پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,228 |
| تعداد مقالات | 67,750 |
| تعداد مشاهده مقاله | 115,084,898 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,823,286 |
مجاز در قرآن، کاوشی در آرای اصولیان | ||
| فقه و مبانی حقوق اسلامی | ||
| دوره 53، شماره 1، شهریور 1399، صفحه 85-105 اصل مقاله (307.89 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jjfil.2020.308161.668991 | ||
| نویسندگان | ||
| فرزاد پارسا* 1؛ جمال بادروزه2 | ||
| 1دانشیار گروه فقه و حقوق شافعی دانشگاه کردستان | ||
| 2دانش‌آموخته‌ی کارشناس ارشد فقه شافعی دانشگاه کردستان | ||
| چکیده | ||
| مجاز به معنای لفظ منقول از معنای موضوع‌له لغوی به معنای دیگر، از واقعیت‌های زبان عربی است که لغت‌دانان جوانب لغوی آن را مورد بحث قرار داده‌اند. قرآن خود را کتاب نازل شده به زبان عربی مبین معرفی کرده و از سویی مباحث عقیدتی در باب اسماء الله و توقیفی بودن آنها و مسائلی دیگر مطرح است. این عوامل سبب اختلاف علما در بحث وجود مجاز در قرآن شده است. از زوایای مختلف این سوال به پژوهش گذاشته شده و علمای اصول فقه هم به فراخور بحث لغت در علم اصول فقه به این موضوع ورود کرده‌اند. برخی مجاز در قرآن را پذیرفته و برخی منکرند و دیگرانی حکم به تفصیل بین حکم شرعی و غیر شرعی داده‌اند. هر یک ادله‌ای بیان داشته و از زوایای گوناگون بر آن برهان آورده و رأی مخالف را به نقد نهاده و ردّ زده‌اند. ترجیح پژوهش با توجه به قوت ادله موافقان و ضعف ادله مخالفین، پذیرش وقوع مجاز در قرآن به عنوان یک واقعیت زبان عربی است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| مجاز؛ وقوع؛ قرآن؛ اصول فقه | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Metaphor in the Qur'an Exploring the views of the Scholars of the principles of jurisprudence | ||
| نویسندگان [English] | ||
| farzad parsa1؛ jamal badroozeh2 | ||
| 1associate Professor, the Department of Shafi'i jurisprudence and law, University of Kurdistan; | ||
| 2M.A in shafeei jurisprudence, kurdestan university | ||
| چکیده [English] | ||
| metaphor in the sense of the word transferred from the meaning of the lexical subject in another sense, is one of the realities of the Arabic language that lexicographers have discussed its lexical aspects. The Qur'an introduces itself as a book revealed in the fluent Arabic language, and on the other hand, there are ideological issues about the names of God and their confinement, and other issues. These factors have caused differences among scholars in the discussion of the metaphor existence in the Qur'an. This question has been researched from different angles and scholars of the principles of jurisprudence have also entered into this subject in accordance with the word discussion in the science of the principles of jurisprudence. Some have accepted what is metaphor in the Qur'an and some have denied it, and others have given a detailed ruling between religious and non-religious rulings. Each of them has presented arguments and argued them from different angles and criticized and rejected the dissenting opinion. Given the strength of the arguments of the proponents and the weakness of the arguments of the opponents, the preference of the research is to accept the metaphor occurrence in the Qur'an as a fact of the Arabic language. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| metaphor, Occurrence, Quran, Principles of Jurisprudence | ||
