تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,503 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,121,403 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,228,354 |
ترکیب اتحادی ماده و صورت و مسأله اتحاد عاقل و معقول | ||
فلسفه | ||
مقاله 4، دوره 16، شماره 1 - شماره پیاپی 30، تیر 1397، صفحه 57-77 اصل مقاله (1009.37 K) | ||
نوع مقاله: علمی -پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jop.2019.267100.1006389 | ||
نویسنده | ||
مصطفی زالی* | ||
استادیار گروه فلسفه دانشگاه تهران | ||
چکیده | ||
اتحاد عاقل و معقول در موضعی که معقول مغایر ذات عاقل باشد از ابداعات فلسفه صدرایی به شمار میرود. در تبیین کیفیت هستیشناختی این اتحاد، برخی مقصود از آن را، تحقق عاقل و معقول به وجودی یکتا و از جهتی یکتا و برخی دیگر، تحقق معقول برای عاقل به نحوی میدانند که معقول از شئون وجودی عاقل باشد. یکی از براهین بر اثبات این مطلوب، برهان ماده و صورت است. در این برهان با فرض همسنخی پذیرش صورت توسط ماده و معقول توسط عقل و اتحادی دانستن ترکیب ماده و صورت، اتحاد عاقل و معقول اثبات میشود. ولی برخی این برهان را ناتمام دانسته، سنخ اتحاد عاقل و معقول را شدیدتر از اتحاد ماده و صورت میدانند. این مقاله با تدقیق محل نزاع، نشان میدهد که این اختلاف به دلیل دو دریافت متفاوت از ترکیب اتحادی ماده و صورت است؛ از این رو اولاً برهان ماده و صورت در برابر خدشههای وارد بر آن قابل دفاع بوده و ثانیاً با توجه به دو دریافت از حقیقت ترکیب اتحادی ماده و صورت و حقیقت وحدت عاقل و معقول، این برهان به دو نحو تقریر میشود که هر تقریر، به اثبات یکی از دریافتها از حقیقت اتحاد عاقل و معقول میانجامد. | ||
کلیدواژهها | ||
ملاصدرا؛ وحدت عاقل و معقول؛ ترکیب اتحادی ماده و صورت؛ عقل هیولانی | ||
مراجع | ||
ابنسینا ( )137۵النفس من کتاب الشفاء، تصحیح حسن حسنزاده آملی، قم: مؤسسه بوستان کتاب. _____ ( )143۵الاشارات و التنبیهات: الجزء الثالث، مع الشرح لنصیرالدین محمد بن محمد بن الحسن الطوسی و شرح الشرح لقطب الدین محمد بن محمد بن ابی جعفر الرازی، قم: نشرالبلاغه. _____ ( )13۸3المبدأ و المعاد، به اهتمام عبدالله نورانی، تهران: مؤسسه مطالعات اسلامی دانشگاه تهران-دانشگاه مکگیل. آملی، محمدتقی ( .)1374درر الفوائد، ج ،1قم: دار التفسیر. بدوی، عبدالرحمن ( )19۸6شروح علی أرسطو مفقوده بالیونانیه، بیروت: دارالشرق. جوادی آملی، عبدالله ( )1393عبدالله کتاب رحیق مختوم جلد ،12قم: مرکز نشر اسراء _____ ( )139۵عبدالله کتاب رحیق مختوم جلد ،17قم: مرکز نشر اسراء _____ ( )1396عبدالله کتاب رحیق مختوم جلد ،20قم: مرکز نشر اسراء حسنزاده آملی، حسن ( )13۸6اتحاد عاقل به معقول، قم: مؤسسه بوستان کتاب. سبزواری، ملاهادی ( )1432شرح المنظومه: الجزء الثانی، علق علیه آیتالله حسنزاده آملی، تقدیم و تحقیق مسعود طالبی، بیروت: مؤسسه التاریخ العربی. صدرالدین شیرازی، محمد ابراهیم ( )19۸1الحکمه المتعالیه فى الاسفار العقلیه الاربعه: المجلد الثالث، بیروت: دار احیاء التراث العربی، بیروت. _____ ( )13۸2الشواهد الربوبیه فی المناهج السلوکیه، تصحیح سید مصطفی محقق داماد، تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا. _____ ( )13۸7رساله فی اتحاد العاقل و المعقول، تصحیح تحقیق مقدمه دکتر بیوک علیزاده، تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا. طباطبائی، محمد حسین ( )13۸۵نهایهالحکمه، تصحیح و تعلیق غلامرضا فیاضی، قم: انتشارات سمت و مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی. عبودیت، عبدالرسول ( )13۸۵نظام حکمت صدرائی: جلد اول، قم: انتشارات سمت و مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی. _____ ( )13۸6نظام حکمت صدرائی: جلد دوم، قم: انتشارات سمت و مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی. _____ ( )1391نظام حکمت صدرائی: جلد سوم، قم: انتشارات سمت و مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی. ( )1394حکمت صدرائی به روایت علامه طباطبائی: مبحث جوهر (شرح نهایهالحکمه: مرحله ششم،) قم: انتشارات سمت و مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی. فیاضی، غلامرضا ( )13۸9علمالنفس فلسفی، تحقق و تدوین محمد تقی یوسفی، قم: انتشارات سمت و مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی. مصباح یزدی، محمد تقی ( )1393تعلیقه علی نهایهالحکمه، قم: انتشارات سمت و مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی. مطهری، مرتضی ( )136۸مجموعه آثار، جلد ( ۵جلد اول از بخش فلسفه،) تهران: صدرا. _____ ( )137۸مجموعه آثار، جلد ( 11حرکت در اسفار،) تهران: صدرا. Barnes, Jonathan (1984) The Complete Works of Aristotle, The Revised Oxford Translation, Princeton, New Jersey: Princeton University Press. Bostock, David (2006) Space, Time, Matter, and Form: Essays on Aristotle's Physics, Oxford: Oxford University Press. Tuominen, Miira (2010) "Receptive Reason: Alexander of Aphrodisias on Material Intellect." Phronesis 55 (2), 170-190. Schroeder, Frederic M., & Todd, Robert B (1990) Two Greek Aristotelian Commentators on the Intellect, edited & translated, Toronto: Pontifical Institute of Mediaeval Studies. Sharples, R.W (2008) Alexander Aphrodisiensis De anima libri mantissa (a new edition of the Greek text with introduction and commentary), Berlin: De Gruyter | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 611 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 761 |