پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,228 |
| تعداد مقالات | 67,750 |
| تعداد مشاهده مقاله | 115,079,861 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,817,674 |
رویههای تربیتی در گونه‌های آموزش معماران؛ مطالعه موردی: بررسی گزینه‌های آموزشی پیشنهاد شده دهة اخیر (96-1386) در دانشکدههای معماری ایران. | ||
| نشریه هنرهای زیبا: معماری و شهرسازی | ||
| مقاله 5، دوره 23، شماره 3، آذر 1397، صفحه 53-68 اصل مقاله (17.23 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jfaup.2019.248477.671909 | ||
| نویسندگان | ||
| مهدی ممتحن1؛ مسعود ناری قمی* 2 | ||
| 1گروه معماری، دانشکده معماری و هنر، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران | ||
| 2دانشگاه تهران - پردیس هنرهای زیبا | ||
| چکیده | ||
| برخی، تمام و یا بیشتر روند آموزش معماری را فرایندی تربیتی می‌دانند تا برنامه‌ای صرفاً آموزشی؛ این موضوع دستمایه برخی پژوهش‌های حوزه آموزش معماری در ایران نیز بوده است. رویکردهای تربیتی مبتنی بر «جمع‌محوری» یا «فردمحوری»، موضوعی است که در ادبیات علوم تربیتی و آموزش معماری مورد توجه است. بر این اساس، دو طیف قابل تشخیص است: طیف تعامل «استادـشاگرد» با دو قطب «استادمحوری» و «شاگردمحوری»؛ و طیف تعامل «معمارـجامعه» با دو قطب «فردگرایی» و «جمع‌گرایی» در رویکردهای آموزش معماری. با ترکیب این دو طیف، یک مدل نظری چهار قطبی از گونه‌بندی آموزش معماری تدوین شده، که منتج به احصاء چهار حوزه تربیت معمار شده است. برای هر یک از حوزه‌ها، نمونه‌ای از گونه‌های آموزش معماری معاصر جایابی شده است. برای روشن شدن وضعیت تربیتی در روشهای نوین آموزش معماری ایران، از روش تحلیل محتوای گزارش 28 کار انجام شده در این حوزه در ده سال اخیر (منتشر شده به‌صورت مقاله در مجلات پژوهشی و سه دوره همایش آموزش معماری دانشگاه تهران) استفاده شده است. با مرور منابع مزبور، روش آموزشی کارگاهی با رویکرد طرّاحی معماری، شناسایی، و با استناد به متون تشریحی و ارزیابی مربوط به آنها، محتوای تربیتی هر روش در هشت طیف مفهومی از سوی نگارندگان تحلیل شده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| تربیت؛ فردگرایی-جمع‌گرایی؛ استادمحوری-شاگردمحوری؛ آموزش معماری ایران | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Training Processes within Various Types of Architectural Education (Case Study: enquiry of Alternative Educational Processes through Recent Decade (2007-2017) in Architectural Schools of Iran) | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mahdi Momtahen1؛ | ||
| 1Department of Architecture, Faculty of Architecture and art, University of Kashan, Kashan, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Some view architectural education as a training process that could not be reduced to a knowledge-based instruction. Such a theme has been searched through a body of academic researches about architectural aducation. This trend could be traced amongst historical types of architectural education as well as recent ones. So in this study it was first stablished a theoretical framework for studying human training within architectural context of eduction. The debate is organized in two spectrums: 1. Pupil-instructore relationship referes to the nature of educational process from view point of centrality of power and desire of the student as well as the same matter to the instructor. It becomes more important when we consider new trends of educational approaches are turning into student-based field that needs different behavioral system from instructors. 