تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,501 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,098,522 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,206,147 |
چارچوب طبقهبندی الگوهای مدل کسبوکار مدور از دیدگاه استراتژیهای اقتصاد مدور | ||
مدیریت بازرگانی | ||
دوره 14، شماره 1، 1401، صفحه 65-93 اصل مقاله (615.76 K) | ||
نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jibm.2021.319777.4072 | ||
نویسندگان | ||
سید حامد وارث1؛ ایوب محمدیان* 2؛ جلیل حیدری3؛ داتیس خواجه ئیان4؛ نرگس نبی زاده5 | ||
1استادیار، گروه مدیریت بازرگانی، دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران، تهران، ایران. | ||
2استادیار، گروه مدیریت فناوری اطلاعات، دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران، تهران، ایران. | ||
3دانشیار، گروه مدیریت صنعتی، دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران، تهران، ایران. | ||
4دانشیار، گروه مدیریت بازرگانی، دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران، تهران، ایران. | ||
5دانشجوی دکتری، مدیریت بازرگانی، پردیس البرز، دانشگاه تهران، تهران، ایران. | ||
چکیده | ||
هدف: مدلهای کسبوکار مدور، برای معضلات مدلهای کسبوکار خطی فعلی، یعنی تولید بیشازحد پسماند و کمبود شدید منابع راهحل مناسبی هستند و برای کسب مزیت رقابتی، کسب منافع اقتصادی و کاهش آسیب به محیطزیست، فرصتهای مناسبی برای کسبوکارها به وجود میآورند. بهمنظور اجرای استراتژیهای اقتصاد مدور در سطح کسبوکارها و ایجاد چارچوبی برای طراحی بهتر مدلهای کسبوکار مدور، هدف اصلی این پژوهش، ارائه چارچوبی برای شناسایی و طبقهبندی الگوهای مدل کسبوکار مدور، همسو با راهبردهای اقتصاد مدور است. روش: در این پژوهش، از روش کیفی فراترکیب 7 مرحلهای ساندلوسکی و باروسو برای شناسایی الگوهای مدل کسبوکار مدور و از روش طبقهبندی نیکرسون برای طبقهبندی الگوهای مدل کسبوکار مدور استفاده شد. یافتهها: یافته نخست این پژوهش، دستیابی به فهرست جامع 29 الگوی مدل کسبوکار مدور همراه با نام الگو، تعریف و مصادیق است و یافتۀ بعدی آن، ارائه چارچوب طبقهبندی جامع و کامل الگوهای مدل کسبوکار مدور، از منظر استراتژیهای اقتصاد مدور است. در این چارچوب 11 بُعد برای طبقهبندی 29 الگوی مدل کسبوکار شناسایی شد: 1. غیرمادیسازی؛ 2. کارایی مصرف؛ 3. تأمین مدور؛ 4. تولید بهینه؛ 5. لجستیک معکوس و بهینه؛ 6. محصولات با عمر طولانی؛ 7. توسعۀ عمر مصرف محصولات و قطعات؛ 8. توسعۀ عمر مواد؛ 9. توسعۀ عمر منابع؛ 10. انجامدهندگان فعالیتها در شبکۀ ارزش مدور؛ 11. تسهیلکنندگان فعالیتها در شبکۀ ارزش مدور. نتیجهگیری: نتایج این پژوهش مشخص کرد که برای توسعه کسبوکارهای مبتنی بر اقتصاد مدور، چه نوع الگوهای مدل کسبوکار مدوری وجود دارد. از سوی دیگر، ایجاد چارچوب طبقهبندی راهبردها و مدلهای کسبوکار مدور نشان داد که چگونه میتوان بین راهبردها و مدلهای کسبوکار مدور، همسویی مناسبی ایجاد کرد. نتایج بهدست آمده از این پژوهش، به شرکتهایی که قصد دارند در سطح کسبوکارشان از راهبردهای اقتصاد مدور بهره ببرند یا آنها را پیادهسازی کنند، کمک میکند تا مدلهای کسبوکار مدور مناسب را شناخته و بهکار گیرند. شایان ذکر است که راهبرد شبکۀ ارزش مدور و الگوهای مدل کسبوکار مدور متناسب با آن که بیانگر انواع شیوههای همکاری بین بازیگران شبکۀ ارزش مدور است، برای اولین بار در این پژوهش معرفی شد. | ||
کلیدواژهها | ||
الگوهای مدل کسبوکار مدور (چرخشی)؛ چارچوب طبقهبندی؛ استراتژی؛ اقتصاد مدور | ||
مراجع | ||
صدوقی، مجید (1387). معیارهای ویژه ارزیابی پژوهش کیفی. روش شناسی علوم انسانی (حوزه و دانشگاه)، 14(56)، 55-72.
