پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,225 |
| تعداد مقالات | 67,685 |
| تعداد مشاهده مقاله | 114,947,715 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,618,870 |
کاربست تفسیر لغوی در آثار ابوحاتم سجستانی با محوریت علم قرائات | ||
| پژوهش های قرآن و حدیث | ||
| دوره 53، شماره 1، شهریور 1399، صفحه 117-136 اصل مقاله (301.68 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jqst.2020.300650.669501 | ||
| نویسندگان | ||
| علی اکبر محمدی* 1؛ زهرا محمدی2؛ احمد لامعی گیو3 | ||
| 1استادیار زبان و ادبیات عربی دانشگاه بیرجند | ||
| 2دانشجوی کارشناسی ارشد زبان و ادبیات عربی دانشگاه بیرجند | ||
| 3دانشیار زبان و ادبیات عربی دانشگاه بیرجند | ||
| چکیده | ||
| ابوحاتم سجستانی (م255ق)، یکی از دانشمندان مسلمان ایرانی و از پیشوایان لغت در قرن سوم هجری است که نقش بسزایی در پیشبرد علوم قرآنی داشت. بیشترین تخصص وی در علوم قرآنی، قرائت بود که در آن اختیار تام داشت. در این پژوهش سعی شده است با روش توصیفی -تحلیلی به این پرسش پاسخ داده شود که او چگونه و با چه دلایلی از مؤلفههای تفسیر لغوی برای اختیار و انتخاب قرائت برتر بهره برده است؟ بررسی دقیق این موضوع به ما کمک میکند تا هم دلیل اختیار یک قرائت تبیین شود و هم بتوان با دیگر قاریان و راویان علم قرائت، آراء و اندیشههای او را مورد مقایسه و تطبیق قرار داد. نتیجۀ به دست آمده نشان میدهد که مجاهدتهای قرآنی سجستانی در چهار بخش آواشناسی، ریشهشناسی، اعراب و معناشناسی صورت گرفته استو روش او در این علم بیشتر به لغت و بیان معانی مفردات، اهتمام به مسائل نحوی و صرفی، اسلوب بیان و عنایت خاص به اعراب قرآن متمرکز بود و برای هریک از نظرات خود، حجت و دلیل علمی ارائه کرده است که در برخی موارد با نظر دیگر قاریان و مفسران همسو و گاه مخالف آن است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| دانشمندان ایرانی - اسلامی؛ قرائت؛ تفسیر لغوی؛ ابوحاتم سجستانی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Applying Linguistic Interpretation in the Works of Abu Hatam Al-Sajistānī, Focused on the Variant Readings of the Qur’an | ||
| نویسندگان [English] | ||
| ali akbar mohammadi1؛ zahra mohammadi2؛ ahmad lamei3 | ||
| 1Assistant Professor, The Department of Arabic Language and Literature, University of Birjand, Iran | ||
| 2MA Student of Arabic language and literature, University of Birjand, Iran | ||
| 3Associate Professor, The Department of Arabic Language and Literature, University of Birjand, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Among the most prominent Iranian Muslim figures and philologers in the third century was Abu Hatam Al-Sajistānī (d. 255/876). He played an important role in promoting Qur’anic sciences. His professional skill in Qur’anic sciences was “variant readings” (qirā’āt), in which he had complete authority. Based on a descriptive-analytical method, in this research, the attempt has been made to answer the question “how and for what reasons did he use the components of lexical interpretation to choose the best reading?” A careful attention of this subject helps us to explain the reason for the authority of a reading and also to compare his views and thoughts with other readers and narrators of the science of reading. Findings show that Sajistānī’s Qur’anic struggles were carried out in four sections of pronunciation, phonology, etymology, and semantics. His method mostly focused on words, explaining the meanings of words, attention to conjugational and syntactic issues, expression style, as well as special concern to the pronunciation of the Qur’an. For each of his views, he provided a scientific argument that in some cases was in line with the views of other readers and commentators and sometimes opposed it. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| : Iranian-Islamic Scientists, Variant Readings, Lexical Interpretation, Abu Hatam Al-Sajistānī | ||
