سامانه پشتیبانی خدمات اطلاعات

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات161
تعداد شماره‌ها6,532
تعداد مقالات70,504
تعداد مشاهده مقاله124,123,524
تعداد دریافت فایل اصل مقاله97,231,691
صرافی, مظفر, هاشمی, نصیبه. (1397). بازنگری و کاربست شاخص نیک‌بختی شهری (CPI) با توجه به ویژگی‌های جامعۀ ایران (مطالعۀ موردی: شهرهای بالای 100 هزار نفر منطقۀ شمال غرب کشور). , 50(3), 555-572. doi: 10.22059/jhgr.2017.60673
مظفر صرافی; نصیبه هاشمی. "بازنگری و کاربست شاخص نیک‌بختی شهری (CPI) با توجه به ویژگی‌های جامعۀ ایران (مطالعۀ موردی: شهرهای بالای 100 هزار نفر منطقۀ شمال غرب کشور)". , 50, 3, 1397, 555-572. doi: 10.22059/jhgr.2017.60673
صرافی, مظفر, هاشمی, نصیبه. (1397). 'بازنگری و کاربست شاخص نیک‌بختی شهری (CPI) با توجه به ویژگی‌های جامعۀ ایران (مطالعۀ موردی: شهرهای بالای 100 هزار نفر منطقۀ شمال غرب کشور)', , 50(3), pp. 555-572. doi: 10.22059/jhgr.2017.60673
صرافی, مظفر, هاشمی, نصیبه. بازنگری و کاربست شاخص نیک‌بختی شهری (CPI) با توجه به ویژگی‌های جامعۀ ایران (مطالعۀ موردی: شهرهای بالای 100 هزار نفر منطقۀ شمال غرب کشور). , 1397; 50(3): 555-572. doi: 10.22059/jhgr.2017.60673

بازنگری و کاربست شاخص نیک‌بختی شهری (CPI) با توجه به ویژگی‌های جامعۀ ایران (مطالعۀ موردی: شهرهای بالای 100 هزار نفر منطقۀ شمال غرب کشور)

