پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,225 |
| تعداد مقالات | 67,685 |
| تعداد مشاهده مقاله | 114,990,420 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,659,965 |
ماهیت حقوقی رابطۀ حکومت و اموال عمومی کاربری‌محور در فقه امامیه | ||
| فصلنامه مطالعات حقوق عمومی دانشگاه تهران | ||
| مقاله 11، دوره 50، شماره 3، مهر 1399، صفحه 1055-1071 اصل مقاله (256.54 K) | ||
| نوع مقاله: علمی-پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jplsq.2018.260862.1773 | ||
| نویسندگان | ||
| ولی رستمی1؛ محمدصادق فراهانی* 2 | ||
| 1دانشیار دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
| 2دانشجوی دکتری حقوق عمومی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| اموالی که به‌صورت دائمی به برآورده ساختن یک هدف و کاربری عام اختصاص یافته‌اند، قسمی از اموال عمومی را شکل می‌دهند که از آن به‌عنوان «اموال عمومی کاربری‌محور» یاد می‌شود. پژوهش پیش رو با بهره‌گیری از مطالعات کتابخانه‌ای و اتخاذ رویکردی تحلیلی- توصیفی، در مقام شناسایی «ماهیت حقوقی رابطۀ حکومت و اموال عمومی کاربری‌محور»، به بررسی آثار و نظریه‌های فقهای امامیه پرداخته و به این نتیجه دست یافته است که ایشان با ارائۀ سه نظریۀ «مالکیت جهت»، «مالکیت عنوان» و «مالکیت شخصیت حقوقی اموال عمومی کاربری‌محور» در تمامی ادوار فقهی ماهیت حقوقی رابطۀ حکومت با این دسته از اموال را از نوع «نظارت، اداره و نگهداری» دانسته‌اند و «فقدان سلطۀ مالکانه بر این اموال»، «مالکیت عموم مردم نسبت به آنها» و «مالکیت شخصیت حقوقی خود این اموال» را به‌عنوان اثر اصلی پذیرش هر یک از نظریات مذکور به‌شمار آورده‌اند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| اموال عمومی؛ حکومت؛ شخصیت حقوقی اموال؛ مالکیت جهت؛ مالکیت عنوان | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Study of the legal nature of the relationship between government and public properties in Imamieh jurisprudence | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Vali Rostami1؛ Mohammadsadegh Farahani2 | ||
| 1Associate Prof.,Faculty of Law and Political Science, University of Tehran, Tehran, Iran | ||
| 2Ph.D. Student in International Law, Faculty of Law and Political Science, University of Tehran, Tehran, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Properties that are permanently assigned to meet a public goal and use a form of public property, which is referred to as "public property of user orientation". The present research, using library studies and adopting an analytical-descriptive approach, has identified the "legal nature of the relationship between government and public property of user orientation" through the study of the works and theories of the Imamie`s jurisprudents has come to the conclusion that they have described the legal nature of the government's relationship with this category of property as "supervision, management and maintenance" by providing three theories of "ownership", "ownership of the title" and "ownership of the legal personality of public property" in all legal periods. Although the main owner of this property has identified different from the other in each of the above theories. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Public property, Government, Legal personality of the property, Property ownership, Title ownership | ||
| مراجع | ||
|
1. فارسی الف) کتاب‌ها 1. ارسطا، محمدجواد (1389)، نگاهی به مبانی تحلیلی نظام جمهوری اسلامی ایران، قم: بوستان کتاب. 2. انصاری، مسعود؛ طاهری، محمدعلی (1388)، دانشنامۀ حقوق خصوصی، ج 1، تهران: جنگل. 3. جعفری لنگرودی، محمدجعفر (1373)، حقوق اموال، تهران: کتابخانۀ گنج دانش. 4. _________________ (1391)، مجموعه محشی قانون مدنی (علمی، تطبیقی، تاریخی)، تهران: کتابخانۀ گنج دانش. 5. خامنه‌ای، سید محمد (1386)، مالکیت عمومی، تهران: انتشارات تولید کتاب (تک). 6. صدر، سید محمدباقر (1393)، اقتصاد ما، ترجمۀ سید ابوالقاسم حسینی ژرفا، قم: پژوهشگاه علمی تخصصی شهید صدر (انتشارات دارالصدر). 7. صفار، محمدجواد (1373)، شخصیت حقوقی، تهران: نشر دانا. 8. عمید زنجانی، عباسعلی؛ موسی‌زاده، ابراهیم (1389)، دانشنامۀ فقه سیاسی (مشتمل بر واژگان فقهی و حقوق عمومی)، ج 2، تهران: دانشگاه تهران. 9. فراهانی، محمدصادق (1396)، راهکارهای حقوقی حفاظت از اموال عمومی محلی در حقوق ایران، پایان‌نامة کارشناسی‌ارشد حقوق عمومی، تهران: دانشگاه تهران. 10. کاتوزیان، امیرناصر (1391)، اموال و مالکیت، تهران: میزان. 11. ___________ (1377)، حقوق مدنی: عقود معین، ج 3، تهران: کتابخانۀ گنج دانش. 12. منتظری، حسینعلی (1409ق [الف])، مبانی فقهی حکومت اسلامی، ج6، قم: مؤسسة کیهان. 13. مؤمن قمی، محمد (1394)، اموال و ثروت‌های عمومی در حکومت اسلامی، گردآورنده: محمدمهدی بهادروند، قم: معارف.
