تعداد نشریات | 162 |
تعداد شمارهها | 6,578 |
تعداد مقالات | 71,078 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,706,954 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,941,257 |
بررسی جلوههای ادبیات کارناوال گرای باختینی در رمان لعبة النسیان | ||
ادب عربی | ||
مقاله 5، دوره 15، شماره 1 - شماره پیاپی 35، فروردین 1402، صفحه 85-105 اصل مقاله (602.59 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jalit.2022.340342.612524 | ||
نویسندگان | ||
راضیه صدری خانلو1؛ شهریار نیازی2؛ عبدالعلی آل بویه لنگرودی1؛ مصطفی پارسایی پور* 1 | ||
1گروه زبان و ادبیات عربی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه بینالمللی امام خمینی، قزوین، ایران. | ||
2گروه زبان و ادبیات عربی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران، تهران، ایران. | ||
چکیده | ||
کارناوال، کانون پویای روحیه جدال گری شادمانه و آزادیخواهی هنجارشکن مردمی، همواره در رویارویی با مطلق اندیشی های اقتدارگران و هرگونه موقعیت محدودیت آفرین، خودنمایی میکند. بازنمود ادبیاتیِ مؤلفههای سنت کارناوالی و روحیه ممنوعیت ستیز جشنواره های مردمی، بعدها در ادبیاتِ کارناوال گرا -به مثابه شاخه ای از نظریه گفتگومندی باختین- در قالب فنون چندی چون پارودی، نسبیت و تقابلهای دوگانی، تاجگذاری و تاج برداری، زبان کوچهبازاری، مضامین مرگ، نقاب و دیوانگی و انگاره ضیافت متجلی گشت که هر یک پاسخ کارناوالی شدهای در مقابل روحیه تکسویه نگری و خودبسنده انگاری بود. پروژه روایت پژوهی باختین، کارناوال گرایی را با تأکید بر شیوه تفحصگرانه این اندیشه در باورهای بر سازنده کارناوال، کلیدواژه تحولات رمان مدرن برمی شمرد که قابلیت بازشناسی راهبردهای آثار کارناوال گرا در عینیت بخشی به گرایش آزادیخواهی جزمیت ستیز را فراهم میآورد. از اینرو با تکیه بر روش تحلیل محتوای کیفی با رویکرد توصیفی- تحلیلی و با دادهکاوی کتابخانه ای، با رصد نمونه های کارناوال گرایی رمان «لعبة النسیان» در قالب مؤلفه های مذکور، میکوشیم دستاوردهای «محمد برادة» نویسنده مراکشی (1938) را در گفتگومندسازی و ترویج روح دموکراسی چندآوایی در رماننویسی نوین عرب بازکاویم. مطالعه این رمان از منظر کارناوال گرایی حاکی است: براده، با شیوه های متناسب هر یک از مؤلفهها همچون: قدسیتزدایی، منحط سازی مفاهیم متعالی شمرده، وارونگی و جایگزینی نوسانگرانه دوگانی ها، گستاخی اقتدارستیز، ابطال پندارِ کمال و مبناهای از پیش رسمیتیافته حاکمان و الغاء موقتی عرف ها، نگاه ها، باورها و مرزهای ازپیش خوانده؛ هنجارهای سلسله مراتبی برساخته و مناسبات پایگاهی، قوانین و تابوهای ظاهراً نقض ناپذیر را باژگونه کرده و با تاکید بر چندقطبی گرایی، به ایده تکثرگرایی مرکزیتزدوده و مصادیق آن چون گفتمان های طردشده و اندیشه طبقات به حاشیه رانده، دگربار مرکزیت بخشیده و مخاطب را در سایه فرهنگ آزادیخواهی، به مقام سوژگی و درک چندآوابودگی هستی رسانده و نهایتا لعبة النسیان را به نمونه موفق ادبیات کارناوالگرای جهانی با نکهتی محلی بدل کرده است | ||
کلیدواژهها | ||
ادبیات کارناوال گرا؛ پارودی؛ تاجگذاری / تاج برداری؛ تقابل دوگانی؛ ضیافت؛ لعبة النسیان؛ باختین" | ||
مراجع | ||
آنسته، رضا و همکاران (1398)، «مرایا البولیفونیة فی روایة الزمن الموحش على ضوء نظریة باختین السردیة» ادب عربی، سال یازدهم، شمارۀ اول، صص 49-70.