| مراجع | ||
|
[1] قرآن کریم [2] آبی، صالح بن عبدالسمیع(1994). الثمر الدانی فی تقریب المعانی شرح رسالة ابن أبی زید القیروانی. ج1، بیروت، المکتبة الثقافیة [3] آمدی، علی بن محمد. (؟). الإحکام فی اصول الأحکام. بیروت، المکتب الاسلامی. [4] آل‌تیمیه، عبدالسلام، عبدالحلیم، احمد. (؟). المسوده فی اصول الفقه. دار الکتاب العربی. [5] ابن‌امام الکاملة، کمال الدین محمد بن محمد بن عبد الرحمن. (۱۴۲۳). تیسیر الوصول الی منهاج الاصول. ج2، قاهره، دارالفارق. [6] ابن تیمیه، تقی الدین أبو العَباس أحمد بن عبد الحلیم بن عبد السلام بن عبد الله بن أبی القاسم بن محمد.(14۹6). المجموع الفتاوی. مدینة النبویة، مجمع الملک فهد. [7] إبن حزم، أبو محمد علی بن أحمد بن سعید.(2004). الإحکام فی اصول الأحکام. ج4، بیروت، دارالکتب العلمیه. [8] ابن رشد، ابوالولید محمد بن احمد.(1988). البیان و التحصیل و الشرح و التوجیه و التعلیل لمسائل المستخرجه. بیروت، دارالغرب الاسلامی. [9] ابن سبکی، تاج الدین، عبد الوهاب بن تقی الدین.(1999). رفع الحاجب عن مختصر ابنالحاجب. بیروت، عالم الکتب. [10] ابن شهرآشوب، رشید الدین محمد بن على. (1369). متشابه القرآن و مختلفه. قم: دارالبیدار للنشر [11] ابن عراقی، ولی الدین أبی زرعة أحمد بن عبد الرحیم. (۱۴۲۵). الغیث الهامع شرح جمع الجوامع. بیروت، دار الکتب العلمیه. [12] إبن العربی، ابوبکر محمد بن عبدالله بن محمد.(۱۴۲۰). المحصول. عمان، دار البیارق. [13] ابن عطار، ابوالحسن علاء الدین علی بن ابراهیم بن داود بن سلمان بن سلیمان. (2006). العده فی شرح العمدة فی احادیث الاحکام. بیروت، دارالبشائر الاسلامیة. [14] إبن فارس، أبو الحسین أحمد. (2002). معجم مقاییس اللغة. اتحاد الکتاب العرب. [15] ابن قدامة، ابومحمد عبدالله بن احمد.(1405). المغنی فی فقه الامام احمد بن حنبل الشیبانی. بیروت، دارالفکر. [16] ابن قیم جوزی، محمد بن أبی بکر بن أیوب بن سعد شمس الدین. (1408). الصواعق المرسلة فی الرد على الجهمیة والمعطلة. ریاض، دار العاصمة. [17] ابن مفلح، محمد بن مفلح بن محمد بن مفرج شمس الدین مقدسی. (۱۴۲۰). اصول الفقه. مکتبة العبیکان. [18] ــــــــــــــــ . (1997). الفروع. بیروت: دارالکتب العلمیة. [19] إبن منظور، جمال الدین محمد بن مکرم بن علی.(1414). لسان العرب. بیروت، دار الصادر. [20] إبن نجار، محمد بن أحمد. (۱۴۱۸). شرح الکواکب المنیر. ریاض، مکتبة العبیکان. [21] ابن نجیم، زین الدین. (2001). البحر الرائق شرح کنز الدقائق. بیروت، دارالمعرفه [22] ـــــــــــــــــ. (1997). البحر الرائق شرح کنز الدقائق. بیروت: دارالمعرفة. [23] أرْمَوی، سراج الدین محمود بن أبی بکر. (1408). التحصیل من المحصول. بیروت، مؤسسة الرسالة. [24] إسنوی، جمال الدین عبدالرحیم. (۱۴۲۰). نهایة السول شرح منهاج الوصول. بیروت، دارالکتب العلمیه. [25] أبو عبیدة معمر بن مثنی تیمی بصری. (۱۳۸۱). مجاز القرآن. قاهرة، مکتبة الخانجی. [26] ابویعلی، محمد بن الحسین بن محمد بن خلف. (۱۴۱۰). العدة فی اصول الفقه. ؟. [27] ابو الوفا، علی بن عقیل. (۱۴۲۰). الواضح فی اصول الفقه. بیروت، مؤسسة الرسالة. [28] أبوالحسین بصری معتزلی، محمد بن علی بن طیب.