2. Individualist-socialist axis is a current debate of architectural discourse of post-modern era that has its strong roots in educational processes of architecture while its changing paradigm has also being approached mainly through architectural education. Ego-centric views of modern visual art have been spread throughout architectural debate so there is an internal barrier towards social architecture for educated architects. These two axial themes have enough supporting literature in educational sciences. Four types of training trends are so mentioned by an exapmlar for every one of them: 1.individualist-master based approach (ex. Tradition of beaux-ars school). 2. Individualist-student based approach (ex. new cognitive Pupil-instructore method of training). 3. Socialist-student based approach (ex. Critical method of architectural education of Thomas Dutton). 4. Socialist-master based approach (ex. Collaborative architectural education of Henry Sannof). The second part of this study dedicated to a qualitative survey of alternative educational approaches proposed within recent decade (2007-2017) in architectural schools of Iran. Here after reviewing of scientific journals of Iran and proceeds of three National Conferences of Architectural Education (the third, fourth and fifth conference of years 2008, 2011 & 2014 respectively), 28 cases were selected for content analysis. The selection was based on existing of a kind of educational process conducted in architectoral studio or there was at least such a proposition (even not realized). Using axial evaluation of contenta, the coding of their content was based on axial model of literature review mentioned above. For pupil-instructore relationship the four polar codes were: 1. Master’s being a model/ apprentices’ making a model; 2.Great architects’ being a model/apprentices’ making a model; 3. Instrutors’ framing process of studio/students’ producing process of studio; 4.Instructors’ tolerating process of studio/Instrutors’ framing process of studio. For individualist-socialist axis four polar codes were: 1.Emphasizing on social values/ Emphasizing on personal values 2.personal-driven creativity/Architectural institution-driven creativity. 3. Architectural institution-driven creativity/ social-driven creativity; 4. Individual working/Group working. Our analisis shows that there is a great trend towards student-driven processes that is vastly stemmed from normative view of creativity as basic of architecture while social reponcibility has attracted minor attentions. Another obvious aspect of these proposed methods is their attempt for going far from the tradition of Beaux-art that has been the main pattern of architectural education of Iran. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Training, Individualist-socialist education, Apprentice based-master based education, architectural education of Iran | ||
