تعداد نشریات | 162 |
تعداد شمارهها | 6,696 |
تعداد مقالات | 72,310 |
تعداد مشاهده مقاله | 129,507,053 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 102,305,373 |
پایه ها و مولفه های «اخلاق همسایگی» بر اساس دیدگاه امام سجاد(ع) | ||
فصلنامه علمی نظریههای اجتماعی متفکران مسلمان | ||
مقاله 3، دوره 8، شماره 1، فروردین 1397، صفحه 59-78 اصل مقاله (879.59 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jstmt.2019.70422 | ||
نویسنده | ||
فاطمه وجدانی* | ||
استادیار دانشگاه بهشتی | ||
چکیده | ||
هدف از این پژوهش، شناسایی و سازماندهی مولفه های اخلاق همسایگی بر اساس دیدگاه امام سجاد (ع) بود. روش انجام این پژوهش، تحلیل اسنادی به شیوۀ توصیفی - تحلیلی بود و صحیفه سجادیه و رساله حقوق امام سجاد (ع) مورد بررسی تحلیلی قرار گرفت. بر اساس یافته ها، ارزش های اخلاقی در هفت محور: اخلاق عمومی همسایگی، اخلاق ورزی با همسایه بلا دیده، اخلاق شکایت از همسایه، اخلاق مشورت بین همسایگان، اخلاق ورزی با همسایگان سالخورده، اخلاق مواجهه با کودکان همسایه و اخلاق برخورد با همسایه شرور صورت بندی شد. پایه های شناختی، عاطفی و نگرشی اخلاق ورزی همسایگی نیز شناسایی و تبیین شد. این پژوهش معنایی بسیار فراتر از یک مجاورت فیزیکی را برای مفهوم «همسایگی» نشان داد؛ یک نوع همزیستی با نوعی حس تعلق، حمایت گری، احساس مسئولیت و رعایت نظام دقیقی از اخلاقیات، که می تواند مجتمع مسکونی را به یک واحد اجتماعی منسجم تبدیل نماید. | ||
کلیدواژهها | ||
«اخلاق همسایگی»؛ «امام»؛ «سجاد»؛ «همسایگی» | ||
مراجع | ||
قرآن کریم. - پیامبر اکرم)ص(، )1۳۶۰(، نهج الفصاحه، ترجمۀ ابوالقاسم پاینده. تهران: انتشارات جاویدان. - امام سجاد )ع(، )1۳۷۷(، رساله حقوق، ترجمۀ سید محمد کشفی شاهرودی. تهران: انتشارات دانشوران. - امام سجاد )ع(، )1۳۷۵(، صحیفه سجادیه، ترجمۀ عبدالمجید آیتی، تهران: نشر سروش. - ازکیا، مصطفی؛ غفاری، غالمرضا )1۳۸۴(، جامعهشناسی توسعه، تهران: کیهان. - اسماعیلی، مهدی )1۳۸۳(، گذری بر حقوق همسایگان در روایات و حقوق موضوعه، قم: مرکز پژوهشهای اسالمی صدا و سیما. - اماموردی، محمد حسن؛ صادقی مقدم، محمدحسن )1۳۹۵(، »تأمین حق سالمتی همسایگان در پرتو بهداشت حقوقی«، مطالعات حقوق خصوصی، دورۀ ،۴۷ شمارۀ ،۳ پایییز :۹۶ .۴۳۳-۴1۷ - انصاری، ابراهیم )1۳۸1(، »جایگاه اجتماعی محله در شهرهای اسالمی با تأکید بر اصفهان«، جامعهشناسی کاربردی، شمارۀ ،1۳ بهار و تابستان :1۳۸1 .1۵-۲۶ - جعفری، سمیرا )1۳۸۹(، امنیت در محالت مسکونی. فصلنامه گزارش، شمارۀ ۶۴ و .