سامانه پشتیبانی خدمات اطلاعات

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات162
تعداد شماره‌ها6,578
تعداد مقالات71,072
تعداد مشاهده مقاله125,694,990
تعداد دریافت فایل اصل مقاله98,924,294
بدیعی ازنداهی, مرجان, افضلی, رسول, معینی علمداری, جهانگیر, گلفشان, عاطفه. (1403). تکاپوی امنیتی دستگاه جاسوسی و اِنها در تثبیت و تداوم حکومت مسعود غزنوی بر اساس تاریخ بیهقی. , 56(4), 33-48. doi: 10.22059/jhgr.2024.368537.1008651
مرجان بدیعی ازنداهی; رسول افضلی; جهانگیر معینی علمداری; عاطفه گلفشان. "تکاپوی امنیتی دستگاه جاسوسی و اِنها در تثبیت و تداوم حکومت مسعود غزنوی بر اساس تاریخ بیهقی". , 56, 4, 1403, 33-48. doi: 10.22059/jhgr.2024.368537.1008651
بدیعی ازنداهی, مرجان, افضلی, رسول, معینی علمداری, جهانگیر, گلفشان, عاطفه. (1403). 'تکاپوی امنیتی دستگاه جاسوسی و اِنها در تثبیت و تداوم حکومت مسعود غزنوی بر اساس تاریخ بیهقی', , 56(4), pp. 33-48. doi: 10.22059/jhgr.2024.368537.1008651
بدیعی ازنداهی, مرجان, افضلی, رسول, معینی علمداری, جهانگیر, گلفشان, عاطفه. تکاپوی امنیتی دستگاه جاسوسی و اِنها در تثبیت و تداوم حکومت مسعود غزنوی بر اساس تاریخ بیهقی. , 1403; 56(4): 33-48. doi: 10.22059/jhgr.2024.368537.1008651

تکاپوی امنیتی دستگاه جاسوسی و اِنها در تثبیت و تداوم حکومت مسعود غزنوی بر اساس تاریخ بیهقی

پژوهشهای جغرافیای انسانی
دوره 56، شماره 4، دی 1403، صفحه 33-48    اصل مقاله (1.31 M)
نوع مقاله: مستخرج از پایان نامه
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jhgr.2024.368537.1008651
نویسندگان
مرجان بدیعی ازنداهی* 1؛ رسول افضلی2؛ جهانگیر معینی علمداری3؛ عاطفه گلفشان2
1گروه جغرافیای سیاسی، دانشکدۀ جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران
2گروه جغرافیای سیاسی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران
3گروه علوم سیاسی، دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
چکیده
در جغرافیای سیاسی، برقراری «امنیت» یکی از عناصر اصلی در حفظ حاکمیت و اعمال قدرت حکومت‌هاست. این مفهوم سیاسی، تعیین‌کننده میزان قدرت یک حکومت و نشانه میزان ثبات و استحکام حاکمیت اوست. در حقیقت، یکی از ابزارهای قدرت فرامرزی حکومت‌ها، کارکرد امنیتی دستگاه جاسوسی است؛ زیرا قدرت و امنیت و منافع یک حکومت، فقط درون مرزهایش تأمین نمی‌شود، بلکه قلمرویی بدون مرز را شامل می‌شود. در مسئله جاسوسی، نه‌تنها مرزهای جغرافیایی و سیاسیِ جداکننده دو سرزمین از یکدیگر نادیده گرفته می‌شود، بلکه داخل دستگاه حکومت نیز هیچ نوع مرز و محدودیتی برای جاسوسان وجود ندارد. پرسش کلیدی نوشتار حاضر آن است که اهمیت و کارکرد امنیتی نظام جاسوسی چیست و در تداوم حکومت سلطان مسعود غزنوی چه جایگاهی داشته است. این تحقیق از نوع تحقیقات تاریخی است که با روش توصیفی ـ تحلیلی و به روش کیفی با استناد به منابع تاریخی و به‌ویژه تاریخ بیهقی انجام‌شده است. نتایج پژوهش حاضر، ما را به نفوذ جاسوسی در رگ و پی حکومت غزنویان رهنمون می‌شود، به‌طوری‌که ادامه حیات سیاسی و افزایش امنیت و قدرت حکومت سلطان مسعود غزنوی، به منهیان و جاسوسانش بستگی زیادی دارد. ازآنجاکه بیهقی به دلیل نزدیکی به قدرت و حضور در دیوان رسائل، از تمام نامه‌ها باخبر است و بیشتر آن‌ها را در تاریخ خود ثبت کرده، به‌خوبی می‌توان فهمید که در بسیاری از مسائل مهم حکومتی و تصمیم‌گیری‌های مملکتی، ردپای ملطفه‌ها و نامه‌های سری جاسوسان برای حفظ امنیت درون و برون‌مرزی قلمرو حکومتی سلطان مسعود وجود داشته است.
 
