سامانه پشتیبانی خدمات اطلاعات

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات161
تعداد شماره‌ها6,532
تعداد مقالات70,501
تعداد مشاهده مقاله124,114,408
تعداد دریافت فایل اصل مقاله97,218,150
اسماعیلی, محسن, تقی زاده, ابراهیم, حیدری منور, حسین. (1399). تعلق حقوق معنوی (اخلاقی) برای صاحبان اسرار تجاری: نقطۀ تمایز اسرار تجاری با نظام مالکیت فکری. , 50(2), 189-208. doi: 10.22059/jlq.2020.261309.1007066
محسن اسماعیلی; ابراهیم تقی زاده; حسین حیدری منور. "تعلق حقوق معنوی (اخلاقی) برای صاحبان اسرار تجاری: نقطۀ تمایز اسرار تجاری با نظام مالکیت فکری". , 50, 2, 1399, 189-208. doi: 10.22059/jlq.2020.261309.1007066
اسماعیلی, محسن, تقی زاده, ابراهیم, حیدری منور, حسین. (1399). 'تعلق حقوق معنوی (اخلاقی) برای صاحبان اسرار تجاری: نقطۀ تمایز اسرار تجاری با نظام مالکیت فکری', , 50(2), pp. 189-208. doi: 10.22059/jlq.2020.261309.1007066
اسماعیلی, محسن, تقی زاده, ابراهیم, حیدری منور, حسین. تعلق حقوق معنوی (اخلاقی) برای صاحبان اسرار تجاری: نقطۀ تمایز اسرار تجاری با نظام مالکیت فکری. , 1399; 50(2): 189-208. doi: 10.22059/jlq.2020.261309.1007066

تعلق حقوق معنوی (اخلاقی) برای صاحبان اسرار تجاری: نقطۀ تمایز اسرار تجاری با نظام مالکیت فکری

مطالعات حقوق خصوصی
مقاله 2، دوره 50، شماره 2، تیر 1399، صفحه 189-208    اصل مقاله (305.97 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jlq.2020.261309.1007066
نویسندگان
محسن اسماعیلی* 1؛ ابراهیم تقی زاده2؛ حسین حیدری منور3
1دانشیار گروه حقوق خصوصی و اسلامی دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران
2دانشیار گروه حقوق الهیات و علوم اسلامی دانشگاه پیام نور
3دانشجوی دکتری حقوق خصوصی مرکز تحصیلات تکمیلی دانشگاه پیام نور
چکیده
در نظام مالکیت فکری، به‌منظور حمایت از خلاقیت‌ها و آثار فکری، برای پدیدآورندگان و صاحبان آنها دو نوع حقوق اقتصادی و معنوی (اخلاقی) درنظر گرفته شده است. در قلمرو این نظام، نوعاً حقوق معنوی امتیازاتی غیرمالی‌اند که برای حمایت از شخصیت پدیدآورنده به‌وجود آمده‌اند و برعکس حقوق اقتصادی، محدود به زمان و مکان نیستند. در مالکیت صنعتی و تجاری، برخلاف آثار ادبی و هنری، به لحاظ معطوف شدن توجهات به کارکردها و منافع تجاری، از اهمیت حقوق معنوی کاسته شده است. این امر به‌دلیل طبیعت و نظام حمایتی منحصربه‌فرد اسرار تجاری، در خصوص آنها شدت یافته است؛ چراکه در تحقق آنها، خلاقیت، اصالت و حتی نو بودن اثر فکری حائز اهمیت نیست و اتخاذ تدابیر حفاظتی متعارف برای محرمانه نگه‌داشتنشان کفایت می‌کند. به همین سبب در منابع مکتوب، اثری از مقولۀ حقوق معنوی صاحبان اسرار تجاری دیده نمی‌شود. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که اولاً، مفهوم «حریم خصوصی» می‌تواند مبنایی برای شکل‌گیری حقوق معنوی دارندگان اسرار تجاری باشد. البته این امر با حقوق معنوی ناشی از سایر اموال فکری تفاوت دارد که می‌توان آن را به‌عنوان عاملی مهم در جهت انشقاق اسرار تجاری از نظام مالکیت فکری تلقی کرد. «حفظ محرمانگی اطلاعات» و «افشای اسرار در قالب اختراع، تألیف و...» دو حقی‌اند که با مفهوم مذکور توجیه‌پذیرند؛ثانیاً، با توجه به اینکه منشأ پیدایش حقوق یادشده (وقوع اطلاعات در حریم خصوصی دارنده) علت تامۀ آنها محسوب نمی‌شود و نیز از آنجا که حقوق مذکور از قبیل مقتضی نبوده و اختصاصاً برای شخص دارندۀ اسرار در نظر گرفته نشده است، ازاین‌رو بهتر است حقوق مورد بحث را قابل اسقاط، نقل و انتقال بدانیم.
کلیدواژه‌ها
اسرار تجاری؛ حقوق معنوی؛ حقوق ایران؛ فقه اسلامی؛ مالکیت فکری
مراجع

