تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,501 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,097,862 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,205,502 |
شناسایی، ارزیابی و مدیریت خاستگاه های گردوغبار در غرب ایران | ||
پژوهش های جغرافیای طبیعی | ||
دوره 52، شماره 3، مهر 1399، صفحه 445-465 اصل مقاله (1.96 M) | ||
نوع مقاله: مقاله کامل | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jphgr.2020.292998.1007455 | ||
نویسندگان | ||
مجید احمدی ملاوردی1؛ ایرج جباری* 2؛ امان اله فتح نیا3 | ||
1دانشجوی دکتری ژئومورفولوژی، گروه جغرافیا، دانشکدة ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران | ||
2دانشیار ژئومورفولوژی، گروه جغرافیا، دانشکدة ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران | ||
3استادیار اقلیم شناسی، گروه جغرافیا، دانشکدة ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران | ||
چکیده | ||
در سالهای اخیر پدیدۀ گردوغبار در استانهای غربی ایران رو به فزونی گذاشته است و به موازات آن تغییرات محیطی شدیدِ رخداده ذهن پژوهشگران و مدیران را، علاوه بر خاستگاههای خارجی، به خاستگاههای داخلی کشور نیز معطوف کرده است. در این تحقیق سعی شده است، با هدف مدیریت محیط، خاستگاههای داخلی گردوغبار در استانهای کرمانشاه و ایلام شناسایی و علل آن بررسی شود. از این رو، در این تحقیق نخست خاستگاههای گردوغبار با استفاده از تصاویر مادیس، شاخص TDI، و مدل HYSPLIT شناسایی شد. سپس، نقشههای ژئومورفولوژی و تغییر کاربری اراضی تهیه شد و بر روی نقشه خاستگاههای گردوغبار همپوشانی شد تا توزیع و فراوانی خاستگاهها در هر کلاس مشخص شود. توزیع فضایی خاستگاههای گردوغبار نشان میدهد چند منطقة مهم تولید گردوغبار در غرب این استانها قرار دارد که شامل نواحی اطراف دهستان ازگله، قصرشیرین، نفتشهر، و سومار در استان کرمانشاه و منطقة مهران، دهلران، و روستای ابوقویر در استان ایلام است. بیشتر دودتودههای گردوغبار از مناطقی منشأ گرفتهاند که دارای ذخایر فراوان رسوبات آبرفتیاند و در آنها تغییر کاربری اراضی، بهویژه تبدیل اراضی مرتعی به کشاورزی، اتفاق افتاده است. بنابراین، برای جلوگیری از فرسایش بادی، پدیمنتها، مخروطافکنهها، دشتهای آبرفتی، و دشتهای سیلابی باید در اولویت برنامههای مبارزه با فرسایش بادی قرار گیرند و از تغییر کاربری اراضی مرتعی به کشاورزی جلوگیری شود. همچنین، با احیای پوشش گیاهی طبیعی در اراضی که تغییر کاربری صورت گرفته است وقوع گردوغبار در منطقه کاهش خواهد یافت. | ||
کلیدواژهها | ||
ایلام؛ تصاویر مادیس؛ تغییر کاربری اراضی؛ ژئومورفولوژی؛ کرمانشاه؛ مدیریت گردوغبار | ||
مراجع | ||
بحیرایی، ح.؛ ایازی، س. م. ه.؛ رجایی، م. ع. و احمدی، ح. (1390). تحلیل آماری سینوپتیکی پدیدة گردوغبار در استان ایلام، نگرشهای نو در جغرافیای انسانی، 4 (1): 47-67. جباری، ا. (1396). ژئومورفولوژی ساختمان، فرایند و زمینریختها، تهران: سمت. خوشکیش، ا. ا.؛ علیجانی، ب. و حجازیزاده، ز. (1390). تحلیل سینوپتیکی سامانههای گردوغبار در استان لرستان، نشریة تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، 18(21): 91-110. ذوالفقاری، ح. و عابدزاده، ح. (1384). تحلیل سینوپتیک سیستمهای گردوغبار در غرب ایران، جغرافیا و توسعه، 6: 173-188. رسولی، ع. ا.؛ ساری صراف، ب. و محمدی، غ. ح. (1389). تحلیل روند وقوع پدیدة اقلیمی گردوغبار در غرب کشور در ۵۵ سال اخیر با استفاده از روشهای آمارهای ناپارامتری، فصلنامة جغرافیای طبیعی، 3(9): 15-28. رنجبر سعادتآبادی، ع. و عزیزی، ق. (1391). مطالعهی الگوهای هواشناسی، شناسایی چشمههای تولید گردوغبار و مسیر حرکت ذرّات معلق برای طوفان جولای 2009، پژوهشهای جغرافیای طبیعی، 44 (3): 73-92. شاهسونی، ع.؛ یاراحمدی، م.؛ علیرضا مصداقینیا، ع.؛ یونسیان، م.؛ جعفرزاده، ن. ا.؛ نعیمآبادی، ا.