پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,225 |
| تعداد مقالات | 67,685 |
| تعداد مشاهده مقاله | 114,973,199 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,645,456 |
تعیین منشاء آلودگی آب زیرزمینی آبخوان اراک به کمک تحلیل عاملی مرحلهای | ||
| نشریه علمی - پژوهشی مرتع و آبخیزداری | ||
| مقاله 15، دوره 72، شماره 3، آذر 1398، صفحه 801-818 اصل مقاله (2.15 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jrwm.2019.260237.1275 | ||
| نویسندگان | ||
| فریدون قدیمی* 1؛ پگاه جوادی شریف2 | ||
| 1دانشیار رسوب شناسی، دانشگاه صنعتی اراک | ||
| 2دانش آموختۀ کارشناسی ارشد مهندسی معدن، دانشگاه صنعتی اراک | ||
| چکیده | ||
| در آبخوانهای آبرفتی دنیا مخلوط شدگی آبهای شور و شیرین، فعالیتهای کشاورزی، پسابهای صنعتی و شیرابههای زبالههای شهری و روستایی مهمترین منابع تهدید کنندۀ آبهای زیرزمینی هستند. در این تحقیق 46 نمونۀ آب از چاههای دشت اراک برداشت و متغیرهای فیزیکی و شیمیایی آنها تعیین و مورد تحلیل آماری چند متغیره قرار گرفت. تحلیل عاملی بر روی متغیرهای فیزیکی، شیمیایی آبهای زیرزمینی آبخوان اراک نقش مهمی در تفکیک انواع آلایندهها در منطقه داشته است. تحلیل عاملی مرحلهای، پنج عامل را در متغیرهای هیدروشیمیایی آبخوان اراک مشخص نمود. در عامل اول متغیرهای EC، TDS، Cl، SO4، Ca، Mg و Na منشأ طبیعی داشته که مخلوط شدگی آب شور حاصل از پلایای میقان و آب شیرین آبخوان مسبب آن است. در عامل دوم HCO3 منشأ طبیعی و ناشی از انحلال سنگ آهکهای ارتفاعات جنوب اراک و HNO3منشأ انسانی و حاصل نفوذ چاههای جذبی شهری و فعالیتهای کشاورزی است. منشأ عناصر در عامل سه و چهار یعنی Zn، Cu، Fe و Mn انسانی و ناشی از فعالیتهای صنعتی و دفن زباله شهری و عامل پنجم یعنی F نیز ناشی از فعالیتهای کشاورزی یعنی مصرف کودهای فسفاته است. این مطالعه همچنین نشان داد که تحلیل عاملی مرحلهای روشی مناسب برای تفکیک منشأ آلایندهها است. بنابراین، بایستی اقدامات لازم در خصوص کنترل آلودگیهای انسانی از منابعی چون فاضلاب شهری اراک، پساب کشاورزی و صنعتی توسط سازمانها و شرکتهای مربوطه صورت گیرد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| آمار چند متغیره؛ تحلیل عاملی مرحلهای؛ آلودگی آب زیرزمینی؛ آبخوان اراک | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Determination of the source of groundwater pollution in Arak aquifer by stage factor analysis | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Feridon Ghadimi1؛ Pegah Javadi Sharif2 | ||
| 1Arak University of Technology, Arak, Iran | ||
| 2Mining Dept. Arak University of Technology, Arak, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| The mixing of freshwater and salty water in saline playas, high dissolution of calcareous stones, agricultural activities, industrial effluents and municipal and rural waste landfills are the most important sources of groundwater threats that threat human health. In this study, 46 water samples were taken from Arak plain and their physical and chemical variables were determined. Multivariate statistical analysis including stage factor analysis on the physical, chemical and chemical variables of groundwater in Arak aquifer have an important role in distinguishing between different pollutants in the region. The stage factor analysis gave five factors in the hydrochemistry variables of Arak aquifer. In the first factor, the EC, TDS, Cl, SO4, Ca, Mg and Na variables have a natural origin, which is the mixing of saline water from Mighan playa and freshwater aquifer. In the second factor, HCO3 is a natural origin due to the dissolution of limestones in southern Arak and HNO3, originating from humans and as a result of the influence of urban absorption wells and agricultural activities. The origin of the elements in factor three and four, mainly Zn, Cu, Fe and Mn, is mainly due to industrial activities and landfill, and F, is also due to agricultural activities, i.e, the use of phosphate fertilizers. This study also showed that stage factor analysis is a suitable method for separating source of contaminants. Therefore, appropriate measures should be taken by organizations and companies to control human pollution from sources such as Arak municipal wastewater, agricultural and industrial wastewater. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| "Multivariate statistics", "Stage factor analysis", "Groundwater contamination", "Arak aquifer" | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 405 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 338 |
||