پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,230 |
| تعداد مقالات | 67,757 |
| تعداد مشاهده مقاله | 115,114,733 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,881,206 |
رقم مسجع: علل و رویکرد مذهبی- اجتماعی آن | ||
| نشریه هنرهای زیبا: هنرهای تجسمی | ||
| مقاله 2، دوره 22، شماره 2، تیر 1396، صفحه 1-8 اصل مقاله (391.3 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jfava.2017.62395 | ||
| نویسنده | ||
| یعقوب آژند* | ||
| استاد دانشکدۀ هنرهای تجسمی، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| این مقاله مبتنی بر این فرضیه است که ظهور رقم مسجع در نقاشی اواخر دورۀ صفوی، افشاریه، زندیه و اوایل قاجار، بنا به مصالح مذهبی و لزوم اجتماعی و اقتصادی بوده است. از مکتب اصفهان به بعد که نقاشی تا حدودی از حصار دربار بیرون آمد، در جامعۀ اصفهان بسط و گسترش یافت و با زندگانی روزمرۀ مردم گره خورد، نقاشان با معضل مقبولیت آن در بین عامه مردم مواجه شدند؛ چون نقاشی از دورۀ اسلامی بنا به مسائل کلامی و مذهبی همچنان در هاله‌ای از حرمت قرار گرفته بود و گرچه گذشت ایام، این دیدگاه را تا حدودی تلطیف کرده بود، پیکرنگاری نزد گروه‌هایی از جامعه همچنان در معرض بی‌مهری قرار داشت. نقاشان برای حل این معضل به رقم‌هایی روی آوردند که مفهوم دوپهلو داشت: یکی مفهوم مذهبی و دیگری حرفه‌ای. شیوۀ فرنگی‌سازی هم که از نیمه‌های سدۀ دهم هجری در نقاشی ایران شروع شده بود، به کمک نقاشان آمد و آنها با گنجاندن پیکره‌های فرنگی، مناظر و مزایای اروپایی در آثار خود، درواقع به نوعی فرافکنی مفهومی پرداختند و تاحدودی توانستند معضل حرمت در نقاشی‌های پیکرنگارانه را حل کنند. در این مقاله با روش استقرایی و فرایند وصف و ارزیابی و تحلیل، علل و عوامل موضوع تتبع می‌شود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ترقیمه؛ رقم مسجع؛ علی اشرف؛ یا صادق‌الوعد؛ یا صاحب‌الزمان | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Rhymed Signature (its religious and social significance) | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Yaghoub Azhand | ||
| Professor, School of Visual Arts, College of Fine Arts, University of Tehran, Tehran, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| One of the most significant factors in Safavid painting is the Europeanizing style (Farangi Sazi). All artists in later Safavid, Afsharid and Zand periods employed European techniques and in some cases they have viewed their European sources and copied or adapted European prototypes. However, they also painted portraits of Persian, such as that of a prince and a lady. Even at the more commercial end of the market and religious problems, the artists followed the Europeanizing trend. The significant development in the area of painting during the second half of the eleventh century H. was the expanded repertoire of lacquer objects. Europeanizing painters produced lacquer penboxes, mirror-covers, caskets and bindings. In these objects, individual subjects such as flowers and birds combined with floral decoration on one surface and related motifs on the sides and interior can be seen. The Safavid effectively lost power in 1135 H. Nadir by 1150 H. had so successfully re-established control over Iran. Forms and Formulas already developed in the Safavid period especially by the eclectic painters and their families and followers are the principal manifestation in painting following this period. In the absence of orders to the contrary, artists worked to the variant medium. This surely accounts for quantities of painted and lacquered papier mache of the period, the book bindings mirrorcases, caskets, boxes, and especially pen boxes. On these objects, themes and