تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,573 |
تعداد مقالات | 71,036 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,506,555 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,770,495 |
کارکرد مفاخرهسرایانۀ شخصیّتهای شعر عربی در مدیحههای منوچهری | ||
ادب فارسی | ||
دوره 11، شماره 1 - شماره پیاپی 27، شهریور 1400، صفحه 169-184 اصل مقاله (540.49 K) | ||
نوع مقاله: علمی-ترویجی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jpl.2021.325300.1911 | ||
نویسندگان | ||
فاطمه سادات طاهری* 1؛ سعیده بیرجندی2 | ||
1استادیار گروه زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه کاشان | ||
2دانشآموختۀ دکتری زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه کاشان | ||
چکیده | ||
مقالۀ حاضر، سبک شخصی منوچهری دامغانی (398- 432ق) در مدیحه و مفاخرهسرایی را بررسی میکند. منوچهری با هنر شاعری و تسلّط بر زبان و ادبیّات عربی، مدیحهها و مفاخرههای متفاوتی سروده و بر همین اساس، قصاید وی بهطور خاصّی در بین همعصران او متمایز شده است. نگارندگان با روش کیفی و شیوۀ توصیفی- تحلیلی مبتنی بر اشعار منوچهری با پاسخ به این پرسشها که بین مدیحهسرایی و فخریّهسرایی در شعر منوچهری چه ارتباطی وجود دارد؟ منوچهری در مدیحهها و مفاخرههای خود چه شگردهای نوینی را به کار بسته و از این نظر با معاصران خود چه تفاوتهایی دارد؟ و چه عواملّی موجب بهکارگیری این طرز نو در این گونههای شعری وی شده است؟ میکوشند پس از تبیین مؤلّفههای سبک شخصی منوچهری در مدیحهسرایی و مفاخرهسرایی، استدلال کنند شگردهای نوین وی در مدح و فخر از یک سو، تحت تأثیر دانش او در ادبیّات عربی و از سوی دیگر، نمونۀ برترانگاری زبان و شعر عربی و شخصیّتهای شهرۀ آن است. همچنین نویسندگان استنتاج میکنند که منوچهری افزون بر اینکه عربیدانی خود را ابزاری برای اظهار فضل و راهکاری برای رقیبستیزی قرار داده، با بهکارگیری شخصیّتهای معروف ادبیّات عربی، تضمین اشعار و بهکارگیری مضامین و تصاویر شعری ایشان، ضمن ستایش ممدوح، آگاهانه و در عین حال با ظرافت خاصّ، مدیحههای خود را با مفاخره درآمیخته و خودستایی نیز کرده است و بدینترتیب، طرزی نو در مدیحه و مفاخرهسرایی پدید آورده که میتوان این طرز نو را سبک شخصی وی شمرد. | ||
کلیدواژهها | ||
منوچهری دامغانی؛ شخصیّتهای شعر عربی؛ مدح؛ فخریّهسرایی؛ سبک شخصی | ||
مراجع | ||
ابوتمّام (بیتا)، دیوان اشعار، شرح خطیب تبریزی، چ5، قاهره، دارالمعارف.
اصفهانی، ابوالفرج (1986)، الأغانی، ج15، بیروت، دارالفکر.
الأعشی (2012)، دیوان، مصر، مکتبة الآداب.
امرؤالقیس (2004)، دیوان اشعار، شرح عبدالرحمن مصطاوی، بیروت، دارالمعرفة.
آیتی، عبدالمحمّد (1382)، ترجمۀ معلّقات سبع، چ5، تهران، سروش.
بوجله، یوسف (2007)، «تأثّر الأدباء الفرس بالأدب العربی فی القرون الإسلامیة الأولی الشاعر منوچهری نموذجا»، پایاننامۀ کارشناسی ارشد، الجزایر، دانشگاه الجزایر.
پارسا، سیّداحمد (1388) «بررسی میزان تأثیرپذیری منوچهری دامغانی از معلّقه امرؤالقیس»، ش 3، پاییز، ص 19-34.
حلّاجزاده، لیلا (1387)، «منوچهری و تاثیرپذیری او از ادبیّات دوران جاهلی عرب»، پژوهشنامۀ ادب حماسی (پژوهشنامۀ فرهنگ و ادب)، پاییز و زمستان، دورۀ 4، ش7، ص 48-65.
خسروی، حسین (1386)، «منوچهری و شعر عرب»، ادبیّات تطبیقی، پاییز، ش 3، ص 81-112.
داد، سیما (1387)، فرهنگ اصطلاحات ادبی، تهران، مروارید.
درید بن صمه (2009)، دیوان، چاپ عمرعبدالرّسول، مصر، دارالمعارف.
رزمجو، حسین (1390)، انواع ادبی و آثار آن در زبان فارسی، مشهد، آستان قدس رضوی.
رستگار فسایی، منصور (1372)، انواع شعر فارسی، شیراز، نوید.
شمیسا، سیروس (1387)، انواع ادبی، تهران، میترا.
طرفه (2003)، دیوان اشعار، شرح حمدو طماس، بیروت، دارالمعرفة.
الکک، ویکتور (1971)، تأثیر فرهنگ عرب در اشعار منوچهری دامغانی، بیروت، دارالمشرق.
گراوند، علی (1392)، «بررسی سطح فکری اشعار منوچهری دامغانی»، آیینۀ میراث، ش53، ص 219-244.
متنبی، ابوطیب احمد (1992)، دیوان اشعار، بیروت، مؤسسه الرسالة.
منوچهری دامغانی (1390)، دیوان اشعار، چاپ سیّدمحمّد دبیرسیاقی، تهران، فردوس. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 458 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 592 |