تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,504 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,123,348 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,231,357 |
تأملّی بر دیدگاه مشهور فقیهان در محدوده و مقتضای وقف بر نوادگان و منسوبین واقف | ||
مجله علمی "پژوهشهای فقهی" | ||
مقاله 5، دوره 12، شماره 4، دی 1395، صفحه 775-796 اصل مقاله (662.64 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jorr.2016.61112 | ||
نویسندگان | ||
مرتضی طبیبی جبلی1؛ احسان علی اکبری بابوکانی* 2؛ داریوش کیوانی هفشجانی3 | ||
1مدیر گروه حقوق اصفهان | ||
2استادیار گروه مطالعات زنان دانشگاه اصفهان | ||
3دانشجوی دکتری حقوق خصوصی دانشگاه اصفهان | ||
چکیده | ||
در مقاله حاضر نگارندگان در پی واکاوی دیدگاه فقیهان امامیه و طرح نگاه صحیح پیرامون مسئلۀ محدوده و مقتضای وقف بر نوادگان یا منسوبان به واقف هستند. مشهور فقیهان امامیه برآنند که اگر واقف صیغۀ وقف را بهنحو اطلاق بهکار ببرد و به تفسیر و تصریح مصادیق آن نپردازد؛ نوادۀ دختری مجازاً در شمار موقوفٌعلیهم محسوب میشود و در وقف بر منسوبان، نظر به اینکه نوادگان دختری به واقف (پدربزرگ مادری خود) انتساب نمییابند، در شمار موقوفٌعلیهم بهحساب نمیآیند. نگارندگان در این مقاله پس از نقد و بررسی مستندات مشهور فقیهان، برآنند که در اینگونه وقفها، نوادگان دختری حقیقتاً در شمار موقوفٌعلیهم بهحساب میآیند و در وقف بر منسوبان به واقف نیز نوادگان دختری ذیحق در موقوفه هستند. | ||
کلیدواژهها | ||
موقوفٌعلیهم؛ نوادگان دختری؛ وقف بر نوادگان | ||
مراجع | ||
آخوند خراسانی، محمدکاظم (1413ه.ق). کتاب فی الوقف، چاپ اول، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به دفتر جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم. ابنادریس، محمد (1410ه.ق). السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی، ج 3، چاپ دوم، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم. ابنزهره حلبی، سید حمزه (1417ه.ق). غنیه النزوع الی علمی الاصول و الفروع، چاپ اول، قم: مؤسسۀ امام صادق (ع). ابن شهرآشوب مازندرانی، رشیدالدین محمد (1369ه.ق). متشابه القرآن و مختلفه، ج 2، چاپ اول، قم: دارالبیدار للنشر. ابنمنظور، محمدبن مکرم (1414 .ه.ق). لسان العرب، ج 1، چاپ سوم، بیروت: دار صادر. اردبیلی، احمدبن محمد (1403ه.ق). مجمع الفائده البرهان فی شرح ارشاد الاذهان، ج 4، چاپ اول، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم. امام خمینی، سید روحالله (بیتا). تحریر الوسیله، ج 2، چاپ اول، قم: مؤسسۀ مطبوعاتی دارالعلم. امامی، اسدالله (1349). مطالعۀ تطبیقی نسب در حقوق ایران و فرانسه، چاپ اول، تهران: چاپخانۀ موسوی. امامی، سید حسن (بیتا). حقوق مدنی، ج 1، تهران: انتشارات اسلامیه. انصاری، مرتضی (1415ه.ق). کتاب الخمس، چاپ اول، قم: کنگرۀ جهانی بزرگداشت شیخ اعظم انصاری. بحرانی، یوسفبن احمد (1405ه.ق). الحدائق الناظره فی احکام العتره الطاهره، ج 22، چاپ اول، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم. بهجت، محمدتقی (1426ه.ق). جامع المسائل، ج 2، چاپ دوم، قم: دفتر معظمله. تمیمی، نعمانبن محمد (1385ه.