عابدینی، ژیلا (1383). روشهای پیشگیری از اتلاف منابع ملی. اولین همایش روشهای پیشگیری از اتلاف منابع ملی، تهران، https://civilica.com/doc/26549/
عباسزاده، محمد (1391). تأملی بر اعتبار و پایایی در تحقیقات کیفی. جامعهشناسی کاربردی (مجله پژوهشی علوم انسانی دانشگاه اصفهان)، 23(1)، 19-34.
محمدپور، احمد (1389). ارزیابی کیفیت در تحقیق کیفی: اصول و راهبردهای اعتباریابی و تعمیم پذیری. فصلنامه علوم اجتماعی، (48)، 73-105.
References Abbaszadeh, M. & Abbaszadeh, M. (2012). Validity and reliability in qualitative researches. Journal of Applied Sociology, 23(1), 19-34. (in Persian) Abdelkafi, N., Makhotin, S. & Posselt, T. (2013). Business model innovations for electric mobility—what can be learned from existing ntbusiness model patterns? International Journal of Innovation Manageme, 17(01), 1340003. Abedini, J. (2004). Methods of preventing the waste of national resources. The first conference on methods to prevent the waste of national resources, Tehran, https://civilica.com/doc/26549/. (in Persian) Accenture )2014(. Circular advantage. Innovative businessmodels and technologies to create value in a world without limits to growth. London, UK: Accenture. Achterberg, E., Hinfelaar, J. & Bocken, N.M.P. )2016(. Master circular business models with the Value Hill.White paper, September 2016. Bakker, C., Den Hollander, M., Van Hinte, E. & Zljlstra, Y. )2014(. Products that last: Product design for circular business models. Paperback – October 8, 2019. Blomsma, F., Pieroni, M., Kravchenko, M., Pigosso, D. C., Hildenbrand, J., Kristinsdottir, A. R., Kristoffersen, E., Shahbazi, S., Nielsen, K. D. & Jönbrink, A.K. (2019). Developing a circular strategies framework for manufacturing companies to support circular economy-oriented innovation. Journal of cleaner production, 241, 118271. Bocken, N. M., De Pauw, I., Bakker, C. & Van Der Grinten, B. (2016). Product design and business model strategies for a circular economy. Journal of Industrial and Production Engineering, 33(5), 308-320. Bocken, N. M., Short, S. W., Rana, P. & Evans, S. (2014). A literature and practice review to develop sustainable business model archetypes. Journal of cleaner production, 65, 42-56. Bocken, N.M.P. & Short, S.W. )2016(. Towards a sufficiency-driven business model: experiences and opportunities. Environ. Innov. Soc. Transitions, 18, 41–61. BSI, (2017). BS 8001:2017. Framework for Implementing the Principles of the Circular Economy in Organizations – Guide. Chen, C.W. (2020). Improving Circular Economy Business Models: Opportunities for Business and Innovation: A new framework for businesses to create a truly circular economy. Johnson Matthey Technology Review, 64(1), 48-58. Chen, L. H., Hung, P. & Ma, H. W. (2020). Integrating circular business models and development tools in the circular economy transition process: A firm‐level framework. Business Strategy and the Environment, 29(5), 1887-1898. Chesbrough, H. (2010). Business model innovation: opportunities and barriers. Long range planning, 43(2-3), 354-363. Damen, MA. (2012). A Resource Passport for a Circular Economy: An Assessment of the Possible Content and Format of a Resources Passport in Order to Successfully Contribute to the Achievement of the Circular Economy, University of Utrecht, Utrecht, Netherlands. EMF )2015(. Towards a Circular Economy: Business Rationale for an Accelerated Transition. https://www.ellenmacarthurfoundation.org/assets/downloads/TCE_Ellen-MacArthur-Foundation_9-Dec-2015.pdf (accessed 30 June 2018). Evans, J. (2014) The Circular Economy Toolkit, University of Cambridge, Institute for Manufacturing (IfM) [online] http://circulareconomytoolkit.org. Flint, D. J., Woodruff, R. B., & Gardial, S. F. (2002). Exploring the phenomenon of customers' desired value change in a business-to-business context. Journal of marketing, 66(4), 102-117. Gassmann, O., Frankenberger, K., & Csik, M. (2014). The business model navigator: 55 models that will revolutionise your business. Pearson UK. Geissdoerfer, M., Morioka, S. N., de Carvalho, M. M. & Evans, S. (2018). Business models and supply chains for the circular economy. Journal of cleaner production, 190, 712-721. Geissdoerfer, M., Vladimirova, D. & Evans, S. (2018). Sustainable business model innovation: A review. Journal of cleaner production, 198, 401-416. Guba, E. G. & Lincoln, Y. S. (1989). Fourth generation evaluation. Sage. Henry, M., Bauwens, T., Hekkert, M. & Kirchherr, J. (2020). A typology of circular start-ups: An Analysis of 128 circular business models. Journal of cleaner production, 245, 118528. Kirchherr, J., Reike, D. & Hekkert, M. (2017). Conceptualizing the circular economy: An analysis of 114 definitions. Resources, conservation and recycling, 127, 221-232. Lacy, P., Rosenber, D., Drewell, Q. & Rutqvist, J., )2013(. 