پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,533 |
| تعداد مقالات | 70,522 |
| تعداد مشاهده مقاله | 124,135,750 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,241,194 |
قدرت و عاملیت و نمایش‌های آیینی زنانه (مطالعه‌ای در نمایش‌های زنانه قبل از دهه پنجاه) | ||
| پژوهش‌های انسان‌شناسی ایران | ||
| مقاله 12، دوره 10، شماره 2 - شماره پیاپی 20، آبان 1399، صفحه 287-308 اصل مقاله (484.22 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/ijar.2021.331284.459699 | ||
| نویسندگان | ||
| رویا پورتقی1؛ محمد همایون سپهر* 2؛ وحید رشیدوش3 | ||
| 1گروه مردم شناسی، دانشکده علوم اجتماعی واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران | ||
| 2استادیار گروه مردم شناسی، دانشکده علوم اجتماعی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران | ||
| 3استادیار گروه مردم شناسی، دانشکده علوم اجتماعی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| زنان در بعضی از مناطق ایران تا قبل از دهۀ پنجاه، در محفل‌های خصوصی زنانه و دور از چشم مردان به اجرای نمایش می‌پرداختند تا تصویری موقت از آمال و آرزوهای خود را به نمایش درآورند. قوانین حاکم بر جامعه، آزادی و قدرت آن‌ها را محدود کرده بود و نیازهایشان که در هاله‌ای از آرزو و رؤیا راهی برای بروز می‌جست، سرانجام از طریق حرکات نمایشی و روایت‌های جاری در آن‌ها نمود یافت. این پژوهش این است که نمایش‌های آیینی زنانه چه تناسبی با آرزوها و موقعیت آن‌ها به‌عنوان جنس دوم داشته است. روش این پژوهش، اسنادی-میدانی است. برای داده‌های میدانی، با هفت زن از تهران در ردۀ سنی 65 تا 75 سال که اجراکنندۀ اصلی نمایش‌ها بودند، مصاحبه صورت گرفت. از طریق مطالعات اسنادی، معروف‌ترین نمایش‌های زنانه شناسایی و طبقه‌بندی می‌شوند تا در تحلیل داده‌ها به‌کار گرفته شوند. داده‌های گردآوری‌شده به روش تحلیل تماتیک انجام شده است. برای درک آیینی نمایش‌های زنانه، از رویکرد انسان‌شناسی نشانه‌شناختی نمادها بهره گرفتیم و برای تبیین تضادهایی که بین نقش‌های موجود در ساختار نمایشی مشاهده می‌شد، از مفهوم آیین‌های وارونگی گلاکمن[1] استفاده کردیم. نتایج بیانگر آرزوی داشتن فضایی امن‌تر و قدرت بیشتر و عاملیتی برای داشتن استقلال و اقتداری مانند مردان است. [1]. Gluckman,Max | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| آیین؛ آیین وارونگی؛ امیال زنانه؛ جنسیت؛ نمایش | ||
| مراجع | ||
|
احمدی، نوشین (1380). زنان زیر سایۀ پدرخوانده‌ها. تهران: توسعه.
احمدی، مرتضی (1380). کهنه‌های همیشه تازه. تهران: ققنوس.
انصاری، محمدباقر (1386). نمایش روحوضی زمینه، زمانه و عناصر خنده‌ساز. تهران: سورۀ مهر.
انجوی شیرازی، ابوالقاسم (1379). جشن‌ها و آداب معتقدات زمستان. جلد اول و دوم. تهران: امیرکبیر.
انجوی شیرازی، ابوالقاسم (1389). جشن‌ها و آداب و معتقدات و بازی‌های نمایشی. تهران: امیرکبیر.
انجوی شیرازی، ابوالقاسم (1352). بازی‌های نمایشی. تهران: امیرکبیر.
بلوکباشی، علی (1343). نمایش‌های شادی‌آور زنانه در تهران. هنر و مردم، 27، 45-50.
بلوکباشی، علی (1344). نمایش‌های شادی‌آور زنانه در تهران. پیام نوین، 17، 48.
بوی، فیونا (1394). مقدمه‌ای بر انسان‌شناسی دین. ترجمۀ مهرداد عربستانی. تهران: نقد افکار.
بیضایی، بهرام (1379). نمایش در ایران. جلد دوم. تهران: روشنگران و مطالعات زنان.
