![سامانه نشر مجلات علمی دانشگاه تهران](./data/logo.png)
تعداد نشریات | 162 |
تعداد شمارهها | 6,578 |
تعداد مقالات | 71,072 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,699,164 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,932,754 |
تغییر خلقت الهی: معنا و معیار (براساس آیۀ «تغییر خلقت») | ||
پژوهش های قرآن و حدیث | ||
دوره 53، شماره 1، شهریور 1399، صفحه 73-93 اصل مقاله (271.61 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jqst.2020.305826.669549 | ||
نویسنده | ||
احمد شه گلی* | ||
استادیار مؤسسۀ پژوهشی حکمت و فلسفۀ ایران، تهران | ||
چکیده | ||
بر اساس آیۀ 119 سورۀ نساء یکی از ترفندهای شیطان تأکید فراوان به «تغییر خلقت الهی» است. در اینکه تغییر خلق چیست و ملاک آن کدام است؟ بین دانشمندان اسلامی در مورد مفاد این آیه اختلاف نظر وجود دارد. دانشمندان اسلامی عمدتاً تغییر خلقت الهی را به دین، فطرت، ناقصکردن خلقت بدنی انسان و حیوان، خالکوبی، تشبه به صفات جنس مخالف و... تفسیر کردهاند و برای تفکیک بین تغییر خلقت ممدوح و مذموم، معیارهایی را ذکر کردهاند. نگارنده با ارزیابی دیدگاههای موجود در این زمینه و با طرح یکسری مقدمات به تبیین معیار تغییر خلقت الهی میپردازد. بر این اساس تغییر خلق الهی دارای دو مصداق تشریعی و تکوینی است. برای احراز تغییر مذموم از ممدوح، احکام کلی خلق تکوینی و تشریعی بیان شده است. برخی از احکام کلی خلق تکوینی عبارتند از: هدفمندی اشیاء، اتقان صنع، خلقت احسن، هدایت تکوینی و... و برخی از احکام کلی خلق تشریعی عبارتند از: التزام به حدود الهی، نگرش آلی به امور دنیوی، عدم اسراف در استفاده از اشیاء و عدم افساد در استفاده از اشیاء و... بر این اساس تغییری که با اصول تکوینی و تشریعی خلقت ناسازگار باشد، تغییر شیطانی و مذموم است و تغییراتی که منطبق و هماهنگ با اصول مذکور باشد، ممدوح و مطلوب است. بر اساس این مبنا چالش «کیفیت اطلاق خلق بر دین» که در برابر برخی از دیدگاهها وجود دارد، نیز رفع میشود. | ||
کلیدواژهها | ||
آیۀ ۱۱۹ سورۀ نساء؛ تغییر خلقت الهی؛ فلیغیّرن خلق الله؛ معیار تغییر خلقت | ||
مراجع | ||
[1]. قرآن [2]. ابن طاووس (1367.ق). اقبال الاعمال. تهران، دار الکتب الإسلامیه. [3]. ابن عاشور، محمدالطاهر (بیتا). التحریر و التنویر. بینا، الدار التونسیه للنشر. [4]. ابن منظور، محمدبنمکرم (1414. ق). لسان العرب. چاپ: سوم، بیروت، دار صادر. [5]. امینی، عبدالحسین(1375). الغدیر. بیروت، دارالکتاب. [6]. اندلسی، ابوحیانمحمدبنیوسف (1420ق). البحرالمحیط فی التفسیر. بیروت: دارالفکر. [7]. آلوسی، سیدمحمود(1415). روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم. چاپ: اول، بیروت، دارالکتب العلمیه. [8]. بحرانی، محمدسند(1423.ق). فقه الطب و التضخم النقدی. بیروت، مؤسسۀ أمالقری للتحقیق و النشر، چ1. [9]. بخاری، محمدبناسماعیل(1401.ق). صحیح البخاری. بیروت، دار الفکر. [10]. بیضاوی، عبداللهبنعمر(1416ق). تفسیرالبیضاوی. بیروت، دار الفکر [11]. تبریزی، المیرزا جواد(1416.