؛ ثالثی، م. و ندافی، ک. (1391). تحلیل روند گردوغبار ورودی به ایران با تأکید بر استان خوزستان، مجلة تحقیقات نظام سلامت حکیم، 15(3): 192-202. شمشیری، س.؛ جعفری، ر.؛ سلطانی، س. و رمضانی، ن. (1393). آشکارسازی و پهنهبندی ریزگردهای استان کرمانشاه با استفاده از تصاویر ماهوارهای MODIS، مجلة بومشناسی کاربردی، 3(8): 29-42 عزیزی، ق.؛ شمسیپور، ع. ا.؛ میری، م. و صفرراد، ط. (1391). تحلیل آماری- همدیدی پدیدة گردوغبار در نیمة غربی ایران، محیطشناسی، 38(3): 123-134 فلاح ززولی، م.؛ وفایینژاد، ع.؛ خیرخواه زرکش، م. م. و احمدی دهکاء، ف. (1393). منشأیابی گردوغبار غرب و جنوب غرب ایران و تحلیل سینوپتیکی آن با استفاده از سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی، سنجش از دور و سامانة اطلاعات جغرافیایی در منابع طبیعی، 5(4): 61-77. کریمی، خ.؛ طاهری شهرآیینی، ح.؛ حبیبی نوخندان، م. و حافظی مقدس، ن. (1390). شناسایی خاستگاههای تولید طوفانهای گردوغبار در خاورمیانه با استفاده از سنجش از دور، پژوهشهای اقلیمشناسی، 7: 56-72. گائودی، ا. اس. و میدلتون، ان. جی. (1390). گردوغبار بیابان در سامانة جهانی، ترجمة داریوش یاراحمدی، خرمآباد: انتشارات دانشگاه لرستان. نوحهگر، ا.؛ خورانی، ا. و تمسکی، ا. (1392). تحلیل اقلیمی گردوغبار معلق در ایستگاه هواشناسی سرپل ذهاب (۲۰۰۹ - ۱۹۸۶)، نشریة جغرافیا و مخاطرات محیطی، 2(6): 89-102. Al-Ansari, N.A. (2013). Management of water resources in Iraq: perspectives and prognoses, Engineering, 5(6): 667-684. Arimoto, R. (2001). Eolian dust and climate: relationships to sources, tropospheric chemistry, transport and deposition, Earth-Science Reviews, 54(1-3): 29-42. Armbrust, D. V. (1977). A review of mulches to control wind erosion, Transactions of the ASAE, 20(5): 904-0905. Azizi, G.; Shamsipour, A.; Miri, M. and Safarrad, T. (2012). Synoptic and remote sensing analysis of dust events in southwestern Iran, Natural hazards, 64(2): 1625-1638. Azizi, Gh.; Shamsipour, A.A.; Miri, M. and Safarrad, T. (2012). Statistic and Synoptic Analysis of Dust Phenomena in West of Iran, Journal of Environmental Studies, 38(3): 123-134. Bahiraei, H.; Ayazi, S. M. H.; Rajaei, M. A. and Ahmadi, H. (2011). Synoptic Statistical Analyze Dust Phenomenon in Ilam Province, Quarterly Journal of Human Geography, 4(1): 47-67. Bielders, C. L.; Alvey, S. and Cronyn, N. (2001). Wind erosion: the perspective of grass‐roots communities in the Sahel, Land Degradation & Development, 12(1): 57-70. Boloorani, A. D.; Nabavi, S. O.; Bahrami, H. A.; Mirzapour, F.; Kavosi, M.; Abasi, E. and Azizi, R. (2014). Investigation of dust storms entering Western Iran using remotely sensed data and synoptic analysis, Journal of Environmental Health Science and Engineering, 12(1): 124. Bullard, J. E.; Harrison, S. P.; Baddock, M. C.; Drake, N.; Gill, T. E.; McTainsh, G. and Sun, Y. (2011). Preferential dust sources: A geomorphological classification designed for use in global dust‐cycle models, Journal of Geophysical Research: Earth Surface, 116(F4). Bullard, J.; Baddock, M.; McTainsh, G. and Leys, J. (2008). Sub‐basin scale dust source geomorphology detected using MODIS, Geophysical Research Letters, 35(15). Fallah Zazuli, M.; Vafaeinezhad, A. R.; Kheirkhah Zarkesh, M. M. and Ahmadi Dehka, F. (2014). Source routing of dust haze phenomenon in the west and southwest of Iran and its synoptic analysis by using remote sensing and GIS, Journal of RS and GIS for Natural Resources, 5(4): 61-77. Fox, T. A.; Barchyn, T. E. and Hugenholtz, C. H. (2012). Successes