(۱۴۰۳). المعتمد فی الاصول الفقه. بیروت، دارالکتب العلمیه. [29] انصاری، زکریا. (2000). أسنی المطالب فی شرح روض الطالب. بیروت، دارالکتب العلمیه [30] امام الحرمین، أبوالمعالی عبدالملک بن عبدالله بن یوسف جوینی. (۱۴۱۸). البرهان. بیروت، دارالکتب العلمیه. [31] ـــــــــــــــ . (2003). التلخیص فی اصول الفقه. بیروت، دار الکتب العلمیه. [32] باقلانی، ابوبکر محمد بن طیب. (۱۴۱۸). التقریب و الارشاد الصغیر. بیروت، مؤسسة الرساله. [33] بخاری، علاء الدین، عبد العزیز بن أحمد بن محمد. (؟). کشف الأسرار شرح أصول البزدوی. بیروت، دار الکتاب الإسلامی. [34] بوذری، امیر. (1390). نظریه انکار مجاز در بلاغت اسلامی. فصلنامه علمی پژوهشی نقد ادبی، س4، ش14، صص7-29. [35] تفتازانی، سعد الدین مسعود بن عمر. (۱۴۱۱). مختصر المعانی. بدون مکان. [36] جاحظ، عمر.(1424). الحیوان. بیروت، دار الکتب العلمیة. [37] جرجانی، ابوبکرعبدالقاهربن عبدالرحمن بن محمد. (۱۴۲۶). اسرار البلاغه. بیروت، مکتبة العصریه. [38] جرجانی، علی بن محمد بن علی زین. (۱۴12). التعریفات. بیروت، دار الکتب العلمیه. [39] جصاص، أحمد بن علی أبوبکر رازی. (۱۴۱۴). الفصول فی الاصول. کویت، وزارة الاوقاف الکویتیه. [40] جوهری، ابو نصر اسماعیل بن حماد. (1407). الصحاح فی اللغة. ج3، بیروت، دار العلم للملابین. [41] خرشی، محمد. (؟). الخرشی علی مختصر سیدی خلیل. قاهره: دارالکتاب الإسلامی. [42] خطیب بغدادی، أبوبکر أحمدبن‌علی‌بن‌ثابت‌بن أحمد بن مهدی. (۱۴۲۱). الفقه و المتفقه. سعودیه، دارابن‌الجوزی. [43] دینوری، أبو محمد عبد الله بن مسلم بن قتیبة. (1973). تأویل مشکل القرآن. بیروت، دار الکتب العلمیه. [44] رازی، فخرالدین محمد بن عمر بن حسین. (۱۴۱۸). المحصول فی اصول الفقه. ج1، بیروت، مؤسسة الرسالة. [45] ــــــــــــــــ . (۱۴۲۰). التفسیر الکبیر. بیروت، دار إحیاء التراث العربی. [46] زرکشی، بدرالدین محمد بن بهادر بن عبدالله. (۱۴۱۸). تشنیف المسامع بجمع الجوامع. ج1، مکتبة قرطبة للبحث العلمی وإحیاء التراث. [47] ـــــــــــــ. (2000). البحرالمحیط فی اصول الفقه. بیروت، دارالکتب العلمیه. [48] زرقانی، محمد عبد العظیم. (۱۴۲۲). مناهل العرفان فی علوم القرآن. قاهره، دارالحدیث. [49] زیلعی، فخر الدین عثمان بن علی. (1313). تبیین الحقائق شرح کنز الدقائق. قاهره: دارالکتب الاسلامی. [50] سبکی، تقی الدین أبو الحسن علی بن عبد الکافی بن علی بن تمام. (1416). الإبهاج فی شرح المنهاج. ج1، بیروت، دار الکتب العلمیة. [51] سرخسی، محمد بن احمد. (1993). اصول السرخسی. بیروت، دار المعرفه. [52] سمعانی، منصور بن محمد بن عبد الجبار. (۱۴۱۸). قواطع الادلة. بیروت، دارالکتب العلمیه. [53] سیوطی، جلال الدین، عبدالرحمن بن ابوبکر. (1403). الاتقان فی علوم القرآن. بیروت، دارالکتب العلمیه. [54] شافعی، أبو عبد الله محمد بن إدریس. (1418). الرساله. مصر: مکتبة الحلبی. [55] ــــــــــــ . (1993). الام. بیروت، دارالمعرفة [56] شربینی، شمس الدین محمد بن خطیب. (1415). الاقناع فی حل الفاظ ابی شجاع. بیروت، دارالفکر. [57] ــــــــــــــــ. (2009). مغنی المحتاج الی معرفة معانی الفاظ المنهاج. دمشق: دار الفیحاء و دار المنهل ناشرون. [58] شریف رضی، ابوالحسن محمد بن حسین بن موسی سیدرضی. (؟). تلخیص البیان فی مجازات القرآن. بیروت: دار الاضواء. [59] شریف مرتضی، ابوالقاسم علی بن حسین بن موسی. (1346ش). الذریعة. تهران: انتشارات دانشگاه تهران. [60] شنقیطی، محمد امین. (؟). منع المجاز فی المنزل للتعبد و الاعجاز. قاهره، مکتبه بن تیم. [61] ـــــــــــــــ (۲۰۰۱). المذکره فی اصول الفقه. مدینه المنوره، مکتبه العلوم و الحکم. [62] شوکانی، محمد بن علی بن محمد. (۱۴۲۴). إرشاد الفحول. بیروت، دار الکتاب العربی. [63] شهرستانی، ابوالفتح