پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,230 |
| تعداد مقالات | 67,759 |
| تعداد مشاهده مقاله | 115,132,795 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,897,931 |
مدلسازی مکانی و اولویت‌بندی مناطق مستعد جهت احداث بیمارستان با استفاده از تحلیل-های تصمیم‌گیری چند معیاره مبتنی بر سیستم اطلاعات مکانی (مطالعۀ موردی: منطقۀ 5 تهران) | ||
| مجله علمی " آمایش سرزمین " | ||
| دوره 13، شماره 1، فروردین 1400، صفحه 247-280 اصل مقاله (1.8 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jtcp.2021.313899.670175 | ||
| نویسندگان | ||
| ایمان زندی* 1؛ پرهام پهلوانی2 | ||
| 1دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشکدة مهندسی نقشه برداری و اطلاعات مکانی، پردیس دانشکدههای فنی، دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
| 2استادیار، دانشکدة مهندسی نقشهبرداری و اطلاعات مکانی، پردیس دانشکدههای فنی، دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| بیمارستان‌ها از مراکز خدماتی ضروری مورد نیاز بشرند که نقش آن‌ها در سلامت جامعه و شهروندان بسیار حائز اهمیت است. یکی از موضوعات مهم مربوط به بیمارستان‌ها در شهرهای توسعهیافته تعیین مکان مناسب و بهینه جهت احداث آن‌هاست. در این پژوهش، به منظور تعیین مکان بهینة احداث بیمارستان، از تلفیق دیدگاه خبرگان و سیستمهای اطلاعات مکانی و تصمیم‌گیری چندمعیاره استفاده شد. بدین منظور ابتدا دوازده معیار، به منظور مدلسازی مکانی مناطق مستعد احداث بیمارستان، انتخاب و سپس وزن هر یک از معیارها با استفاده از روش وزندهی فرایند تحلیل شبکه (ANP) محاسبه شد. در ادامه، نقشة مناطق مستعد و غیر مستعد احداث بیمارستان تهیه و یازده سایت در مناطق مستعد انتخاب شد. در مرحلة بعد، بار دیگر وزن هر یک از معیارها با استفاده از روش وزندهی اهمیت معیارها از طریق همبستگی بین معیارها (CRITIC)، تعیین شد. پس از آن، با استفاده از تلفیق روشهای وزندهی ANP و CRITIC با روشهای تصمیم‌گیری چندمعیارة ارزیابی بر اساس فاصله از راهحل میانگین (EDAS) و ویکور (VIKOR) مکانهای کاندید رتبهبندی شدند. نتایج مدلسازی مکانی نشان داد نیمة غربی منطقه جهت احداث بیمارستان جدید از تناسب بسیار بیشتری نسبت به سایر مناطق برخوردار است. بر اساس نتایج روش ANP معیار فاصله از بیمارستان‌ها و بر اساس نتایج روش CRITIC معیار ریسک آسیبپذیری لرزهای مهم‌ترین معیار در تعیین مکان بهینة بیمارستان بودند. بر اساس نتایج رتبهبندی روشهای CRITIC-EDAS، CRITIC-VIKOR، و ANP-EDAS سایت شمارة 1 و بر اساس نتایج روش ANP-VIKOR سایت شمارة 8 مناسبترین مکان جهت احداث بیمارستان جدید بودند. با توجه به نتایج ارزیابی سایتها توسط کارشناسان، روشهای CRITIC-EDAS و CRITIC-VIKOR از صحت بالاتری در انتخاب مکان بیمارستان برخوردارند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| تصمیم گیری چندمعیاره مبتنی بر سیستمهای اطلاعات مکانی؛ مکان‌یابی بهینة بیمارستان؛ ویکور؛ ANP؛ CRITIC؛ EDAS | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Spatial Modeling and Prioritization of Potential Areas for Determining Location of Hospitals by a GIS-Based Multi-Criteria Decision Making Analyses: A Case Study of the 5th District of Tehran | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Iman Zandi1؛ Parham Pahlavani2 | ||
| 1MSc. Student, School of Surveying and Geospatial Engineering, College of Engineering, University of Tehran, Tehran, Iran | ||
| 2Assistant Professor, School of Surveying and Geospatial Engineering, College of Engineering, University of Tehran, Tehran, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Hospitals are among the most essential human services whose role in the health of the citizens is very important. One of the important issues related to hospitals in developed cities is determining the optimal location for their construction. In this study, in order to select the optimal hospital location, a combination of expert opinions, GIS, and MCDM was used. For this purpose, 12 criteria were selected for the spatial modeling of the potential areas of hospital establishment, and then the weight of each criterion was calculated using the weighting method of Analytic Network Process (ANP). Then, a map of the potential areas for the hospital establishment was prepared and 11 sites in the potential areas were selected. In the next step, the weight of each criterion was determined again using Criteria