بیضایی، بهرام (1391). هزارافسان کجاست. تهران: روشنگران و مطالعات زنان.
بیضایی، بهرام (1388). شب هزارویکم. چاپ چهارم. تهران: روشنگران.
مور، جری (1391). زندگی و اندیشۀ بزرگان انسان‌شناسی. ترجمۀ هاشم آقابیگ‌پوری و جعفر احمدی. تهران: جامعه‌شناسان.
رحمانی، جبار (1397). آیین و هنر در فرهنگ ایرانی. تهران: اندیشۀ احسان.
رحمانی، جبار و فرح‌زاد، یاسمن (1392). آیین‌های زنانه در ایران با تمرکز بر آیین‌های زن شاهی. پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد. رشتۀ هنر. دانشکدۀ هنر. دانشگاه هنر اسلامی اصفهان.
رودنبولر، اریک دبلیو (1389). ارتباطات آیینی از گفت‌وگوهای روزمره تا جشن‌های رسانه‌ای‌شده. ترجمۀ عبدالله گیویان. تهران: دانشگاه امام صادق.
روستایی، شهناز (1390). زنان در نمایش‌های شادی‌آور. مجلۀ صحنه و سینما و تئاتر، 12.
ستاری، جلال (1373). سیمای زن در فرهنگ ایران. تهران: مرکز.
شهریاری، خسرو (1365). کتاب نمایش: فرهنگ واژه‌ها، اصطلاح‌ها و سبک‌های نمایشی. جلد اول. تهران: امیرکبیر.
فرخی، حسین (1388). جایگاه اجتماعی زنان و نمایش‌های شادی‌آور زنانه. هنر و معماری، 69، 129.
فریزر، جیمز جرج (1387). شاخۀ زرین پژوهشی در جادو و دین. ترجمۀ کاظم فیروزمند، تهران: زرین.
فکوهی، ناصر (1390). تاریخ اندیشه و نظریه‌های انسان‌شناسی. تهران: نشر نی.
قزل ایاغ، ثریا (1379). راهنمای بازی‌های ایران. تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی و کمیسیون ملی یونسکو در ایران.
کمپل، جوزف (1397). قدرت اسطوره. ترجمۀ عباس مخبر. تهران: نشر مرکز.
کمپل، جوزف (1377). قدرت اسطوره. ترجمۀ عباس مخبر. تهران: مرکز.
کتیرایی، محمود (1387). از خشت تا خشت. تهران: نشر ثالث.
گشتاسب، آلما (1398). نمایشگران پرده‌نشین. تهران: نشر پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات.
گیرتز، کیلفورد (1399). تفسیر فرهنگ‌ها. ترجمۀ محسن ثلاثی. تهران: نشر ثالث.
لاهیجی، شهلا و کار، مهرانگیز (1392). شناخت هویت زن ایرانی در گسترۀ پیش‌تاریخ و تاریخ. تهران: نشر روشنگران و مطالعات زنان.
لاهیجی، شهلا و کار، مهرانگیز (1396). شناخت هویت زن ایرانی 2 در گسترۀ تاریخ (مادها، هخامنشیان، سلوکیان، اشکانیان، ساسانیان). تهران: نشر روشنگران و مطالعات زنان.
میهن‌دوست، محسن (1384). اوسنه‌های چندموضوعی و درنگی در اصطلاح مکرزن. تهران: نشر گل‌آذین.
نعمت طاوسی، مریم (1392). فرهنگ نمایش‌های سنتی و آیینی ایران. تهران: دایره.
نجم‌آبادی، افسانه (1396). زنان سیبیلو و مردان بدون ریش؛ نگرانی‌های جنسیتی در مدرنیتۀ ایرانی. ترجمۀ آتنا کامل و ایمان واقفی. چاپ دوم. تهران: نشر تیسا.
نوزاد، فریدون (1368). تاریخ نمایش در گیلان. رشت: نشر گیلکان.
ناصربخت، محمدحسین (1388). نمایش‌های شادی‌آور ایرانی. تهران: افراز.
Gluckman, M. (1952). Rituals of Rebellion in South-east Africa.
Gluckman, M. (1963). Order and Rebellion in Tribal Africa. London: Cohen and West.
Lincoln, B. (1936-1934). Ritual, Rebellion, Resistance: Once More the Swazi Ncwala. Man, 22(1), 132–156. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 353 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 279 |
||