of soil conservation in the Canadian Prairies highlighted by a historical decline in blowing dust, Environmental Research Letters, 7(1): 014008. Fryrear, D. W. (1985). Soil cover and wind erosion, Transactions of the ASAE, 28(3): 781-0784. Gerivani, H.; Lashkaripour, G. R.; Ghafoori, M. and Jalali, N. (2011). The source of dust storm in Iran: a case study based on geological information and rainfall data, Carpathian Journal of Earth and Environmental Sciences, 6(1): 297-308. Gill, T. E. (1996). Eolian sediments generated by anthropogenic disturbance of playas: human impacts on the geomorphic system and geomorphic impacts on the human system, Geomorphology, 17(1-3): 207-228. Goudi, A. S. and Middleton, N. J. (2011). Desert dust in the global system, Translated by: Dariush Yarahmadi, Lorestan University, Khorramabad. Hahnenberger, M. and Nicoll, K. (2014). Geomorphic and land cover identification of dust sources in the eastern Great Basin of Utah, USA, Geomorphology, 204: 657-672. Hao, X. and Qu, J. J. (2007). Saharan dust storm detection using moderate resolution imaging spectroradiometer thermal infrared bands, Journal of Applied Remote Sensing, 1(1): 013510. Jabbari, I. (2017). Geomorphology Structure, Process and Landforms, SAMT Publication. Tehran Jafari, R. and Malekian, M. (2015). Comparison and evaluation of dust detection algorithms using MODIS Aqua/Terra Level 1B data and MODIS/OMI dust products in the Middle East, International Journal of Remote Sensing, 36(2): 597-617. Karimi, Kh.; Taheri Shahraiynih. H.; Habibi Nokhandanm, M. and Hafezi Moghaddas, N. (2011). Identification of the Point Sources of Dust Storms in the Middle East Using Remote Sensing, Journal of Climate Research, 7: 56-72. Khoshkish, A.; Alijani B. and Hejazizadeh, Z. (2011). Synoptic analysis of dust storms in the Lorestan Province, Iran, Scientific Journals Management System, 18(21): 91-110. Kim, J. (2008). Transport routes and source regions of Asian dust observed in Korea during the past 40 years (1965–2004), Atmospheric Environment, 42(19): 4778-4789. Krasnov, H.; Katra, I. and Friger, M. (2016). Increase in dust storm related PM10 concentrations: A time series analysis of 2001–2015, Environmental pollution, 213: 36-42. Lee, J. A.; Gill, T. E.; Mulligan, K. R.; Acosta, M. D. and Perez, A. E. (2009). Land use/land cover and point sources of the 15 December 2003 dust storm in southwestern North America, Geomorphology, 105(1-2): 18-27. Li, W. and Huntsinger, L. (2011). China’s grassland contract policy and its impacts on herder ability to benefit in Inner Mongolia: tragic feedbacks, Ecology and Society, 16(2). Long, X.; Tie, X.; Li, G.; Cao, J.; Feng, T.; Zhao, S.; Xing, L. and An, Z. (2018). Effect of ecological restoration programs on dust concentrations in the North China Plain: a case study, Atmospheric Chemistry and Physics, 18(9): 6353-6366. Mahowald, N. M.; Baker, A. R.; Bergametti, G.; Brooks, N.; Duce, R. A.; Jickells, T. D.; Kubilay, N.; Prospero, J.M. and Tegen, I. (2005). Atmospheric global dust cycle and iron inputs to the ocean, Global biogeochemical cycles, 19(4). Middleton, N. and Kang, U. (2017). Sand and dust storms: impact mitigation, Sustainability, 9(6): 1053. Nohegar, A.; Khoorani, A. and Tamassoki, E. (2013). Climate Analysis of suspended Dust Storms in Sar-Pol-Zohab Station (1986 to 2009), Journal of Geography and Environmental Hazards, 2(6): 89-102. Nordstrom, K. F. and Hotta, S. (2004). Wind erosion from cropland in the USA: a review of problems, solutions and prospects, Geoderma, 121(3-4): 157-167. Notaro, M.; Yu, Y. and Kalashnikova, O. V. (2015). Regime shift in Arabian dust activity, triggered by persistent Fertile Crescent drought, Journal of Geophysical Research: Atmospheres, 120(19): 10-229. Rasouli A. A.; Sari Sarraf, B. and Mohammadi G .H. (2010). Trend analysis the number of dusty days in the past 55 years in the west of Iran, using non-parametric statistics, Journal of Physical Geography, 3(9): 15-28. Raupach, M. R.; Gillette, D. A. and Leys, J. F. (1993). The effect of roughness elements on wind erosion threshold, Journal of Geophysical Research: Atmospheres, 98(D2): 3023-3029. Ravi, S.; D'Odorico, P.; Breshears, D. D.; Field, J. P.; Goudie, A. S.; Huxman, T. E.; Li, J.; Okin, G.S.; Swap, R.J.; Thomas, A.D. and Van Pelt, S. (2011). Aeolian processes and the biosphere, Reviews of Geophysics, 49(3). Riksen, M.; Brouwer, F. and de Graaff, J. (2003). Soil conservation policy measures to control wind erosion in northwestern Europe, Catena, 52(3-4): 309-326. Shahsavani, A.; Yarahmadi, M.; Mesdaghinia, A.; Younesian, M.; Jaafarzadeh Haghighifard, N.; Naimabadi, A.; Salesi, M. and Naddafi, K. (2012) . Analysis of Dust Storms Entering Iran with Emphasis on Khuzestan Province, Hakim Health Systems research Journal, 15(3): 192-202. Shamshiri, S.; Jafari, R.; Soltani, S. and Ramezani, N. (2014). Dust Detection and Mapping in Kermanshah Province Using MODIS Satellite Imagery, Iranian Journal of Applied Ecology, 3(8): 29-42. Shepherd, G.; Terradellas, E.; Baklanov, A.; Kang, U.; Sprigg, W.; Nickovic, S.; ... and Sealy, A. (2016). Global assessment of sand and dust storms. Sissakian, V.; Al-Ansari, N. and Knutsson, S. (2013). Sand and dust storm events in Iraq, Journal of Natural Science, 5(10): 1084-1094. Song, H.; Zhang, K.; Piao, S. and Wan, S. (2016). Spatial and temporal variations of spring dust emissions in northern China over the last 30 years, Atmospheric environment, 126: 117-127. Sterk, G. (2003). Causes, consequences and control of wind erosion in Sahelian Africa: a review, Land Degradation & Development, 14(1): 95-108. Sun, J.; Zhang, M. and Liu, T. (2001). Spatial and temporal characteristics of dust storms in China and its surrounding regions, 1960–1999: Relations to source area and climate, Journal of Geophysical Research: Atmospheres, 106(D10): 10325-10333. Tam, W. W.; Wong, T. W.; Wong, A. H. and Hui, D. S. (2012). Effect of dust storm events on daily emergency admissions for respiratory diseases, Respirology, 17(1): 143-148. Tan, M. and Li, X. (2015). Does the Green Great Wall effectively decrease dust storm intensity in China? A study based on NOAA NDVI and weather station data, Land Use Policy, 43: 42-47. Zhou, Z. and Wang, X. (2002). Analysis of the severe group dust storms in eastern part of northwest China, Journal of Geographical Sciences, 12: 357-362. Zolfaghari, H. and Abedzadeh. H. (2005). A Synoptic Analysis of Dust Systems at the West Part of Iran, Geography and Development Iranian Journal, 6: 173-188.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 768 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 482 |