
تعداد نشریات | 162 |
تعداد شمارهها | 6,693 |
تعداد مقالات | 72,239 |
تعداد مشاهده مقاله | 129,234,310 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 102,069,073 |
تحلیل و ارزیابی دیدگاههای فقهی راجع به میزان دیۀ پلکها؛ «با تأکید بر مادۀ 590 قانون مجازات اسلامی» | ||
مجله علمی "پژوهشهای فقهی" | ||
مقاله 7، دوره 15، شماره 3، مهر 1398، صفحه 489-511 اصل مقاله (386.78 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jorr.2019.250864.1007954 | ||
نویسندگان | ||
صدیقه حاتمی1؛ محمدرضا علمی سولا* 2؛ محمدحسن حائری3 | ||
1دانشجوی دکتری فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه فردوسی، مشهد، ایران | ||
2استادیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه فردوسی، مشهد، ایران | ||
3استاد گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه فردوسی، مشهد، ایران | ||
چکیده | ||
در باب میزان دیۀ پلکها (دیةالأجفان) بین فقیهان امامیه اختلاف نظر جدی وجود دارد. مشهور فقیهان با تفکیک بین ازالۀ مجموعی و انفرادی، در حالت اول، دیۀ کامل را ثابت دانستهاند و در فرض دوم، به ثبوت یکسوم دیۀ چشم در پلک بالا و نصف دیۀ همان چشم در پلک پایین نظر دادهاند. این دیدگاه مستظهر به ادعای اجماع بوده است و خبر «ظریفبن ناصح» نیز از دیگر ادلۀ این قول بهشمار میرود. قانونگذار نیز در مادۀ 590 ق.م.از نظریۀ مشهور پیروی کرده است؛ در مقابل، نگارندگان با استقصای در متون فقهی به چهار موضع متفاوت دیگر از فقیهان دست یافتهاند. آنچه سبب پیدایش چنین دیدگاههای متفاوتی شده، برنتابیدن ادعای تحقق اجماع در مسئله، غیرمعتبر شمردن برخی از روایات مورد استناد و وجود اخبار دیگری در فرض بحث بوده که بسیاری از فقیهان را به اتخاذ مواضع دیگر کشانده است. در مقالۀ حاضر با عنایت به اهمیت و لزوم اقتباس و انطباق قانونهای موضوعه با احکام شرعی، در پژوهشی توصیفی - تحلیلی و با نگاهی مسئلهمحورانه، به نقد و تحلیل دیدگاههای موجود در مسئله پرداختهایم و با خدشه در ادلۀ سایر اقوال، درنهایت قول به ثبوت پنجششم دیه، در هر دو حالت ازالۀ انفرادی و اجتماعی پلکها را برگزیدهایم. | ||
کلیدواژهها | ||
ازالۀ انفرادی؛ ازالۀ مجموعی؛ پلک بالا؛ پلک پایین؛ دیۀ پلکها؛ روایت ظریفبن ناصح | ||
مراجع | ||
28. طباطبایی، علیبن محمد علی (1409 ق). الشرح الصغیر فی شرح مختصر النافع ـ حدیقة المؤمنین، چ اول، قم، انتشارات کتابخانۀ آیتالله مرعشی نجفی قدس سره.
36. ـــــــــــــــــــــــ (1413 ق). قواعد الاحکام فی معرفة الحلال و الحرام، چ اول، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم. 37. ـــــــــــــــــــــــ (1413 ق). مختلف الشیعه فی أحکام الشریعة، چ دوم، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم. 38. فاضل هندی، محمدبن حسن (1416 ق). کشف اللثام و الابهام عن قواعد الأحکام، چ اول، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم.
48. مقدس اردبیلی، احمدبن محمد (1403 ق). مجمع الفائده و البرهان فی شرح إرشاد الأذهان، چ اول، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 445 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 337 |