تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,501 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,102,746 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,209,129 |
بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر آگاهیهای زیستمحیطی روستاییان (مطالعه موردی: دهستان جاغرق شهرستان بینالود) | ||
پژوهش های روستائی | ||
مقاله 6، دوره 6، شماره 1، اردیبهشت 1394، صفحه 137-158 اصل مقاله (279.94 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jrur.2015.54235 | ||
نویسندگان | ||
غلامرضا خوش فر* 1؛ صادق صالحی2؛ زینب وصال3؛ محمدرضا عباس زاده4 | ||
1استادیار گروه علوم اجتماعی و سیاسی دانشگاه گلستان | ||
2استادیار جامعه شناسی محیط زیست دانشگاه مازندران | ||
3دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا- برنامه ریزی روستایی دانشگاه گلستان | ||
4دانش آموخته کارشناسی ارشد رشته مهندسی منابع طبیعی و آبخیزداری دانشگاه | ||
چکیده | ||
امروزه هدف نهایی حفاظت از محیط زیست در رابطه با محیط اجتماعی، توسعه و افزایش آگاهیهای زیستمحیطی در سطح جامعه و نیز تقویت فرهنگ زیستمحیطی در سطوح مختلف اجرایی میباشد. در این رابطه روستاها به عنوان یکی از مکانهای قابل زیست، با توجه به نزدیکی خاصی که به طبیعت پیرامون خود دارند، بیشترین تأثیر را هم بر محیط گذاشته و هم بیشترین تأثیر را از محیط پیرامون خود میگیرند و از این نظر بیشترین ارتباط با محیط را دارند. لذا آگاهی آنان از مسائل زیستمحیطی پیرامون خود ضروری تلقی میشود. به همین دلیل پژوهش حاضر درصدد بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر میزان آگاهی زیستمحیطی روستاییان ساکن در دهستان جاغرق میباشد. بدین منظور از روش تحقیق توصیفی- تحلیلی استفاده گردیده است. که براساس فرمول کوکران، نمونهای به تعداد 336 نفر از خانوارهای روستایی منطقه مورد مطالعه به صورت تصادفی سیستماتیک انتخاب شده است. در تجزیه و تحلیل آماری دادههای پژوهش از نرم افزار SPSS و آزمونهای تحلیل همبستگی و رگرسیون گام به گام استفاده گردیده است. بطوریکه یافتههای تحقیق حاکی از آن است که بین متغیرهای مستقل(ابعاد اجتماعی: مؤلفههای فردی، رفتاری- روانشناختی، فرهنگی- اجتماعی و میزان مصرف رسانهای) با متغیر وابسته(میزان آگاهیهای زیستمحیطی) رابطه معناداری در سطح 99/0 درصد وجود دارد. همچنین براساس تحلیل رگرسیون گام به گام، پنج متغیر(استفاده از رادیو، تعامل با دیگران، ارتباطات اجتماعی در سطح محلی و فرامحلی، مشارکت در امور روستا و سن) بیشترین تأثیرات را در میزان آگاهیهای زیستمحیطی روستاییان داشته اند. | ||
کلیدواژهها | ||
محیط زیست؛ عوامل اجتماعی؛ آگاهیهای زیستمحیطی؛ منطقه مورد مطالعه | ||
مراجع | ||
- ادهمی، عبدالرضا و اکبرزاده، الهام، 1390، بررسی عوامل فرهنگی مؤثر بر حفظ محیط زیست شهر تهران(مطالعه موردی: مناطق5 و 18تهران)»، مجله تخصصی جامعهشناسی، سال اول، شماره اول، 62-38. - اژدری، افسون، 1382، توسعه فرهنگی و محیط زیست، فصلنامه علمی سازمان حفاظت محیط زیست، شماره 39، 27-47. - اسلامزاد، وحید، 1382، مقدمهای بر جامعهشناسی محیط زیست، نشر سازمان سبز حزب اسلامی کار. - اسماعیلی، فرزانه، 1386، بررسی نگرش زیستمحیطی دانش آموزان سوم دبیرستان شهر تهران، پایاننامه کارشناسی، دانشگاه شهید بهشتی. - افتخاری، عبدالرضا رکنالدین و فاضلنیا، غریب، ۱۳۸۴، تبیین نظریهای عوامل مؤثر بر شناخت و آگاهی