پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,573 |
| تعداد مقالات | 71,037 |
| تعداد مشاهده مقاله | 125,519,957 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,779,309 |
خوانش بیش‌متنی نگاره مثنی‌برداری‌شده «نقاش نشسته» کمال‌الدین بهزاد (فریر،32.28) از نقاشی «کاتب نشسته» جنتیله بلینی (گاردنر، P15e8) | ||
| نشریه هنرهای زیبا: هنرهای تجسمی | ||
| مقاله 3، دوره 28، شماره 1، فروردین 1402، صفحه 27-36 اصل مقاله (855.02 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jfava.2023.350571.667005 | ||
| نویسندگان | ||
| فاطمه شه کلاهی* 1؛ حسنعلی پورمند2 | ||
| 1دکتری پژوهش هنر، گروه پژوهش و تاریخ هنر، دانشکده هنر، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران. | ||
| 2دانشیار گروه پژوهش و تاریخ هنر، دانشکده هنر، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران. | ||
| چکیده | ||
| مثنی‌برداری یا مشقِ قلمی در سنت نقاشی ایرانی، از مصادیق بارز رابطه بیش‌متنی است و یکی از قابل‌‌توجه‌ترین نمونه‌ها در این زمینه نگاره «نقاش نشسته» به‌قلم بهزاد است که نوعی طرح‌برداری از نقاشی «کاتب نشسته» بلینی است. هدف از این مطالعه شناخت چگونگی ارتباط یک پیش‌متن غیرایرانی با یک بیش‌متن ایرانی با روش بیش‌متنیت ژنت است؛ و درصدد پاسخ به دو سؤال است که نگاره مثنی‌برداری‌شده بهزاد از نقاشی بلینی بیشتر به کدام گونه از بیش‌متنیت‌ها تمایل دارد؟ و در فرآیند کپی‌برداری، چه تغییراتی در نگاره بهزاد ایجاد شدهاست؟ مطالعه یکی از نخستین یکه‌صورت‌های ایرانی که براساس پیش‌متنی غیرایرانی ایجاد شدهاست، از ضروریات این پژوهش است. این پژوهش از نوع توسعه‌ای است و به روش توصیفی-تحلیلی انجام شدهاست. روش گردآوری اطلاعات، کتابخانه‌ای و مشاهده مستقیم نقاشی‌هاست. روش تجزیه و تحلیل اطلاعات کیفی و با رویکرد بیش‌متنیت ژرار ژنت است. نتایج نشان‌می‌دهد که مثنی‌برداری بهزاد از نقاشی بلینی براساس گونه‌شناسی بیش‌متنیت ژنت در دسته «ترانسپوزیشن» (تراگونگی با کارکرد جدّی) است. تراگونگی‌های ایجادشده در بیش‌متن شامل تغییرات شکلی، موضوعی، ترکیب‌بندی، رنگی و نوری است. بهزاد در طرح‌برداری از یک اثر غیرایرانی نگاه تقلیدی صرف نداشته و در خلق یک بیش‌متن جدید و مستقل، از سنت نقاشی ایرانی و جامعه خود تأثیر پذیرفته و آن را بسیار خلاقانه در اثرش نشان داده‌است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| کمال‌الدین بهزاد؛ جنتیله بلینی؛ مثنی‌برداری؛ بیش‌متنیت؛ ژرار ژنت | ||
| مراجع | ||
|
آژند، یعقوب (1389)، «تأثیر هنرمندان مکتب تبریز در شکل‌گیری و گسترش مکتب استانبول»، هنرهای زیبا-هنرهای تجسمی، شماره41، صص33-38.
احمدی، بابک (1393)، ساختار و تأویل متن، تهران: مرکز. امیراردوش، محمدحسین (1387)، «حکایت اصلاحات در امپراتوری عثمانی: از ریشه تا لاله»، مسکویه، شماره 4، صص 5-41.
بیکر، پاتریشیا (1385)، منسوجات اسلامی، ترجمه مهناز شایسته‌فر، تهران، مؤسسه مطالعات هنر اسلامی.
پاکباز، رویین (1388)، دایره‌المعارف هنر، تهران: فرهنگ معاصر. جوانی، اصغر (1385)، بنیان‌های مکتب نقاشی اصفهان، تهران، فرهنگستان هنر. چندلر، دانیل (1378)، مبانی نشانه‌شناسی، ترجمه مهدی پارسا، تهران: سوره مهر.
خزایی، محمد (1398)، هنر طراحی ایرانی اسلامی، سمت، تهران.
___________ (1382). بررسی آثار طراحی کمال‌الدین بهزاد، از مجموعه مقالات همایش بین‌المللی کمال‌الدین بهزاد، تهران، فرهنگستان هنر. رایس، تالبوت (1380)، هنر اسلامی، ترجمه ماه‌ملک بهار، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
سجودی، فرزان (1393)، نشانه‌شناسی کاربردی، تهران: نشر علم.
فخاری‌زاده، نسیم و نامورمطلق، بهمن (1394)، «خوانش ترامتنی صحنه کشته شدن نر گاو آسمانی در تصویرسازی‌های روایت گیلگمش»، باغ نظر، شماره32، صص23-32.
کنگرانی، منیژه (1388)، «فرآیند بیش‌متنیت در نقاشی»، نامه هنرهای تجسمی و کاربردی، شماره12، صص12-34.
گراهام، آلن (1380)، بینامتنیت، ترجمه پیام یزدانجو، تهران: مرکز.
ماه‌وان، فاطمه (1398)، «بررسی نگاره‌های گذر سیاوش از آتش براساس نظریه بیش‌متنی ژرار ژنت»، پژوهشنامه ادب حماسی، شماره1، صص191-218.
مایل هروی، نجیب (1379)، تاریخ نسخه‌پردازی و تصحیح انتقادی نسخه‌های خطی، تهران، کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی.
نامور مطلق، بهمن (1395)، بینامتنیت: از ساختارگرایی تا پسامدرنیسم(نظریه‌ها و کاربردها)، تهران: سخن.
_______________ (1394)، درآمدی بر بینامتنیت(نظریه‌ها و کاربردها)، تهران: سخن.
_______________ (1391)، «گونه‌شناسی»، فصلنامه پژوهش‌های ادبی، شماره38، صص139-152.
نوروزی، نسترن و نامورمطلق، بهمن (1397)، «خوانش بیش‌متنی چهار اثر برگزیده تصویرسازی کلودیا پالماروسی با پیش‌متن‌هایی از نقاشی ایرانی»، هنرهای زیبا- هنرهای تجسمی، شماره1، صص5-16.
یزدان‌پناه، مریم، کاتب، فاطمه و دادور، ابوالقاسم (1396)، «بررسی آثار نقاشی هندی آبانیندرانات تاگور و پیش‌متن‌های آثار با توجه به نظریه بیش‌متنیت ژرار ژنت»، مطالعات شبه قاره، شماره31، صص137-157.
Bahari, E. (1997). Bihzad, Master of Persian Painting, Foreward by Annemarie Schimmel, London, I.B. Tauris Coltd Victoria House. (URL1) https://www.gardnermuseum.org/experience/collection/10755 | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 510 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 395 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب