پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,225 |
| تعداد مقالات | 67,685 |
| تعداد مشاهده مقاله | 114,996,707 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,669,454 |
تعادل‌بخشی منابع آب در پرتو تعدیل مالکیت خصوصی حق بهره‌برداری | ||
| مطالعات حقوق انرژی | ||
| مقاله 3، دوره 2، شماره 1، فروردین 1395، صفحه 31-50 اصل مقاله (292.54 K) | ||
| نوع مقاله: علمی پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jrels.2016.61017 | ||
| نویسنده | ||
| علی اکبر جعفری ندوشن* | ||
| استادیار گروه حقوق و علوم سیاسی دانشگاه یزد | ||
| چکیده | ||
| در حالی که قرن‌ها نظام حقوقی منابع آب به‌خصوص در مناطق کم‌آب مرکزی ایران مبتنی بر نهاد نظام‌مند و عمومی قنات در جهت صیانت و استفادۀ پایدار از منابع آب با رویکرد منافع عمومی و مصلحت عامه بود ورود تکنولوژی جدید حفاری و مکش موجب ظهور چاه‌های عمیق و حق بهره‌برداری از چاه‌های آب به مالکان خصوصی واگذار شد. استفاده از این «منبع مشترک» گرفتار رقابت و بهره‌برداری بی‌رویه شد و منافع درازمدت عمومی و بین‌نسلی به منافع کوتاه‌مدت و ناپایدار شخصی تقلیل یافت که زوال سفره‌های آب زیرزمینی و نابودی زیست‌بوم چند هزار سالۀ آن‌ها در پی خواهد آورد. در این مقاله بر مبنای ادلۀ فقهی و حقوقی ترجیح مصالح عمومی در تزاحم با منافع خصوصی به تبیین ادله و ماهیت حقوقی تعدیل و سلب مالکیت خصوصی حق بهره‌برداری بسیاری از چاه‌های آب به منظور تعادل‌بخشی و موازنۀ این منبع مشترک پرداخته شده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| حق بهره‌برداری؛ سلب مالکیت خصوصی؛ منبع مشترک؛ مصالح عمومی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Balancing water resources in the light of amendment to the private property of exploitation right | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Aliakbar Jafari Nadoushan | ||
| Assitant Professor at Yazd University | ||
| چکیده [English] | ||
| While for centuries the legal system of water resources, especially in arid regions of central Iran, had been established on systematic and public institution of Qanat-subterranean water- in order to protect and use scarce water resources sustainably with an approach to the public interest and welfare, the arrival of modern drilling and suction technologies led to the emergence of deep wells and granting private owners the right to exploit water wells. Furthermore, using this “common resource” fell in the competition for wasteful exploitation and in this regard long-term public and intergenerational interests diminished to short-term unstable private interests which led to the deterioration of underground aquifers and to the destruction of thousand-year-old ecosystem. On the basis of juridical and legal arguments for the conflict between private interests and public interests, this article has tried to explain the reasons and the legal nature of amendment and expropriation of private property of exploiting numerous water wells in order for the equilibrium and balancing of this common resource. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| common resource, Public interest, exploitation right, expropriation of private property, no loss, necessity, Public Service | ||
| مراجع | ||
|
انصاری، ولی‌الله (1377). کلیات حقوق اداری، (چاپ اول)، تهران: نشر حقوق‌دانان. جعفری‌لنگرودی، محمدجعفر (1381). ترمینولوژی حقوق، (چاپ اول)، تهران: گنج دانش. جامه‌بزرگ، محمد (1369). تملک اراضی توسط دولت و شهرداری‌ها، (چاپ اول)، همدان: انتشارات مسلم. حجتی‌اشرفی، غلامرضا (1383). مجموعۀ کامل قوانین و مقررات محشای اراضی، (چاپ اول)، تهران: انتشارات گنج دانش. رضایی‌زاده، محمدجواد، (1385). حقوق اداری (1)، چاپ اول، تهران: میزان. رضایی‌زاده، محمدجواد و کاظمی، داود (1391). «بازشناسی نظریة«خدمات عمومی» و اصول حاکم بر آن در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران»، مجلۀ فقه و حقوق اسلامی،دورۀ 3، شمارۀ 5، صفحات 23-46. طباطبایی‌مؤتمنی، منوچهر (1373). حقوق اداری، تهران: انتشارات سمت. صدر، سیدمحمدباقر (بی‌تا). اقتصادنا، (چاپ اول)، ترجمة ع. اسپهبدی، تهران: انتشارت اسلامی. فرزانه، عبدالحمید (1391). «نقش قاعدۀ ضرورت و اضطرار در مشروعیت سلب مالکیت توسط دولت»، فصلنامۀ تخصصی فقه و تاریخ تمدن، شمارۀ 31، صفحات 9-23. قائم‌مقامی، عبدالمجید (1353). حقوق تعهدات، جلد دوم، تهران: انتشارات دانشگاه تهران. قهرمانی، روح‌الله (1388). سلب مالکیت از اراضی در نظام حقوقی ایران، شیراز:دانشگاه آزاد اسلامی. قربانی، فرج‌الله (1373). مجموعۀ آراء وحدت رویۀ دیوان عالی کشور، (چاپ سوم)، تهران: انتشارات فردوسی. قربانی، فرج‌الله (1371). مجموعۀ کامل قوانین و مقررات اراضی و اصلاحات اراضی، (چاپ اول)، تهران: انتشارات دانشور. کاتوزیان، ناصر (1377). حقوق مدنی (ایقاع)، تهران: نشر دادگستر. ...................، (1388). حقوق مدنی اموال و مالکیت، تهران: نشر میزان. .............................، (1377). مبانی حقوق عمومی، تهران: نشر دادگستر. گزارش سالیانۀ آبخوان‌های استان یزد (1394). شرکت آب منطقه‌ای یزد. گزارش سیر تاریخی تغییرات در قوانین آب ایران و آثار وارده بر منابع آب زیرزمینی (1393). شرکت مدیریت منابع آب ایران، معاونت حفاظت و بهره‌برداری دفتر حفاظت و بهره‌برداری منابع آب و امور مشترکان. مالکی‌مقدم، هوشنگ (1371). سلب مالکیت و جبران خسارت در حقوق داخلی و حقوق بین‌المللی، تهران، کوثر ادب. محقق‌داماد، سیدمصطفی (1389). قواعد فقه، تهران، مرکز نشر علوم اسلامی. مکارم شیرازی، ناصر (بی‌تا). الخطوط الاساسیه للاقتصاد الاسلامیه،(نرم‌افزار مجموعۀ آثار آیت‌الله العظمی مکارم شیرازی). موسوی خمینی، سیدروح‌الله (1367). صحیفۀ نور، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. ............................................، (1414 ه.ق). بدایع‌الدرر، تهران، مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ر.ه). ..........................................، (1372). انوارالهدایه، تهران، مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ر.ه). موسی‌زاده، رضا (1387). حقوق اداری 1 و 2 کلیات و ایران، چاپ دوم، تهران، نشر میزان. موحد، محمدعلی (بی‌تا). حقوق مدنی، (چاپ اول)، تهران: انتشارات مدرسۀ عالی حسابداری و علوم مالی. هداوند، مهدی و مسلم‌آقایی طوق (1389). دادگاه‌های اختصاصی اداری در پرتو اصول و آیین‌های دادرسی منصفانه، چاپ اول، تهران: خرسندی. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,405 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,142 |
||