| مراجع | ||
|
ابوالقاسم حسینی، سمیه سادات و یزدانفر، سید عباس (1390)، تجربه کارگاه طرّاحی معماری یک (1389-1376)، مقاله در مجموعه مقالات چهارمین همایش آموزش معماری ایران، به کوشش: سید امیرسعید محمودی، دانشگاه تهران، لوح فشرده. اژدری، علیرضا و بهرامیپناه، امیر (1387)، به سوی رهیافت مشترک در آموزش طرّاحی (امکاسنجی بکارگیری نظریة بسایند (افردنس) در شیوة آموزش معماری و طرّاحی صنعتی، مقاله در مجموعه مقالات سومین همایش آموزش معماری ایران، به کوشش: سید امیرسعید محمودی، دانشگاه تهران، لوح فشرده. اسلامی، سید غلامرضا و نقدبیشی، رضا (1390)، رویکردی معرفتشناسانه به نقش دریافتهای اشراقی در فرآیند طرّاحی، مقاله در مجموعه مقالات چهارمین همایش آموزش معماری ایران، به کوشش: سید امیرسعید محمودی، دانشگاه تهران، لوح فشرده. اکرمی، غلامرضا و قره بیگلو، مینو (1387)، روند آموزش خلّاق در طراحی مدرسه (با نگرش به محتوای موضوع)، مقاله در مجموعه مقالات سومین همایش آموزش معماری ایران، به کوشش: سید امیرسعید محمودی، دانشگاه تهران، صصلوح فشرده. ایمان، محمدتقی (1388)، مبانی پارادایمی روشهای کمّی و کیفی تحقیق در علوم انسانی، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، قم. باقری نوع پرست، خسرو (1392)، آموزاندن به و آموختن از: تحول در آموزش و پرورش در پرتو عاملیت و تعامل، در پژوهش نامه مبانی تعلیم و تربیت، سال سوم، شماره 2، صص 5-16. برادبنت، جفری (1379)، آموزش معماری، ترجمه: فرشته حبیب، در آموزش معماران، به کوشش: حسین سلطان زاده، ، 1379، تهران، دفتر پژوهش های فرهنگی، صص 52-29. بنه وُلو، لئوناردو (1384)، تاریخ معماری مدرن ج1: شهر صنعتی (1860-1760)، ترجمه: علی محمد سادات افسری، تهران، مرکز نشر دانشگاهی. تراشی، منا و عادل احمدیان، آرش (1390)، فهم فرایند طراحی از طریق شبیهسازی – (دانشجو و معمار به عنوان پارتنر)، مقاله در مجموعه مقالات چهارمین همایش آموزش معماری ایران، به کوشش: سید امیرسعید محمودی، دانشگاه تهران، لوح فشرده؟. ثقفی، محمودرضا (1393)، محیطهای یادگیری مرکب در کارگاههای آموزش طرّاحی، مقاله در مجموعه مقالات پنجمین همایش آموزش معماری ایران، به کوشش: سید امیرسعید محمودی، دانشگاه تهران، لوح فشرده. ثقفی، محمودرضا (1394)، یک مدل جامع مرکب برای آموزش معماری: تلفیقی از محیطهای یادگیری حضوری و مجازی، در فناوری آموزش، ج9، شماره 4، صص 253 – 263. ثقفی، محمودرضا؛ سرمدی، مرضیه و پیکانپور، فرناز (1395)، روند آموزش طرّاحی محیطهای یادگیری: نمونه موردی: کارگاه طراحی3، دانشگاه هنر اصفهان، در ماهنامه شباک، سال دوم، شماره 11 (پیاپی: 18)، صص 77-86. ثقفی، محمودرضا؛ مظفر، فرهنگ و موسوی، سیدمحسن (1394)، بررسی تأثیر روش آموزش مشارکت مستقیم استاد و دانشجو بر فرآیند یادگیری در درس مقدمات طراحی معماری1، دوفصلنامه علمی ـ پژوهشی مرمت و معماری ایران، سال پنجم، شماره 10، صص 79-90. جاوید، سیدعلی (1390)، اسکیس ابزار اندیشه؛ بازنگری یک تجربه، مقاله در مجموعه مقالات چهارمین همایش آموزش معماری ایران، به کوشش: سید امیرسعید محمودی، دانشگاه تهران، لوح فشرده. چومی، برنارد (1379)، «ک، دو، سه: جهش، ترجمه: کاوه بذرافکن، فصل دوازدهم در آموزش معماران، به کوشش: حسین سلطان زاده، ، 1379، تهران، دفتر پژوهش های فرهنگی، صص 52-29. حجت، عیسی (1383)، آموزش خلاق ـ تجربه 1381، نشریه هنرهای زیبا، شماره 18، صص36-25. حجت، عیسی (1389)، مشق معماری، مؤسسه انتشارات دانشگاه تهران، تهران. حجت، عیسی (1391)، سنت و بدعت در آموزش معماری، مؤسسه انتشارات دانشگاه تهران، تهران. حجت، عیسی (1393)، چهار فصل آموزش معماری؛ درنگی در فراز و فرود آموزش معماری در ایران، در مجموعه مقالات پنجمین همایش آموزش معماری، تهران، دانشگاه تهران، لوح فشرده. حسنی، محمد و مهدی نوید ادهم (1391)، «تربیت» یا «تعلیم وتربیت»: کدامیک؟، در پژوهش نامه مبانی تعلیم و تربیت، سال دوم، شماره 2، صص 39-56. حسینی، سید بهشید؛ ضیایی، مجید و جعفری، محمدابراهیم (1387)، آموزش معماری روستایی در دانشکدههای معماری، مقاله در مجموعه مقالات سومین همایش آموزش معماری ایران، به کوشش: سید امیرسعید محمودی، دانشگاه تهران، لوح فشرده. خاکی قصر، آزاده و پورمهدی قائممقامی، حسین (1390)، پرسش از «توصیف کلامی» یک مکان در تربیت دانشجویان معماری، مقاله در مجموعه مقالات چهارمین همایش آموزش معماری ایران، به کوشش: سید امیرسعید محمودی، دانشگاه تهران، لوح فشرده؟. دادرس، محمد و میر عبدالحسین نقیب‌زاده (1386)، زبان، مسئله‌ای معرفتی و تربیتی در آراء فیلسوفان و مربیان، در اندیشه‌های نوین تربیتی دوره 3، شماره 3 و 4، صص 95-117. دامیار، سجاد (1393)، رابطه پژوهش و طرّاحی در دورة کارشناسی ارشد: کارگاه واکاوی عوامل هویتبخش معماری بومی، مقاله در مجموعه مقالات پنجمین همایش آموزش معماری ایران، به کوشش: سید امیرسعید محمودی، دانشگاه تهران، لوح فشرده. دلاژ، کارین و نلی ماردا (1379)، شکل گیری ایدة اصلی (کانسبت) در یک طرح کارگاهی، ترجمه: مهشید صحی‌زاده ، فصل پنجم در آموزش معماران، به کوشش: حسین سلطان زاده، 1379، تهران، دفتر پژوهش های فرهنگی، صص 68-62. دهقانی استرکی، مهدی (1390)، آموزش طراحی دست آزاد برای دانشجویان سال اول معماری؛ چرا و چگونه؟ با نگاهی به تجربة برنامه طرّاحی دست آزاد در آتلیه 5 معماری پردیس هنرهای زیبا ـ نیمسال اوّل 86-87، مقاله در مجموعه مقالات چهارمین همایش آموزش معماری ایران، به کوشش: سید امیرسعید محمودی، دانشگاه تهران، لوح فشرده. رهنمایی، سید احمد (1387)، درآمدی بر فلسفه تعلیم و تربیت، انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی، قم. زارع بیدکی، محمدرضا و نبی بیدهندی، مسعود (1390)، تبیین کاربرد صفات فضا در آموزش فرآیند طرّاحی معماری، مقاله در مجموعه مقالات چهارمین همایش آموزش معماری ایران، به کوشش: سید امیرسعید محمودی، دانشگاه تهران، لوح فشرده. سلطانی آزاد، فرهاد (1388)، تحول آموزش معماری در دانشکده هنرهای زیبا، نشریه تندیس، شماره 163، 10 آذر 1388، ص15. سیف، علی‌اکبر (1386)، روانشناسی پرورشی نوین: روانشناسی یادگیری و آموزش، دوران، تهران. شیخالاسلامی، علی (1393)، چشمانداز سیستم آموزش غیرخطی و خلاقیتمحور معماری، مقاله در مجموعه مقالات پنجمین همایش آموزش معماری ایران، به کوشش: سید امیرسعید محمودی، دانشگاه تهران، لوح فشرده. طلیسچی، غلامرضا، ایزدی، عباسعلی و عینی فر، علیرضا (1391)، پرورش توانایی طراحیِ طراحان مبتدی معماری؛ طراحی، کاربست و آزمون یک محیط یادگیری سازنده گرا، هنرهای زیبا – معماری و شهرسازی، دوره 17، شماره 4، صص 28-17. عباسیان، غزال و بلانیان، ندا (1387)، ایجاد آتلیهی تجربی به منظور بهبود سیستم آموزش معماری، مقاله در مجموعه مقالات سومین همایش آموزش معماری ایران، به کوشش: سید امیرسعید محمودی، دانشگاه تهران، لوح فشرده. غفاری، علی و نعمتیمهر، مرجان (1387)، تجربة کارگاه طرح معماری مجموعههای مسکونی ـ کارشناسی معماری، مقاله در مجموعه مقالات سومین همایش آموزش معماری ایران، به کوشش: سید امیرسعید محمودی، دانشگاه تهران، لوح فشرده. فرضیان، محمد و کرباسی، عاطفه (1393)، تجربه ای در افزایش کیفیت آموزش معماری، کسب مهارت در آشنایی با مراتب اجرایی ساختمان، مقاله در مجموعه مقالات پنجمین همایش آموزش معماری ایران، به کوشش: سید امیرسعید محمودی، دانشگاه تهران، لوح فشرده. کالینز، پیتر(1375)، تاریخ تئوری معماری، دگرگونی آرمانها در معماری مدرن، ترجمه حسین حسن پور، نشر قطره، تهران. کریمی، روح الله (1394)، درآمدی بر اندیشه انتقادی فریره: پائلو فریره و نقد نظام آموزشی لیبرالیسم، مجله اینترنتی فرهنگ امروز، شماره دو <farhangemrooz.com> 17/5/94. کشاورزیان، صادق (1390)، تجربهای کوچک در فرآیند آموزش معماری (نمونه موردی یا تجربه عملی: درس ساخت و ارائه3: کاردانی معماری) ، مقاله در مجموعه مقالات چهارمین همایش آموزش معماری ایران، به کوشش: سید امیرسعید محمودی، دانشگاه تهران، لوح فشرده. گروت، لیندا و دیوید وانگ (1384)، روشهای تحقیق در معماری، ترجمه: علیرضا عینی‌فر، مؤسسه انتشارات دانشگاه تهران، تهران. لاوسون، برایان (1391)، زبان فضا، ترجمه: علیرضا عینی‌فر و فؤاد کریمیان، مؤسسه انتشارات دانشگاه تهران، تهران. محمودی، سیّدامیرسعید و ناریقمی، مسعود (1393)، «ارزیابی پس از بهرهبرداری» یک هدف و یک وسیلة آموزشی در معماری، نشریه هنرهای زیبا ـ معماری و شهرسازی، دورة19، شماره 1، صص 71-82. محمودی، سیّدامیرسعید و ناریقمی، مسعود (1393)، «همیت بکارگیری دانش تجربی در آموزش معماری (نمونه موردی: روندبرنامه درس تمرینهای معماری1 در دانشگاه فنی و حرفهای قم، نشریه هنرهای زیبا ـ معماری و شهرسازی، دورة21، شماره 3، صص 53-66. مدی، حسین (1393)، آموزههای زیستبوم در کارگاه آموزش معماری، مقاله در مجموعه مقالات پنجمین همایش آموزش معماری ایران، به کوشش: سید امیرسعید محمودی، دانشگاه تهران، لوح فشرده. منشیزاده، آرزو (1393)، نقدی بر روشهای بصرمحور آموزش معماری در دروس پایه، مقاله در مجموعه مقالات پنجمین همایش آموزش معماری ایران، به کوشش: سید امیرسعید محمودی، دانشگاه تهران، لوح فشرده. موتین، کلیف و پیتر شرلی (1386)، ابعاد سبز طراحی شهری، ترجمه: کاوه مهربانی، شهرداری تهران، شرکت پردازش و برنامهریزی شهری، تهران. موسیپور، محمدیاسر (1390)، بازخوانی تجربه کارگاه طراحی معماری3 (رویکردی به آموزش خلاق)، مقاله در مجموعه مقالات چهارمین همایش آموزش معماری ایران، به کوشش: سید امیرسعید محمودی، دانشگاه تهران، لوح فشرده. موسیپور، نعمت‌الله (1392)، تدریس دانشگاهی: کدام روش؟ کدام الگو؟