روستاییان از توانشهای خود و محیط پیرامون، فصلنامه مدرس علوم انسانی، دوره۹، شماره۱، ۱۴۹-112. - الکساندر، تایلر و فیجتر، آر و جورج، ١٣٥٦، اکولوژی، ترجمهی کریمی، احمد، انتشارات انجمن ملی حفاظت منابع طبیعی و محیط انسانی، تهران. - جنیدی، محمدجواد، 1352، صنایع معدنی و آلودگی محیط، سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران، تهران. - حقیقتیان، منصور و پروافکاری، نصرالله، و جعفرینیا، غلامرضا، 1391، تأثیر رفتارهای اجتماعی زیستمحیطی بر توسعه اجتماعی(مورد مطالعه: کارکنان پارس جنوبی عسلویه)، مجله مطالعات توسعه اجتماعی ایران، سال پنجم، شماره اول، 136-153. - درسنر، سیمون، ۱۳۸۴، مبانی پایداری، ترجمه: محمود دانشور کاخکی، سیاوش دهقانیان و فرخ دین قزلی، انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد. - رشیدی، علیرضا و رشیدی، مریم، 1390، بررسی نقش رسانهها در حفاظت از محیط زیست و تأثیرآنها در رفتار مردم و مدیران از منظر شکلگیری فرهنگ مصرف، ماهنامه مهندسی فرهنگی، سال پنجم، شماره55 ، 56، 31-33. - ساتن، فلیپ دبلیو، 1391، درآمدی بر جامعهشناسی محیط زیست، ترجمهی: صالحی، صادق، انتشارات سمت، تهران. - ستوده، احد و پوراصغر سنگاچین، فرزام، 1389، بررسی گزارشهای شاخصهای پایداری و عملکرد محیط زیست در سالهای 2005- 2008 و جایگاه ایران، مجله محیط زیست و توسعه، سال1، شماره 1، 72-51. - سلطانی، بهرام، ۱۳۷۱، مجموعه مباحث روشهای شهرسازی، انتشارت: مرکز مطالعات و تحقیقات شهرسازی و معماری ایران. - شارعپور، محمود،1387، بررسی رابطه سرمایهی اجتماعی و مشارکت ورزشی(مطالعه موردی شهروندان 29- 15 ساله بابل) ، نشریه حرکت، شماره37، 153-131. - صالحی، صادق و امام قلی، لقمان، 1391، مطالعه تجربی رابطه آگاهی و رفتارهای زیست محیطی(مطالعه مناطق شهری و روستایی شهرستان سنندج)، مسائل اجتماعی ایران، سال سوم، شماره1، 121-147. - صالحی، صادق و کریمزاده، سارا، ۱۳۹۰، بررسی رابطه دانش زیستمحیطی و رفتار زیستمحیطی، فصلنامه انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات، شماره۲۴، ۱۷۳-160. - فریتیوت، کاپرا، ۱۳۸۶، پیوندهای پنهان: تلفیق گسترههای زیستشناختی و اجتماعی حیات در علم پایداری، ترجمه: محمد حریری اکبری، نشر نی، تهران. - فهیمی، عزیزالله، ۱۳۸۷، فلسفه حقوق محیط زیست و آثار آن، فصلنامه علمی- پژوهشی دانشگاه قم، شماره۳، ۱۰۸-117. - گراوندی، شهیر و پاپ زن، عبدالحمید و افشار زاده، نشمیل،۱۳۹۰، مدلسازی توسعه پایدار زیستمحیطی با استفاده از تئوری بنیانی«مورد مطالعه: روستای شروینه شهرستان جوانرود»، مجله مسکن و محیط روستا، شماره۱۳۶، ۶۷-78. - لنگرودی، حسن و عزمی، آئیز، ۱۳۹۰، مروری بر مشکلات زیستمحیطی روستاهای ایران و راهکارهای حل این مشکلات، فصلنامه مسکن و محیط روستا، شماره۱۳۳، ۱۰۱- 115. - محسنی، منوچهر، ۱۳۷۱، بررسی آگاهیها، نگرشها و رفتارهای اجتماعی و فرهنگی در ایران، معاونت پژوهشی و آموزشی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، تهران. - میرعظیم، قوام، 1375، حمایت کیفری از محیط زیست، انتشارات سازمان حفاظت محیط زیست، تهران. - نامداری، روحانگیز و نجفیان، محسن، 1391، بررسی عوامل اجتماعی- اقتصادی مؤثر بر عملکرد زنان در حفظ محیط زیست، فصلنامه علمی- پژوهشی زن و فرهنگ، سال سوم، شمار15؛ 98-89. - ولایی، عیسی، 1384، الگوهای رفتار با طبیعت (محیط زیست) از دیدگاه قرآن و سنت، پایانامه دکتری(ph.d)، رشته علوم قرآن و احادیث، دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات، استاد راهنما دکتر محمد علی لسانس فشارکی. -Barr,S, 2003, Stratgies for Sustainability: Citizens and Responsible Environmental Behaviour, Area, Vol .35 ,No.3, pp.227-240. -Barr, S, 2007, Factors Influencing Environment Attitudes and Behaviors :A U.K.Case Study of Household Waste Management.Journal of Environment and Behavior.Vol.39 ,No.4, pp 435-473. 