۳۰-۲۲:۶۵ - حقجو، عبدالحجت؛ رستمیبشمنی، مجید )1۳۹۶(، همسایهداری از منظر احادیث، ناشر: موجک. - حیدری، اسماعیل )1۳۸۹(، حق همسایه، ناشر: وفا. - خطیبی، اعظم )1۳۹۶(، تبیین جامعهشناختی تعامالت همسایگی و تأثیر آن بر احساس نشاط اجتماعی شهروندان در شهر همدان، مطالعات جامعهشناختی شهری، سال،۷ شمارۀ ،۲۲ بهار :1۳۹۶ .1۰۷-1۳۴ - دالور، علی )1۳۸۴ (، مبانی نظری و عملی پژوهش در علومانسانی و اجتماعی، تهران: رشد. - دورکیم، امیل )1۳۸۷(، قواعد روش جامعهشناسی، ترجمۀ علی محمد کاردان، تهران: انتشارات دانشگاه تهران. - رامیار، رضا )1۳۹1(، درآمدی بر طراحی محوطه مجموعههای مسکونی، تهران: سمت. - رامیار، رضا؛ ضرغامی، اسماعیل) 1۳۹۶(، »تأثیر دلبستگی به مکان بر سرمایۀ اجتماعی در محیطهای مشترک همسایگی، مطالعۀ موردی: مجتمع مسکونی نور در تهران«، مطالعات شهری، شمارۀ ،۲۳ تابستان :1۳۹۶ .۳۹-۵۲ - رستگار خالد، امیر؛ آران دشتی آرانی، سمیه؛ صادقی آرانی، زهرا )1۳۹۲(، »بررسی سرمایۀ اجتماعی همسایگی و پیامدهای اصلی مرتبط با آن )مطالعۀ موردی؛ شهر آران و بیدگل، منطقه آران(«، توسعه اجتماعی- فرهنگی، دوره ،1 شمارۀ ،۴ بهار :1۳۹۲ .1۷۷-۲1۴ - سرعلی، رضا؛ پوردیهیمی، شهرام )1۳۹۵(، »همسایگی و همسایه بودن«، صفه، دورۀ ،۲۶ شمارۀ :۷۲ .۲۴-۵ سرمد، زهره؛ عباس بازرگان و الهه حجازی )1۳۷۶(، روشهای تحقیق در علوم رفتاری. تهران: آگاه. - شارعپور، محمود )1۳۹1(، جامعهشناسی شهری، تهران: سمت. - شریفی، حسن پاسا؛ شریفی، نسترن)1۳۸۳(، روشهای تحقیق در علوم رفتاری، تهران: سخن. - صدوق، علی بن الحسین)1۳۶۲(، الخصال، قم: جامعۀ مدرسین. - صفری، اعظم )1۳۸۹(، حقوق همسایگان و قوانین آپارتماننشینی در فقه اسالمی. پایاننامه کارشناسی ارشد دانشگاه پیام نور تهران، رشته الهیات. - فاطمیراد، محمدحسن؛ صفاری، حامد )1۳۹۵(، همسایه خوب )با رویکرد اسالمی(، نشر وانیا. - فرامرز قراملکی، احد )1۳۸۹(، درآمدی بر اخالق حرفهای، تهران: سرآمد. - فالح، محمد جواد)1۳۹۲(، اخالق همسایهداری و آپارتماننشینی، تهران: کتاب نشر. - فیروزآبادی، سید احمد )1۳۸۴(، بررسی سرمایۀ اجتماعی و عوامل مؤثر بر شکل گیری آن در شهر تهران، پایاننامه دکتری. دانشکده علوماجتماعی دانشگاه تهران. - قرشی، سیده مائده؛ ازکیا، مصطفی؛ مهدودی، محمدصادق )1۳۹۶(، »تعریف جامعهشناختی محله آرمانی از نگاه ساکنان )مطالعه پدیدارشناسی: محله کن منطقه ۵ شهر تهران(«، توسعهاجتماعی، دورۀ ،1۲ شمارۀ ،۲ زمستان :۹۶ .۵۴-۲۹ - گریوانی، مسلم )1۳۹۵(، فرهنگ آپارتماننشینی با نگرش به منابع دینی، قم: مؤسسه فرهنگی هنری دین و معنویت آل یاسین. - مرشدی، ابوالفضل؛ شیری، حامد )1۳۸۷(، »مقایسه سرمایۀ اجتماعی دانشجویان دانشگاه تهران و اعضای کانونهای فرهنگی و هنری دانشگاههای شهر تهران«، جامعهشناسی ایران، دورۀ ،۹ شمارۀ ۳ و ،۴ پاییز و زمستان :1۳۸۷ .1۹۴-۲۲۵ - معمار، ثریا )1۳۹۰(، »تحلیل جامعهشناختی نیازهای اجتماعی و کالبدی محالت شهر از دیدگاه توسعۀ پایدار محلهای) مطالعه محالت شهر اصفهان(«، بررسی مسائل اجتماعی ایران، شمارۀ ۲ تابستان :1۳۹۰ .1۳۳-1۰۶ - معیدفر، سعید؛ مقدم، غالمرضا )1۳۸۹(، »نقش هویت محلهای در کاهش و کنترل گرایش به رفتارهای نابهنجار اجتماعی در شهر ) مطالعه : محلههای شهر تهران(«، مسائل اجتماعی ایران، شمارۀ ،۲ زمستان :1۳۸۹ .1۴۴-11۵ - میری، محمدجواد)1۳۸۹(، همسایه، مشهد: سازمان