الف) فارسی و عربی

  1. آیتی، حمید (1375). حقوق آفرینش‌های فکری، تهران: حقوقدان.
  2. اسکندری، مصطفی (1389). «ماهیت و اهمیت حریم خصوصی»، نشریۀ حکومت اسلامی، سال پانزدهم، ش 4، ص 176-147.
  3. اصفهانی، محمدحسین (1419-1418ق). حاشیة کتاب المکاسب، ج 1، چاپ عباس محمدآل سباع قطیفی، قم.
  4. الدولی، ابراهیم احمد (2012). حقوق المؤلف و حقوق الرقابه، قاهره.
  5. امامی، سید حسن (1390). حقوق مدنی، ج 1، چ سی‌ودوم، تهران: انتشارات اسلامیه.
  6. انصاری، مرتضی‌بن محمدامین (1424ق). کتاب المکاسب، ج 3، قم.
  7. بحرالعلوم، محمدبن محمدتقی (1403ق). بلغه الفقیه، طهران: منشورات مکتبه الصادق.
  8. جعفری لنگرودی، محمدجعفر (1371). مقدمۀ عمومی علم حقوق، تهران: گنج دانش.
  9. جوادی آملی، عبدالله (1375). فلسفۀ حقوق بشر، قم: اسراء.
  10. حکمت‌نیا، محمود (1384)، «مروری بر حقوق اخلاقی مالکیت فکری و مبانی اعتبار آن»، مجلۀ فقه و حقوق، سال دوم، ش 5، ص 64-43.
  11. رهبری، ابراهیم (1388). حقوق اسرار تجارتی، تهران: مرکز تحقیق و توسعۀ علوم انسانی سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت).
  12. سنهوری، عبدالرزاق احمد (1970م). الوسیط فی شرح القانون المدنی، ج 8، بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
  13. صفایی، سید حسین (1350). «مالکیت ادبی و هنری و بررسی قانون حمایت از حقوق مؤلفان و مصنفان و هنرمندان»، نشریة حقوق و علوم سیاسی، ش 6 و 7.
  14. صفایی، سید حسین (1375). مقالاتی دربارۀ حقوق مدنی و حقوق تطبیقی، تهران: میزان.
  15. صفایی، سید حسین؛ امینی‌نژاد، علی (1396). «تحلیل فقهی و حقوقی موانع امکان نقل و انتقال حق معنوی مؤلف»، فصلنامۀ پژوهش‌های فقه و حقوق اسلامی، سال سیزدهم، ش 47، ص 48-27.
  16. طباطبائی‌یزدی، محمدکاظم‌بن عبدالعظیم (1378). حاشیه المکاسب، ج 1، قم.
  17. عربیان، جواد (1382). چشم‌انداز فقهی و حقوقی حقوق مالکیت‌های فکری با تأکید بر دیدگاه فقهی امام خمینی، تهران: انتشارات پژوهشکدۀ امام خمینی و انقلاب اسلامی.
  18. فرج الصده، عبدالمنجم (۱۹۹۸م). اصول القانون، بیروت: دارالنهضه العربیه للطبع.
  19. قنواتی، جلیل؛ جاور، حسین (1390). «حریم خصوصی؛ حق یا حکم»، مجلۀ حقوق اسلامی، سال هشتم، ش 31، ص 32-7.
  20. کاتوزیان، ناصر (1377). حقوق مدنی اموال و مالکیت، تهران: یلدا.
  21. کانت، امانوئل (1380). فلسفۀ حقوق، ترجمة منوچهر صانعی دره بیدی، تهران: نقش و نگار.
  22. کریمی‌نیا، محمدمهدی (1382). «حقوق، حق و اقسام حق»، مجلۀ معرفت، ش 70، ص 88-82.
  23. مدرس، علی‌اصغر (1375). حقوق فطری یا مبانی حقوق بشر، تبریز: نوبل.
  24. مصباح، محمدتقی (1380). نظریۀ حقوقی اسلام، نگارش محمدمهدی نادری و محمدمهدی کریمی‌نیا، قم: مؤسسۀ امام خمینی.
  25. مقری فیومی، احمد بن محمد، المصباح المنیر فی  غریب الشرح الکبیر للرافعی؛ ج 2، قم: منشورات دارالرضی.
  26. مکارم شیرازی، ناصر (1413ق). انوارالفقاهه، قم: مدرسۀ امام امیرالمؤمنین.
  27. موسوی خمینی، سید روح‌الله (1379). کتاب البیع، ج 1.
  28. نائینی، میرزا محمدحسین (1418ق). منیة الطالب، نگارش موسی نجفی خوانساری، قم: مؤسسة النشرالاسلامی.

 

ب) خارجی

 

1. Adler, Amy M., (2009). “Against Moral Rights”, CALIFORNIA LAW REVIEW, Vol. 97, Issue 1, Article 6, pp: 263-300

2. Kathryn A. Kelly (1994). Moral Rights and the First Amendment: Putting Honor Before Free Speech? , 11 U. Miami Ent. & Sports L. Rev. 211.

3. Claire, Leonard, (2012). “Copyright, moral rights and the first amendment: The problem of integrity and compulsory speech”, Columbia University Academic Commons, https://doi.org/10.7916/D8FR068Q.

4. Henry L. Self III, (2003), “Moral Rights and Musicians in the United States”, 2003-2004 Entertainment, Publishing and the Arts Handbook 165, Aa: http://www.lavelysinger.com/MoralRights.pdf

5. Mark A. Petrolis, (2008). “An Immoral Fight: Shielding Moral Rights with First Amendment Jurisprudence When Fair Use Battles with Actual Malice”, 8 J. MARSHALL REV. INTELL. PROP. L. pp:190-215.

6. Palmer, Tom G, (Summer 1990). “Are patents and copyrights morally justified? The philosophy of property rights and Ideal Objects”, Harvard Journal of Law and Public Policy, Vol. 13, No. 3: 817–65.

7. W.R. Cornish, (2001). Cases and Materials on intellectual property, fourth edition, London, sweet & Maxwell.

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 1,100
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,284


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب