پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,225 |
| تعداد مقالات | 67,685 |
| تعداد مشاهده مقاله | 114,972,503 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,644,259 |
روش‌شناسی بومی و علوم جدید | ||
| تاریخ علم | ||
| مقاله 2، دوره 16، شماره 1 - شماره پیاپی 24، شهریور 1397، صفحه 17-36 اصل مقاله (765.04 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jihs.2019.286032.371499 | ||
| نویسنده | ||
| کامران امیرارجمند* | ||
| کتابخانه بخش خاورمیانه دانشگاه مارتین لوتر، هله ویتنبرگ هله، آلمان | ||
| چکیده | ||
| سهم نجم‌الدوله در انتقال و جذب علوم جدید در دورهٔ قاجار بسیار ارزنده است. ولی چرا در ایران علی‌رغم شکوفایی علوم در قرون گذشته رهیافتی به علوم جدید پیدا نشد، و حتی هنگامی که این علوم از خارج به ایران راه یافت نتوانست در ابتدا در ایران ریشه بدواند. اما پاسخ همه جانبه به طرح معمای نیدهام ابعاد وسیعی را در بر می‌گیرد، که از توان یک فرد خارج است. در اینجا در ابتدا به اهمیت طرح این سؤال اشاره می‌شود و به دنبال آن برخی از پاسخ‌هایی که تاریخ‌نگاران علم در غرب به این معما داده‌اند اجمالاً بررسی و ارزیابی می‌شوند. سپس منطق روشن‌شناسی علوم سنتی در ایران به اختصار مورد بررسی قرار می‌گیرد و استدلال می‌شود که با این روش‌شناسی که در کتاب رساله شمسیه تجویز شده است، دستیابی به علم هیئت جدید، که با کشفیات نیوتن تثبیت و مقبولیت عام یافت، متصور نبود. در خاتمه برای تأیید این استدلال به نظریۀ یکی از علمای عصر قاجار به نام محمد حسین شهرستانی در کتاب آیات بینات مراجعه می‌شود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| رسالۀ شمسیه؛ روش‌شناسی بومی؛ علم جدید؛ کاتبی قزوینی؛ محمد حسین شهرستانی؛ معمای نیدهام | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Traditional Methodology and Modern Science | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Kamran Arjomand | ||
| Universitäts- und Landesbibliothek, Zweigbibliothek Vorderer Orient Martin-Luther-Universität Halle-Wittenberg | ||
| چکیده [English] | ||
| The introduction of modern science in the Qajar era is invariably connected to the efforts of Najm al-Dawla. But why modern science did not rise in Iran despite the high development of science in pre-modern times? And why did it not find acceptance in Iran when it was first introduced? In this article the importance of Needham’s question for the historiography of science is briefly discussed as well as some attempts by Western scholarship to answer it. By considering the traditional methodology of science, as expressed by Kātibī Qazwīnī in al-Risala al-Shamsīyya that had been taught in Iran until recently, it will be argued that this methodology was not suitable for developing or embracing modern science, in particular, the Newtonian mechanics. Finally, as an example, some arguments against heliocentric astronomy based on the logic of al-Shamsīyya, and advanced by Muḥammad-Ḥusayn Shahristānī in his Āyāt Bayyināt will be discussed | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Modern Science, Muḥammad-Ḥusayn Shahristānī, Najm al-Dīn Kātibī Qazwīnī, Needham’s puzzle, al-Risala al-Shamsīyya, Traditional methodology | ||
| مراجع | ||
|
