پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,230 |
| تعداد مقالات | 67,757 |
| تعداد مشاهده مقاله | 115,115,673 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,882,927 |
بررسی تولید و منشأ مهره های صدفی دوره نوسنگی بی سفال در تپه علی کش، دشت دهلران | ||
| مطالعات باستان شناسی | ||
| مقاله 9، دوره 13، شماره 3 - شماره پیاپی 27، آذر 1400، صفحه 193-210 اصل مقاله (840.05 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jarcs.2020.298646.142856 | ||
| نویسندگان | ||
| حافظ قادری1؛ حجت دارابی* 2 | ||
| 1کارشناسی ارشد باستانشناسی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران. | ||
| 2دانشیار گروه باستان شناسی دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران. | ||
| چکیده | ||
| افزایش شناخت انسان از محیط پیرامون و نیز برهمکنش های مختلف در دوره نوسنگی زمینه را برای تجارب جدید و تولید و پخش کالاها یا ایده های مختلف فراهم نمود. در غرب آسیا و به ویژه ایران، باستان شناسی نوسنگی همواره با محوریت شروع اهلی سازی و یکجانشینی جوامع بوده است؛ اما در دوره مورد نظر افزایش برهمکنش و تبادلات بین جوامع رخ داده که در گسترش برخی از دست ساخته های ویژه مانند ابسیدین نمود یافته است. بر این اساس، تاکنون اغلب پژوهشگران مبادله دوردست در این دوره را مبتنی بر محدوده پراکنش مصنوعات ساخته شده از ابسیدین مورد بررسی و بحث قرار داده اند. این در حالی است که اساساً طی شبکه های گسترده تبادلاتی، مواد و کالاهای متعددی در بین جوامع پخش شده است. در این میان اشیاء ساخته شده از صدفهای دریایی اهمیت و جایگاه ویژهای در دوره نوسنگی دارند. طی کاوش اخیر انجام یافته در تپه علی کش حجم بالایی از مهره های مختلف صدفی و سنگی در کنار تدفین های انسانی مربوط به نیمه دوم هزاره هشتم ق.م. یافت شد که بیشترین گونه آنها مربوط به نمونههای ریز «دیسکیشکل» است. مطالعات قبلی این مهرهها را سنگی معرفی نموده بود؛ اما در نتیجه کاوش اخیر در این محوطه مشخص گردید که بسیاری از این مهرهها از جنس نوعی صدف دریایی موسوم به «چروک خاردار» با نام علمی Spondylus هستند. به نظر میرسد این مهره ها به صورت کالای آماده از کرانه های خلیج فارس به علی کش انتقال داده شده اند. شواهد لایه نگاری و نیز تحلیل های ایزوتوپ انسانی نشان از تحرک بالای ساکنان محوطه دارند. این موضوع زمینه ساز افزایش برهمنکش و تبادلات ساکنان محوطه با جوامع پیرامون بوده است. از اینرو، به نظر می رسد پراکنش این مهره ها طی شبکه های تبادلاتی و برهمنکش جوامع در دشت های پست جنوب غرب ایران به صورت غیرمستقیم از مبدأ (خلیج فارس) تا مقصد (علی کش) بوده است. اهتمام اصلی مقاله حاضر تولید و منشأ مهره های صدفی دوره نوسنگی بی سفال در تپه علی کش، در دشت دهلران است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| نوسنگی؛ علی کش؛ مهره های دیسکی شکل؛ صدف خاردار؛ شبکه تبادلاتی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| A Survey of Origin and Production of the PPN Shell Beads from Ali Kosh, Deh Luran Plain | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Hafez Ghaderi1؛ Hojjat Darabi2 | ||
| 1Master of Archeology, Razi University, Kermanshah, Iran. | ||