پژوهشهای جغرافیای انسانی
مقاله 4، دوره 50، شماره 3، مهر 1397، صفحه 555-572    اصل مقاله (1.51 M)
نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jhgr.2017.60673
نویسندگان
مظفر صرافی* 1؛ نصیبه هاشمی2
1دانشیار گروه جغرافیا، دانشگاه شهید بهشتی
2دانشجوی کارشناسی ارشد برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه شهید بهشتی
چکیده
شهر، سازمان اجتماعی مستقر بر پهنه‌ای طبیعی است که ساکنان آن برای برآوردن بهینة نیازهایشان، مناسبات اجتماعی-اقتصادی برقرار می‌کنند و محیط انسان‌ساختی را برای نیل به توسعه به مفهوم عام به‌گشت زندگی برپا می‌دارند. در فرایند رشد شتابان شهری مشکلاتی بروز می‌کند که معنای حقیقی توسعه نیست. درنتیجه کارشناسان و برنامه‌ریزان، با شاخص‌های مختلف به سنجش توسعةشهری توجه کرده­اند. این شاخص‌ها اغلب با ماهیت اقتصادی مطرح شدند، اما به‌دلیل کاستی‌های تقلیل‌گرایانة آن‌ها و اهمیت‌یافتن دیدگاه‌های پایداری و اجتماع‌محور در سنجش توسعه، شاخص‌های نوینی مدنظر قرار گرفت. برنامة اسکان بشر سازمان ملل متحد در گزارش سال 2013، شاخص نیک‌بختی شهری (City Prosperity Index) را معرفی کرد. شهرهای ایران در دهه‌های اخیر با توسعه‌ای شتابان و ناپایدار مواجه بودند. به‌نظر می‌رسد این مقوله می‌تواند در تحلیل وضعیت و ارائة اولویت‌های مداخله برای رسیدن به توسعة همه‌جانبه یاری­رسان باشد؛ از این‌رو، پژوهش حاضر برمبنای شاخص نیک‌بختی شهری، شاخص بازنگری­شده‌ای با عنوان نیک‌بختی شهری ایرانی مطرح می‌کند. در این شاخص، با افزودن بعد سلامت که با ارزش‌ها و نیازهای کنونی جامعة شهری ایران متناسب است، توسعة شهرهای بالای 100 هزار نفر منطقة شمال غرب کشور (سه استان آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی و اردبیل) سنجیده می­شود. برای این منظور، 65 نماگر در 6 بعد نیک‌بختی شهری ایرانی تدوین شد. سپس سنجش میزان نیک‌بختی با مدل RALSPI صورت گرفت. براساس یافته‌های پژوهش، نابرابری زیادی میان شهرهای منطقة شمال غرب کشور وجود دارد که به‌استثنای تبریز، بقیه در سطح پایینی قرار دارند. در پایان، اولویت‌های مداخله در هر شهر برای ارتقای سطح توسعه مشخص شده است.
کلیدواژه‌ها
آذربایجان؛ اردبیل؛ توسعة شهری ایران؛ شاخص نیک‌بختی شهری (CPI)؛ مدل RALSPI
مراجع
  1. اکبری، نعمت و کیوان زاهدی، 1387، کاربرد روش‌های رتبه‌بندی و تصمیم‌گیری چند شاخصه، چاپ اول، انتشارات سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور، تهران.
  2. تقوایی، مسعود و رعنا شیخ‌بیگلو، 1391، ابداع و معرفی مدل RALSPI؛ مدلی جدید جهت ارزیابی گزینه‌ها و سنجش سطح توسعة سکونتگاه‌ها، مطالعات و پژوهش‌های شهری و منطقه‌ای، سال چهارم، شمارة 16، صص 1-22.
  3. مرکز آمار ایران، 1390، نتایج تفصیلی سرشماری نفوس و مسکن، استان آذربایجان شرقی.
  4. مرکز آمار ایران، 1390، نتایج تفصیلی سرشماری نفوس و مسکن، استان آذربایجان غربی.
  5. مرکز آمار ایران، 1390، نتایج تفصیلی سرشماری نفوس و مسکن، استان اردبیل.
  6. مرکز آمار ایران، 1390، سالنامة آماری، استان آذربایجان شرقی.
  7. مرکز آمار ایران، 1390، سالنامة آماری، استان آذربایجان غربی.
  8. مرکز آمار ایران، 1390، سالنامة آماری، استان اردبیل.
  9. بیانات مقام معظم رهبری، 1378، ویژگی‌های شهر اسلامی در نگاه رهبر معظم انقلاب اسلامی، پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای.
  10. حسین‌زاده‌دلیر، کریم و سعید ملکی، 1385، بررسی وضعیت شاخص‌های توسعة انسانی در استان ایلام، مجلة جغرافیا و توسعة ناحیه‌ای، شمارة 66، صص 1-26.
    1. Akbari. N., and Zahedi., K., 2008, Application of Multi-Criteria Ranking and Decision-Making, First Edition, Publishing Organization of Municipalities and Village Administrations of Iran, Tehran. (In Persian)
    2. Taghvaei. M., and SheykhBeygloo. R., 2012, Innovation and Presentation of RALSPI Model: A New Method for Evaluation Alternatives and Assessment of Development Level of Settlements, Urban-Regional Studies and Research Journal, Vol. 4, No: 16, PP. 1-22. (In Persian)
    3. Statistical Center of Iran, 2011, The Detailed Results of Population and Housing Census, East Azarbaijan Province. (In Persian)
    4. Statistical Center of Iran, 2011, The Detailed Results of Population and Housing Census, Western Azarbaijan Province. (In Persian)
    5. Statistical Center of Iran, 2011, The Detailed Results of Population and Housing Census, Ardabil Province. (In Persian)
    6. Statistical Center of Iran, 2011, Statistical Yearbook, East Azarbaijan Province. (In Persian)
    7. Statistical Center of Iran, 2011, Statistical Yearbook, Western Azarbaijan Province. (In Persian)
    8. Statistical Center of Iran, 2011, Statistical Yearbook, Ardabil Province. (In Persian)
    9. Leadership Statement, 1999, Islamic City Features at Islamic Revolution Leader, www.khamenei.ir
    10. Attfield, R., and Barry, W., 1992, International Justice and the Third World, Rutledge, London.
    11. Abrahamson, K.V., 1997, Paradigms of Sustainability in S. Sorlin, Ed. The Road Towards Sustainable Baltic Region, the Baltic University Programmed, Uuppsalla University.
    12. Professor Joseph E. Stiglitz, Professor Amartya Sen and Professor Jean-Paul Fitoussi, Report by the Commission on the Measurement of Economic Performance and Social Progress, France, 2008.
    13. Department for Environment, Food and Rural Affairs, Uk, 2010, Sustainable Development Index, www.gov.uk/defra
    14. DorjiWangchuck, J., 1972, Gross National Happiness Index, Centre for Bhutan Studies and Gnh Research.
    15. Kearney, A.T, Foreign Affairs, and Chicago Council on Global Affairs, 2010, Global City Index (Gci), Foreign Policy Magazine,
    16. Global Urban Indicators Database, Version 2, 1996, United Nations Human Settlements Programme (Un- Habitat).
    17. HosseinzadehDalir K., and Maleki S., 2006, Review the Status of Human Development Indicators in Ilam, Journal of Geography and Reginal Development, No. 66, PP. 1-26.
    18. Legatum Institute, Uk, 2008, Legatum Prosperity Index Report.
    19. Mahbub Ul Haq, 1990, Undp, Human Development Reports Website.
    20. New Economics Foundation, Uk, 2009, National Well-Being Accounts Index.
    21. Regional Research Institute, Usa, 2006, Prosperity Index Report.
    22. Sarrafi, M., 1992, Planning Theory and Development, Discussion Paper, No. 32, Vancouver, Ubc, School of Regional Planning.
    23. State of the World’s Cities Report 2012/2013: Prosperity of Cities, United Nations Human Settlements Programme (Un-Habitat).
    24. Think-Tank Redefining Progress, 1994, Genuine Progress Indicator (Gpi) Report.
    25. United States Congress,1937, Gdp Report.
    26. United Nations Development Programme,1990, Human Development Indicators Report.
    27. United Nations Conference On Environment And Development (Also Known As Unced Or The Earth Summit,1992.
    28. Unece, Oecd, Eurostat, 2005, Measuring Sustainable Development Report.
    29. Un Sustainable Development Commission, 2009, Redefining Prosperity.
    30. Www.Un-Habitat.Org
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 1,638
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 516


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب