تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,572 |
تعداد مقالات | 71,031 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,501,217 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,764,596 |
چیستی دین | ||
فلسفه و کلام اسلامی | ||
دوره 53، شماره 2، بهمن 1399، صفحه 381-365 اصل مقاله (213.18 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jitp.2020.306313.523213 | ||
نویسنده | ||
امیر دیوانی* | ||
دانشیار گروه فلسفه دانشگاه مفید قم، قم، ایران | ||
چکیده | ||
این نوشتار بر آن است که طبیعت عقل یک معرفت اجمالی بهنحو یک دانش محض و ضروری نسبت به چیستی دین دارد. بر این اساس هرگاه عقل با واقع دین روبهرو شود بر حسب آن دانش پیشینی پایه، در شناخت آن توفیق دارد و هرگاه دیننمایی بر او عرضه شود یا پذیرفته نمیشود یا در مصاف با آن معرفت اجمالی کنار گذاشته میشود. بر پایهی این شناخت اجمالی عقلی بهواقع دین، بسیاری از تعریفهای ناظر به چیستی دین از اعتبار میافتند. در نهایت، این معرفت اجمالی به پایههای دین، هم در عقل نظری و هم در عقل عملی، آشکارسازی شده و به یکدیگر پیوند داده میشوند. این پایهها عبارتند از مبدأ هستی، راهنمای هستی و جهان غایی هستی در عقل نظری و مبدأ اخلاق، راهنمای اخلاق و جهان اخلاق در عقل عملی. اصلها و پایههای هستی و اخلاق از دانش طبیعت عقلاند و با یکدیگر تعریفی از دین را به دست میدهند که میتواند مقبول همه باشد و از آراء شخصی فاصله بگیرد. با این تعریف میتوان به شناخت جهانی دین نزدیکتر شد. | ||
کلیدواژهها | ||
اصول دین؛ تعریف دین؛ چیستی دین؛ دین؛ طبیعت عقلی دین | ||
مراجع | ||
[1] ابن سینا، حسین بن عبدالله (1403 ق)، الاشارات و التنبیهات، بیجا، دفتر نشر الکتاب، چاپ دوم. [2] پترسون و...، مایکل (1393)، عقل و اعتقاد دینی، تهران، انتشارات طرح نو، چاپ هشتم. [3] شیرازی، صدرالدین(ملاصدرا)(1368)، الحکمه المتعالیه فیالسفار العقلیه، قم، منشورات مصطفوی، چاپ دوم. [4] عابدی شاهرودی، علی (1394)، نقد قوهی شناخت، به کوشش: محمدعلی اردستانی، جلد اول، تهران، انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، چاپ اول. [5] مظفر، محمدرضا (1400 ق)، المنطق، قم، انتشارات فیروزآبادی. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 720 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 581 |