compositions from Safavid period were used and copied in numerable times. In 1148 H. a lacquered binding decorated with flowers was commissioned by Muhammad Mehdi-khan Astarabadi, private secretary and historian of Nadir shah. This Muraqa ,(album) is work of four painters and artists. These artists were: Ali Ashraf, Muhammad Hadi, Muhammad Baqir and Muhammad Sadiq. This album was finally completed in the Zand period. Rhymed signature presents distinctive characteristics of this Muraqa(album). All artists in Afshar and Zand periods had multiple signatures. Familial and apprenticeship or student-teacher relationships are inferred from the numerous artists, signatures. The signatures also provide some biographical facts not available in the art books. Additional information can be gathered from these signatures. This method descends to artistic life in social and religious sphere. And this method provides us with the basic style of artists transmitted from one generation to another. The use of rhymed signature, introduced during the Safavid period, remained current until the mid-nineteenth century. Sadiq’s works are signed, in a compact Naskh script, with his proper name Muhammad Sadiq, or with formula »Ya Sadiq al-vad« (O thou who are true) referring to Jafar Sadiq, the sixth Imam. This inscription exhibits the same form and style of signature found in Sadiq’s works. We know that Muhammad Sadiq was disciple of Ali Ashraf, and his rhymed signature:» Sadiq A lotf-i Ali Ashraf bood« signify this disciple relationship with religious significance. Another example of these signature was » Ya Sahib al-Zaman« (o lord of time), may be by Aqa Zaman another painter of Karim Khan Zand period. Understanding and transmission mechanism of these signatures is a point discussed in the current article. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Rhymed signature, Ya Sadiq al-vad, Tarqimah, Ya Sahib al-Zaman, Ali Ashraf | ||
| مراجع | ||
|
منابع آدامووا (1386)، نگاره‌های ایرانی گنجینۀ ارمیتاژ، ترجمۀ زهره فیضی، تهران: فرهنگستان هنر. ابوالحسن مستوفی غفاری (1369)، گلشن مراد، به کوشش غلامرضا طباطبایی مجد، تهران: زرین. اسکندربیک ترکمان (1350)، تاریخ عالم‌آرای عباسی، چاپ ایرج افشار، جلد1، تهران: امیرکبیر. اعتمادالسلطنه (1363)، المآثر و الآثار، چاپ ایرج افشار، تهران: اساطیر. بهار، ملک الشعرا (مصحح) (1318)، مجمل التواریخ و القصص، تهران: کلالۀ خاور. پاکباز، روئین (1378)، دایرۀ‌المعارف هنر، تهران: فرهنگ معاصر. تجویدی، اکبر (1375)، نگاهی به هنر نقاشی ایران، تهران: وزارت ارشاد و فرهنگ اسلامی. خلیلی، ناصر و جولیان، رابی (1386)، کارهای لاکی، ترجمۀ سودابه رفیعی سخایی، تهران: کارنگ. دلاواله، پی یترو (1380)، سفرنامه، ترجمۀ مسعود بهفروزی، جلد 1، تهران: قطره. ستوده، منوچهر (مصحح) (1383)، اسناد پادریان کرملی، تهران: میراث مکتوب. فلسفی، نصرالله (1353)، زندگانی شاه عباس اول، جلدهای 4 و 5، تهران: دانشگاه تهران. قاضی احمد قمی (1359)، خلاصه التواریخ، تصحیح احسان اشراقی، جلد 1، تهران: دانشگاه تهران. کریم‌زادۀ تبریزی، محمدعلی (1370)، احوال و آثار نقاشان قدیم ایران، جلد 3، لندن. مایل هروی، نجیب (1372)، کتاب‌آرایی در تمدن اسلامی، تهران: آستان قدس رضوی. میرزاسمیعا (1368)، تذکرۀ‌الملوک، با تعلیقات مینورسکی، ترجمۀ مسعود رجب‌نیا، تهران: امیرکبیر. هنرور، لطف‌الله (1344)، گنجینۀ آثار تاریخی اصفهان، اصفهان.
Diba, l (1999), Persian painting in the eighteenth century, Muqarnas, 6, 147-160.
Texeir, ch (1852), Descrition de L, Armenie…, Paris. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 627 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 810 |
||