سامانه پشتیبانی خدمات اطلاعات

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات162
تعداد شماره‌ها6,623
تعداد مقالات71,546
تعداد مشاهده مقاله126,902,399
تعداد دریافت فایل اصل مقاله99,952,449
راشدی, شهناز, جهانبخش اصل, سعید, خورشید دوست, علی محمد, محمدی, غلام حسن. (1401). پژوهشی بر ابرهای خزری. , 54(2), 227-242. doi: 10.22059/jphgr.2022.339128.1007680
شهناز راشدی; سعید جهانبخش اصل; علی محمد خورشید دوست; غلام حسن محمدی. "پژوهشی بر ابرهای خزری". , 54, 2, 1401, 227-242. doi: 10.22059/jphgr.2022.339128.1007680
راشدی, شهناز, جهانبخش اصل, سعید, خورشید دوست, علی محمد, محمدی, غلام حسن. (1401). 'پژوهشی بر ابرهای خزری', , 54(2), pp. 227-242. doi: 10.22059/jphgr.2022.339128.1007680
راشدی, شهناز, جهانبخش اصل, سعید, خورشید دوست, علی محمد, محمدی, غلام حسن. پژوهشی بر ابرهای خزری. , 1401; 54(2): 227-242. doi: 10.22059/jphgr.2022.339128.1007680

پژوهشی بر ابرهای خزری

پژوهش های جغرافیای طبیعی
مقاله 5، دوره 54، شماره 2، مرداد 1401، صفحه 227-242    اصل مقاله (1.19 M)
نوع مقاله: مقاله کامل
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jphgr.2022.339128.1007680
نویسندگان
شهناز راشدی1؛ سعید جهانبخش اصل* 2؛ علی محمد خورشید دوست2؛ غلام حسن محمدی3
1دانشجوی دکتری اقلیم شناسی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
2استاد گروه اقلیم شناسی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
3دکتری اقلیم شناسی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
چکیده
در این مطالعه به شناسایی ابرهای خزری که مابین ساحل جنوبی دریای خزر و کوهستان البرز شکل می‌گیرد، پرداخته شد. به این منظور در طول دوره آماری 10 ساله (2020-2010) که ابرهای خزری 279 روز رخداد داشته‌اند، از داده‌های مشاهداتی، تصاویر سنجنده مودیس، داده‌های بازکاوی شده ERA5، NCEP/NCAR و مدل HYSPLIT استفاده شد. یافته‌ها نشان داد که ابرهای خزری در فصل تابستان (1/16 روز) با داشتن بیشینه رخداد، تیپ غالب ابرهای تابستانه منطقه‌ای خزری می‌باشند که تحت شرایط خاص محیطی و اقلیم سینوپتیک حاکم بر منطقه شکل می‌گیرند. این ابرها اغلب به‌صورت ابرهای پایین از نوع ابرهای استراتوس و ابرهای میانی از نوع ابر آلتوکومولوس مشاهده می‌شوند. بیشینه سهم بارش‌های سالانه ابرهای خزری در منطقه بیش از 80 میلی‌متر بوده و بیشینه مقدار آن به ترتیب در فصل‌های تابستان و پاییز رخ می‌دهد. در این میان تأثیر مشترک پارامترهای ابر بر بارش ابرهای خزری 57 درصد می‌باشد. بررسی نقشه‌های همدیدی نشان داد که با استقرار هسته پرفشار در شمال دریای خزر شرایط مساعدی را برای جریان باد و انتقال رطوبت دریای خزر به سمت سواحل جنوبی فراهم کرده، به‌طوری‌که توده‌هوای مرطوب از طریق صعود اورگرافیکی منجر تشکیل ابر در منطقه می‌شود. مدل HYSPLIT انتقال رطوبت از روی دریای خزر به منطقه مطالعاتی را تأیید کرد.
کلیدواژه‌ها
ابرهای خزری؛ رشته‌کوه البرز؛ صعود اورگرافیک؛ سواحل جنوبی دریای خزر؛ مدل HYSPLIT
مراجع
  1. احمدی، م.؛ احمدی، ح. و دادشی رودباری، ع. ع. (1397). واکاوی روند تغییرات و الگوی فضایی ابرناکی سالانه و فصلی در ایران. مجله مخاطرات محیط طبیعی، 7 (15)، 256-239.