ق). دعائم الاسلام، ج 2، چاپ دوم، قم: مؤسسۀ آلالبیت (ع). جزیری، عبدالرحمان؛ غروی، سید محمد؛ یاسر مازح (1419ه.ق). الفقه علی مذاهب الاربعه و مذهب اهل البیت (ع)، ج 4، چاپ اول، بیروت: دارالثقلین. جعفری لنگرودی، محمد جعفر (1373). حقوق اموال، چاپ سوم، تهران: کتابخانۀ گنج دانش. حر عاملی، محمدبن حسن (1409ه.ق). تفصیل وسائل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه، ج 9، چاپ اول، قم: مؤسسۀ آلالبیت (ع). خواجوئی، محمد اسماعیل (1411ه.ق). الرسائل الفقهیه، چاپ اول، قم: دارالکتب الاسلام خویی، سید ابوالقاسم (1410ه.ق). منهاج الصالحین، ج 1، چاپ بیست و هشتم، قم: نشر مدینهالعلم خویی، سید ابوالقاسم (بیتا). معجم رجال الحدیث و تفصیل طبقات الرجال، ج 5: بین رازی، ابوالفتح (1408ه.ق). روض الجنان و روح الجنان فی تفسیر القرآن، ج 4، چاپ اول، مشهد: بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی. راغب اصفهانی، حسین (1374). ترجمه و تحیق مفردات الفاظ قرآن، مترجم: خسروی حسینی، غلامرضا، ج 4، چاپ دوم، تهران: مرتضوی. زحیلی، وهبه، (2008م). الفقه الشافعیه المیسر، ج 1، چاپ اول، دمشق: دارالفکر. سبحانی، جعفر (1420ه.ق). الخمس فی الشریعه الاسلامیه الغراء، چاپ اول، قم: مؤسسۀ امام صادق (ع). سبزواری، محمد باقر (1423ه.ق). کفایه الاحکام، ج 2، چاپ اول، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم. سید مرتضی، علیبن حسین (1417ه.ق). المسائل الناصریات، چاپ اول، تهران: رابطه الثقافه و العلاقات الاسلامیه. سید مرتضی، علیبن حسین (1405ه.ق). رسائل الشریف المرتضی، ج 1، چاپ اول، قم: دارالقرآن الکریم. شهابی، محمود (1417ه.ق). ادوار فقه، ج 1، چاپ پنجم، تهران: سازمان چاپ و انتشارات. شهید اول، محمدبن مکی، (1410ه.ق). اللمعه الدمشقیه فی فقه الامامیه، چاپ اول، بیروت: دارالتراث – دارالاسلامیه. شهید اول، محمدبن مکی (1414ه.ق). غایه المراد فی شرح نکت الارشاد، ج 2، چاپ اول، قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزۀ علمیۀ قم. شهید ثانی، زینالدینبن علی (1410 ه.ق). الروضه البهیه فی شرح اللمعه الدمشقیه (المحشی - کلانتر)، ج 3، چاپ اول، قم: کتابفروشی داوری. شیخ صدوق، محمدبن بابویه (1386ه.ق). علل الشرائع، ج 1، چاپ اول، قم: کتابفروشی داوری. شیخ طوسی، ابوجعفر محمد (1407ه.ق). الخلاف، ج 3، چاپ اول، قم: دفتر انتشارات اسلامی. وابسته به جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم. صاحب، اسماعیلبن عباد (1414 ه.ق). المحیط فی اللغه، ج 8، چاپ اول، بیروت: عالم الکتب عبدالرحمان، محمود (بیتا). معجم المصطلحات و الالفاظ الفقهیه، ج 1، بینا. علامه حلی، حسنبن یوسف (1413ه.ق). مختلف الشیعه فی احکام الشریعه، ج 3، چاپ دوم، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم. علامه حلی، حسنبن یوسف (1410ه.ق). ارشاد الاذهان الی احکام الایمان، ج 1، چاپ اول، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم. علوی، سید محمدتقی (1383). عرف و عادت در حقوق ایران و اسلام، چاپ اول، تبریز، مؤسسۀ تحقیقاتی علوم اسلامی - انسانی دانشگاه تبریز (سه علامه تبریزی). علیدوست، ابوالقاسم (1385). فقه و عرف، چاپ دوم، تهران: سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشۀ اسلامی. عیاشی، محمدبن مسعود (1380ه.