ق). صراط النجاه. تهران، دفتر نشر برگزیده. [12]. ثعالبی، عبدالرحمنبنمحمد (1418.ق). جواهر الحسان فی تفسیر القرآن. چاپ: اول، بیروت، داراحیاء التراث. [13]. ثقفی تهرانی، محمد (1398.ق)، تفسیر روان جاوید، چاپ: سوم، تهران، انتشارات برهان. [14]. جوادی آملی، عبدالله (1389. ش). تسنیم. چاپ: پنجم، قم، اسراء. [15]. حلی، یوسفبنمطهر(1413.ق). کشف المراد فی شرح تجرید الاعتقاد. چاپ: چهارم، قم، مؤسسه النشر الإسلامی، چ 4. [16]. خویی، البوالقاسم(بیتا). مصباح الفقاهه. قم، داوری. [17]. رازی، فخرالدین(1420.ق). مفاتیح الغیب. چاپ: سوم، بیروت، دار احیاء التراث العربی. [18]. راغب اصفهانی، حسینبنمحمد(1412.ق). المفردات. چاپ: اول، بیروت، دارالعلم الدار الشامیة. [19]. رشیدرضا، محمد (بیتا). تفسیر القرآن الحکیم (تفسیر المنار). بیروت، دارالفکر. [20]. زمخشری، محمود(1407.ق). الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل. چاپ: سوم، بیروت، دارالکتاب العربی. [21]. سبحانی، جعفر(1382.ش)، الـمواهب فی تحریر احکام المکاسب، قم، موسسه امام صادق(ع). [22]. شیخ طوسی (1365.ق). التهذیب. تهران، دار الکتب الإسلامیه. [23]. شیخ طوسی (بیتا). التبیان فی تفسیر القرآن. بیروت، دار احیاء التراث العربی. [24]. صادقیتهرانی، محمد (1365.ق). الفرقان فی تفسیر القرآن بالقرآن و السنه. چاپ: دوم، قم، انتشارات فرهنگ اسلامی. [25]. طباطبایی، سیدمحمدحسین(بیتا). تفسیر المیزان. قم، جامعۀ مدرسین. [26]. طبرسی، فضلبنحسن(1372. ق). مجمعالبیان لعلوم القرآن. چاپ: سوم، تهران، انتشارات ناصر خسرو. [27]. طبری، محمدبنجریر(1412.ق). جامع البیان فی تفسیر القرآن. چاپ: اول، بیروت، دار المعرفه. [28]. طریحی، فخرالدین(1365.ق). مجمع البحرین. تهران، مرتضوی. [29]. عاملی، حسنبنزینالدین(1365.ش). معالم الدین. قم، دفتر انتشارات اسلامی. [30]. عسکری، لابیهلال(1428ق). الوجوه و النظائر. بالقاهره، مکتبه الثقافه الدینیه. [31]. عیاشی، محمدبنمسعود (1380.ق). تفسیر العیاشی. تهران، چاپخانه علمیه. [32]. فیض کاشانی، ملامحسن (1404.ق). الوافی. قم، مکتبة المرعشی النجفی. [33]. فیض کاشانی، ملامحسن (1415.ق). تفسیر الصافی. چاپ: دوم، تهران، انتشارات الصدر. [34]. قرطبی، محمدبناحمد (بیتا). تفسیر قرطبی. بیروت، داراحیاء التراث العربی. [35]. قمی، علیبنابراهیم(1404.ق). تفسیر قمی. قم، مؤسسه دارالکتب. [36]. گروهی از نویسندگان، (1416ق). فقه اهلبیت علیهمالسلام. قم، موسسه دائرةالمعارف الفقه الاسلامی طبقا لمذهب اهل البیت(ع). [37]. محسنی، محمدآصف (1382). الفقه و مسائل طبیه. چاپ: اول، قم، بوستان کتاب. [38]. مصباح یزدی، محمدتقی(1391.ش). جنسیت از منظر دین و روان شناسی. قم، موسسۀ آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره). [39]. مصطفوی، حسن (1360.ق). التحقیق فی کلمات القرآن الکریم. تهران، بنگاه ترجمه و نشر کتاب. [40]. مومن، محمد (1415ق). کلمات سدیده. قم، موسسه نشر اسلامی. [41]. نراقی، احمد (1391.ق). رسائل و مسائل. تهران، نور محبت.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,133 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 481 |