5 Business Models that are Driving the Circular Economy. https://www.fastcompany.com/1681904/5-business-modelsthat-are-driving-the-circular-economy accessed 30 June 2018. Lewandowski, M. (2016). Designing the business models for circular economy—towards the conceptual framework. Sustainability, 8(1), 43. Lüdeke‐Freund, F., Gold, S. & Bocken, N. M. (2019). A review and typology of circular economy business model patterns. Journal of Industrial Ecology, 23(1), 36-61. Mentink, B. (2014). Circular business model innovation: a process framework and a tool for business model innovation in a circular economy. Master’s Thesis, Delft University of Technology & Leiden University, Leiden, The Netherlands, 2014. Mohammadpour, A. (2010). Quality Assessment in Qualitative Research: Principles and Strategies for Validation and Generalizability. Social Science Quarterly, (48), 73-105. Moreno, M., De los Rios, C., Rowe, Z. & Charnley, F. (2016). A conceptual framework for circular design. Sustainability, 8(9), 937. Nickerson, R. C., Varshney, U. & Muntermann, J. (2013). A method for taxonomy development and its application in information systems. European Journal of Information Systems, 22(3), 336–359. Nußholz, J. L. K. (2018). A circular business model mapping tool for creating value from prolonged product lifetime and closed material loops. Journal of cleaner production, 197, 185-194. Oghazi, P. & Mostaghel, R. (2018). Circular business model challenges and lessons learned—An industrial perspective. Sustainability, 10(3), 739. Osterwalder, A. & Pigneur, Y. (2010). Business model generation: a handbook for visionaries, game changers, and challengers. John Wiley & Sons. Pieroni, M.P., McAloone T. C. & Pigosso, D. C. (2020a). Circular Economy business model innovation: sectorial patterns within manufacturing companies. Journal of Cleaner Production, https:// doi.org/10.1016/j.jclepro.2020.124921. Pieroni, M.P., McAloone, T.C. & Pigosso, D.C. (2020b). From theory to practice: systematising and testing business model archetypes for circular economy. Resources, conservation and recycling, 162, 105029. Pieroni, M.P., McAloone, T. C. & Pigosso, D. C. (2019). Business model innovation for circular economy and sustainability: A review of approaches. Journal of cleaner production, 215, 198-216. Planing, P. (2018). Towards a circular economy - how business model innovation will help to make the shift. Int. J. Business and Globalization, 20(1), 71-83. REBus, (2015). Guide for suppliers REBMs. http://www.rebus.eu.com/implementing-a-rebm/guide-for-suppliers-rebms/ accessed 30 June 2018. Remané, G., Hanelt, A., Tesch, J.F. & Kolbe, L.M. (2017). The business model pattern database - a tool for systematic business model innovation. International Journal of Innovation Management, 21(1), 1750004-61 Richardson, J. E. (2005). The business model: an integrative framework for strategy execution. Available at SSRN 932998. Rosa, P., Sassanelli, C. & Terzi, S. (2019). Towards Circular Business Models: A systematic literature review on classification frameworks and archetypes. Journal of cleaner production, 236, 117696. Sadoughi, M. (2008). Criteria of Evaluating Qualitative Research. Methodology of Social Sciences and Humanities, 14(56), 55-72. (in Persian) Sandelowski, M. & Barroso, J. (2006). Handbook for synthesizing qualitative research. springer publishing company. Smith-Gillespie, A. (2017). Defining the Concept of Circular Economy Business Model. R2π, European Union, Brussels, Belgium. A. (2017). Defining the Concept of Circular Economy Business Model. http://www.r2pipproject.eu/wp-content/uploads/2017/04/ Defining-the-Conceptof-Circular-Economy-Business-Model.pdf. Stahel, W.R. (1981). The product-life factor. In An Inquiry into the Nature of Sustainable Societies: The Role of the Private Sector; Grinton Orr, S., Ed.; HARC: Houston, TX, USA, 1981; pp.72–96. Tukker, A. (2004). Eight types of product–service system: eight ways to sustainability? Experiences from SusProNet. Business Strategy and the Environment, 13(4), 246-260. Van Renswoude, K., Ten Wolde, A. & Joustra, D. J. (2015). Circular Business Models—Part 1: An introduction to IMSA's circular business model scan. IMSA: Amsterdam, The Netherlands. Weetman, C., (2016). A Circular Economy Handbook for Business and Supply Chains: Repair, Remake, Redesign, Rethink. Kogan Page Publishers, New York. Weking, J., Hein, A., Böhm, M. & Krcmar, H. (2020). A hierarchical taxonomy of business model patterns. Electron Markets, 30, 447–468. Whalen, K.A. (2019). Three circular business models that extend product value and their contribution to resource efficiency. J. Cleaner Production, 226, 1128–1137. WRAP.Innovative Business Model Map. Available online: http://www.wrap.org.uk/resourceefficient - business-models/innovative-business-models | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,211 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 904 |