پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,225 |
| تعداد مقالات | 67,685 |
| تعداد مشاهده مقاله | 114,914,364 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,594,922 |
بحران آب در سایۀ کشاورزی افزایی و کشاورزی زدایی کشور: تشریح ارتباط بحران آب در بخش کشاورزی و وابستگی به نفت در کشور | ||
| توسعه محلی (روستائی-شهری) | ||
| مقاله 12، دوره 11، شماره 1 - شماره پیاپی 20، خرداد 1398، صفحه 267-292 اصل مقاله (1022.29 K) | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jrd.2019.74470 | ||
| نویسندگان | ||
| رسول محسن زاده* 1؛ ناصر فکوهی2 | ||
| 1دکتری انسان شناسی | ||
| 2استاد گروه انسان‌شناسی، دانشکدۀ علوم اجتماعی دانشگاه تهران | ||
| چکیده | ||
| افزایش سطح اراضی و آبیشدن آن‌ها پس از انقلاب، موجب اضافهبرداشت شدید آب برای مصارف کشاورزی شده است. درحالحاضر بیش از نود درصد آب کشور، در حوزۀ زراعت استفاده میشود که حجم بسیار بالایی از آن بهعلت استفاده از روشهای غیراستاندارد تلف میشود. گسترۀ به‌کارگیری آبیاری تحتفشار که موجب بهره‌وری و راندمان بالای آب میشود، حدود 5 درصد است. ما در این مقاله در پی پاسخگویی به این پرسشیم که چرا به‌منظور بهبود وضعیت راندمان آب در کشاورزی اقدامی فراگیر صورت نمیگیرد؟ نتایج این پژوهش نشان میدهد که باوجود برخی موانع حقوقی، فنّاورانه، مدیریتی و توپوگرافیک در پیادهسازی روشهای نوین، عامل اصلی عدمتوجه به صرفهجویی در مصرف آب کشاورزی، وابستگی به اقتصاد نفتی است که از یکسو سبب انتقال نیروی کار و سرمایه به‌سوی پدیدههای غیرتجاری شده و از سوی دیگر، چشمداشت از دیگر بخشها برای خلق ارزش‌افزوده را از بین برده است. بنابراین، دولت از یکسو با افزایش سطح اراضی و آبیسازی آن‌ها، زمینه را برای اشتغالزایی غیرپایدار متأثر از سیاست‌های پوپولیستی و پیگیری گفتمان خودکفایی فراهم آورده (کشاورزیافزایی) و ازسویدیگر، با وهم فراوانی ملهم از درآمدهای نفتی، این بخش را با اراضی آبیشده بهحال خود واگذاشته است (کشاورزیزدایی). | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| اراضی؛ بحران آب؛ کشاورزی؛ کشاورزیافزایی؛ نفت | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Iran's Water Crisis in relation to the Country's Agriculturization and De-agriculturalization: Explaining the Relationship between Water Crisis in Agriculture Sector and Country's Oil Dependency | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Rasoul Mohsenzadeh1؛ Nasser Fakouhi2 | ||
| 1PhD in Anthropology, University of Tehran, Tehran, Iran | ||
| 2Professor of Anthropology, Faculty of Social Sciences, University of Tehran | ||
| چکیده [English] | ||
| The increase in level of lands and being filled with water after the Islamic revolution resulted in high degree of water usage for farming. At present, more than 90 percent of country's water resources are being used in agriculture, the great amount of which is being wasted due to non-standard methods. The pressurized irrigation domain which leads to high water efficiency is 5 percent. In this paper we intend to find an answer to why no measure is being taken for water efficiency in farming. The results of this study show that the main cause for not taking water saving into consideration in farming, apart from legal, managerial and topographic barriers for implementing new methods, is dependency on oil economy; which on one hand causes the workforce and fund to move toward non-commercial phenomena and on the other, has spoiled expectations from other sectors to create surplus value. Therefore, the government, through increasing the level of lands and watering them, provides the ground for unstable employment caused by populist policies and following self-sufficient provided conversations (agriculturization) and on the contrary abandons the watered lands by excessive delusion caused by oil revenues (de-agriculturization). | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Land, Water Crisis, Agriculture, Agriculturization, Oil | ||
| مراجع | ||
|
احسانی، مهرزاد.و خالدی، هومن (1382). بهره‌وری آب کشاورزی. کمیته ملی آبیاری و زهکشی ایران. انصاری، حسین، میرلطفی، مجید. و و فرشی، علی اصغر (1385). تأثیر کم‌آبیاری بر عملکرد و کارایی مصرف آب ذرت زودرس، مجله علوم خاک و آب 20(2): 47-57. اوکازاکی، شوکو (1365). قحطی بزرگ سال 1288 در ایران. ترجمه هاشم رجبزاده، آینده، س 12-شماره 1-3. آبراهامیان، یروند (1397). ایران بین دو انقلاب، درآمدی بر جامعه‌شناسی سیاسی ایران معاصر. ترجمه احمد گل محمدی و محمدابراهیم فتاحی ولیلایی، تهران: نشر نی. آمارنامه کشاورزی (1395-1394). جلد دوم: معاونت برنامه‌ریزی و اقتصادی مرکز فناوری اطلاعات و ارتباطات وزارت جهاد کشاورزی. آمارنامه کشاورزی (1395). ج سوم: محصولات کشاورزی، ج سوم. معاونت برنامه‌ریزی و اقتصادی مرکز فناوری و اطلاعات و ارتباطات. بختیاری، صادق و حقی،زهرا(1380) بررسی آثار افزایش درآمدهای نفتی بر بخش کشاورزی مورد : بیماری هلندی در اقتصادی ایران، مجله اقتصاد کشاورزی و توسعه 1380 شماره 35 بیات، آصف (1379) سیاست‌های خیابانی. ترجمه اسدالله نبوی چاشمی، تهران: نشر شیرازه. بیژنی، مرتضی و مریدی، علی و مجدزاده طباطبایی، محمدرضا (1395). بررسی تأثیرات کفشکنی چاهها بر پتانسیل برداشت از آبخوان با استفاده از مدل ریاضی. مجله تحقیقات منابع آب ایران، دوره 12. شماره 4. شم | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 614 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 361 |
||