تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,501 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,115,788 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,220,062 |
بررسی روند تغییرات صفات مهم زراعی و عملکرد دانه در تودههای بومی و ارقام زراعی گندم در طی چند دهه گذشته در ایران | ||
علوم گیاهان زراعی ایران | ||
مقاله 10، دوره 49، شماره 4، اسفند 1397، صفحه 125-136 اصل مقاله (651.93 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/ijfcs.2017.202331.654059 | ||
نویسندگان | ||
هادی علی پور* 1؛ محمدرضا بی همتا2؛ ولی اله محمدی2؛ سیدعلی پیغمبری2 | ||
1دانشگاه ارومیه | ||
2دانشگاه تهران | ||
چکیده | ||
شناسایی رابطه بین عملکرد دانه و صفات مهم زراعی و آگاهی از روند تغییرات این صفات برای تعیین استراتژی برنامههای بهنژادی بسیار حائز اهمیت است. بدین منظور، تعداد 313 ژنوتیپ شامل 203 شماره از تودههای بومی ایرانی و 110 رقم زراعی کشور به صورت طرح آگمنت با 3 رقم شاهد نوید، پیشتاز و آذر در 7 بلوک ناقص در سال زراعی 94-1393 در مزرعۀ تحقیقاتی گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه تهران ارزیابی شدند. برای افزایش دقت و کاهش تغییرات محیطی، طرح آگمنت در سه موقعیت تکرار شد. تجزیه رگرسیون خطی بین صفات مورد بررسی با سال معرفی ارقام زراعی و سال جمعآوری تودههای بومی نشان داد که صفات عملکرد دانه و وزن هزار دانه هم در ارقام زراعی و هم در تودههای بومی در طول زمان افزایش معنیداری داشتهاند در حالیکه صفت وزن سنبله فقط در ارقام زراعی افزایش معنیداری یافته بود. ارتفاع بوته و طول سنبله در ارقام زراعی کاهش معنیداری در طی تاریخ 74 ساله بهنژادی نشان دادند ولی در تودههای بومی تغییر معنیداری ایجاد نشده بود. ولی صفت تعداد دانه در سنبله که براساس نتایج تجزیه همبستگی، رگرسیون و تجزیه علیت به عنوان یکی از مهمترین صفات مؤثر روی عملکرد دانه شناخته شده بود، در طول روند بهنژادی هیچ گونه تغییر معنیداری اتفاق نیافتاده است. با توجه به اینکه ضریب تغییرات فنوتیپی و ژنتیکی بالایی در بین ارقام و تودههای بومی برای این صفت مشاهده شده است، به نظر لازم است در برنامههای بهنژادی در راستای انتخاب برای افزایش این صفت توجه بیشتری انجام شود. | ||
کلیدواژهها | ||
گندم؛ ارقام زراعی؛ تودههای بومی؛ تجزیه همبستگی؛ پیشرفت ژنتیکی | ||
مراجع | ||
10. Esmaeilzadeh Moghaddam, M., Jalal Kamali, M. R., Aghaee, M., Afshari, F. & Roustaii, M. (2009). Status of Wheat and Wheat Rusts in Iran. In: R.A. McIntosh (ed.), Borlaug Global Rust Initiative 2009 Technical Workshop Proceedings. 17-20 March 2009. Cd. Obregon, Mexico:BGRI, pp. 155-158.
11. Esmaeilzadeh Moghaddam, M., Jalal Kamali, M. R., Anet, Z., Roshani, M., & Ghodsi, M. (2014). Temporal variation in phenological characteristics, grain yield, and yield components of spring bread wheat (Triticum aestivum L.) cultivars released in Iran between 1952 and 2009. Crop Breeding Journal, 4(1), 57-64. (In Farsi).
12. Food and Agriculture Organization. (2009). FAOSTAT. http://Faostat.Fao.Org
13. Hassan, S.E. & Khaliq, I. (2008). Quantitative inheritance of some physiological traits for spring wheat under two different population densities. Pakistan Journal of Botany,40, 581-587.
14. Joudi, M., Ahmadi, A., Mohammadi, V., Abbasi, A. & Mohammadi, H. (2014). Genetic changes in agronomic and phenologic traits of Iranian wheat cultivars grown in different environmental conditions. Euphytica, 196(2), pp.237-249.
15. Khodarahmi, M. & Vazan, S. (2010). Trends in morphological and quantitative traits in bread wheat using introduced varieties during the last six decades in Iran. Journal of Agronomy and Plant Breeding, 6(1), 29-42. (In Farsi).
16. Lopez, M. S., Reynolds, M. P., Manes, Y., Singh, R. P., Crossa, J. & Braun, H. J. (2012). Genetic yield gain and changes in associated traits of CIMMYT spring breed wheat in a “Historical” set representing 30 years of breeding. Crop Science, 52, 1123-1131.