ب) مقالات 14. ابهری علی‌آباد، حمید؛ رضیان، عبدالله (1386)، «مفهوم و ماهیت وقف و وضعیت مالکیت مال موقوفه در فقه امامیه و حقوق مدنی ایران»، مقالات و بررسی‌ها، ش 86. 15. جهانیان، ناصر (1389)، «بررسی فقهی اقتصادی مالکیت وقف»، مجلۀ اقتصاد اسلامی. 16. خرازی، سید محسن (1384)، «پژوهشی در اقسام بانک و احکام آن»، مجلۀ فقه اهل بیت (فارسی)، ش 43. 17. مرتضوی، سید ضیاء (1393)، «مبانی و ادلۀ شرعی شخصیت حقوقی»، کاوشی نو در فقه، ش 2. 18. ___________ (1391)، «نظریة شخصیت حقوقی، نقطة عطفی در فقه آیت‌الله طباطبایی یزدی»، کاوشی نو در فقه، ش 73.
2. عربی الف) کتاب‌ها 19. ابن ادریس، محمد بن منصور بن احمد (1410ق)، السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی، ج 1، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعة مدرسین حوزة علمیة قم. 20. ابن حمزه، محمد بن علی (1408ق)، الوسیلة إلى نیل الفضیلة، قم: انتشارات کتابخانه آیة‌الله مرعشى نجفى. 21. ابن زهره، حمزه بن علی حسینی (1417ق)، غنیة النزوع إلى علمی الأصول و الفروع، قم: مؤسسة امام صادق (ع). 22. اردبیلی، احمد بن محمد (1403ق)، مجمع الفائدة و البرهان فی شرح إرشاد الأذهان، ج4 و 7، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعة مدرسین حوزة علمیة قم. 23. اصفهانی، سید ابوالحسن (1422ق)، وسیلة النجاة(مع حواشی الإمام الخمینی)، قم: مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امام خمینى (ره). 24. اصفهانى، محمدحسین (1418ق)، حاشیة کتاب المکاسب (ط- الحدیثة)، ج 3، قم: أنوار الهدى. 25. بحرالعلوم، محمد بن محمدتقی (1403ق)، بلغة الفقیه، تهران: منشورات مکتبة الصادق. 26. بحرانی، یوسف بن احمد (1405ق)، الحدائق الناضرة فی أحکام العترة الطاهرة، ج21، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعة مدرسین حوزة علمیه قم. 27. تبریزی، جواد (1426ق)، منهاج الصالحین، ج2، قم: مجمع الإمام المهدی (عج). 28. حر عاملی، محمد بن حسن (1409ق)، وسائل الشیعة، ج 17 و 19 و 25، قم: مؤسسة آل‌البیت (ع). 29. حسینی حائری، سید کاظم (1423ق)، فقه العقود، ج 1، قم: مجمع اندیشة اسلامی. 30. حلبی، ابن ابی المجد علی بن حسن (1414ق)، إشارة السبق إلى معرفة الحق، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعة مدرسین حوزة علمیة قم. 31. خمینی، سید روح‌الله (1378)،کتاب ال‍بیع، ج 3، تهران: مؤسسة تنظیم و نشر آثار امام خمینی. 32. خویی، سید ابوالقاسم (1410ق)، منهاج الصالحین، ج2، قم: نشر مدینة العلم. 33. راوندی، سعید بن عبدالله (1405ق)، فقه القرآن، ج1، قم: انتشارات کتابخانه آیة‌الله مرعشى نجفى. 34. روحانی، سید صادق (بی‌تا)، منهاج‌الصالحین، ج2، بی‌نا. 35. سبزواری، سید عبدالاعلی (بی‌تا)، جامع الأحکام الشرعیة، قم: مؤسسة المنار. 36. سبزواری، محمد باقر بن محمد (1423ق)، کفایة الأحکام، ج 1، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعة مدرسین حوزة علمیه قم. 37. سیستانی، سید علی (1430ق)، منهاج الصالحین، ج2، بغداد: دار البذره. 