ابن سینا. (1413ق). الاشارات والتنبیهات. مع شرح نصیرالدین الطوسی، تحقیق سلیمان دنیا. بیروت: المطبعة النعمان. ـــــــــــــــ . (1383ش). دانشنامه علائی. تصحیح محمد مشکوة. همدان. ـــــــــــــــ . (1357ق). النجاة. قاهره. آل کاشف الغطاء، علی بن محمد رضا. (1963م). نقد الآراء المنطقیة و حل مشکلاتها. ج۱. نجف: مطبعة النعمان. شهرستانی، محمد حسین. (1395ش). آیات بینات. ویرایش کامران امیرارجمند. تهران: نشر ثالث. کاتبی قزوینی، نجم‌الدین علی بن عمر. الرسالة الشمسیة فی القواعد المنطقیة. دسترسی در https://archive.org/details/zulhusnimatresat93_yahoo_O Cohen, H. Floris. (1994). The Scientific Revolution: A Historiographical Inquiry. Chicago. ـــــــــــــــ . (2010). How Modern Science Came Into The World. Amsterdam. Dallal, Ahmad. (2010). Islam, Science and the Challenge of Histroy. New Haven: Yale University Press. Grant, Edward. (1996). The Foundations of Modern Science in the Middle Ages. Cambridge. ـــــــــــــــ . (2007). A History of Natural Philosophy from the Ancient World to the Nineteenth Century. Cambridge. Gungwu, Wang. (August 2014). “Science Civilization for China: Before and After Needham.” Southern University College Academic Journal, vol. 2, pp. 1-19. Heinen, Anton M. (1982). Islamic Cosmology: A Study of as-Suyūtī’s “al-Haiʾa as-sanīya fi l-haiʾa as-sunnīya.” With critical edition, translation and commentary. Beirut: Franz Steiner Verlag. Huff, Toby E. (1993). The Rise of Early Modern Science: Islam, China and the West. Cambridge: Cambridge University Press. ـــــــــــــــ . (2002).“The Rise of Early Modern Science: Reply to George Saliba.” Bulletin of the Royal Institute for Inter-Faith Studies, vol. 4, no 2, pp. 115-128. Juynboll, G.H.A.“Tawātur.” Encyclopaedia of Islam, Second Edition. Edited by: P. Bearman, Th. Bianquis, C.E. Bosworth, E. van Donzel, W.P. Heinrichs. Leiden: Brill. Kragh, Helge. (1994). An introduction to Historiography of Science. Cambridge: Cambridge University Press. Needham, Joseph. (1969). The Grand Titration. Science and Society in East and West. London. ـــــــــــــــ . (1954). Science and Civilisation in China. Cambridge: Cambridge University Press. Pingree, D. “Hayʾat.” Encyclopaedia of Islam, Second Edition. Edited by: P. Bearman, Th. Bianquis, C.E. Bosworth, E. van Donzel, W.P. Heinrichs. Leiden: Brill. Saliba, George. (1999). “Seeking the Origins of Modern Science?” Bulletin of the Royal Institute for Inter-Faith Studies, vol. 1, no. 2, pp. 139-152. ـــــــــــــــ . (2002). “Flying Goats And Other Obsessions - A Response to Toby Huff's Reply.” Bulletin of the Royal Institute for Inter-Faith Studies, vol. 4, no 2, pp. 129-141. Sayili, Aydin. (1960). The Observatory in Islam. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basimevi. Sivin, Nathan (1984). “Why Scientific Revolution did not take place in China-or did it?” Transformation and Tradition in the Sciences, ed. Mendelsohn, Everett. London: Cambridge University Press. pp. 531-554. Vagelpohl, Uwe. (2010) “The Prior Analytics in the Syriac and Arabic tradition.” Vivarium, vol. 48, issue 1-2, pp. 96-133. Available in: https://core.ac.uk/download/pdf/1385780.pdf Walbridge, John. (2011). God and Logic: The Caliphate of Reason. Cambridge. Wensinck, A.J. and Heinrichs, W.P. “Mutawātir.” Encyclopaedia of Islam, Second Edition. Edited by: P. Bearman, Th. Bianquis, C.E. Bosworth, E. van Donzel, W.P. Heinrichs. Leiden: Brill. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 381 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 409 |
||