| 2Associate Professor, Department of Archeology, Razi University, Kermanshah, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| During Neolithic time, increasing knowledge and various interactions paved the ground for the new experiments and products as well as spread of commodities and different ideas. Across the Near East, Neolithic archaeology has mostly focused on the beginning of domestication and sedentary life. Intensive interaction and exchange between societies, however, is amongst outcomes of Neolithization process that resulted in diffusion of some materials such as obsidian. To date, most of the researchers have taken the issue of long-distance contact in the light of geographical diffusion of obsidian, while various materials and commodities were exchanged via wide networks. In this regard, objects made of seashells are of particular importance. As a result of recent excavation at Ali Kosh, a great number of different beads of shell and stone was found...along with seated burials dated to the second half of the 8th millennium BC. Tiny disc-shaped samples constitute the most common beads in the assemblage. They were previously known as stone beads. However, our recent examination shows that they are mostly made of a kind of bivalve sea shell known as Spondylus sp. It seems that such beads were produced on the Pesian Gulf shores, as the closest habitat of the shell, and then were transported or exchanged as finished goods. As evidenced by the recent stratigraphy and human isotopic analysis inhabitants of Ali Kosh had a high level of mobility. This highlights the role of interaction and exchange networks through which beads were diffused across lowlands of southwestern Iran. Accordingly, the site yielded remains of 18 levels indicating subsequent short-term occupations. Furthermore, as by the isotopic analysis, some of the buried individuals seem to have emigrated from shorelines to the site. This highlights the role of interaction and exchange networks through which beads were diffused across lowlands of southwestern Iran. Prevalence of shell beads at Ali Kosh reminds us that obsidian was not the only main exchanged material in the early Neolithic. The main focus of the present article is investigation of production and origin of oyster beads from the pre-pottery Neolithic levels at Ali Kosh, Deh Luran Plain | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Neolithic, Ali Kosh, disc-shaped beads, Spondylus, exchange networks | ||
| مراجع | ||
|
پاپهن، فروغ؛ قاجری، طیبه (1397)، «شناسایی و طبقهبندی دوکفهایها در آبهای ساحلی شمال غرب خلیج فارس )از دیلم تا رودخانه بهمنشیر)»، مجله علمی ـ پژوهشی زیستشناسی جانوری تجربی 24: 55-41.
دارابی، حجت (1396)، گزارش لایهنگاری و گاهـنگاری تپه علیکـش دهـلران، اسـتان ایـلام، آرشـیو پژوهشـکده باستانشناسی (منتشر نشده).
دارابی، حجت (1397)، «بازنگری لایهنگاری و گاهنگاری تپه علیکش، دشت دهلران»، مجله پژوهشهای باستانشناسی ایران 16: 42-27.
هول، فرانک (1381)، باستانشناسی غرب ایران، ترجمه زهرا باستی، تهران، انتشارات سمت.
مقدم، عباس (1398)، «وارسی زیسـتگاههای روسـتانشـینی آغازینِ دشت شـمالِ مرکزی خوزسـتان»، مـطالعات باستانشناسی پارسه 9: 7-22.
مقدم، عباس؛ سرخوش، احمد؛ داوودی، حسین؛ احمدزاده شوهانی، لقمان؛ یشمی، رامین (1398)، «خط ساحلی خلیجفارس و محوطة نویافته «تهماچی»، هزارة پنجم پیشازمیلاد، در دشت لیراوی )دیلم(»، فصلنامۀ کواترنری ایران 5 (4): 540-517.
