تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,501 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,098,551 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,206,165 |
دیدگاه بهرهبرداران در مورد تأثیر طرحهای مرتعداری بر متنوعسازی راهبردهای معیشت خانوارهای روستایی در شهرستان ماهنشان | ||
پژوهش های روستائی | ||
مقاله 6، دوره 6، شماره 4، دی 1394، صفحه 807-829 اصل مقاله (681.94 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jrur.2015.57118 | ||
نویسندگان | ||
کبری کریمی* ؛ اسماعیل کرمی دهکردی؛ محمد بادسار | ||
دانشگاه زنجان | ||
چکیده | ||
بهرهبرداری پایدار از منابع طبیعی نقش مهمی در تأمین رفاه و معیشت جوامع روستایی دارد. امروزه بهرهبرداری بیرویه از منابع طبیعی موجب شده است که سیاستگذاران تمهیداتی را در جهت مدیریت پایدار آنها اتخاذ کنند که پیامدهایی در ابعاد مختلف معیشت بهرهبرداران از جمله راهبردهای معیشت خواهد داشت. هدف پژوهش حاضر بررسی دیدگاه بهرهبرداران درخصوص تأثیر طرحهای مرتعداری بر راهبردهای معیشت خانوارهای روستایی در شهرستان ماهنشان با استفاده از روششناسی پیمایشی است. با کمک روش نمونهگیری تصادفی، 204 خانوار از 1280 خانوار بهرهبردار انتخاب شدند. دادهها با استفاده از پرسشنامهای که روایی آن از طریق پانلی از متخصصان دانشگاهی و اجرایی و پایایی آن از طریق مطالعة اولیه با حدود ۲۰ بهرهبردار و تحلیل آزمون کرونباخ آلفا تأیید شده بود، گردآوری شدند. نتایج نشان دادند که این طرحها بیشتر رویکرد حفاظتی داشتند و تأثیر چندانی بر راهبردهای معیشت خانوارها و متنوعسازی آنها نداشتند. درحالیکه نتایج این اقدامات ضمن آنکه موجب افزایش دانش و اقدامات بهرهبرداران میشود، از طریق متنوعسازی معیشت از فشار بر مراتع نیز کم میکند. براساس تحلیل رگرسیونی گامبهگام، پنج متغیر دانش در زمینة متنوعسازی راهبردهای معیشت، تعداد کندوی زنبور عسل، اقدامات اصلاحی/احیایی، میزان دریافت اطلاعات از برنامههای رادیویی و مشاهدة فیلم و DVD، 5/29 درصد از تغییرات واریانس اقدامات متنوعسازی راهبردهای معیشت خانوارها را تبیین میکنند. | ||
کلیدواژهها | ||
بهرهبردار روستایی؛ متنوعسازی؛ مرتعداری؛ معیشت | ||
مراجع | ||
کرمی دهکردی، اسماعیل و انصاری، افشین، 1391، تأثیر طرحهای منابع طبیعی بر معیشت پایدار خانوارهای روستایی در شهرستان زنجان، مجلة علمی و پژوهشی فناوریهای نوین کشاورزی، سال پنجم، شمارة 2، صص. 136-107. کریمی، ک. و کرمی دهکردی، ا.، 1391، تحلیل چالشهای درونی و بیرونی خانوارهای روستایی در بهره برداری پایدار از منابع طبیعی و نقش ترویج در آن: مطالعة موردی در روستای قوزلو در شهرستان ماهنشان، 29 - 28 شهریور، کنگرة علوم ترویج و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران. میردامادی، س.م.، علیزاده فرد، م.، و علیمرادیان، پ.، 1389، بررسیرابطة بینمشارکتمردموپیامدهایاجتماعی- اقتصادی درطرححبلهرود (مطالعة موردی: استان تهران)، مجلة تحقیقات اقتصاد و توسعة کشاورزی ایران، سال دوم، شمارة 4، صص. 564-557. نجفی، بهاءالدین، شیروانیان، عبدالرسول، حقشناس، تیمور، 1387، عوامل مؤثر بر عدمتعادل دام و مرتع در استان فارس: مطالعة موردی مراتع کوه نمک شهرستان داراب، علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی، سال نوزدهم، شمارة 45، صص. 683-673. Alinovi, L., D’Errico, M., Mane, E., & Romano, D., 2010,Livelihoods Strategies and Household Resilience to Food Insecurity: An empirical analysis to kenya, Paper Presented at the Promoting Resilience through Social Protection in Sub-Saharan Africa, Dakar, Senegal. Anderson, C.L., Locker, L. & Nugent, R., 2002, Microcredit, Social Capital, and Common Pool Resources, World Development,Vol. 30, No. 1, PP. 95-105. Babulo, B., Muys, B., Nega, F., Tollens, E., Nyssen, J., Deckers, J. & Mathijs, E., 2008, Household Livelihood Strategies and Forest Dependence in the Highlands of Tigray, Northern Ethiopia, Agricultural Systems, Vol. 98, No. 2, PP. 147-155. Ballet, J., Sirven, N. & Requiers-Desjardins, M., 2007, Social Capital and Natural Resource Management: A critical perspective, Environment Development,Vol. 16, No. 2007, PP. 355. Barretta, C.B., Reardon, T. & Webb, P., 2001, Nonfarm Income Diversification and Household Livelihood Strategies in Rural Africa: Concepts, dynamics, and policy implications, Food Policy, Vol. 26, No. 2001, PP. 315-331. Bebbington, A., 1999, Capitals and Capabilities: A framework for analyzing peasant viability, rural livelihoods and poverty, World Development, Vol. 