پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,225 |
| تعداد مقالات | 67,685 |
| تعداد مشاهده مقاله | 114,999,937 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,676,636 |
«بازشناسی معنایی واژگان «غیظ»، «غضب» و «سَخَط» در قرآن کریم با رویکرد تفسیری» | ||
| پژوهش های قرآن و حدیث | ||
| دوره 54، شماره 1، شهریور 1400، صفحه 239-219 اصل مقاله (308.79 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jqst.2021.322181.669740 | ||
| نویسندگان | ||
| زهره نریمانی1؛ مسعود اقبالی* 1؛ مجید چهری2 | ||
| 1استادیار گروه تفسیر و علوم قرآن دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم | ||
| 2استادیار گروه تفسیر و علوم قرآن دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم؛ | ||
| چکیده | ||
| جایگاه هر واژه در قرآن، صرفاً در خدمت ارائۀ مفهومی است که کلمات هم‌معنا نمیتوانند آن معنا را القا کنند. بررسی معنایی واژگان «غیظ»، «غضب» و «سخَط» در قرآن، با بهرهگیری از روش تحلیل واژگانی و با رویکرد تفسیری، بیانگر آن است که واژگان مذکور با توجه به مقتضای حال، جهت تبیین مفهومی خاص بیان شده است و هرگونه تغییری در چینش آنها، موجب خلل در معنا خواهد بود. بررسی مفهومی این واژگان نشان میدهد: «غیظ» با رویکرد تبیین عواطف انسانی، مختص کفار و منافقان بوده و ذات خداوندی و انبیاء از آن مبرا هستند. پژوهش حاضر بیانگر آن است که واژه «غضب»، مختص خداوند و گاه جلوهای از احساسات انبیاء و مؤمنان است، در حالی که «سخَط» در ادبیات قرآن، اوج ناخشنودی خداوند از بندگان است که جلوۀ این «سخط» خداوندی، صرفاً در برخورد با منافقان بیان شده است و متقابلاً نیز، منافقان از خدا و رسولش دچار «سخَط» میشوند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| اختلاف معنایی؛ سخَط؛ غضب؛ غیظ؛ مفهوم‌شناسی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Semantic Recognition of the Words “Ghayz”, “Ghadab” and “Sakhat” in the Qur’an; An Interpretive Approach | ||
| نویسندگان [English] | ||
| zohreh narimani1؛ masoud eghbali1؛ majid chehri2 | ||
| 1Assistant Professor, Department of Qur’an Interpretation and Sciences, University of Sciences and Teachings of the Holy Qur’an, Iran. | ||
| 2Assistant Professor, Department of Qur’an Interpretation and Sciences, University of Sciences and Teachings of the Holy Qur’an, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| Every Qur’anic word is placed in a position which presents a concept that other synonymous words cannot convey. Based on the lexical analysis method and the interpretive approach, a semantic study of the words “ghayz”, “ghadab” and “sakhat” in the Qur’an indicates that they have been expressed to explain a specific concept. As such, any change in their arrangement will distort the meaning. The conceptual study of these words shows that “ghayz”, regarding to explain human emotions, is specific to infidels and hypocrites, and the essence of God and the prophets are free from it. This research proves that the word “ghadab” belongs only to God, which sometimes is a manifestation of the feelings of the prophets and believers. However, “sakhat” means the God’s highest displeasure with His servants. The manifestation of the Divine sakhat only is expressed in dealing with the hypocrites, that in return, the hypocrites feel “sakhat” against God and His Messenger. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Ghayz, Ghadab, Sakhat, Semantics, Semantic Differences | ||
| مراجع | ||
|
[1]. قرآن کریم.
[2]. آلوسی، محمود بن عبدالله (1415). روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم و السبع المثانی. 16جلد، بیروت، دار الکتب العلمیة.
[3]. ابراهیمی، محمود (1381). شرح فارسی دیوان أبوالعلاء معری (سقط الزند). سنندج، انتشارات دانشگاه کردستان.
[4]. ابن شهاب (1996). دیوان ابن شهاب. صنعاء، دار التراث الیمین.
[5]. ابن فارس، احمد (1404). معجم مقاییس اللغة. مصحح: محمد هارون عبدالسلام، قم، مکتب الاعلام الاسلامی.
[6]. ابن منظور، محمد بن مکرم (1414). لسان العرب. الطبعة الثالثة، بیروت، دار صادر.
[7]. اِدلمن، جرالدم (1394). طبیعت ثانوی علم مغز و معرفت بشر. ترجمه: خسرو پارسا و محمدرضا خواجهپور، تهران، فرهنگ معاصر.
[8]. اسامة بن منقذ (؟). دیوان اسامة بن منقذ. حققه و قدّم له: احمد احمد بدوی، القاهره، نشر عالم الکتب.
[9]. امیة أبی الصلت (1934). دیوان أمیه بن ابی الصلت. حققه بشیر یموت، بیروت، المکتبة الاهلیة.
[10]. امیل بدیع، یعقوب (1982). فقه اللغة العربیة و خصائصها. جلد ۱، بیروت، بلا مکان.
[11]. بابایی، پرویز (1392). مکتبهای فلسفی از دوران باستان تا امروز. تهران، مؤسسة انتشارات نگاه.
[12]. بنت الشاطی، عایشه (1376). اعجاز بیانی قرآن. ترجمه: حسین صابری، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی.
[13]. ثعلبی، احمد بن محمد (1422). الکشف و البیان المعروف تفسیر الثعلبی. 10 جلد، بیروت، دار إحیاء التراث العربی.
[14]. جاحظ، عمرو بن بحر (1423). البیان و التبیین. محقق: علی أبو ملحم، بیروت، دار و مکتبة الهلال.
[15]. جمیل بثینة (1979). دیوان جمیل، شعر الحب العذری. قاهرة، دار مصر للطباعة.
[16]. جوهری، اسماعیل بن حماد (1984). تاج اللغه و صحاح العربیه. بیروت، دار العلم للملایین.
[17]. الخطیب التبریزی (1414). شرح دیوان أبی تمام. بیروت، دار الکتاب العربی.
[18]. خوش منش، ابوالفضل و دیگران (1399). «بازشناسی مفهوم «کظم» در سیاق ایات قرآن کریم». دو فصلنامۀ علمی پژوهشهای زبانشناختی قرآن، سال نهم، شمارۀ اول، بهار و تابستان، صص 15- 32.
[19]. ذوالرمّة (؟). دیوان ذو الرّمه. قدّم له: احمد حسن بسج، بیروت، دار الکتب العلمیة.
[20]. راغب اصفهانی، حسین بن محمد (1383). ترجمه و تحقیق مفردات الفاظ قرآن با تفسیر لغوی و ادبی قرآن. تهران، المکتبه المرتضویه لإحیاء آثار الجعفریه.
[21]. زمخشری، محمود بن عمر (1407). الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل و عیون الأقاویل فی وجوه التأویل. 4جلد، بیروت، دار الکتاب العربی.
[22]. صادقی تهرانی، محمد (1406). الفرقان فی تفسیر القرآن بالقرآن و السنه. 30 جلد، قم، فرهنگ اسلامی.
[23]. طباطبایی، محمدحسین (1374). ترجمه تفسیر المیزان. 20 جلد، چاپ پنجم، قم، جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیة قم، دفتر انتشارات اسلامی.
[24]. طبرسی، فضل بن حسن (1372). مجمع البیان فی تفسیر القرآن. تهران، ناصر خسرو.
[25]. عسکری، ابوهلال (؟). معجم الفروق اللغویه. حققه: محمد ابراهیم سلیم، قاهرة، دار العلم و الثقافة.
[26]. علمالهدی، علی بن الحسین (1431). تفسیر الشریف المرتضی المسمّی بنفائس التأویل. بیروت، مؤسسة الأعلمی للمطبوع.
[27]. فراهیدی، خلیل بن أحمد (1409). کتاب العین. تحقیق: الدکتور مهدی المخزومی، بیروت، دار و مکتبة الهلال.
[28]. فلاح، محمدجواد؛ عواطفی، زهرا (1396). «معناشناسی قرآنی حلم وکظم غیظ با رویکرد تفسیری». فصلنامۀ مطالعات تفسیری، سال هشتم، شمارۀ 32، زمستان، صص 161- 176.
[29]. مصطفوی، حسن (۱۴۱۶). التحقیق فی کلمات القرآن الکریم. تهران، وزارت ارشاد.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 576 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 350 |
||