Alizadeh, A. 2003. Excavation at the Prehistoric Mound of Chogha Bonut, Khuzestan, Iran, The University of Chicago, Oriental Institute Publication, vol. 120. Bar- Yosef Mayer, D. 2005. The exploitation of shells as beads in the Palaeolithic and Neolithic of the Levant. Palaeolithic 31(1): 176-185. Bar- Yosef Mayer, D. 2013. A tale of two assemblages: early Neolithic manufacture and use of beads in the Konya Plain. Anatolian Studies 63: 1-15. Baysal, E. 2014, A preliminary typology for beads from the Neolithic and Chalcolithic levels of Barcın Höyük. Anatolia Antiqua 22: 1-10. Bednarik, R. 2008. Beads and Cognitive Evolution. Time and Mind 1(3): 285–318. Bowler, D. 1996. The Quest for mullu: Concept, Trade and the archaeological distribution of Spdondylus in the Andes, PhD thesis, Faculty of Arts and Science, University of Ontario, Canada. Carter, B. 2011. Spondylus in South American in Prehistory, In: F. Ifantidis and M. Nikolaidou (eds.), Spondylus in Prehistory: New data and approaches. Contributions to the archaeology of shell technologies, British Archaeological Reports, BAR International Series 2216. Oxford: Archaeopress:63-89. Darabi, H. 2017. A report on the stratigraphy and chronology of Ali Kosh, Deh Luran, Ilam Province, Iranian Center for Archaeological Research, Archive Report [in Persian]. Darabi, H. 2018. Revisiting stratigraphy and chronology of Ali Kosh, Deh Luran Plain, Pazhohesh hay-e Bastanshenasi Iran (Archaeological Research of Iran) 16:27-42[in Persian]. Darabi, H. 2015. An Introduction to the Neolithic Revolution in the Central Zagros, BAR International Series 2746, Oxford: Archaeopress. Darabi, H., Bangsgaard, P., Arranz-Otaegui, A., Ahadi, G. and & Olsen, J. 2021. Early Neolithic occupation of the lowlands of south-western Iran: new evidence from Tapeh Mahtaj. Antiquity 95 (379): 27–44 Darabi, H, Mostafapour. S, Ghaderi, H, and Bahramiyan. S. 2018. An Early Neolithic Flint-Knapping Spot from Ali Kosh, Southwestern Iran. Neo-lithics 18: 34-37. Finet, Y, Lamparell, K.L, 2001. The Spondylidea in the historical collections of the Museum de Historie Naturelle Geneva, South Brisbane. Queensland. Australia. Gardelková-Vrtelová, A, Golaj, A.M. 2013. The necklace from the Stráznice site in the Hodonín district (Czech Republic), A contribution on the subject of Spondylus jewelry in the Neolithic. Documenta Praehistorica 40 (1): 265-277. Gautier, J. and Lampre, G. 1905. Fouilles de Moussian. Memoires de la Delegation en Perse VIII: 59-148, ed Jacques de Morgan. Paris: Ernest Leroux. Hole, F. 2000. The Archaeology of Western Iran, Translated into Farsi by Z. Basti, Tehran, SAMT, Tehran [in Persian]. Hole, F. and Flannery, K.V. 1962. Excavations at Ali Kosh, Iran, 1961. Iranica Antiqua 2: 97-154. Hole, F., Flannery, K.V. and Neely, J.A. 1969. Prehistory and Human Ecology on the Deh Luran Plain, Memoirs of the Museum of Anthropology, no. 1, Ann Arbor: The University of Michigan Press. Ibáñez, J. J, Ortega, D, Campos, D, Khalidi. L, Méndez, V and Teira, L, 2016. Developing a complex network model of obsidian exchange in the Neolithic Near East: Linear regressions, ethnographic models and archaeological data. Paléorient 42: 9-32. Johnson, G. A, 1973. Local Exchange and Early State Development in Southwestern Iran. Ann Arbor: University of Michigan. Kurzawska, A, Bar-Yosef Mayer, E. D. and Henk, K. Mienis, 2013. Scaphopod Shells in the Natufian Culture. In: O. Bar-Yosef & F. R. Valla (eds.), Natufian Foragers in the Levant. International Monographs in Prehistory. Archaeological Series 19, Ann Arbor, Michiga, USA: 611-625. Lambeck, K. 1996. Shoreline reconstructions for the Persian Gulf since the last glacial maximum. Earth and Planetary Science Letters 142: 43-57. Mackensen, A.K., Brey, T., Bock, C. and Luna.S, 2012. Spondylus crassisquama