Importance Through Intercriteria Correlation (CRITIC) method. Then, by the integration of two weighting methods, i.e., ANP and CRITIC, with two MCDM methods, i.e., EDAS and VIKOR, these sites were ranked. The results of spatial modeling showed that the western half of the district is more suitable for the construction of a new hospital than the other areas. According to the results of the ANP, the distance from hospitals, and according to the results of the CRITIC, the seismic vulnerability were the most important criterions in determining the optimal hospital location. Based on the ranking results coming from CRITIC-EDAS, CRITIC-VIKOR, and ANP-EDAS, the site No. 1, and according to the ranking results of the ANP-VIKOR, the site No. 8 have been the most suitable places for the construction of a new hospital. In the light of the results of the site evaluations by experts, CRITIC-EDAS and CRITIC-VIKOR methods are more accurate for hospital location selection. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| GIS-based multi‑criteria decision-making, Optimal hospital site selection, ANP, CRITIC, EDAS, VIKOR | ||
| مراجع | ||
|
احدنژاد، محسن؛ حسین قادری؛ محمد هادیان؛ پیام حقیقت‌فرد؛ بنفشه درویشی؛ الهام حقیقت‌فرد؛ بیتا سادات زگردی و آرش بردبار (۱۳۹۳). «مکان‌یابی بهینة مراکز درمانی شهری با استفاده از GIS منطقة ۱۱ شهر تهران»، مجله دانشگاه علوم پزشکی فسا، د 4، ش 4، صص 463 ـ 474. اصغریزاده، عزتالله؛ عبدالکریم محمدی بالانی (1396). تکنیک‌های تصمیم‌گیری چندشاخصه، چ 2، تهران، انتشارات دانشگاه تهران. پارسامقدم، مهدی؛ محمدحسن یزدانی؛ افشار سیدین؛ منوچهر پاشازاده (1395). «مکان‌یابی بهینة بیمارستان‌های شهری با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی در شهر اردبیل»، نشریة دانشگاه علوم پزشکی اردبیل، د 14، ش 4، صص 374 ـ 388. جلوخانی نیارکی، محمدرضا؛ فخرالدین حاجی‌لو (1395). «مکان‌یابی نیروگاه‌های بادی با استفاده از مدلANP-OWA (مطالعة موردی: استان زنجان)»، علوم و فنون نقشهبرداری، د 6، ش 1، صص 73 ـ86. سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری تهران (1398). آمارنامة شهرداری تهران ـ 1397 (سالنامة آماری شهرداری تهران)، تهران، سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری تهران. سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری تهران (1398). آمارنامة شهر تهران ـ 1397 (سالنامة آماری شهر تهران)، تهران، سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری تهران. صحرائیان، زهرا؛ علی زنگی‌آبادی؛ فرامرز خسروی (1392). «تحلیل فضایی و مکان‌یابی مراکز بهداشتی‌ـ درمانی و بیمارستان با استفاده از GIS (نمونة موردی: شهر جهرم)»، فضای جغرافیایی، د 13، ش 43، صص 153 ـ 170. علوی، سید علی؛ علی احمدآبادی؛ محمد مولایی‌قلیچی؛ ولی پاتو؛ کاظم برهانی (1392). «مکان‌گزینی مناسب بیمارستان‌های شهری با استفاده از تکنیک‌های تلفیقی مدل تحلیلی تصمیم‌گیری چندمعیاره و تحلیل‌های فضایی سیستم اطلاعات جغرافیایی (مطالعة موردی: منطقة ۷ شهر تهران)»، بیمارستان، د 12، ش 2، صص 9 ـ 18. محمدی، کمال؛ علی‌اصغر آل‌شیخ؛ محمد طالعی (1398). «مکان‌یابی مراکز بیمارستانی با تلفیق روشهای بهترین‌ـ بدترین، دنپ، ویکور، و کوپراس (مطالعة موردی: منطقة 1 شهر تهران)»، فناوری اطلاعات مکانی، د 7، ش 3، صص 11 ـ 43. مرکز آمار ایران (1388). سرشماری عمومی نفوس و مسکن ـ 1385 نتایج کلی شهر تهران (مناطق بیست‌ودوگانه)، تهران، شهر. References Abdullahi, S., Mahmud, A. R. B., & Pradhan, B. (2014). “Spatial modelling of site suitability assessment for hospitals using geographical information system-based multicriteria approach at Qazvin city, Iran”, Geocarto International, 29(2), pp. 164-184. Adalı, E. A. & Tuş, A. (2019). “Hospital site selection with distance-based multi-criteria decision-making methods”, International Journal of Healthcare Management, 12 (1), pp. 1-11. Ahadnejad, M., Ghaderi, H., Hadian, M., Haghighatfard, P., Darvishi, B., Haghighatfard, E., Zegordi, B., & Bordbar, A. (2015). “Location Allocation of Health Care Centers Using Geographical Information System: region 11 of Tehran”, J Fasa Univ Med Sci, 4 (4), pp. 463-474. (in Persian) Ahmed, A. H., Mahmoud, H., & Aly, A. M. M. (2016). “Site suitability evaluation for sustainable distribution of hospital using spatial information technologies and AHP: A case