فرهنگی شهرداری مشهد. - نوروزی، فیضاله و فوالدسپهر، سارا )1۳۸۸(، »بررسی احساس امنیت اجتماعی زنان 1۵-۲۹ ساله شهر تهران و عوامل اجتماعی مؤثر بر آن«، راهبرد، دورۀ ،1۸ شمارۀ ،۵۳ زمستان :1۳۸۸ .1۲۹-1۵۹ - هنرمندنیا، آمنه )1۳۹۳(، آداب آپارتماننشینی و فرهنگ برخورد با همسایه در اسالم، ناشر: دانش امروز. - یوسفی، علی؛ نوغالی، محسن و حجازی، مهال )1۳۸۸(، انسجام در شبکههای همسایگی شهر مشهد، جامعهشناسی ایران، دورۀ دهم، شمارۀ ،1 بهار :1۳۸۸ .1۳۸-1۶1 - یوسفزاده، حسن و ترکی، هادی )1۳۹۶(، درآمدی بر الگوی روابط همسایگی در اسالم و الزامات آن در شهرسازی و معماری اسالمی، قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی )ره(. - Brown, D.L.; Ashman, D. (1996), "Participation, Social capital, intersectoral problem solving: African and Asian cases", world development, Vol. 24, no. 9: 1467-1479. - Bullen, P.; Onyx, J. (1999), Social capital: family support services and neighborhood and community centres in NSW, Australia: Local Community Services Association and NSW Family Services. Coleman, J. (1988)," Social capital in the creation of human capital", American Journal of Sociology, vol. 94, supplement: 95-120. - Cox, E. (1997), "Building social capital", Health promotion Matter, vol. 4, 1-4. - European Commission (2000), Conceptual framework and structure of European system of social indicators, Mannheim: Centre for Survey Research and Methodology (ZUMA). - Forrest, R., Kearns, A. (2001), "Social cohesion, Social capital and the Neighborhood", Urban Studies, 38(12): 2125-2143. - Manzo, L. C. (2006), "Finding Common Ground: The Importance of place attachment to community participation and planning', Journal of Planning Literature, 20 (4): 335-350. - Perreira, K. M.; Harris, K. M.; Lee, D. (2006), "Making it in America: high school completion by immigrant and native youth", Demography, Aug; 43(3):511-536. - Putnam, R. D. (2000), Bowling Alone: the collapse and revival of American community, Simon and Schuster, New York. - Putnam, S.(1999), The prosperous community: social capital and public life, Http://www.prospect.org/archives/13/13putn.html - Schuller, T., Field, J.(1996), Social capital, human capital, and learning society, International Journal of university Adult Education. Http://library.usask.ca/education/adulted.html. - Woolcock, M.; Deepa, N. (2000), "Social Capital: Implications for Development Theory, Research, and Policy", The World Bank Research Observer, 15(2): 225-249. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 503 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 472 |