احمدی، بابک (1370)، ساختار و تأویل متن، ج اول، نشانهشناسی و ساختارگرایی، تهران، نشر مرکز.
استادمحمدی، نوشین (۱۳۹۶)، تحلیل چندآوایی در رمانهای برگزیدۀ معاصر، رساله دکتری، حسین فقیهی و حسین هاجری، دانشگاه الزهراء.
افتخاری یکتا، شراره (۱۳۹۳)، «تحلیل نقاشیهای پیتر بروگل بر اساس اندیشه باختین»، کارشناسی ارشد، جمال عربزاده، دانشگاه هنر.
انصاری، منصور (1384)، دموکراسی گفتگویی، تهران، نشر مرکز.
باختین، میخاییل (۱۳۹۷)، پرسشهای بوطیقای داستایفسکی، ترجمۀ سعید صلحجو، تهران، نیلوفر، چاپدوم.
باختین، میخائیل (2015)، أعمال فرانسوا رابلیة والثقافة الشعبیة فی العصر الوسیط وعصر النهضة، ترجمة شکیر نصرالدین، بیروت، الجمل.
بالو، فرزاد و مریم خواجهنوکنده (۱۳۹۴)، «بررسی انگارههای کارناوالی در رمان سنگ صبور صادق چوبک»، هشتمین همایش پژوهشهای زبان و ادبیات فارسی، صص 67-80.
برادة، محمد (2003)، لعبة النسیان، الرباط،دار الامان.
بنعافیة، وداد و ایمان ملیکی (2105)، «الکرنفال فی روایة الحمار الذهبی وفق معطیات میخائیل باختین»، مجلة العلوم الاجتماعیة والانسانیة، العدد 33، صص 59-78.
پارساییپور، مصطفی و عبدالعلی آلبویه لنگرودی و راضیه صدریخانلو (1400)، «دراسة ظاهرة البولیفونیة فی قصیدة السردیة – الدرامیة الحدیثة حسب نظریة باختین الحواریة»، ادب عربی، سال سیزدهم، شماره دوم، صص 93- 116.
پوینده، محمدجعفر(۱۳۹۶)، درآمدی بر جامعهشناسی ادبیات، تهران، نشرچشمه، چاپ دوم.
جمشیدی شال، فاطمه ومحمد پارسا نسب (بهار و تابستان ۱۴۰۰)، «کارناوال گرایی در دکتر نون زنش را بیشتر از مصدق دوست دارد»، مجلۀ نقد و نظریه ادبی، سال ششم، دورۀ اول،، صص، ۵۵- ۸۰.
حامد، خالدة (2017)، الکرنفال فی الثقافة الشعبیة، ایطالیا، منشورات المتوسط.
عروس، بسمة (2010)، التفاعل فی الاجناس الادبیة، بیروت، الانتشارات العربی.
عطاریانی، میمنت و مهدی نجفزاده(پاییز ۱۳۹۷)، «واکاوی کارناوالیسم در آراء باختین و بررسی امکان مقاومت در زبان عامیانه»، فصلنامۀ رهیافتهای سیاسی و بینالمللی، دورۀ دهم، شمارۀ اول، صص:135-156.
غلامحسینزاده، غریبرضا و نگار غلامپور (1387)، میخائیل باختین: زندگی، اندیشهها و مفاهیم بنیادین، تهران، روزگار.
مکاریک، ایرناریما (1388)، دانشنامه نظریههای ادبی معاصر، مهران مهاجر و محمد نبوی، تهران، آگه.
نولز، رونلد (۱۳۹۱)، شکسپیر و کارناوال پس از باختین، رویا پورآذر، تهران، هرمس.