38. شهید اول، محمد بن مکی عاملی (1412ق)، البیان، قم: نشر محقق. 39. شهید ثانی، زین‌الدین بن علی عاملی (1412ق)، الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة، ج1 و 2، شارح: سلطان العلما، قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی. 40. شیرازی، سید محمد (1419ق)، الفقه، القانون، بیروت: مرکز الرسول الأعظم (ص) للتحقیق و النشر. 41. صافی، لطف‌الله (1416ق)، هدایة العباد، قم: دار القرآن الکریم. 42. طباطبایی قمی، سیدمحمد (1426ق)، مبانی منهاج‌الصالحین، ج2، قم: منشورات قلم الشرق. 43. طبرسی، فضل بن حسن (1410ق)، المؤتلف من المختلف بین أئمة السلف، ج1، مشهد: مجمع البحوث الإسلامیة. 44. طوسی، ابوجعفر محمد بن حسن (1390ق)، الاستبصار فیما اختلف من الأخبار، ج3، تهران: دارالکتب الاسلامیه. 45. ___________________ (1407ق)، الخلاف، ج5، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعة مدرسین حوزة علمیة قم. 46. علامه حلی، حسن بن یوسف (1414ق)، تذکرة الفقهاء (ط- الحدیثة)، ج 16، قم: مؤسسة آل‌البیت (ع). 47. ___________________ (1413ق)، مختلف الشیعة فی أحکام الشریعة، ج2، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعة مدرسین حوزة علمیة قم. 48. فاضل لنکرانی، محمد (1429ق)، تفصیل الشریعة فی شرح تحریر الوسیلة- الغصب، إحیاء الموات، المشترکات و اللقطة، قم: مرکز فقهى ائمۀ اطهار (ع). 49. فیاض کابلی، محمد اسحاق (بی‌تا)، منهاج الصالحین، ج2، بی‌نا. 50. کلینی، ابو جعفر محمد بن یعقوب (1407ق)، اصول الکافی، ج1، تهران: دارالکتب الإسلامیة. 51. گلپایگانی، سید محمدرضا (1413ق)، هدایة العباد، ج2، قم: دارالقرآن الکریم. 52. مازندرانی، علی‌اکبر (1417ق)، دلیل تحریر الوسیلة- الخمس، تهران: مؤسسة تنظیم و نشر آثار امام خمینى (ره). 53. محقق حلی، نجم‌الدین جعفر بن حسن (1412ق)، نکت النهایه، ج2، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعة مدرسین حوزة علمیة قم. 54. محقق کرکی، علی بن حسین عاملی (1413ق)، رسالة قاطعة اللجاج فی تحقیق حل الخراج، قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعة مدرسین حوزة علمیة قم. 55. منتظری، حسینعلی (۱۴۰9ق [ب])، دراسات فی ولایة الفقیه و فقه الدولة الإسلامیة، ج 3، قم: نشر تفکر. 56. نجفی، محمدحسن (1404ق)، جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام، ج 21 و 28 و 38، بیروت: دار إحیاء التراث العربی. 57. وحید خراسانی، حسین (1428ق)، منهاج‌الصالحین، ج3، قم، مدرسۀ امام باقر (ع). 58. یزدی، سید محمدکاظم (1409ق)، العروة الوثقى فیما تعم به البلوى، ج 2، بیروت: مؤسسة الأعلمی للمطبوعات. 59. _____________ (1414ق)، تکملة العروة الوثقى، ج1، قم: کتابفروشى داورى. 60. _____________ (1421ق)، حاشیة المکاسب، ج1، قم: مؤسسة اسماعیلیان.
ب) مقالات 61. حسینی حائری، سید کاظم (1379)، «مالکیه العیان و الجهات»، الفکر الاسلامی، ش 23. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 518 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 521 |
||