، پژوهش های آموزش و یادگیری، دانشگاه شاهد، سال بیستم، دوره جدید، شماره 3، صص 78-49. ناری قمی، مسعود (1394)، پارادایمهای مسأله در معماری: رویکردی نوین به برنامهدهی فرهنگگرا و کاربرمحور در معماری، علم معمار، تهران. ناری قمی، مسعود(1393)، رابطة پارادایمهای طرح مساله در معماری و الگوهای آموزش: ضرورت توجه به نقش نهاد معماری در رویههای آموزشی، مقاله در مجموعه مقالات پنجمین همایش آموزش معماری ایران، به کوشش: سید امیرسعید محمودی، دانشگاه تهران، لوح فشرده. ندیمی، حمید و شریفزاده، سمیه (1395)، جستاری در کاربرد دفترچة فرایند به عنوان ابزاری کمکآموزشی در کارگاه طراحی معماری، هنرهای زیبا ـ معماری و شهرسازی، دورة21، شماره 2، صص 33-44. ندیمی، حمید (1375)، آموزش معماری، دیروز و امروز، فصلنامة پژوهش و برنامهریزی در آموزش عالی، شماره 13 و 14، صص45-13. ندیمی، حمید (1389)، روش استاد و شاگردی از نگاهی دیگر، هنرهای زیباـ معماری و شهرسازی، شماره 44، صص36-27. نقدبیشی، رضا؛ برقجلوه، شهیندخت؛ اسلامی، سیدغلامرضا و کاملنیا، حامد (1395)، الگوی آموزش معماری براساس نظریة قابلیتهای محیطی گیبسون، هویتشهر، سال دهم، شماره 26، صص 75-64. نقیب‌زاده، میرعبدالحسین (1374)، نگاهی به فلسفه آموزش و پرورش، انتشارات کتابخانه طهوری، تهران. Draper, J (1977), The Ecole des Beaux Arts and the Architectural Profession in the United States: the Case of John Alen Howard”, chapter8 in The Architect: Chapters in the History of the Profession, edited by: Spiro Kostof, Oxford University Press, New York, pp.209-237.
Greed, C. H (1999), introduction: Introducing social town planning, chapter1 in Social Town Planning, edited by: C. H. Greed, Routledge, London, pp. 3-14. Habraken, N. J (2007), To Tend a Garden- Thoughts on the Strengths and Limits of Studio Pedagogy, in Design Studio Pedagogy: Horizons for the Future, edited by: A. M. Salama and Nicholas Wilkinson, The Urban International Press, UK, pp.11-20. Krippendorff, K (2003), Content analysis an introduction to its methodology, SAGE, UK. Salama, A. M & Wilkinson, N (2007), Introduction: Legacies for the Future of Design Studio Pedagogy, in Design Studio Pedagogy: Horizons for the Future, edited by: A. M. Salama and Nicholas Wilkinson, The Urban International Press, UK, pp.3-10. Salama, A. M (1995), New Trends in Architectural Education: Designing the Design Studio, Tailored Text, Raleigh, North Carolina. Salama, A. M (2012), Knowledge and Design: People-Environment Research for Responsive Pedagogy and Practice, in Procedia - Social and Behavioral Sciences, No. 49, pp.8 – 27. Salama, A. M (2013), Seeking Responsive Forms of Pedagogy in Architectural Education, in 'Architectural Education' field, Vol.5, Issue1, @ www.field-journal.org, pp.9-30. Sanoff, H (2000), Community Participation Methods in Design and Planning, Wiley & Sons Inc, New York. Smith, K. S (2005), ARCHITECTS’ DRAWINGS: A Selection of Sketches by World Famous Architects Through History, Architectural Press, UK. Tzonis, A & Lefaivre, L (1992), Architecture in Europe since 1968: memory and invention, Campus Verlag, Nethelands.
Ward, A (1996), The Suppression of the Social in Design: Architecture as War, chapter2 in Reconstructing Architecture: Critical Discourses and Social Practices, Edited by: T.A. Dutton and L. Hurst Mann, University of Minnesota Press, Minneapolis, pp.27-70. memernews.com | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,014 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,625 |
||