تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,501 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,111,735 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,215,349 |
قاعدۀ الواحد از منظر توماس آکوئیناس و ملاصدرا | ||
فلسفه | ||
مقاله 11، دوره 18، شماره 2 - شماره پیاپی 35، اسفند 1399، صفحه 221-241 اصل مقاله (580.33 K) | ||
نوع مقاله: علمی -پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jop.2020.310122.1006549 | ||
نویسندگان | ||
محمد ملائی ایولی1؛ محسن فهیم* 2؛ مجتبی جعفری اشکاوندی2 | ||
1دانشجوی دکتری گروه الهیات، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجفآباد، ایران | ||
2استادیار گروه الهیات، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجفآباد، ایران | ||
چکیده | ||
قاعدۀ الواحد، به عنوان یکی از مهمترین قواعد فلسفی، در جهت تبیین پیدایش کثرات عالم از واحد همواره مورد توجه فلاسفه بوده است. اغلب فلاسفه مفاد آن را پذیرفته و برخی از متکلمان نیز منکر آن بودند. پذیرش قاعدۀ الواحد و اعتقاد به مبدأ واحد برای همۀ موجودات کثیر، فیسلوف را به مسئلۀ چگونگی صدور کثرت از خداوندی که از جمیع جهات واحد است، رهنمون میسازد. در این میان، توماس آکوئیناس و ملاصدرا نیز بر مبنای مبانی فلسفی و وجودشناختی خود، دیدگاههای خویش را دربارۀ آن بیان کردهاند. اینکه چگونه موجودات کثیر از واحد بسیط نشئت گرفتهاند، ذهن هر دو را به خود مشغول کرده است و باید همچون دیگر فلاسفه راهی برای آن مییافتند. این مقاله در نظر دارد با مطالعۀ آثار توماس و ملاصدرا و شارحان و محققان به شیوۀ تحلیلی و پژوهشی، نظر دو فیلسوف را دربارۀ قاعدۀ الواحد بررسی کند تا مشخص شود آیا آن دو به اصل قاعده اعتقادی دارند؟ دلایل ردّ یا پذیرش قاعده از نظر آنها چیست؟ هرکدام چگونه پیدایش کثرات از واحد را توجیه میکنند؟ توماس بر مبنای وجودشناختی خود به انکار قاعده پرداخته است و قائلان به آن را مورد انتقاد قرار میدهد؛ اما ملاصدرا با پذیرش اصل قاعده، به ترمیم آن پرداخته و بر اساس مبانی فلسفی خود، طرح نوینی از آن ارائه داده است. | ||
کلیدواژهها | ||
قاعدۀ الواحد؛ توماس آکوئیناس؛ ملاصدرا؛ صدور؛ واحد | ||
مراجع | ||
آکوئیناس، توماس (1382)، در باب هستی و ذات، ترجمۀ فروزان راسخی، تهران، نگاه معاصر. ابن سینا (بیتا)، الاشارات و التنبیهات، شرح نصیرالدین طوسی، تحقیق سلیمان دنیا، ج3، قاهره، دارالمعارف. جوادی آملی (1393)، رحیق مختوم، ج 1، 6، 8 و10، تحقیق حمید پارسانیا، قم، اسراء. جوادی آملی (1372)، تحریر تمهید القواعد، قم، الزهرا. خادمی، عینالله (1390)، نظام فیض از دیدگاه فیلسوفان مسلمان، تهران، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی. زنوزی، ملاعبدالله (1360)، لمعات الهیه، تصحیح جلالالدین آشتیانی، تهران، مؤسسة پژوهشی حکمت و فلسفة ایران.ّ شیرازی، قطبالدین (1380)، شرح حکمة الاشراق، به اهتمام عبدالله نورانی و مهدی محقق، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. ملاصدرا (1381)، مبدأ و معاد، ترجمۀ احمد حسینی اردکانی، چ2، تهران، مرکز نشر دانشگاهی. ــــــــــ (1383)، الشواهد الربوبیه، ترجمة جواد مصلح، تهران، سروش. ــــــــــ (1981)، الحکمة المتعالیة فی الاسفار العقلیة الاربعة، با حاشیۀ سیدمحمدحسین طباطبایی، ج2 7 و 8، چ3، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ــــــــــ (1420الف)، مجموعه رسائل فلسفی؛ رساله المسائل النصیریه، تحقیق و تصحیح حامد ناجی اصفهانی، چ2، تهران، حکمت. ــــــــــ (1420ب)، مجموعه رسائل فلسفی؛ شواهدالربوبیه، تهران، حکمت. ــــــــــ (1422)، شرح الهدایة الاثیریة، تصحیح محمدمصطفی فولادکار، بیروت، مؤسسة التاریخ العربی. طباطبایی، محمدحسین (1383)، نهایة الحکمه، تصحیح و تعلیق غلامرضا فیاضی، ج3، قم، مؤسسة آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره). طوسی، خواجه نصیرالدین (1405ق)، تلخیص الحصل المعروف بنقد المحصل، بیروت، دار الضواء. غزالی، محمد (1382)، تهافت الفلاسفه، ترجمۀ علیاصغر حلبی، تهران، جامی. قراملکی، محمدحسن (1375)، اصل علیت در فلسفه و کلام، قم، دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه. کاپلستون، فردریک چارلز (1388)، تاریخ فلسفه، ج2، ترجمۀ ابراهیم دادجو، چ2، تهران، سروش. مصباح یزدی، محمدتقی (1388)، آموزش فلسفه، ج2، چ8، تهران، شرکت چاپ و نشر بینالملل. میری، سیدمحسن (1390)، «رویکرد تاریخیانتقادی به انکار قاعدة الواحد»، تاریخ فلسفه، سال دوم، ش3، ص9-35. Aquinas, Thomas (1905), Of God and His Creatures: An Annotated Translation (with some abridgement) of the Summacontra gentiles. Translator: Rickaby, Joseph, Pope's Hall, Oxford: Michaelmas. Aquinas, Thomas (1932), De Potentia on the Power OF GOD.Translated by the English Dominican Fathers Westminster,Html edition by Joseph Kenny, O.P, Mary land: The Newman Press. https://dhspriory.org/thomas/QDdePotentia.htm. Aquinas, Thomas (1976), Treatise on Separate Substances, trans. F. J. Lascoe NewYork. Aquinas, Thomas (2006), THE Summa Theologica, Translated by Fathers of the English Dominican Province: http://www.documentacatholicaomnia.eu/03d/12251274,_Thomas_Aquinas,_Summa_Theologiae_%5B1%5D,_EN.pdf. index.htm 2006. Gilson Etienne (1955), History of Christian philosophy in the Middle Age. London, Sheed and Ward Ltd. Kretzmann, N & Stump, E (1993), The Cambridge Companion to Aquinas. United Kingdom, University of Cambridge. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 375 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 310 |