27, No. 12, PP. 2021-2044. Bojö, J., Bromhead, M.A., Bouzaher, A., Castro, G., Falconer, J., Hamilton, K., Segnestam, L., 2000, Natural Resources Management, Washington, DC: World Bank. Brown, P.R., Nelson, R., Jacobs, B., Kokic, P., Tracey, J., Ahmed, M., & DeVoil, P., 2010, Enabling Natural Resource Managers to Self-assess their Adaptive Capacity, Agricultural Systems,Vol. 103, No. 8, PP.562-568. Carney, D. 1998, Implementing the Sustainable Rural Livelihoods Approach, in: D. Carney (ed.) sustainable rural livelihoods: What contributions can we make? London: Department for International Development, PP. 3-23. Carney, D., 2002, Sustainable Livelihoods Approaches: Progress and possibilities for change, Department for International Development, London. Chazdon, R.L., Harvey, C.A., Komar, O., Griffith, D.M., Ferguson, B.G., Martnez-Ramos, M., Morales, H., Nigh, R., Soto-Pinto, L., van Breugel, M., Philpott, S.M. 2009, Beyond Reserves: a research agenda for conserving biodiversity in humanmodified tropical landscapes, Biotropica Vol. 41, PP. 142–153. DFID, 2000, Sustainable Livelihoods Guidance Sheets: Department for International Development. Ellis, F. & Mdoe, N., 2003, Livelihoods and Rural Poverty Reduction in Tanzania, World Development, Vol. 31, No. 8, PP. 1367-1384. Erenstein, O. & Thorpe, W., 2011, Livelihoods and Agro-ecological Gradients: A meso-level analysis in the indo-gangetic plains, india, Agricultural Systems, Vol. 104, No. 2011, PP. 42–53. FAO., 2013a, What are Grasslands and Rangelands? from www.fao.org/docrep/008/y8344e/y8344e05.htm. FAO., 2013b, Management of Grasslands, Rangelands and Forage Crops, from http://www.fao.org/agriculture/crops/core-themes/theme/spi/scpi-home/managing-ecosystems/management-of-grasslands-and-rangelands/en/. FAO., 2013c, Agp - grasslands, Rangelands and Forage Crops, from http://www.fao.org/agriculture/crops/core-themes/theme/spi/grasslands-rangelands-and-forage-crops/en. Gaillard, J., Maceda, E.A., Stasiak, E., Le Berre, I. & Espaldon, M.V., 2009, Sustainable Livelihood and People’s Vulnerability in the Face of Coastal Hazards, Jornal of Coastal Conservation, Vol. 13, No. 2-3, PP. 119-129. Government of South Australia, 2012, Our Place, our Future, State Natural Resources Management Plan South Australia 2012 – 2017, Adelaide: Government of South Australia. Grau, H.R., Aide, M., 2008, Globalization and land-use transitions in Latin America. Ecology and Society 13 (online) URL: http://www.ecologyandsociety.org/vol13/iss2/art16/. Hagmann, J., Chuma, E., Murwira, K., Connolly, M., & Ficarelli, P., 2002, Success Factors in Integrated Natural Resource Management R&D: Lessons from practice, Conservation Ecology, Vol. 5, No. 2, PP. 29-41. Haji Mirrahimi, S.D. & Nabaei, S.M., 2007, A Survey on Challenges and Problems of Natural Resources Development Methods in the Central Province, New Findings in Agriculture, Vol. 1, No. 2, PP. 161-176. Haji-Rahimi, M. & Ghaderzadeh, H., 2008, The Challeng of Sustainable Management in Renewable Natural Resource in Iran: A swot strengths, American-Eurasian J. Agric. & Environ. Sci, Vol. 3, No. 2, PP. 194-199. Hill, J. & Mustafa, S., 2011, Natural Resources Management and Food Security in the Context of Sustainable Development, Sains Malaysiana, Vol. 40, No. 12, PP. 1331-1340. Karamidehkordi, E., 2012, Sustainable Natural Resource Management, a Global Challenge of This Century, In A. Kaswamila (Ed.), Sustainable Natural Resources Management, Croatia: InTech, PP. 105-114. Kepe, T., 2008, Beyond the Numbers: Understanding the value of vegetation to rural livelihoods in africa, Geoforum, Vol. 39, PP. 958–968. Kusters, K., Achdiawan, R., Belcher, B. Ruiz Pérez, M., 2006, Balancing Development and Conservation? An assessment of livelihood and environmental outcomes of nontimber forest product trade in asia, africa, and latin america, Ecology and Society, Vol. 11, No. 2, PP. 20-29. Machado Padilha, A.C. & Hoff, D.N., 2011, Livelihood Diversification Strategy in Rural Properties: Water resources exploration in rural tourism