ق). کتاب التفسیر، ج 1، چاپ اول، تهران: چاپخانۀ علمیه. فاضل لنکرانی، محمد (1418ه.ق). تفصیل الشریعه فی شرح تحریرالوسیله - الحج، چاپ دوم، بیروت: دارالتعارف للمطبوعات. فاضل مقداد (1425ه.ق). کنز العرفان فی فقه القرآن، ج 1، چاپ اول، قم: انتشارات مرتضوی فخرالمحققین، محمدبن حسن (1387ه.ق). ایضاح الفوائد فی شرح مشکلات القواعد، ج 1، چاپ اول، قم: مؤسسۀ اسماعیلیان. فراهیدی، خلیلبن احمد (1409ه.ق). کتاب العین، ج 8، چاپ دوم، قم: نشر هجرت. فیض کاشانی، محسن (بیتا). مفاتیح الشرائع، ج 3، چاپ اول، قم: انتشارات کتابخانۀ آیتالله مرعشی نجفی. قلیزاده، احمد (1379). واژهشناسی اصطلاحات اصول فقه، چاپ اول، تهران: بنیاد پژوهشهای علمی فرهنگی نورالاصفیاء. کاشف الغطاء، محمدحسین (1366ه.ق). وجیزه الاحکام، ج 3، چاپ دوم، نجف اشرف: مؤسسۀ کاشف الغطاء. کیدری، قطبالدین محمد (1416ه.ق) اصباح الشیعه بمصباح الشریعه، چاپ اول، قم: مؤسسۀ امام صادق (ع). مازندرانی، محمدصالح (1382ه.ق). شرح الکافی، ج 7، چاپ اول، تهران: المکتبه الاسلامیه. مازندرانی، محمدهادی (1429ه.ق). شرح فروع الکافی، ج 3، چاپ اول، قم: دارالحدیث للطباعة و النشر. محقق حلی، نجمالدین، جعفربن حسن (1408ه.ق). شرائع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام، ج 2، چاپ دوم، قم: مؤسسۀ اسماعیلیان. محقق کرکی، علیبن حسین (1414ه.ق). جامع المقاصد فی شرح القواعد، ج 9، چاپ دوم، قم: مؤسسۀ آلالبیت (ع). مدنی کاشانی، رضا (1411ه.ق). براهین الحج للفقهاء و الحجج، ج 2، چ سوم، کاشان: مدرسۀ علمیۀ آیتالله مدنی کاشانی. مستشاری، علیرضا (1390). تفسیر آیات برگزیده، چاپ چهارم، قم: دفتر نشر معارف. مشکینی، علی (بیتا). مصطلحات الفقه: بینا. مظفر، محمدرضا (1375). اصول الفقه، ج 1، چاپ پنجم، قم: مؤسسۀ مطبوعاتی اسماعیلیان مغنیه، محمدجواد (1421ه.ق). الفقه علی مذاهب الخمسه،ج 2، چاپ دهم، بیروت: دارالتیار الجدید – دارالجواد. مکارم شیرازی، ناصر (1416ه.ق). انوار الفقاهه - کتاب الخمس و الانفال، چاپ اول، قم: انتشارات مدرسه الامام علیبن ابیطالب (ع) مکارم شیرازی، ناصر (1421 ه.ق). الامثل فی تفسیر کتابالله المنزل، ج 2، چاپ اول، قم: انتشارات مدرسه الامام علیبن ابیطالب (ع). موسوی خلخالی، سید محمدمهدی (1427 ه.ق). فقه الشیعه - کتاب الخمس و الانفال، ج 2، چاپ اول، قم: دارالبشیر. نجفی، محمد حسن (1404ه.ق). جواهرالکلام فی شرح الشرائع الاسلام، ج 28، چاپ هفتم، بیروت: دارالاحیاء التراث العربی. نجفی، محمد حسن، (1404ه.ق). جواهرالکلام فی شرح الشرائع الاسلام، ج 16، چاپ هفتم، بیروت: دارالاحیاء التراث العربی. نراقی، احمد (1425 ه.ق). الحاشیه علی الروضه البهیه، چاپ اول، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم. وحید خراسانی، حسین (1428 ه.ق). منهاج الصالحین، ج 1، چاپ پنجم، قم: مدرسۀ امام باقر (ع). یزدی، سید محمدکاظم (1376). العروه الوثقی، ج 2، چاپ چهارم، قم: انتشارات دارالتفسیر (اسماعیلیان).
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 950 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 604 |