  2. احمدی، م.؛ داداشی رودباری، ع.ع؛ نصیری خوزانی، ب. و اکبری ازیرانی، ط. (1399). وردایی فصلی ابرهای مایع در گستره ایران مبتنی بر داده‌های سنجنده MODIS ماهواره Terra. فصلنامه اطلاعات جغرافیایی (سپهر) 29 (113)، 19-8.
  3. بنایان، م.؛ محمدیان، آ. و علیزاده، ا. (1389). بررسی نوسان پذیری اقلیمی در شمال شرق ایران. نشریه آب‌وخاک، 24 (1)، 131-118.
  4. پرنیا، ع.؛ حبیب نژا روشن، م. و سلیمانی، ک. (1394). بررسی تغییرات دما و بارندگی در سواحل جنوبی دریای خزر و مقایسه آن با تغییرات در مقیاس جهانی و نیم کره شمالی. پژوهشنامه مدیریت حوزه آبخیز، 6 (11)، 100-90.
  5. خوشحال دستجردی، ج. (1376). الگوی سینوپتیک - کلیماتولوژی برای بارش‌های بیش از صد میلی‌متر در سواحل جنوبی دریای خزر، رساله دکتری جغرافیای طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس.
  6. رستم‌زاده، ه.؛ رسولی، ع. ا.؛ وظیفه دوست، ح. و ملکی، ن. (1399). ارزیابی و تحلیل نقش خصوصیات فیزیکی ابر در مقدار بارش محتمل با استفاده از داده‌های ماهواره MSG منطقه موردمطالعه: غرب ایران. نشریه علمی جغرافیا و برنامه‌ریزی، 24(72)، 245-225.
  7. رسولی، ع. ا.؛ جهانبخش اصل، س. و قاسمی، ا. ر. (1392). بررسی تغییرات زمانی و مکانی مقدار پوشش ابر ایران، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، 28 (3)، 104-87.
  8. علیجانی، ب. (1387). آب‌وهوای ایران، چاپ هشتم، تهران: انتشارات دانشگاه پیام نور.
  9. فرهودی، ر. ا. (1385). فنون پیش‌بینی در برنامه‌ریزی شهری و منطقه‌ای، جزوه‌ای درسی، دانشکده جغرافیا دانشگاه تهران.
  10. قاسمی، ا. ر. (1391). مدل‌سازی تغییرات زمانی و مکانی پوشش ابری با تأکید بر روزهای بارش در ایران، رساله دکتری، استاد راهنما، دکتر علی‌اکبر رسولی، رشته اقلیم‌شناسی، دانشگاه تبریز.
  11. قاسمی فر، ا.؛ فرج‌زاده، م.؛ قویدل رحیمی، ی. و علی‌اکبری بیدختی، ع. ع. (1398). صحت سنجی ماسک ابر سنجنده مودیس با معرفی ماسک ابر ناحیه‌ای بر اساس داده‌های سنجنده AVHRR. نشریه پژوهش‌های جغرافیایی طبیعی، 51 (3)، 468-447.
  12. کاویانی، م، ر. و علیجانی، ب. (1379). مبانی آب و هواشناسی، چاپ هفتم، تهران: انتشارات سمت.
  13. ناظم السادات، م، ج. (1394). مبانی هوا و اقلیم‌شناسی، چاپ سوم. تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
  1. Ahmadi, M., Ahmadi, H., & Dadashiroudbari, A.A. (2018). Assessment of trends and spatial pattern seasonal and annual cloudiness in Iran. Journal of Natural Environment Hazards, 7(1), 239-256. [in Persian].
  2. Ahmadi, M.; Dadashi Rodbari, A.A. Nassiri Khuzani, B. Akbari Azirani, T. (2020).Seasonal changes of liquid clouds in Iran based on data received from MODIS sensor of TERRA satellite. Scientific Research Quarterly of Geographical Data, 29(13), 7-19. [in Persian].
  3. Alijani, b. (2008). Iran Climate, Eighth Edition, Tehran: Payame Noor University Publications. [in Persian].
  4. Batlles, F. J., Alonso, J., & López, G. (2014). Cloud cover forecasting from METEOSAT data Energy Procedia, 1317 – 1326.
  5. Bannayan, M., Mohamadian, A., & Alizadeh, A. (2010). On Climate Variability in North-East of Iran. Journal of Water and Soil, 24(1), 118-131. [in Persian].