| مراجع | ||
|
[1]. قرآن کریم. [2]. ابن جزری، محمد بن محمد (2006). غایه النهایه فی طبقات القراء. بیروت، دار الکتب العلمیه. [3]. ابن خالویه، ابو عبدالله حسین بن احمد (1977). الحجه فی القراءات السبع. محقق: عبدالعال سالم مکرم، بیروت، دار الشروق. [4]. ابن خلکان، (1900). وفیات الأعیان. محقق: احسان عباس، بیروت، دارصادر. [5]. ابن المعتز، (؟). طبقات الشعراء. محقق: عبدالستار احمد فراج، القاهره، دارالمعارف. [6]. ابن مهران، احمد بن حسین (1411). الغایه فی القرائات العشر. ریاض، دار الشواف. [7]. ابن ندیم، محمد بن اسحاق (1430). الفهرست. مصحح: ایمن فواد سید، لندن، مؤسسه الفرقان للتراث الاسلامی. [8]. ابوالطیب اللغوی، (2009). مراتب النحویین. بیروت، المکتبه العصریه. [9]. احمد بن عبیدالله بن ادریس (1431). المختار فی معانی القرائات اهل الامصار. ریاض، موسسه ملک الفیصل. [10]. الازهری، ابومنصور (1412). معانی القراءات. ریاض، جامعه ملک سعود. [11]. پاکتچی، احمد (1377). دائره المعارف بزرگ اسلامی. تهران، مرکز دائره المعارف بزرگ اسلامی. [12]. حاج منوچهری، فرامرز (1367). ابوحاتم سجستانی دایره المعارف بزرگ اسلامی. تهران، مرکز دایره المعارف بزرگ اسلامی. [13]. الحموی، یاقوت (1995). معجم البلدان. الطبعه الثانیه، بیروت، دارصادر. [14] ـــــــــــــــــــ (1414). معجم الأدباء. محقق: احسان عباس، بیروت، دارالغرب الإسلامی. [15]. دل افکار، علیرضا (1392). تأثیر قرآن در پیدایش زبان عربی. تهران، سمت. [16]. الدمیاطی، احمد بن عبدالغنی (1419). اتحاف فضلاء البشر فی القراءات الاربع عشر. بیروت، دار الندوه. [17]. الذهبی، شمس الدین محمد بن احمد (1417). معرفه القراء الکبار. بیروت، دارالکتب العلمیه. [18]. رجبی، محسن (1389). آیین قرائت و کتابت قرآن کریم در سیره نبوی. قم، بوستان کتاب قم (انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزة علمیة قم). [19]. الزبیدی، ابوبکر (؟). طبقات النحویین واللغویین. محقق: محمد ابوالفضل ابراهیم، الطبعه الثانیه، مصر، دارالمعارف. [20]. الزجاج، ابو اسحاق ابراهیم بن سرّی (1420). اعراب القرآن. قاهره، دار الکتب المصریه و دار الکتب اللبنانی. [21]. زحیلی، محمد (1388). سیری در پیدایش، تدوین و تعریف علوم اسلامی. مترجم: فرزاد پارسا، سنندج، انتشارات کردستان. [22]. سلوم، داوود (1978). دراسه اللهجات العربیه القدیمه. بیروت، مکتبه النهضه العربیه. [23]. السمعانی، ابوسعد عبدالکریم بن محمد (1382). الأنساب. محقق: عبدالرحمن بن یحیی المعلمی الیمانی و غیره، حیدرآباد، مجلس دائره المعارف العثمانیه. [24]. سیبویه، ابوبشر عمر بن عثمان (1403)، الکتاب. محقق: عبدالسلام محمد هارون، بیروت، عالم الکتب. [25]. السیوطی، (؟). بغیه الوعاه. محقق: محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت، المکتبه العصریه. [26]. شوکانی، محمدبن علی (1994). فتح القدیر جامع بین الروایه و الدرایه من علم التفسیر. بیروت، دارالفکر. [27]. فارسی، ابوعلی (1404). حجه القراءه السبعه. محقق: بدرالدین قهوه جی، قاهره، دار المامون للتراث. [28]. الفیروزآبادی، (1421). البلغه فی تراجم ائمه النحو واللغه. دار سعدالدین للطباعه والنشر. [29]. القفطی، جمال الدین ابوالحسن علی بن یوسف (1406هـ). إنباه الرواة على أنباه النحاه. محقق: محمد ابوالفضل ابراهیم، القاهره، دارالفکر العربی، بیروت، مؤسسه الکتب الثقافیه. [30]. محمدی، علی‌اکبر، رضایی کهخا ژاله، معصومه (1397). «تحلیل و بررسی تأثیر ابوحاتم سجستانی بر زبان عربی و علم قرائت». مجموعة مقالات همایش ملی پیشرفت پایدار، رهیافت تاریخ، فرهنگ و تمدن دارالولایه سیستان. [31]. المرزبانی، محمد بن عمران (1384). نورالقبس. بیروت. [32]. المکی، ابومحمد بن طالب القیسی (1984). الکشف عن وجوه القرائات السبع و عللها و حجتها. محقق: محی الدین رمضان. بیروت، مؤسسه الرساله. [33]. نحاس، ابوجعفر احمد بن محمد بن اسماعیل (1421). اعراب القرآن. تحقیق: عبد المنعم خلیل إبراهیم، منشورات محمد علی بیضون، بیروت، دار الکتب العلمیه. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 345 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 296 |
||