تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,501 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,099,437 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,206,922 |
عملکرد و پیامدهای فعالیت تجاری کمپانی های ونشتورگ و تسنترسایوز شوروی در مناطق شمالی ایران ( 1300 تا 1306ش) | ||
پژوهشهای علوم تاریخی | ||
مقاله 7، دوره 10، شماره 2 - شماره پیاپی 18، اسفند 1397، صفحه 117-136 اصل مقاله (556.14 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jhss.2019.260410.473002 | ||
نویسندگان | ||
سید حسن شجاعی دیوکلائی* 1؛ محمدحسن پورقنبر2 | ||
1استادیار گروه تاریخ دانشگاه مازندران | ||
2دانش آموختة دکتری تاریخ دانشگاه شهیدبهشتی | ||
چکیده | ||
پس از پیروزی انقلاب چپگرایانه در همسایة شمالی ایران، یعنی روسیه، حکومت این کشور بنا بر رویکرد سوسیالیستیِ خود، اقتصاد را کاملاً در اختیار گرفت و تجارت خارجی را ملی اعلام کرد. برای تحقق این هدف، حکومت شوروی در اواخر سال 1299ش دو کمپانی دولتی ونشتورگ و تسنترسایوز را تأسیس و صادرات و واردات شوروی را به انحصار آنها درآورد. پیوند اقتصاد ایران به اقتصاد روسیه، زمینه را برای فعالیتهای این دو کمپانی در مناطق شمالی ایران، اعم از خراسان، مازندران، گیلان و آذربایجان فراهم کرد. بر این اساس، مقالة پیشرو به این پرسش پاسخ میدهد که عملکرد تجاری کمپانیهای ونشتورگ و تسنترسایوز در ایران طی سالهای 1300 تا 1306ش چه بود و چه پیامدهایی را با خود به همراه داشت؟ نتایج این پژوهش که با استفاده از روش تحقیق تاریخی و بهکارگیری اسناد و مدارک آرشیوی صورتگرفت، نشان میدهد که عملکردهای تجاری این دو کمپانی، ضمن اینکه اقتصاد مناطق شمالی کشور را با بحران جدی مواجه کرد، نارضایتی شدید تجار ایرانی را به همراه آورد. بهعلاوه، از زوایای سیاسی و اجتماعی نیز آثار بسیاری برجایگذاشت. تلاشهای حکومت ایران برای رفع این بحران بهواسطة رویکرد سیاسی ایدئولوژیک حکومت شوروی تا انعقاد قرارداد تجاری ایران و شوروی در شهریور 1306ش بینتیجه ماند. | ||
کلیدواژهها | ||
عملکرد تجاری؛ پیامدهای سیاسی و اقتصادی؛ ونشتورک؛ سنترسایوز؛ ایران؛ شوروی | ||
مراجع | ||
اداره کل آرشیو و اسناد وزارت خارجه، ش کارتن 63، ش.پ 2، س1300ه.ش. ، سند به ش کارتن 33، ش.پ 33، س 1300. ، سند به ش کارتن46 ، ش.پ 21، س 1300. ، سند به ش کارتن 35، ش.پ 31، س 1301. ، سند به ش کارتن 49، ش.پ 12، س 1301. ، سند به ش کارتن 66، ش.پ 11، س 1301 ، سند به ش کارتن 36، ش.پ 52، س 1302. ، سند به ش کارتن 16، ش.پ 152، س 1302. ، سند به ش کارتن 49، ش.پ 9، س 1302. __________ ، سند به ش کارتن 30، ش.پ5، س1301. بیات، کاوه، اسناد احزاب سیاسی ایران: فعالیتهای کمونیستی در دورة رضاشاه، تهران، سازمان اسناد ملی ایران، 1370. روزنامة اتحاد، ش 145، فروردین 1301. ، ش 281، دی 1301. روزنامة ایران، ش 1156، خرداد 1301. روزنامة ایران آزاد، ش70، مرداد 1301. __________ ، ش32، اردیبهشت1301. روزنامة حبلالمتین، ش 9، شعبان 1345ق. ، ش 14، رمضان 1345ق. ، ش 21-22، ذیقعده 1345ق. روزنامة ستارة ایران، ش 104، آذر 1301. ، ش 105، آذر1301. روزنامة شفق سرخ، ش 13، فروردین 1301. ، ش 4، تیر1301. روزنامة عصر انقلاب، ش 65، شهریور1300. ترابی فارسانی، سهیلا، «روابط ایران وشوروی و تشکیل نهضت مقاومت اقتصادی»، مجلة پژوهش های تاریخی دانشگاه اصفهان، دورة دوم، ش سیام و سیویکم، 143-172،پائیز و زمستان 1381. ، تجارت مشروطیت و دولت مدرن، تهران، تاریخ ایران، 1384. سازمان اسناد ملی ایران، سند به ش 2935494. سیف، احمد، اقتصاد و جامعه ایران در قرن نوزدهم، تهران، نشر نی، 1387. طاهراحمدی، محمود، روابط ایران و شوروی در دوره رضاشاه، تهران، وزارت امورخارجه، 1384. مرکز اسناد موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران، سند به ش 51777-0-0ق. ، سند به ش 72-1518-12م. ، سند به ش 61-335-14م. ، سند به ش 39-651-14م. ، سند به ش 28-76-16م. __________ ، سند به ش72-1518-12م. __________ ، سند به ش138-1518-12م. ، سند به ش 9-1412-12م. ، سند به ش 12746-0-0ن. __________ ، سند به ش12669-0-0ن. ، سند به ش 12688-0-0ن. __________ ، سند به ش12693-0-0ن. __________ ، سند به ش12698-0-0ن. ، سند به ش 46429-0-0ن. ، سند به ش 12756-0-0ن. ، سند به ش 12731-0-0ن. __________ ، سند به ش 12780-0-0ن. __________ ، سند به ش 12785-0-0ن. __________ ، سند به ش 12655-0-0ن. __________ ، سند به ش12764-0-0ن. ، سند به ش 18245-0-0ن. ، سند به ش 12767-0-0ن. __________ ، سند به ش24706-0-0ن. ، سند به ش 24712-0-0ن. ، سند به ش 12667-0-0ن. ، سند به ش 12708-0-0ن. ، سند به ش 12705-0-0ن. ___________ ، سند به ش24703-0-0ن. ___________ ، سند به ش24704-0-0ن. ___________، سند به ش 12669-0-0ن. ___________ ، سند به ش12287-0-0ن. ، سند به ش 18488-0-0ن. ، سند به ش 12730-0-0ن. ، سند به ش 12741- 0-0ن. ، سند به ش 12760-0-0ن. ، سند به ش 11920-0-0ن. ، سند به ش 21789-0-0ن. __________ ، سند به ش12781-0-0ن. __________ ، سند به ش12709-0-0ن. __________ ، سند به ش12564-0-0ن. __________ ، سند به ش11922- 0-0ن. مرکز اسناد مؤسسة مطالعات و پژوهشهای سیاسی، سند به ش.پ 108، 1302. مهدوی، عبدالرضا هوشنگ، سیاست خارجی ایران در دوران پهلوی، تهران، البرز، 1373. IRAN POLITICAL DIARIES, General Editor: R.M.Burrel, volume6:1921-1923,Cambridge :Archive Editions Ltd, 1997. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,375 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,499 |