activity, Economics and Management Sciences, Vol. 1, No. 3, PP. 49-59. McCusker, B. & Carr, E.R. 2006, The Co-production of Livelihoods and Land use Change: Case studies from south africa and ghana, Geoforum, Vol. 37, PP. 790-804. McLennan, B. & Garvin, T., 2012, Intra-regional Variation in Land use and Livelihood Change during a Forest Transition in Costa Rica’s Dry North West, Land Use Policy, Vol. 29, PP. 119-130. Mertz, O., Wadley, R.L. & Christensen, A.E., 2005, Local Land use Strategies in a Globalizing World: Subsistence farming, cash crops, Agricultural Systems, Vol. 85, PP. 209-215. Ming-can, L., Jia-li, Q., Si-hui, L. & Xing-long, J., 2000, Strategies on Natural Forest Protection of Collective Forest Area in Minority Nationality Community in China, Journal of Forestry Research, Vol. 11, No. 2, PP. 132-134. Pinstrup-Andersen, P. & Pandya-Lorch, R., 1998, Food Security and Sustainable use of Natural Resources: A 2020 vision, Ecological Economics, Vol. 26, No. 1, PP. 1-10. Rammel, C., Staglb, S. & Wilfing, H., 2007, Managing Complex Adaptive Systems — a co-evolutionary perspective on natural resource management, Ecological Economics, Vol. 63, PP. 9-21. Rigg, J., 2006, Land, Farming, Livelihoods, and Poverty: Rethinking the links in the rural south, World Development, Vol. 34, No. 1, PP. 180-202. Rodrigues, G.S., Rodrigues, I.A., Buschinelli, C.C.d.A. & Barros, I.d., 2010, Integrated Farm Sustainability Assessment for the Environmental Rural Activities, Environmental Impact Assessment Review, Vol. 30, PP. 229–239. Scoones, I., 2009, Livelihoods Perspectives and Rural Development, Peasant Studies, Vol. 36, No. 1, PP. 71-96. Turton, C., 2000, Sustainable Livelihoods and Project Design in India, London, UK: Overseas Development Institute. United Nations Environment Programme, 2003, State of the Environment and Policy Retrospective: 1972-2002, Land, Nairobi: UNEP, PP. 62-89. Van Den Berg, M., 2010, Household Income Strategies and Natural Disasters: Dynamic livelihoods in rural nicaragua, Ecological Economics, Vol. 59, No. 3, PP. 592-602. Woodhouse, P., Howlett, D. & Rigby, D., 2000, A Framework for Research on Sustainability Indicators for Agriculture and Rural Livelihoods Sustainability Indicators for Natural Resource Management & Policy.
References (in Persian) Karimi, K., and Karamidehkordi, E. 2014, Family Farmers' Knowledge Regarding the Importance of Rangeland Conservation and the Impact of Rangeland Management Projects: A Case Study in the Mahneshan Township. The First International Conference of the APIRAS & the Fifth Congress of Extension and Education in Agriculture and Natural Resources Management: “Facilitating Information and Innovations for Empowering Family Farmers", 2-4 Sptember 2014, Zanjan university, Zanjan, Iran. Karamidehkordi, E. and Ansari, A., 2012, Impact of Natural Resources Projects on Sustainable Rural Households' Livelihoods in the Zanjan Township, Modern Technology in Agriculture, Vol. 5, No. 2, PP. 107-136. Khalilian, S., & Shams Aldini, E. 2001, A survey on the situation of constancy of sustainable natural resources (forests and rangelands in the first and second development program. pajouhesh-va-sazandegi fall, Vol. 14, No. 3, PP. 19-21. Najafi B, Shirvanian A., & Haghshenas, T. 2008, Factors Affecting Pasture and Meat Production Imbalance in Fars Province: A Case Study of Koohnamak Pastures in Darab. JWSS - Isfahan University of Technology, Vol. 12, No. 45, PP. 673-683. Pezeshki-Raad, Gh., and KaramiDehkordi, E. 2012, Social Statistics and Data Analysis of Research on Agricultural Extension, development and Education. Tarbiat Modares University Press, Tehran. Seyed Mehdi Mirdamadi; Mona Alizadefard; Parnaz Alimoradian. 2011, A Survey of the Socio-Economic Impacts of Public Participation in Hableh Roud Project (Case Study: Tehran Province).Iranion Journal of Agricultural Economics and Development Research, vol. 2, No. 4, PP. 557-564.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,171 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,212 |