پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,532 |
| تعداد مقالات | 70,501 |
| تعداد مشاهده مقاله | 124,104,209 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,210,204 |
ظرفیت تجاری و چشم‌انداز توسعه در روابط تجاری جمهوری اسلامی ایران و جمهوری آذربایجان با استفاده از مدل جاذبه | ||
| مطالعات کشورها | ||
| دوره 2، شماره 3، 1403، صفحه 353-377 اصل مقاله (626.02 K) | ||
| نوع مقاله: پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jcountst.2024.370214.1094 | ||
| نویسندگان | ||
| خداوردی چنگیزی کچکلو* 1؛ گنجعلی گنجی او2؛ واحد عباس او1 | ||
| 1گروه اقتصاد و مدیریت، دانشکدة روابط بین‌الملل و اقتصاد، دانشگاه دولتی باکو، باکو، جمهوری آذربایجان. | ||
| 2گروه اقتصاد، دانشکدة اقتصاد بین‌الملل، دانشگاه کوپراسیا، باکو جمهوری آذربایجان. | ||
| چکیده | ||
| روابط اقتصادی و تجاری جمهوری اسلامی ایران و جمهوری آذربایجان از سال‌های نخست کسب استقلال آذربایجان شکل گرفت و در مدت کوتاهی ایران به بزرگ‌ترین شریک تجاری آذربایجان تبدیل شد. اما، پس از سال 98-1997م، روابط تجاری بین دو کشور ناپایدار شد و سیر نزولی به‌خود گرفت. پرسش اصلی این است: چرا دو کشور نتوانستند به وابستگی اقتصادی‌ـ‌تجاری متقابل و یا به وابستگی اقتصادی منطقه‌ای پایدار دست یابند؟ از جنبه‌های مختلف می‌توان به چرایی این پرسش پرداخت. در این مطالعه از منظر توسعة اقتصادی، سیاست بین‌المللی، عوامل اجتماعی و تاریخی، سطح روابط اقتصادی‌ـ‌تجاری دوجانبه بررسی شده و ظرفیت تجارت متقابل بین دو کشور با بهره‌مندی از الگوی جاذبه برای دورة زمانی 1991 تا 2018م محاسبه و ارزیابی شده است. نتایج به‌دست‌آمده نشان می‌دهد، دو کشور‌ـ علی‌رغم داشتن عوامل پیونددهندة مثبت بر روابط اقتصادی و تجاری، از قبیل نزدیکی مراکز تولید و مصرف، امکانات گستردة گمرکی و مرزی و اشتراک‌های فرهنگی و تاریخی‌ـ نتوانسته‌اند به‌اندازة کافی از ظرفیت‌ها و تأثیر مثبت عوامل پیونددهنده در جهت گسترش و پایداری روابط اقتصادی و تجاری خود بهره‌مند شوند. اما، نتیجة برآورد مدل ظرفیت تجارت متقابل نشان می‌دهد که در صورت استفادة بهینه از این عوامل و ظرفیت‌های موجود، روابط اقتصادی پایدارتر و حجم تجارت متقابل بین دو کشور حداقل تا دو برابر (100 درصد) حجم فعلی جای گسترش دارد. همچنین، با رفع موانعی از قبیل مشکلات مالی و بانکی، حجم مبادلات حتی تا چندین برابر نیز توسعه خواهد یافت. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| اقتصاد جهانی؛ روابط تجاری؛ مدل جاذبه؛ همکاری‌های بین‌المللی | ||
|
سایر فایل های مرتبط با مقاله
|
||
| مراجع | ||
|
آقایی م، رضاقلی‌زاده م، محمدرضایی م. (1397). «بررسی تأثیر تحریم‌های اقتصادی و تجاری بر روابط تجاری ایران و کشورهای شریک عمده تجاری». فصلنامة مطالعات راهبردی سیاستگذاری عمومی. 8(28): 49- 68.
امینی م، زارع س‌ع، رفیعی ح. (1399). «بررسی اثر عضویت ایران در موافقتنامه‌های تجاری بر صادرات پسته ایران». اقتصاد کشاورزی و توسعه. 28(110): 205- 225.
تقوی م، نیکزاد م. (1387). «تأثیر موافقتنامه‌های تجارت ترجیحی بر روی توسعة تجارت خارجی با استفاده از مدل اسمارت». پژوهشنامة اقتصادی، 8(29): 181- 204.
ذکی ی. ولیقلی‌زاده ع. (1393). «بررسی و تحلیل موانع ژئوپلیتیکی مناسبات اقتصادی ایران و جمهوری آذربایجان». پژوهشنامة جغرافیایی انسانی. 46(3): 541- 560.
سعادت ر، محسنی ن. (1393). «بررسی همگرایی اقتصادی میان ایران و کشورهای حوزة دریای خزر». پژوهشنامة بازرگانی. 9(73): 29- 54.
شقاقی شهری و. (1396). «یکپارچگی اقتصادی منطقه‌ای و تأثیر آن بر سرمایه‌گذاری مستقیم متقابل». پژوهشنامة بازرگانی. 21(81) 27- 63.
طیبی ک، آذربایجانی ک. (1380). «بررسی پتانسیل تجاری موجود میان ایران و اوکراین، کارگیری مدل جاذبه». پژوهشنامة بازرگانی. 21: 61- 82.
فیروزآبادی س‌ج، مرادی آ. (1386). «سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در قفقاز جنوبی». دوفصلنامة ایراس. 5(6 و7): 5- 45.
کریم‌زادی م، خوانساری ف. (1396). «تبیین زمینه‌های همگرایی در روابط ایران و جمهوری آذربایجان و چالش‌های آن». مطالعات اوراسیای مرکزی. 10(1): 171- 188. doi: https://doi.org/10.22059/jcep.2017.62906 .
کولایی ا. (1396). «دیپلماسی علمی ایران در قفقاز جنوبی. مطالعه موردی جمهوری آذربایجان». دوفصلنامة سیاست و روابط بین‌الملل. 1(1): 9- 31.
کیانی ج، بیرانوند ر. (1397). «شناسایی عوامل همگرایی و واگرایی در روابط ایران با جمهوری آذربایجان». پژوهشنامة مطالعات مرزی. 6(3): 55- 78.
مجتهدزاده پ، پویان ر، کریمی‌پور ی. (1387). «تحلیل و همپوشی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران با جمهوری آذربایجان با واقعیت‌های ژئوپلتیک». فصلنامة مدرس. 12(2): 213- 255.
مهکویی ح. (1398). «تأثیر اتحادیه اوراسیا بر موقعیت ژئواکونمیک جمهوری اسلامی ایران». مطالعات اوراسیای مرکزی. 12(2): 519- 538.
نصیرزاده م، حسینی م. (1391). «ارزیابی و برآورد ظرفیت تجاری ایران با جمهوری آذربایجان». مطالعات اوراسیای مرکزی. 5(11): 115- 134.
هراتی ج، بهرادامین م، کهرازه س (1394). «بررسی عوامل مؤثر بر صادرات ایران (کاربرد الگوی جاذبه). پژوهش‌های رشد و توسعة اقتصادی. 6(21): 29- 46.
Griffin KB (1999). Alternative Strategies for Economic Development. St. Martin's Press. Rasoulinezhad E, Jabalameli F. (2019). “Russia-EU gas game analysis: Evidence from a new proposed trade model”. Environmental Science and Pollution Research International. 24: 24482-24488. Statistical Indicators of Azerbaijan. (2018). Statistics Committee of Azerbaijan. Baku. Az. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 342 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 241 |
||