کلیدواژه‌ها
حکومت غزنوی؛ تاریخ بیهقی؛ جاسوسی و اِنها؛ امنیت؛ سلطان مسعود
مراجع
  1. باسورث، کلیفورد ادموند. (2536). تاریخ غزنویان. ترجمه حسن انوشه، تهران: امیرکبیر.
  2. بدیعی ازنداهی، مرجان. (1393). تأثیرگذاری موقعیت ژئوپلیتیکی خراسان جنوبی بر امنیت محلی آن. دانش انتظامی خراسان جنوبی، 3 (3)، 39 - 53.
  3. بدیعی ازنداهی، مرجان؛ افضلی، رسول؛ معینی علمداری، جهانگیر و گل‌فشان، عاطفه. (1401). دلایل بروز جنگ در راه خدا در قلمرو جغرافیایی حکومت غزنویان بر اساس تاریخ بیهقی، پژوهش‌های ایران‌شناسی، 12 (2)، 169-191.
  4. doi: 10.22059/JIS.2022.346521.1142
  5. برژینسکی، زبیگنیو. (1369). در جستجوی امنیت ملی. ترجمه ابراهیم خلیلی، تهران: سفیر.
  6. بلیس، جان. (1378). امنیت بین‌المللی در عصر پس از جنگ سرد. ترجمه حسین محمدی، تهران: دوره عالی جنگ سپاه.
  7. بیهقی، ابوالفضل محمدبن حسین. (1383). تاریخ بیهقی. به تصحیح دکتر علی‌اکبر فیاض، به اهتمام دکتر محمدجعفر یاحقی، چاپ 5، مشهد: دانشگاه فردوسی مشهد.
  8. تتوی، ملااحمد و  قزوینی، آصف‌خان. (1382). تاریخ اَلفی. جلد 3، چاپ اول، به تصحیح غلامرضا طباطبائی مجد، تهران: علمی و فرهنگی.
  9. ثواقب، جهانبخش. (1395). نظام خبررسانی و جاسوسی و نقش آن در تاریخ میانه ایران. تاریخ ایران، 19 (5/77)، 1-26.
  10. dor:  20.1001.1.20087357.1395.9.1.1.8
  11. حافظ‌نیا، محمدرضا. (1390). اصول و مفاهیم ژئوپلیتیک. چاپ 3، مشهد: پاپلی.
  12. حجازی، بهجت‌السادات. (1387). روانشناسی شخصیت در تاریخ بیهقی. کاوش‌نامه، 9 (16)، 9-39.
  13. خواجه نظام‌الملک طوسی، ابوعلی حسن بن علی بن اسحاق طوسی. (1380). سیاست‌نامه. به تصحیح عباس اقبال آشتیانی، اساطیر.
  14. دهقانی، محمد. (1397). حدیث خداوندی و بندگی؛ تحلیل تاریخ بیهقی از دیدگاه ادبی، اجتماعی و روان‌شناختی. چاپ 3، تهران: نی.
  15. شبانکاره‌ای، محمدبن‌علی. (1363). مجمع‌الانساب. به تصحیح میرهاشم محدث، تهران: امیرکبیر.
  16. عنصرالمعالی کیکاووس بن اسکندر بن قابوس بن وشمگیر بن زیار. (1383). قابوس‌نامه. به اهتمام و تصحیح غلامحسین یوسفی، تهران: علمی و فرهنگی.
  17. عتبی، محمدبن عبدالجبار، ترجمه تاریخ یمینی به انضمام خاتمه یمینی یا حوادث ایام (در سال 603 هجری قمری)، (1382) ترجمه ابوالشرف ناصح بن ظفر جرفادقانی، به تصحیح جعفر شعار، چاپ 4، تهران: علمی و فرهنگی.
  18. فروزانی، سیدابوالقاسم. (1399). غزنویان؛ از پیدایش تا فروپاشی. تهران: سمت.
  19. قدسی، زهرا. (1392). مبانی فقهی جاسوسی. مبانی فقهی حقوق اسلامی، 6 (11)، 67 ـ 83.
  20. کاظمی اطهر، ذبیح‌الله. (1388). جاسوسی و خفیه‌نگاری در تاریخ بیهقی. مجله رشد آموزش زبان و ادب فارسی، 23 (1)، 7 ـ 10.
  21. گذشتی، محمدعلی و خدادادی، محمد. (1398). بررسی و تحلیل فکری ـ فرهنگی امهات متون نثر فارسی (4 ـ 8 ه.ق.). سبک‌شناسی نظم و نثر فارسی (بهار ادب)، 12 (1)، 181-200.
  22. مجتهدزاده، پیروز. (1381). جغرافیای سیاسی و سیاست جغرافیایی. تهران: سمت.
  23. مرادی، اسکندر و افضلی، رسول. (1392). اندیشه‌های جدید در ژئوپلیتیک: پست‌مدرنیسم، پساساختارگرایی و گفتمان. تهران: زیتون سبز.
  24. موسوی بجنوردی، سیدمحمد. (1385). مجموعه مقالات فقهی و حقوقی، فلسفی، اجتماعی، جرم سیاسی در حقوق کیفری اسلام. چاپ 1، جلد 6، تهران: پژوهشکده امام خمینی (ره) و انقلاب اسلامی.
  25. Badiei Aznadahi, M. (2013) The influence of the geopolitical position of South Khorasan on its lical spirituality. Journal of Southern Khorasan Disciplinary Knowledge, 3 (3), 39-53 [in Persian]
  26. Badiei Aznadahi, M., Afzali, R., Moini Alamdari, J., & Golfeshan, A. (2023). The reasons for the occurrence of war in the way of God in the geographical territory of the ghaznavid government based on the history of bayhaqi, Journal of Iranian Studies, 12(2), 169-191. doi: 10.22059/JIS.2022.346521.1142 [in Persian]