study of Upper Egypt, Aswan City”, Journal of Geographic Information System, 8(05), pp. 578-594. Alavi, S. A., Ahmadabadi, A., Molaei Qelichi, M., Pato, V., & Borhani, K. (2013). “Proper site selection of urban hospital using combined techniques of MCDM and Spatial analysis of GIS (Case study: region 7 in Tehran city)”, jhosp, 12 (2), pp. 9-18. (in Persian) Asgharizadeh, E. & balani, A. M. (2018). Multiple attribute decision making techniques, Tehran, Iran, Uneversity of Tehran Press. (in Persian) Chatterjee, D. & Mukherjee, B. (2013). “Potential hospital location selection using AHP: a study in rural India”, International Journal of Computer Applications, 71(17), pp. 1-7. Davtalab, M. & Alesheikh, A. A. (2018). “Spatial optimization of biomass power plant site using fuzzy analytic network process”, Clean Technologies and Environmental Policy, 20(5), pp. 1033-1046. Diakoulaki, D., Mavrotas, G., & Papayannakis, L. (1995). “Determining objective weights in multiple criteria problems: The critic method”, Computers & Operations Research, 22(7), pp. 763-770. Information and Communication Technology Organizatin of Tehran Municipality (2017). Tehran City Statistics - 2017 (Tehran Statistical Yearbook). (in Persian) Information and Communication Technology Organizatin of Tehran Municipality. (2019). Statistics of Tehran Municipality - 2018 (Statistical Yearbook of Tehran Municipality). (in Persian) Jelokhani Niyaraki, M. R. & Hajiloo, F. (2016). “Site Selection for Wind Power Plants Using ANP-OWA Model (Case Study of Zanjan Province, Iran)”, Journal of Geomatics Science and Technology, 6(1), pp. 73-86. (in Persian) Kanani-Sadat, Y., Arabsheibani, R., Karimipour, F.,& Nasseri, M. (2019). “A new approach to flood susceptibility assessment in data-scarce and ungauged regions based on GIS-based hybrid multi criteria decision-making method”, Journal of hydrology, 572, pp. 17-31. Kaya, Ö., Tortum, A., Alemdar, K. D., & Çodur, M. Y. (2020). “Site selection for EVCS in Istanbul by GIS and multi-criteria decision-making”, Transportation Research Part D: Transport and Environment, pp. 1-16. Keshavarz Ghorabaee, M., Zavadskas, E. K., Olfat, L., & Turskis, Z. (2015). “Multi-criteria inventory classification using a new method of evaluation based on distance from average solution (EDAS)”, Informatica, 26(3), pp. 435-451. Kumar, P., Singh, R. K., & Sinha, P. (2016). “Optimal site selection for a hospital using a fuzzy extended ELECTRE approach”, Journal of Management Analytics, 3(2), pp. 115-135. Malczewski, J. (2006a). “GIS‐based multicriteria decision analysis: a survey of the literature”, International Journal of Geographical Information Science, 20(7), pp. 703-726. Malczewski, J. (2006b). “Ordered weighted averaging with fuzzy quantifiers: GIS-based multicriteria evaluation for land-use suitability analysis”, International journal of applied earth observation and geoinformation, 8(4), pp. 270-277. Mohammadi, K., Alesheikh, A. A., & Taleai, M. (2019). “Locating Hospital Centers By an Integration of BWM, DANP, VIKOR, and COPRAS Methods (Case Study: Region 1, City of Tehran)”, Journal of Geospatial Information Technology, 7(3), pp. 17-42. (in Persian) Opricovic, S. (1998). “Multicriteria optimization of civil engineering systems”, Faculty of Civil Engineering, Belgrade, 2(1), pp. 5-21. Opricovic, S. & Tzeng, G.-H. (2004). “Compromise solution by MCDM methods: A comparative analysis of VIKOR and TOPSIS”, European journal of operational research, 156(2), pp. 445-455. Parsa Moghadam, M., Yazdani, M., Seyyedin, A., & Pashazadeh, M. (2017). “Optimal site selection of urban hospitals using GIS software in Ardabil City”, Journal of Ardabil University of Medical Sciences, 16(4), pp. 374-388. (in Persian) Saaty, T. L. (1996). Decision Making with Dependence and Feedback: The Analytic Network Process, Pittsburgh: RWS Publications. Saaty, T. L. & Sodenkamp, M. (2008). “Making decisions in hierarchic and network systems”, International Journal of Applied Decision Sciences, 1(1), pp. 24-79. Şahin, T., Ocak, S., & Top, M. (2019). “Analytic hierarchy process for hospital site selection”, Health Policy and Technology, 8(1), pp. 42-50. Sahraeian, Z., Zangiabadi, A., & Khosravi, F. (2013). “Spatial analysis and site selection of health medical and hospital centers using (GIS)(case study: Jahrom city)”, Journal of Geograpical Space, 13(43), pp. 153-170. (in Persian) Senvar, O., Otay, I., & Bolturk, E. (2016). “Hospital site selection via hesitant fuzzy TOPSIS”, IFAC-PapersOnLine,9(12), pp. 1140-1145. Sharmin, N. & Neema, M. N. (2013). “A GIS-based multi-criteria analysis to site appropriate locations of hospitals in Dhaka City”, Asian Transactions on Engineering, 3(4), pp. 8-12. Sheikhian, H., Delavar, M. R., & Stein, A. (2017). “A GIS‐based multi‐criteria seismic vulnerability assessment using the integration of granular computing rule extraction and artificial neural networks”, Transactions in GIS, 21(6), pp. 1237-1259. Shorabeh, S. N., Varnaseri, A., Firozjaei, M. K., Nickravesh, F., & Samany, N. N. (2020). “Spatial modeling of areas suitable for public libraries construction by integration of GIS and multi-attribute decision making: Case study Tehran, Iran”, Library & Information Science Research, pp. 1-12. Soltani, A. & Marandi, E. Z. (2011). “Hospital site selection using two-stage fuzzy multi-criteria decision making process”, Journal of Urban and environmental engineering, 5(1), pp. 32-43. Soltani, A., Inaloo, R. B., Rezaei, M., Shaer, F., & Riyabi, M. A. (2019). “Spatial analysis and urban land use planning emphasising hospital site selection: a case study of Isfahan city”, Bulletin of Geography, Socio-economic Series, 43(1), pp. 71-89. Statistical Center of Iran (2006). General Population and Housing Census - 2006 General Results of Tehran (22 Districts). (in Persian) Teniwut, W., Marimin, M., & Djatna, T. (2019). “GIS-Based multi-criteria decision making model for site selection of seaweed farming information centre: A lesson from small islands, Indonesia”, Decision Science Letters, 8(2), pp. 137-150. Vahidnia, M. H., Alesheikh, A. A., & Alimohammadi, A. (2009). “Hospital site selection using fuzzy AHP and its derivatives”, Journal of environmental management, 90(10), pp. 3048-3056. Wang, C.-N., Huang, Y.-F., Chai, Y.-C., & Nguyen, V. T. (2018). “A multi-criteria decision making (MCDM) for renewable energy plants location selection in Vietnam under a fuzzy environment”, Applied Sciences, 8(11), pp. 1-33. Wang, C.-N., Nguyen, V. T., Duong, D. H., & Thai, H. T. N. (2018). “A hybrid fuzzy analysis network process (FANP) and the technique for order of preference by similarity to ideal solution (TOPSIS) approaches for solid waste to energy plant location selection in Vietnam”, Applied Sciences, 8(7), pp. 1-28. Wang, W. X. (2019). “Site selection of fire stations in cities based on geographic information system (GIS) and fuzzy analytic hierarchy process (FAHP)”, Ingénierie des Systèmes d’Information, Vol. 24, No. 6, pp. 619-626. Wang, Y.-M. & Luo, Y. (2010). “Integration of correlations with standard deviations for determining attribute weights in multiple attribute decision making”, Mathematical and Computer Modelling, 51(1-2), pp. 1-12. Witlox, F., Antrop, M., Bogaert, P., De Maeyer, P., Derudder, B., Neutens, T., & Van de Weghe, N. (2009). “Introducing functional classification theory to land use planning by means of decision tables”, Decision Support Systems, 46(4), pp. 875-881. Wu, C. R., Lin, C. T., & Chen, H. C. (2007). “Optimal selection of location for Taiwanese hospitals to ensure a competitive advantage by using the analytic hierarchy process and sensitivity analysis”, Building and environment, 42(3), pp. 1431-1444. Zhao, Q.-H., Zhou, X., Xie, R.-F., & Li, Z.-C. (2011). “Comparison of three weighing methods for evaluation of the HPLC fingerprints of cortex fraxini”, Journal of liquid chromatography & related technologies, 34(17), pp. 2008-2019.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,428 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 624 |
||