محمد بن عبدالکریم. (۱۴۲۸). الملل و النحل. بیروت، مکتبه العصریه. [64] شهری برآبادی، محمد. (1370). مجاز در پهنه بلاغت اسلامی. مشکوة. ش33(زمستان). [65] شیخ مفید، محمدبن‌محمدبن نعمان، ابن المعلم. (1993). التذکرة بأصول الفقه. بیروت: دارالمفید. [66] شیرازی، أبو إسحاق ابراهیم بن علی بن یوسف فیروزآبادی (۱۴۲۴). اللمع فی اصول الفقه. بیروت، دار الکتب العلمیه. [67] ــــــــــــ . (1403). العده. بیروت، دار الکتب العلمیه. [68] صاوی، أحمد. (1415). بلغة السالک. بیروت: دارالکتب العلمیه. [69] صفی‌الدین هندی، محمد بن عبد الرحیم بن محمد أرموی. (1426). الفائق فی أصول الفقه. بیروت، دار الکتب العلمیة. [70] ضیف، شوقی. (۱۳۸۳). تاریخ و تطور علوم بلاغه. ترجمه محمى رضا ترکی. تهران: سمت. [71] طوسی، محمد بن حسن. (1407). الخلاف. قم: مؤسسة النشر الإسلامی التابعة لجماعة المدرسین. [72] ـــــــــــــ . (1417). عدة الدصول. قم: ستاره. [73] طوفی، سلیمان بن عبد القوی بن کریم صرصری. (1407). شرح مختصر الروضة. ج1، مؤسسة الرسالة. [74] عبدالمطلب، محمد. (1994). البلاغه و الاسلوبیه. لونجان، الشرکه المصریه العالمیه. [75] علامه حلی، ابومنصور جمال‌الدین حسن بن یوسف بن مطهّر حلّی. (1404). مبادیء الاصول. قم: مکتب الاعلام الاسلامی. [76] ــــــــــــــــ . (؟). مختلف الشیعه. قم: مؤسسة النشر الإسلامی [77] غزالی، أبی محمد ابن محمد ابن محمد طوسی. (۱۴۱۳). المستصفی. بیروت، دار الکتب العلمیه. [78] ــــــــــــــــ. (۱۴۱۹). المنخول. دمشق: دارالفکر. [79] فاضل هندی، بهاء الدین محمد بن حسن اصفهانی. (؟). کشف اللثام. قم: مؤسسة النشر السلامی [80] قرافی، شهاب الدین أحمد بن ادریس صهنجانی. (۱۳۹۳). شرح تنقیح الفصول. شرکة الطباعة الفنیة المتحدة. [81] ـــــــــــــ . (1416). نفائس الأصول فی شرح المحصول. مکتبة نزار مصطفى الباز. [82] ـــــــــــــ . (1994). الذخیرة. بیروت، دارالغرب. [83] کرکی(محقق ثانی)، علی بن حسین. (1414). جامع المقاصد. قم: موسسه آل‌البیت. [84] مالکی، ابوالحسن. (1412). کفایه الطالب الربانی لرسالة أبی الزید القیروانی. بیروت، دارالفکر [85] ماوردی، ابوالحسن علی بن محمد بن محمد بن حبیب. (1994). الحاوی فی فقه الشافعی. ج1، بیروت، دارالکتب العلمیة [86] محقق حلی، ابوالقاسم جعفر بن حسن بن یحیی بن سعید حلی. (1403). معارج الاصول. قم: مطبعة سید الشهداء (ع). [87] ـــــــــــ . (1408). شرائع الاسلام. قم: موسسه اسماعیلیان. [88] مرداوی، علی بن سلیمان. (۱۴۲۱). التحبیر شرح التحریر. ریاض، مکتبة الرشد. [89] ـــــــــــ .(1434). تحریر المنقول وتهذیب علم الأصول. قطر، وزارة الأوقاف والشؤون الإسلامیة، [90] ـــــــــــــــ. (1419). الإنصاف فی معرفة الراجح من الخلاف علی مذهب الإمام أحمد بن حنبل. بیروت: دار إحیاء التراث العربی. [91] مشکینی، علی. (1413). اصطلاحات الاصول. قم: الهادی. [92] منیاوی، أبو المنذر محمود بن محمد بن مصطفى بن عبداللطیف. (1432). التمهید شرح مختصر الأصول من علم الأصول. مصر، المکتبة الشاملة. [93] نجفی، محمد حسن. (؟). جواهر الکلام. بیروت: داراحیاء التراث العربی. [94] نراقی، احمد. (؟). مستندالشیعه. قم: مؤسسة آل البیت علیهم‌السلام لإحیاء التراث. [95] نملة، عبد الکریم بن علی بن محمد. (1420). المهذب فی علم أصول الفقه. ریاض، مکتبة الرشد. [96] هیتمی، شهاب الدین أبوالعباس. (2005). تحفة المحتاج لشرح المنهاج. بیروت: دارالکتب العلمیة. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 368 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 310 |
||