  27. Basworth, E. C. (1977). The Ghaznavides. Traslated by: Anoushe Hassan, Tehran: Amirkabir. [in Persian]
  28. Bayhaqi, A. F. M. b. (2003). Tarix-e Bayhaqi. Edited by: Ali Akbar Fayyaz, Revised by: Mohammad Jafar Yahaghi, Publication No. 55, Mashhad: Ferdowsi University of Mashhad Press. [in Persian]
  29. Bayliss, J. (1999). International Security in the post- Cold War era, Translator: Hossein Mohammadi- Najm. Publisher: Faculty of Command and Headquarters of IRGC, Vice-Chancellor of Research. [in Persian]
  30. Brzezinski, Z. (1990). In Search of National Security. Translator: Ebrahim Khalili Najafabadi, Tehran: Ambassador. [in Persian]
  31. Dehghani, M. (2015). Hadith of God and Servitude, Analysis of Beyhaghi from the Literaty, social and psychological point of view (along with the description and explanation of the most important parts of the text). Tehran: Nashreney. [in Persian]
  32. Forouzani, S. A. (2019) The Ghaznavid’s Rise & Fall. Tehran: Samt. [in Persian]
  33. Gozashti, M. A., & Khodadadi, M. (2018) Study and intellectual-cultural analysis of Persian prose texts by ommahat (4-8 AH). Journal of Persian Poetry and Stylology (Bahar Adab), 12(1), 181-200. [in Persian]
  34. Hafeznia, M. R. (2011). Principles and Concepts of Geopolitic. Publisher: Popeli. [in Persian]
  35. Hejazi, B.S. (2017). Personality Psychology in Bayhaqi history. Kavshnameh, 9(16), 9-39. [in Persian]
  36. Kazemi Athar, Z. (2008). Espionage and Srcret writing in the history of Beyhaqi. The growth of Persian Language and Literature education, 1, 7-10. [in Persian]
  37. Mojtahedzadeh, P. (2002) Political Geography and Geopolitics. Tehran: Samt. [in Persian]
  38. Moradi, E., & Afzali, R. (2013) New Thoughts in Geopolitics: Post-Modernism, Post-Structuralism, Discourse. Tehran: Green olive. [in Persian]
  39. Otbi, M. A. J. (2003). The translation of Tarikh Yamini; The end of Yamini, or, the events of the days (in the 603 AH). translated by: Naseh bin Zafar Jarfadghani, corrected by: Jafar Shaar, Tehran: Scientific and cultural publishing company. [in Persian]
  40. Mousavi Bejnordi, S. M. (2005). Collection of jurisprudential and legal, philosophical, social, and political articles in Islamic criminal law. 1st edition, volume 6, Imam Khomeini (RA) Research Institute and Islamic Revolution. [in Persian]
  41. Qudsi, Z. (2013). Jurisprudential Foundations of Espionage. Jurisprudential foundations of Islamic Law, 6(1) [in Persian]
  42. Savagheb, J. (2016). Intelligence Service and Its Role in Iranian Medieval History. Iran History. 19 (77/5), 1-26. Dor:  20.1001.1.20087357.1395.9.1.1.8 [in Persian]
  43. Serantul-Ma’ali Kikavus bin Iskandar bin Qaboos bin Washamgir bin Ziyar. (2004). Qaboos nameh. edited and corregted by: Gholamhossein Yousefi, Scientific and cultural publications [in Persian]
  44. Shabankarei, M. B. A. (1984). Editor: Mirhashem Muhaddith. Tehran: Amirkabir. [in Persian]
  45. Tatavi, Qazi Ahmad – Asif Khan Qazvini. (2003). Alfie History 3 (8 volumes). Transiated by Gholamreza Tabatabai Majd, Tehran: Scientific and cultural. [in Persian]
  46. Tusi, Khwaja nizam al-molk. (2001). Siasat-nameh. Editor: Abbas Iqbai Ashtiani, Publisher: Asatir [in Persian].
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 192
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 194





سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب