تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,573 |
تعداد مقالات | 71,037 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,524,706 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,785,434 |
سازوکار ترجمة شعر: مطالعة موردی ترجمة منظوم شعر | ||
پژوهشهای زبانشناختی در زبانهای خارجی | ||
دوره 13، شماره 4، دی 1402، صفحه 613-624 اصل مقاله (906.25 K) | ||
نوع مقاله: علمی پژوهشی(عادی) | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jflr.2023.361263.1047 | ||
نویسنده | ||
مصطفی شهیدی تبار* | ||
گروه زبانهای خارجی، دانشگاه امام صادق، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
ترجمة شعر در طول سالیان گذشته موضوعِ موردتوجه پژوهشگران بوده و با چالشهای فراوانی از جمله دشواری در انتقال معنا، حفظ فُرم و ساختار شاعرانه و نیز حفظ تأثیر عاطفی اثر اصلی مواجه بوده است. هدف اصلی این مقاله به دست آوردن درک عمیقتری از فرایند ترجمه، بهویژه ترجمة شعر است. تحقیق حاضر با بهکارگیری رویکرد تحلیلی کنراد پاتر آیکن در ترجمه (۱۹۱۷) به دنبال روشنکردن جنبههای شناختی دخیل در انتقال معنای شاعرانه از زبانی به زبان دیگر است. برای نیل به این مهم، پژوهش پیش روی از طریق مطالعة موردی ترجمة شعر «When You Are Old» سروده ویلیام باتلر ییتس به زبان ترکی باهدف بررسی تصمیمات پیچیده و اقتباسهای خلاقانهای انجام میشود که مترجم باید با حفظ جوهر اصلی شعر انجام دهد. نتایج این پژوهش نشان میدهد که مترجمِ شعر برای دستیابی به ترجمة موفق باید در دو حوزه انتقال معنی و حفظ فُرم شعر فعالیت نماید. انتقال معنی همانند دیگر متون بوده و در صورت تسلط مترجم به زبان مبدأ و مقصد به شکل کامل اتفاق میافتد. اما برای انتقال فُرم شعر، مترجم لاجرم باید در زبان مقصد در هیئت یک شاعر ظاهر شود. بررسی اشعار ترجمه شده در زبانهای ترکی (ترجمة صابر از حافظ)، فارسی (ترجمة نسیم شمال از صابر) و انگلیسی (ترجمة فیتزجرالد از خیام) نشان میدهد که مترجمان موفقِ اشعار، شعرای موفقی نیز هستند. بهعبارتدیگر، تسلطِ تنها بر عروض و ساختهای شعری در زبان مقصد مکفی نبوده و مترجم باید حتماً ذوق شعری داشته و حتی شاعر نیز باشد. این مطالعه نشان میدهد که اگر شعرِ ترجمه شده در زبان مقصد بهعنوان شعر بومی آن زبان مقبول افتد، آنگاه ترجمة شعر موفق بوده است. همچنین، یکی از ملاکهای سنجش کموکیف موفقیت ترجمه ارجاع به ترجمههای موفق آن زبان، همانند سه نمونهای است که در این پژوهش بررسی شدهاند. | ||
کلیدواژهها | ||
ترجمة شعر؛ الهام شعری؛ ویلیام باتلر ییتس؛ شعر ترکی آذربایجانی؛ شعر انگلیسی | ||
سایر فایل های مرتبط با مقاله
|
||
مراجع | ||
Aiken, C. (1917). The Mechanism of Poetic Inspiration. The North American Review, 206(745), 917-924.
Javadpour, N. & Zare Behstash, E. (2009). A new strategy for translating classical English poetry: Milton’s “On His Blindness”, Translation Studies, 7(27).
Şəhriyar, M. (2005). Məhəmmədhüseyn Şəhriyarın seçilmiş əsərləri (A poetry collection of Mohammadhossein Shahriar). Bakı: Avrasiya Press.
Shahiditabar, M. (2023). When Persia meets the caucuses through poetry: Ashraf of Gilan’s allusion to Mirza Alakbar Sabir during the Iranian constitutional era. International Journal of Turkish Literature Culture Education, 12(2), 482-495.
Seyed Gohrab, A. (2022, June 24). “There was a Door to which I found no Key”. https://www.leidenmedievalistsblog.nl/articles/there-was-a-door-to-which-i-found-no-key.
Yeats, W. B. 1 (1977). The collected poems of W. B. Yeats. New York, The Macmillan company.
آرینپور، یحیی (۱۳۷۲). از صبا تا نیما. جلد دوم (ویرایش پنجم). تهران. زوَار.
بهزادی، بهزاد (۱۳۸۹). فرهنگ آذربایجانی-فارسی (ترکی). تهران. فرهنگ معاصر.
بشیری، علی و محمدی، اویس (۱۳۹۷). میزان کارآمدی رهیافتهای لفور در ترجمة شعر بین زبان عربی و فارسی. جستارهای زبانی. ۴-۴۶، ۱۳۷-۱۵۶.
زند رحیمی، مینا، هادیپور، هدی و کمالی مقدم، حمیده (۱۳۹۹). بررسی انتقال مؤلفههای پایداری در فراینده ترجمه: مطالعة موردی ترجمة انگلیسی سعید سعیدپور از اشعار قیصر امینپور. فصلنامه علمی مطالعات بیداری اسلامی. ۹-۱۸، ۶۵-۸۳.
غلامی، حسین، سعیدی، علی و اسکندری، مهنوش (۱۳۹۱). نقد آواشناختی ترجمه غزل «روز وصل دوستداران یاد باد، یاد باد آن روزگاران یاد باد» حافظ به زبان روسی. پژوهشهای زبانشناختی در زبانهای خارجی،۲-۲، ۸۵-۹۸.
فرهادنژاد، عباس. (1398). انتقال آوایی شعر فرانسه در رسمالخط فارسی. پژوهشهای زبانشناختی در زبانهای خارجی. ۹-۴، ۱۱۶۷-۱۱۸۰.
مقدم چرکاری، جیران. (1401). متون التقاطی، ادبیات چیکانو و نقش مترجم بهعنوان کنشگر اجتماعی در فرایند ترجمة آنها. پژوهشنامه انتقادی متون و برنامههای علومانسانی،۲۲-۹، ۱۴۱-۱۶۴.
منصفی، رؤیا، تیما، مهدی و یل شرزه، رضا. (1402). ترجمه بهمثابة تهاجم: بازخوانی تقابل ترجمه و فرهنگ. پژوهشهای زبانشناختی در زبانهای خارجی. ۲-۱۳، ۲۱۵-۲۲۸. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,516 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,839 |