یزدی، نرگس و منصور ابراهیمی (بهار-تابستان ۱۳۹۰)، «بررسی انگارههای کارناوالی نمایشنامه رومئو و ژولیت از دیدگاه باختین»، نشریۀ هنرهای زیبا، نمایشی، و موسیقی، شمارۀ ۴۳، صص: ۵۱-۵۷. Ahmadi, B., (1991), Text Structure and Interpretation, Volume I, Semiotics and Structuralism. Tehran: Markaz Publishing. [In Persian]. Anasteh, R., and others (2019), “Polyphonic mirrors in the novel of the lonely time in the light of Bakhtin’s narrative theory” Arabic literature, Year 11, Number 1, pp. 70-49. [In Arabic]. Ansari, M., (2005), Dialogic Democracy, Tehran: Markaz Publishing. Aroos, B., (2010), Interaction in Literary People, Beirut, Arabic Publications. [In Arabic]. Attariani, M. and Mehdi N. (Autumn 2018), “Analysis of Carnivalism in Bakhtin Opinions and the Possibility of Resistance in Folk Language”, Quarterly Journal of Political and International Approaches, Volume 10, Number 1, pp: 135-156. [In Persian]. Bakhtin, M., (2016), Questions of Dostoevsky's Poetics, translated by Saeed Solhjoo, second edition, Tehran: Niloufar. Bakhtin, M.M (1984), Rabelais and His World, Translated by Helene Iswolsky, Indiana University Press, Bloomington. [In Persian]. Baloo, F. and Maryam K., (2015), “A Study of Carnival Ideas in the Novel of the Patient Stone by Sadegh Chubak”, the 8th Conference on Persian Language and Literature Research. Pp. 67-80. [In Persian]. Barrada, M., (2003), The Game of Forgetting, Rabat: Dar Al-Aman. [In Arabic]. Ben-Afiah, W. and Iman, M., (2105), “The Carnival in the Novel of the Golden Donkey according to the data of Mikhail Bakhtin”, Journal of Social Sciences and Humanities, No. 33, pp. 59-78. [In Arabic]. Eftekhari, Y. S., (2014), Analysis of Peter Bruegel's Paintings Based on Bakhtin Thought, M.Sc., University of Arts, Faculity of Visual Arts. [In Persian]. Elliot, S., (1999), «Carnival and dialogue in Bakhtins Poetics of Folklore», Folklore Forum 30: (1/2), pp. 129-139. [In Persian]. Elliot, S., (1999), »Carnival and dialogue in Bakhtins Poetics of Folklore«, Folklore Forum 30: (2/1), pp 139-129. [In Persian]. Gholamhosseinzadeh, G.R. and Negar G., (2008), Mikhail Bakhtin: Life, Thoughts and Fundamental Concepts. Tehran: Roozgar. [In Persian]. Hamed, K., (2017), Carnations in the branch culture, Italy: Medium publications. [In Arabic]. Jamshidi, S. F. and Mohammad, P., (Spring-Summer 2021), "Carnivalism in Dr. Noon loves his wife more than Mossadegh", Journal of Literary Criticism and Theory, sixth year, first volume, pp. 55-80. [In Persian]. Knowles, R. (2012), Shakespeare and Carnival after Bakhtin, translated by Roya Pourazar, Tehran: Hermes. [In Persian]. Makarik, I., (2009), Encyclopedia of Contemporary Literary Theories, translated by Mehran Mohajer and Mohammad Nabavi, Tehran: Agah. [In Persian]. Masoudi, S., (Spring-Summer 2010), “Sociological explanation of the elements of carnival in the plays of the Nasserite era”, Journal of Sociology of Art and Literature, second year, first issue, pp: 167-196. [In Persian]. Ostadmohammadi, N., (2017), Polyphonic Analysis in Selected Contemporary Novels, Al-Zahra University, Faculty of Languages and History, Ph.D. [In Persian]. Parsaei-Pour, M. and Abdul-Ali A.B. L. and Razia, S.K. (2021), “A Study of the polyphony phenomenon in the modern narrative-dramatic poem according to Bakhtin’s dialogism theory”, Arabic literature, Year 13, Number 2, pp. 93-116. [In Persian]. Pooyandeh, M. J. (2017), - An Introduction to the Sociology of Literature, Second Edition, Tehran: Cheshmeh Publishing. [In Persian]. Yazdi, N. and Mansour, E. (Spring-Summer 2011), “A Study of the Carnival Ideas of the Play of Romeo and Juliet from Bakhtin's Perspective”, Journal of Fine Arts, Performing Arts, and Music, No. 43, pp. 51-57. [In Persian]. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 444 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 376 |