  6. Chernokulsky, A., & Esau, I. (2019). Cloud cover and cloud types in the Eurasian Arctic in 1936–2012. International Journal of Climatology, 39(15), 1-20.
  7. Farhoudi, R.l. (2006). Predictive Techniques in Urban and Regional Planning, Textbooks, Faculty of Geography, University of Tehran. [in Persian].
  8. Free, M., & Sun, B. (2013). Time-Varying Biases in U.S. Total Cloud Cover Data, JOURNAL OF ATMOSPHERIC AND OCEANIC TECHNOLOGY, 1, 2838-2849.
  9. Ghasemi, A. R. (2012). Modeling of spatial and temporal variations of cloud cover with emphasis on precipitation in Iran, Supervisor Dr. Ali Akbar Rasouli, University of Tabriz. [in Persian].
  10. Ghasemifar, E., Farajzadeh Asl, M., Ghavidel Rahimi, Y., & Aliakbari Bidokhti, A. A. (2019).Validating MODIS Cloud Mask Based on a Regional Cloud Mask of AVHRR. Physical Geography Research Quarterly, 51(3), 447-468. [in Persian].
  11. Ioannidis, E., Lolis, C.J., Papadimas, C.D., Hatzianastassiou, N., & Bartzokas, A. (2017). On the intra-annual variation of cloudiness over the Mediterranean region. Atmospheric Research, 208, 246- 256.
  12. Kavyani, M. R., & Alijani, B. (2000). The Foundation of Meteorology, Seventh Edition, Tehran: Samt Publications. [in Persian].
  13. Khoshhal Dastjerdi, J. (1997). Synoptic model of climatology for precipitation of more than one hundred millimeters on the southern shores of the Caspian Sea. Tarbiat Modares University. [in Persian].
  14. Menzel, P. W., Frey, R. A., & Baum, B. A. (2015). Cloud Top Properties and cloud phase algorithm Theoretical Basis Document, Version 11.
  15. Minnis, P., Smith, Jr., W.L., & Young, D.F. (2001). Cloud macro-and microphysical properties derived from GOES over the ARM SGP domain. Eleventh ARM Science Team Meeting Proceedings, Atlanta, Georgia, 19-23.
  16. Nazim Sadat, M. J. (2015). Fundamentals of Air and Climatology, Third Edition, University Publishing Center. [in Persian].
  17. Norris, J. (2005). Multidecadal changes in near-global cloud cover and estimated cloud cover radiative forcing, JOURNAL OF GEOPHYSICAL RESEARCH, 110(8), 1-17.
  18. Pirnia, A., Habibnejad Roshan, M., & Solaimani, K. (2015). Investigation of Precipitation and Temperature Changes in Caspian Sea Southern Coasts and Its Comparison with Changes in Northern Hemisphere and Global Scales. Journal of Watershed Management Research, 6(11), 90-100. [in Persian].
  19. Rasooli, A. A., Jahanbakhsh, S., & Ghasemi, A. R. (2013). Investigation of Spatial and Temporal Variations of Cloud Cover in Iran. GeoRes, 28(3), 87-104. [in Persian].
  20. Riihimaki, L.D., Sally, A., & Comstock, J. M. (2012). Climatology and Formation of Tropical Midlevel Clouds at the Darwin ARM Site, J. Climate, 25(19), 6538- 6850. [in Persian].
  21. Rostamzadeh, H., Rasuly, A.A., Wazifedoust, M., & maleki, N. (2020). Evaluation and analysis of the role of the physical properties of the cloud in the probable rainfall amount using satellite data MSG (Case study area: West of Iran). Journal Geography, 24(72), 225-245. [in Persian].
  22. Stordal, F., Myhre, G., Arlander, W., Svendby, T., Stordal, E. J. G., Rossow, W. B., & Lee, D. S. (2004). Is there a trend in cirrus cloud cover due to aircraft traffic? Atmos. Chem. Phys. 5(8), 473–6501.
  23. Stull, R. )2017.( Practical Meteorology: An Algebra-based Survey of Atmospheric Science, version 1.02b,  Univ of British Columbia, Vancouver, Canada.
  24. Wang, P. K. (2013). Physics and dynamics of clouds and precipitation, Cambridge University Press.
  25. Zhang, Y., Lu, H., Shen, S., & Cai, J. (2015). Comment on Do aerosols impact ground observation of total cloud cover over the North China Plain?. Global and Planetary Change, 133, 120-124.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 407
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 315





سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب