پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,533 |
| تعداد مقالات | 70,504 |
| تعداد مشاهده مقاله | 124,124,666 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,233,251 |
پیامدهای دسترسی زنان به منابع آبی در ساختار اجتماعی (مطالعه موردی: سامانۀ فرهنگی وقف در سال‌ها‌ی 1250-1302ه.ش -کرمان) | ||
| پژوهش‌های انسان‌شناسی ایران | ||
| مقاله 4، دوره 11، شماره 1 - شماره پیاپی 21، شهریور 1400، صفحه 95-120 اصل مقاله (437.53 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/ijar.2022.332970.459710 | ||
| نویسندگان | ||
| اعظم علیخانی1؛ محمد همایون سپهر* 2؛ وحید رشیدوش3 | ||
| 1دانشجوی دکتری گروه مردم شناسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران | ||
| 2استادیار گروه مردم شناسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران | ||
| 3دانشیار گروه مردم شناسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| مسئله اصلی این جستار شناخت پیامدهای دسترسی زنان به منابع آبی در رابطه با ساختار اجتماعی در بخشی از موقعیت اقلیمی خشک فلات مرکزی ایران است. هدف این پژوهش تمرکز بر مطالعۀ پایگاه جنسیتی زنان برای شناخت پیامدهای دسترسی این کنشگران به منابع آبی در ساختار است. پرسش اصلی پژوهش چنین است: پیامدهای دسترسی زنان به منابع آبی در میدانِ سامانۀ فرهنگی وقف در ارتباط با ساختار اجتماعی در دورۀ قاجار چیست؟ میدان و قلمرو این تحقیق، سامانۀ فرهنگی وقف در کرمان است که بنا به رویکرد تاریخی، گردآوری یافته‌ها مبتنی بر اسناد انجام شده است. داده‌های این مطالعه با نمونه‌گیری هدفمند از «دفتر ثبت موقوفات ایالت کرمان» در برش زمانی1250-1302ه.ش، با تمرکز بر پایگاه جنسیتی زنان و وجود رقبات آبی در وقف‌نامه‌ها و اسناد شبکه‌ای از مجموعه اسنادِ متولیان موقوفات جامعۀ هدف تا رسیدن به اشباع نظری صورت گرفته است. روش تحلیلی این پژوهش، کیفی، استقرائی و مبتنی بر تحلیل مضمون است. نتیجۀ این جستار، شناختِ دلالت‌های دسترسی به منابع آبی در قلمرو مورد مطالعه است. تحلیل مضمونِ داده‌های این تحقیق، پیامدهای دسترسی–بهره‌مندی از حق‌ِّدارائی- زنان به منابع آبی را در مضامینی نظیر «پیوند کنشگر و ساختار» و نیز «پاسخ فرهنگی به نیازهای فردی، فیمابینی و ساختار اجتماعی»، «کنش منطبق بر ضرورت‌‌های بنیادین ساختار اجتماعی» و نیز «عملکرد کنشگران گونه‌ای واگشتی از ساختار» نمایش می‌دهد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| دسترسی؛ زنان؛ فرهنگ؛ قاجار؛ کرمان؛ منابع آبی؛ وقف | ||
| مراجع | ||
|
احمدنیا، شیرین (1394). زنان سلامت و محیط‌زیست شهری. مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی شهر تهران.
احمدی، نزهت (1380). نهاد وقف، دگرگونی‌ها و کارکردهای فرهنگی-مذهبی آن در عصر صفوی. رسالۀ دکتری تاریخ. دانشگاه اصفهان.
باستانی‌پاریزی، محمد ابراهیم (1392). خاتون هفت قلعه. چاپ هفتم. تهران: نشر علم.
برگر، پیتر ال. و لوکمان، توماس (1375). ساخت اجتماعی واقعیت (رساله‌ای در جامعه‌شناسی شناخت). ترجمۀ فریبرز مجیدی. تهران: علمی و فرهنگی.
پارکر، جان (1386). ساخت‌یابی. ترجمۀ حسین‌علی قاضیان. تهران: نشر نی.
پولاک، یاکوب ادوارد (1368). سفرنامۀ پولاک. چاپ دوم. ترجمۀ کیکاووس جهانداری. تهران: خوارزمی.
تاریخ شاهی قراخطائیان (1390). تصحیح محمدابراهیم باستانی‌پاریزی. چاپ دوم. تهران: علم.
جعفری لنگرودی، محمدجعفر (1363). ترمینولوژی حقوق. بنیاد راستاد.
حسینی‌سیرت، سیدمصطفی (1396). «بررسی مفهوم ساختار اجتماعی در اندیشۀ اندیشمندان علوم اجتماعی». فرهنگ پژوهش، 31، 179-209.
خلیلی، محسن (1386). «آسیب‌شناسی مشارکت زنان در جامعه معاصر ایران». پژوهش زنان، 5(2)، 165-186.
دفتر ثبت موقوفات ایالت کرمان (دماک). محل نگهداری: کرمان، مرکز کرمان‌شناسی.
دهخدا، علی اکبر (1377). لغت‌نامۀ دهخدا. جلد 6 و 8. چاپ اول. تهران: روزنه، موسسه چاپ و انتشارات دانشگاه تهران.
رحمانی، جبار و فرحزادی، یاسمن (1394). «سفره‌های نذری در تهران: عاملیت زنانه در جماعت آیینی». پژوهش‌های انسان‌شناسی ایران، 5(2)، 183-200.
ریتزر، جورج (1390). نظریۀ جامعه‌شناسی در دوران معاصر. چاپ دوم. ترجمۀ محسن ثلاثی. تهران: علمی.
زندرضوی، سیامک (1388). جامعه‌شناسی و بحران منابع طبیعی تجدیدشونده در ایران (پژوهش عملی مشارکتی با اجتماع محلی در حوزة گوشگ و سیاهوه، استان کرمان). تهران: نشر قطره.
سعیدی‌مدنی، محسن (1386). شکل‌گیری و توسعۀ نظریه‌های کلاسیک در انسان‌شناسی. یزد: دانشگاه یزد.
سمساریزدی، علی‌اصغر (1389). تدوین تجربیات خبرگان قنات. چاپ دوم. تهران: مدیریت منابع آبی ایران.
عبدالهی، محمد (1387). زنان در عرصۀ عمومی. تهران: جامعه‌شناسان.
علیخانی، اعظم (1395). دانشنامۀ عامیانۀ آب: کویر-کوهبنان. کرمان: فرهنگ عامه.
علیرضانژاد، سهیلا و سرائی، حسن (1386). «زن در عرصۀ عمومی: مطالعه‌ای در مورد فضاهای عمومی در دسترس زنان شهری و تغییرات آن». نامۀ علوم اجتماعی، 30، 123-149.
عناصری، جابر (1372). «تعزیۀ هنر وقفی ایران و میراث جاویدانی از قلمرو آیین و ایمان». وقف میراث جاویدان، 3، 138-148.
فکوهی، ناصر (1386). تاریخ اندیشه و نظریه‌های انسان‌شناسی. چاپ پنجم.تهران: نشر نی.
کانرتون، پل (1385). جامعه‌شناسی انتقادی (آدرنو، هابرماس، بنیامین، هورکهایمر، مارکوزه و نویمان). ترجمۀ حسن چاووشیان. تهران: اختران.
کبیر، نایلا (1389) تأملی در سنجش قدرتمندشدن زنان: منابع، عاملیت، دستاوردها. ترجمۀ فاطمه صادقی. توانمندسازی زنان؛ نقدی بر رویکردهای رایج توسعه. گردآوری و تدوین: اعظم خاتم. تهران: آگه.
گادامر، ماهانس گئورک (1393). زبان به مثابۀ میانجی تجربۀ هرمنوتیکی. چاپ دهم. ترجمۀ بابک احمدی، مهران مهاجر و محمد نبوی. تهران: مرکز.
گال، مردیت و همکاران (1386). روش‌های تحقیق کمی و کیفی در علوم تربیتی و روان‌شناسی. جلد دوم. ترجمۀ احمد نصر و همکاران. تهران: سمت.
لباف‌خانیکی، مجید (1385). نظام‌های تقسیم آب در ایران. تهران: مؤسسۀ گنجینۀ ملی آب ایران.
لمبتون، آن ک‍ات‍ری‍ن س‍وای‍ن ف‍ورد (1362). مالک و زارع در ایران. چاپ سوم. تهران: علمی و فرهنگی وابسته به وزارت فرهنگ و آموزش عالی.
لومبار، ژاک (1397). مبانی نظری مردم‌شناسی. ترجمۀ جلال‌الدین رفیع‌فر. تهران: حجسته.
مالینوفسکی، برانیسلاو (1384). نظریۀ علمی فرهنگ و چند مقالۀ دیگر. ترجمۀ منوچهر فرهنود. تهران: مرکز بین‌المللی گفت‌وگوی تمدن‌ها و دفتر پژوهش‌های فرهنگی.
محمدی، بیوک (1392). «واحد مشاهده در تحقیق کیفی». پژوهش‌های انسان‌شناسی ایران، 3(2)، 145-162.
مصطفوی، محمدعلی (1396). «بررسی ماهیت تولیت و انواع آن». وقف میراث جاویدان، 97 و 98، 63-82.
مصلح، علی‌اصغر و پارساخانقاه، مهدی (1390). «واسازی به منزلة یک استراتژی». متافیزیک، 11 و 12، 59-72.
منادی، مرتضی (1389). «روش کیفی و نظریه‌سازی». فصلنامۀ راهبرد، 54، 107-134.
میل، جان استورات (1379). انقیاد زنان. ترجمۀ علاءالدین طباطبائی. تهران: هرمس.
ناجی‌راد، محمدعلی (1382). موانع مشارکت زنان. تهران: کویر.
نادری، سارا (1393). درآمدی بر روایت زنانه از شهر. چاپ دوم. تهران: تیسا.
نرسیسیانس، امیلیا (1390). مردم‌شناسی جنسیت. چاپ دوم. تهران: افکار.
ورنر، کریستف. (1378). «زنان واقفه در تهران عهد قاجار». ترجمۀ نسیم مجیدی قهرودی. میراث جاویدان، 7(4)، 115-122.
Grant, M. (2017). Gender Equality and Inclusion in Water Resources Management. Global Water Partnership High Level Panel on Water (HLPW). (2018). Making Every Drop Count: An Agenda for Water Action. HLPW Outcome Document.
Parker, H., Oates, N., Mason, N., Calow, R., Chadza, W., & Ludi, E. (2016). Gender, agriculture and water insecurity. Overseas Development Institute (ODI).
Stevenson, E. G., Greene, L. E., Maes, K. C., Ambelu, A., Tesfaye, Y. A., Rheingans, R., & Hadley, C. (2012). Water insecurity in 3 dimensions: an anthropological perspective on water and women's psychosocial distress in Ethiopia. Social science & medicine, 75(2), 392-400.
United Nations Department of Economic and Social Affairs. (2005). Women and Water. Retrieved from https://www.un.org/womenwatch/daw/public/Feb05.pdf
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 393 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 229 |
||