Lamarck, 1819 as a microecosystem and the effects of associated macrofauna on its shell integrity: Isles of biodiversity or sleeping with the enemy?. Marine Biodiversity 42: 443–451. Moghaddam, A. 2019. A scrutiny of initial village settlements in northern central Khuzestan, Motaleat-e Bastanshenasi Parseh 9:7-22 [in Persian]. Moghaddam, A., Sarkhosh, A., Davoudi, H., Ahmadzadeh Shohani, L., and Yashmi, R. 2019. The coastal line of the Persian Gulf and the Newly-found site of Tahmachi (the 5th millennium BC), on the Liravi Plain, Deylam, Iranian Quaternary 5(4):517-540 [in Persian]. Moore, J.D, Vílchez, C. M, 2016. Spondylus and the Inka Empire on the Far North Coast of Peru: Recent Excavations at Taller Conchales, Cabeza de Vaca, Tumbes. In: Cathy Costin (ed.), Making Value, Making Meaning: Techné in the Pre-Columbian World, Dumbarton Oaks Research Libraries and Collections: 221-251. Mortensen, P. 2014. Excavations at Tepe Guran: the Neolithic Period, Acta Iranica 55, Peeters. Otte, M, Biglari. F, Flas. D, Shidrang. S, Zwyns. N, Mashkour. M, Naderi. R, Mohaseb. A, Hashemi, N, Darvish. J, and Radu.V, 2007. The Aurignacian in the Zagros region: new research at Yafteh Cave, Lorestan, Iran. Antiquity 81: 82–96. Özdoğan, E.2016. Neolithic Beads of Anatolia: An Overview. Anatolian Metal 8:135-151. Papahn, F., and Ghajeri, T., 2018. Identification and classification of bivalves in the northwestern shorelines of the Persian Gulf (from Deylam to the Bahmanshir River), Experimental Zoological Biology 24:41-55 [in Persian]. Renfrew, C.L. 1969. The Sources and Supply of the Deh Luran Obsidian. In: F. Hole, K.V. Flannery and J.A. Neely (eds.), Prehistory and Human Ecology on the Deh Luran Plain, Memoirs of the Museum of Anthropology, no. 1, Ann Arbor: The University of Michigan Press:429-34. Renfrew, C. L. 1977. The later Obsidian of Deh Luran – the Evidence of Chogha Sefid, in F. Hole (ed.),Studies in the Archaeological History of the Deh Luran Plain: The Excavation of Chogha Sefid, Ann Arbor, Michigan: 289-311. Renfrew. C, Dixon J.E. and Cann J.r. 1968 Further Analysis of Near Eastern Obsidians. Proceeding of the Prehistoric Society 34: 319-331. Rose, J. 2010. New Light on Human Prehistory in the Arabo-Persian Gulf Oasis. Current Anthropology 51, No. 6: 849-883. Séfériadès, M. L. 2010. Spondylus and long-distance trade in prehistoric Europe. In: D. Anthony (ed.), The Lost World of Old Europe: The Danube Valley 5000-3500BC. New York, Princeton & Oxfod, The Institute for the study of the Ancient World & Princeton University Press: 178-190. Siklosi, Z. and Csengeri, P., 2011. Reconsideration of Spondylus usage in the middle and Late Neolithic of the Carpathian Basin. In: F. Ifantidis, and M., Nikolaidou (eds.), Spondylus in Prehistory: New data and approaches. Contributions to the archaeology of shell technologies. Oxford. Archaeopress BAR International Series 2216: 48-62. Smith, P. E. L. 1990. Architectural Innovation and Experimentation at Ganj Dareh, Iran. World Archaeology 21(3): 323-35. Solecki, R.S. 1952. A Paleolithic site in the Zagros Mountains of Northern Iraq, Report on a Sounding at Shanidar Cave, Part I. Sumer 8:127-191. Soltysiak. A, and Darabi. H, 2017. Human Remains from Ali Kosh, Iran. Bioarchaeology of Near East 11: 76-83. Soltysiak, A. and Darabi, H. 2021. Lifetime mobility at Ali Kosh: research on stable strontium isotopes, an abstract submitted to Revisiting the Hilly Flanks: The Epipalaeolithic and Neolithic periods in the eastern Fertile Crescent”, University of Copenhagen, 21-25 Jun 2021. Tsuneki, A. 1987. A reconsideration of Spondylus shell rings from Agia Sofia Magoula Greece. Bulletin of the Ancient Orient Museum 9: 1-15. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 321 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 565 |
||