پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,230 |
| تعداد مقالات | 67,764 |
| تعداد مشاهده مقاله | 115,186,495 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,935,282 |
شناخت و بررسی مضامین و نقوش تزیینی سنگ قبور شهرستان دره‌شهر در استان ایلام | ||
| نشریه هنرهای زیبا: هنرهای تجسمی | ||
| مقاله 4، دوره 21، شماره 1، فروردین 1395، صفحه 23-35 اصل مقاله (1.53 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jfava.2016.57707 | ||
| نویسندگان | ||
| اکبر شریفی نیا* 1؛ مجید ساریخانی2؛ عباس دولت‌یاری3؛ نعیمه قائمی4 | ||
| 1کارشناس ارشد باستان‌شناسی، گرایش دورۀ اسلامی، دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران | ||
| 2عضو هیئت‌علمی گروه باستان‌شناسی، دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران | ||
| 3مدرس پژوهشی گروه معماری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد دره‌شهر، ایران | ||
| 4کارشناس ارشد باستان‌شناسی، گروه باستان‌شناسی، مؤسسه آموزش عالی گلستان، گرگان، ایران | ||
| چکیده | ||
| نقش‌مایه‌های تزیینی سنگ قبور، دریچه‌ای به دنیای افکار دینی و فرهنگی هر منطقه است. این پژوهش به واکاوی و تحلیل نقش‌مایه‌های سنگ قبور شهرستان دره‌شهر (قبرستان‌های مهدی صالح ماژین، ورکمره، کله‌جوب، قورقمربگ، شیخ‌مکان و قبرستان باباسیف‌الدین أرمو) پرداخته است. هدف اصلی این پژوهش، مطالعۀ نقوش تزیینی سنگ قبور قبرستان‌های شهرستان دره‌شهر است. این پژوهش، ضمن دسته‌بندی نقش‌مایه‌های تزیینی، به دنبال پاسخ‌گویی به این سؤال است که مضمون و محتوای نقوش تزیینی سنگ قبور قبرستان‌های مورد مطالعه در ارتباط با فضای اجتماعی و فرهنگی شهرستان دره‌شهر چگونه تبیین و تفسیر می‌شود؟ روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی و همراه با مطالعات میدانی و کتابخانه‌ای است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد نقوش تزیینی قبور زنان با مردان متفاوت بوده است و نقش‌مایه‌ها شامل مضامینی همچون شکار، مجالس هم‌نشینی، نشان‌دادن ابزارآلات روزمرۀ زندگی (خنجر، تفنگ، شانه، قیچی، آفتابه‌لگن و...) و نقوش مذهبی (کتیبه‌های مذهبی و نقوش مهر و تسبیح) هستند و تکرار و همانندی نقوش در تمامی قبرستان‌های مورد مطالعه، نشان‌دهندۀ الگویی مشخص و حاکم بر طراحی و تزیین سنگ قبور است و مضامین نقوش بازتاب زندگی عشایری بر آثار هنری و درون فضای دینی تشیع در منطقه است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| بررسی میدانی؛ دره‌شهر؛ سنگ قبور؛ نقوش تزیینی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Recognition and investigation of the themes and reliefs of tombstones of the City Darreh-Shahr in Ilam Province | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Akbar Sharifinia1؛ Majid Sarikhani2؛ Abas Dolatyari3؛ Naeime Ghaemi4 | ||
| 1Master of Archaeology, Tendency of Islamic Period, Faculty of Humanities, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran | ||
| 2Faculty Member of Shahrekord University, Faculty of Humanities, Shahrekord University, Shahrekord, Iran | ||
| 3Research Lecturer, Department of Architecture, Azad University of Darreh-Shahr Branch, Darreh-Shahr, Iran | ||
| 4Master of Archaeology, Department of Archaeology, Institution of Higher Education in Golestan, Gorganh, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Tombstones have been mirrors of the culture and customs of traditional societies in Iran. In pristine areas such as the city of the province of Ilam; Darreh-shahr, decorative motifs of tombstones are a gateway to the world of religious and cultural thoughts of the people of this land. The city Darreh-shahr cemetery tombstones are similar to other Iran regions and Abdanan tombstones in Ilam, Adorned with reliefs and decorative motifs, they are derived from the cultural, social and religious context of people who live in this area. The current study presents a survey and identification of Mahdi-Saleh-Majin cemetery tombstones, Var-kamareh, Koleh-jub, Qur-Qamarbeg, Sheikh-Makan and Babaseyf-e-din-Aramu cemetery a rural district in the central district of Darreh-Shahr County, Ilam Province, in order to examine these reliefs. The study was descriptive, analytical with field and library studies of low reliefs, meanwhile, through classification of tombstones reliefs which have been the case study, we attempt to find the answers of following questions: what type of reliefs or decorative motifs are used on the tombstones? How are these reliefs explained and interpreted in the social and cultural environment of city Darreh-shahr? The results indicated that reliefs of females tombstones are different from males and are classified in specific category with a variety of themes such as hunting, companion events, the quotidian tools: (dagger, gun, comb, scissors, ewer and washbasin, etc.) and religious reliefs: (religious inscriptions, seal designs and bead roll ). Repetition and similarity of reliefs in all the under study cemeteries are an indication of presence of a specific and predominant pattern in tombstones design and decoration in this region. Precisely, according to researchers, the study of these sort of disregarded monuments should be performed for a better realization of local culture in this area. A very interesting point in investigation and recognition of the under study reliefs is gender segregation which can be perceived based on design. Female graves are decorated with motifs such as scissors, double comb, Krkit (carpets comb) and mausoleums decorated with images of men hunting, one-sided comb, dagger or sword. Some exceptions can be seen among the tombstones and inscriptions decoration depending on the social status of the deceased person. In addition, the artist uses motifs that are tribal women's and men's specific features in this area, trying to show the important characteristics of a male or female and nomadic favorites such as hunting, carpentry, hospitality and ceremonies related to events such as guests hand washing with ewer and washbasin, making hookahs, etc., using this method, in the small surface of tombstones, visual recounting of the most important nomadic culture features of the region. The influence of religious culture (religious phrases and motifs with religious content) was discussed in the text, in addition, decoration of under study tombstones is quite tangible and visible to review. Finally, all of these designs and reliefs are the reaction of the nomadic life in the religious sphere. Today, due to negligence in the protection of these monuments, tombstones and burial culture of the region fade into oblivion and will be destroyed. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Darreh-Shahr, field studies, reliefs, tombstones | ||
| مراجع | ||
|
آورزمانی، فریدون (1392)، رازگشایی نمادهای آیینی در پوشش شهریاران ساسانی، فصلنامۀ هنر و تمدن شرق، سال اول، شمارۀ اول، صص 42-33. بختیاری، حمید و امیری، بهزاد (1383)، گلیم نقش برجستۀ ایلام، تهران، انتشارات جهاد دانشگاهی شهید بهشتی و ایلام، ایلام. پورکریم، هوشنگ (1342)، سنگ مزارهای ایران، هنر و مردم، دورۀ جدید، شمارۀ ۱۲، صص ۳۱-۳۹. پویان، جواد و خلیلی، مژگان (1389)، نشانه‌شناسی نقوش سنگ‌قبرهای قبرستان دارالسلام شیراز، کتاب ماه هنر، شمارۀ 144، صص107-98. تناولی، پرویز(1388)، سنگ‌قبر، نشر بنگاه، تهران. جباری کلخوران، صداقت، خبیری، محمدرضا، (1389)، بررسی سنگ‌نبشته‌های تاریخی شهرستان یزد (سنگ قبور قرون 5 تا 13 هجری) با تأکید بر ویژگی‌های گرافیکی آن، کتاب ماه هنر، شمارۀ 145، صص72-60. خسرونژاد، پدرام، (1377)، سنگ مزارها از پنجرۀ مردم‌شناسی هنر، کتاب ماه هنر، شمارۀ 1، صص26-23. ساریخانی، مجید؛ شریفی‌نیا، اکبر و قنبری، ندا (1391)، نگاهی نو به قلعۀ میرغلام هاشمی، با توجه به عناصر سازندۀ بنا (قلعه یا کاروانسرا)، دو فصلنامه نامۀ باستان‌شناسی، شمارۀ 2، صص173-161. علی‌نژاد، روجا (1393)، سفید چاه، نمایه‌ای فراتر از یک گورستان شناخت و بررسی مضامین و نقوش تصویری گورستان سفید چاه، نشریههنرهایزیبا - هنرهایتجسمی، دورۀ 19، شمارۀ 2، صص56-49. فیضی، مهسا و فیضی، نسیم ( 1392)، معرفی و بررسی باستان‌شناختی نقوش قبرها در گورستان‌های اسلامی بخش مرکزی شهرستان آبدانان، فصلنامه فرهنگ ایلام، دورۀ 14، شمارۀ 40 و 41، صص 67-47. کبیرصابر، محمدباقر(1391)، آثار سنگی تمدن اسلامی در گورستان ارامنه تبریز- ریشه‌یابی و تبیین دلایل وجودی، باغ نظر، شمارۀ 23، صص82-75. مخلص، فرنوش؛ فرزین، احمدعلی و جوادی، شهره (1392)، مزار پیرمراد، منظر فرهنگی- آیینی شهرستان بانه، باغ نظر، دورۀ 10، شمارۀ 24، صص38-27. یاحقی، محمدجعفر(1388)، فرهنگ اساطیر و داستان واره‌ها در ادبیات فارسی، فرهنگ معاصر، تهران.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,945 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,566 |
||