ه.ق1404) التعلیقات. تحقیق عبد الرحمن بدوی و محسن بیدارفر. قم: مکتب الإعلام الإسلامی. مرکز النشر.
بدر، حمیدرضا؛ حسینی، سید حجت؛ و فیاضی، غلامرضا. (۱۴۰۰). «بررسی رابطه اقسام معقولات با نظریه اصالت وجود نزد حکمای معاصر». معرفت فلسفی، 18(4پیاپی 72)، 36-25.
بنیانی، محمد. (۱۳۹۹). «تقسیم بندی جدیدی از مفاهیم کلی». فلسفه و کلام اسلامی، 53(1)، 80-65.
جعفریان، مرتضی؛ و فرامرزقراملکی، احد. (پاییز و زمستان ۹۷). «نقد سازگاری نظریه اصالت وجود با معقول دوم انگاری مفهوم وجود». پژوهشهای هستی شناختی، 7(14)، 1-18.
جمالی، مهدی. (۱۳۹۷). «وجود معقول اول یا ثانی بر اساس دیدگاه استاد فیاضی». حکمت اسلامی، 5(4)، 145-127.
جوادی آملی، عبدالله. (۱۳۷۵)رحیق مختوم(شرح حکمت متعالیه [صدرالدین شیرازی]). تحقیق حمید پارسانیا،. قم: اسراء.
دانش نهاد، محمد؛ و وکیلی، محمدحسن. (۱۴۰۱). «تبیین اشکالات تقسیم بندی معقولات اولی و ثانی بر مبنای اصالت وجود و ثمرات هستی شناسانه آن». فلسفه، 20(2پیاپی 39)، 1-19
زنوزی، عبد الله بن بیرمقلی بابا خان. (۱۳۸۱) .لمعات الهیه. تصحیح جلال الدین آشتیانی. تهران: مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران.
سبزواری، هادی بن مهدی. (1369). شرح المنظومة(تعلیقات حسن زاده). تحقیق حسن حسن زاده آملی، (ج ۱-5). تهران: نشر ناب.
سربخشی، محمد. (۱۳۹۹). «بازنگری در تعریف و تقسیم معقولات». حکمت اسلامی، 7(3)، 72-51.
سهروردی، یحیی بن حبش. (1372) . مجموعه مصنفات شیخ اشراق. تصحیح هانری کربن و نجف قلی حبیبی. تهران: وزارت فرهنگ و آموزش عالی. موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی (پژوهشگاه).
صدرالدین شیرازی (بیتا). محمد بن ابراهیم. الرسائل. قم: مکتبة المصطفوی.
_____ (1360). الشواهد الربوبیة فی المناهج السلوکیة. تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
ــــــــــ (1363). المشاعر. ترجمۀ بدیع الملک بن امام قلی عمادالدوله و هانری کوربن. تهران: طهوری.
ــــــــــ (1366). تفسیر القرآن الکریم. قم: بیدار.
ــــــــــ (1375). مجموعه رسائل فلسفی صدر المتألهین. تصحیح ناجی اصفهانی، حامد. تهران: حکمت.
ــــــــــ (1378). رسالة فی الحدوث (حدوث العالم). تحقیق حسین موسویان. تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا.
ــــــــــ (1382). شرح و تعلیقه صدر المتالهین بر الهیات شفا. تصحیح، نجف حبیبی و محمد خامنهای. تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا.
ــــــــــ (1981م). الحکمه المتعالیه فی الاسفار العقلیه الاربعه (ج ۱-9). بیروت: دار احیاء التراث العربی.
قطب الدین شیرازی، محمودبنمسعود (1392). حکمة الإشراق سهروردی با شرح قطب الدین شیرازی و تعلیقات صدرالمتألهین. تصحیح نجفقلی حبیبی و حسین ضیایی (ج ۱-4). تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا.
طباطبایی، سید محمد حسین. نهایة الحکمة. (1386) تصحیح و تعلیق غلامرضا فیاضی. قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره).
ــــــــــ (1416ه.ق). نهایة الحکمة. قم: جماعة المدرسین فی الحوزة العلمیة بقم. مؤسسة النشر الإسلامی.
ــــــــــ (1428ه.ق). مجموعة رسائل العلامة الطباطبائی. تحقیق صباح ربیعی. قم: باقیات.
علم الهدی، سیدعلی؛ و محمدزاده، مهدی (۱۳۹۸). «ضرورت تقسیم بندی جدید از معقولات بر اساس مبانی حکمت صدرایی». حکمت معاصر، 10(1)، 1-19.)
غفاری قره باغ، سیداحمد (۱۳۹۴). «تبیینی جدید از تقسیم معقولات مبتنی بر حکمت متعالیه». خردنامه صدرا، (79)، 96-83.
فارابی، محمد بن محمد (1408ه.ق). المنطقیات للفارابی. تصحیح محمد تقی دانش پژوه (ج ۱-3). قم: کتابخانه عمومی حضرت آیت الله العظمی مرعشی نجفی (ره).
ــــــــــ (1970م) کتاب الحروف. تصحیح محسن مهدی. بیروت: دار المشرق.
فیاضی، غلامرضا (۱۳۸۸). هستی و چیستی در مکتب صدرایی. تحقیق حسینعلی شیدان شید. قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
لاهیجی، عبد الرزاق بن علی (1425ه.ق). شوارق الإلهام فی شرح تجرید الکلام (ج ۱-5). قم: مؤسسة الإمام الصادق علیه السلام.
مدرس طهرانی، علی بن عبدالله (1378). مجموعه مصنفات حکیم مؤسس آقا علی مدرس طهرانی. تصحیح محسن کدیور. تهران: اطلاعات.
مصباح یزدی، محمد تقی (۱۳۶۰) ایدئولوژی تطبیقی. قم: موسسه در راه حق.
ــــــــــ (۱۳۶۳). ارزش شناخت، دومین یادنامه علامه طباطبائی. اول، تهران: مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی. انجمن اسلامی حکمت و فلسفه ایران.
ــــــــــ (1393). تعلیقة علی نهایة الحکمة. قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (قدسسره).
مطهری، مرتضی (۱۳۹۰). مجموعه آثار استاد شهید مطهری. تهران: صدرا.
یزدی، حسین؛ و سعیدی مهر، محمد (۱۳۹۸). «باز تعریف معقول اول بر اساس مفهوم وجود». معرفت فلسفی، 16(3پیاپی 63)(38-29).
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 130 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 131 |