17. Manes, Y., Gomez, H. F., Pohl, L., Reynolds, M., Braun, H. J. & Trethowan, R. (2012). Genetic yield grain of the CIMMYT international semi-arid wheat yield traits from 1994 to 2010. Crop Science, 52, 1543-1552.
18. Marcussen, T., Sandve, S. R., Heier, L., Spannagl, M., Pfeifer, M., Jakobsen, K. S., Wulff, B. B., Steuernagel, B., Mayer, K.F., Olsen, O.A. & International Wheat Genome Sequencing Consortium. (2014). Ancient hybridizations among the ancestral genomes of bread wheat. Science, 345(6194), 1250092.
19. Meyari, S., Nouri, F., Sasani, S., Najafian, G. & Aghayari, F. (2013). Correlation and Path Analysis of Grain Yield and Yield Components of Some Bread Wheat (Triticum aestivem L.) Genotypes under Normal and Source Restriction Conditions. International Journal of Farming and Allied Sciences, 2(23), 1065-1069.
20. Navabpour, S. & Kazemi, G. (2013). Study the relations between grain yield and related traits in wheat by path analysis. Electronic Journal of Crop Production, 6(1), 191-203. (In Farsi).
21. Qin, X., Zhang, F., Liu, C., Yu, H., Cao, B., Tian, S., Liao, Y. & Siddique, K. H. (2015). Wheat yield improvements in China: Past trends and future directions. Field Crops Research, 177, 117-124.
22. Royo, C., Alvaro, F., Martos, V., Ramdani, A., Isidro, J., Villegas, D., Garcia del Moral, L. F. (2007). Genetic changes in durum wheat yield components and associated traits in Italian and Spanish varieties during the 20th century. Euphytica, 155, 259-270
23. Sadegh gol Moghadam, R., Khodarahmi, M. & Ahmadi, G. H. (2011). Study of genetic diversity and factor analysis for grain yield and other morphological traits under drought stress condition. Journal of Agronomy and Plan Breeding, 7(1), 133-147. (In Farsi)
24. Salamini, F., Ozkan, H., Brandolini, A., Schafer-Pregal, R. & Martin, W. (2002). Genetics and geography of wild cereal domestication in the near East. Nature Reviews Genetics, 3, 429-441.
25. Sami U. A., Khan, A. S., Raza, A. & Sadique, S. (2010). Gene action analysis of yield and yield related traits in spring wheat (Triticum aestivum L.). International Journal of Agriculture and Biology, 12, 125–128.
26. Sanchez-Garcia, M., Royo, C., Aparicio, N., Martín-Sánchez, J. A. & Alvaro, F. (2013). Genetic improvement of bread wheat yield and associated traits in Spain during the 20th century. The Journal of agricultural science, 151(1), 105-118.
27. SAS, Statistical Analyses Statistical. (2009). User's guide: Statistics. SAS Institute Inc, Cary, NC, 956.
28. Sener, O., Arslan, M., Soysal, Y., & Eryman, M. (2009). Estimates of relative yield potential and genetic improvement of wheat cultivars in the Mediterranean region. Journal of Agricultural Science, 147, 323–332
29. Shahryari, R., Eshgh, A. G., Mollasadeghi, V. & Serajamani, R. (2013). Separating correlation coefficients into direct and indirect effects of important morphological traits on grain yield in 28 bread wheat genotypes under terminal drought stress. International Journal of Farming and Allied Sciences, 2(24), 1210-1216. 30. Shearman, V. J., Sylvester-Bradley, R., Scott, R. K. & Foulkes, M. J. (2005). Physiological processes associated with wheat yield progress in the UK. Crop Science, 45, 175–185.
31. Soufizadeh, S., Zand, E., Deyhem fard, R. & Esmaeilzadeh, S. (2014). Trends of yield and some morphological traits in wheat (Triticum aestivum L.), corn (Zea mays L.) and rice (Oryza sativa L.) during last several decades in Iran. Iranian Journal of Field Crops Research, 12(3), 343-359. (In Farsi).
32. SPSS, IBM. (2012). Statistical package for the social sciences. International Business Machines Corporation SPSS Statistics, Armonk, NY, USA.
33. Tian, Z., Jing, Q., Dai, T., Jiang, D. & Cao, W. (2011). Effects of genetic improvements on grain yield and agronomic traits of winter wheat in the Yangtze River Basin of China. Field Crops Research, 124 (3), 417-425.
34. Zheng, T. C., Zhang, X. K., Yin, G. H., Wang, L. N., Han, Y. L., Chen, L., Huang, F., Tang, J. W., Xia, X. C. & He, Z. H. (2011). Genetic gains in grain yield, net photosynthesis and stomatal conductance achieved in Henan Province of China between 1981 and 2008. Field Crops Research, 122(3), 225-233.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 506 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 498 |