29. . -Kollmuss, A, Agyeman .J ,2002, Mind the Gap:Why People Act Environmentaly and What are the Barriers to Pro-environmental Behavior?Journal of Environmental Education Research, Vol.8. No.3, pp450-471.
-Quimbita & Pavel, 2005, Assessing On Environmental Attitude Development Model: Factor Influencing the Environmental Attitude of College Student
-Salehi, S, 2010, People and the Environment: A Study of Environmental Attitudes and Behavior in Iran, Lambert Academic Publishin.
Refrences in English:
- Adhami, A. and Akbarzadeh, Elham, 2011, Cultural factors affecting environmental preservation of Tehran (Case Study: Tehran Regions 5 and 18),journal Sociology First Year, First Issue, 62-38.
Alexander, Tyler and Fyjtr, Captivate, George, 1978, Ecology, translation by Karimi, A., Publication National Association for Protection of Natural Resources and Human Environment, Tehran.
-Azhdari, Afsun, 1994,Cultural Development and the Environment, Journal of Environmental Protection Agency, No. 39, 27-47.
-Eslamzadeh, Vahid, 1994, Introduction to Sociology, Environment, Green Party publication of the work.
- Barr,S, 2003, Stratgies for Sustainability:Citizens and Responsible Environmental Behaviour, Area, Vol .35 ,No.3, pp.227-240.
-Barr, S, 2007, Factors Influencing Environment Attitudes and Behaviors :AU.K.Case Study of Household Waste Management.Journal of Environment and Behavior.Vol.39 ,No.4, pp 435-473. 29.
- Dersner, Simon, 1996, Fundamentals of stability, translation by: Mahmoud DaneshvarKakhaki, S. Dehghanian and F. Dean Qezly, Ferdowsi University of Mashhad.
- EftekhariRoknoddin A. and F. Nia, Gharib, in 1996, a theory explaining the factors affecting their competence and knowledge of the rural environment, Journal of Agricultural Science and Technology, Volume 9, Number 1, 149-112.
- Feritiot, Capra, 2008, hidden connections: integrating the biological and social spheres of life in Sustainability Science, translated by Mohammad Hariri Akbari, publication of Nei, Tehran.
- Fahimi, Azizolah, 2009, the philosophy of environmental law and its effects, Journal - University of Qom, Number 3, 108-117.
- Geravandi, famous and popular woman, Abdul Hamid and Afsharzadeh, M., Nashmil, 2012, Sustainable Development, Environmental Modeling Using Grounded Theory, "Case study: village city ShervinehJavanroud', Journal of Rural Housing and Environment, 136, 67-78.
- Haqyqatyan, M. and Porafkary, N., and Ja'farinia, G., 2013, Environmental Impact of Social Behaviors on Social Development (Case Study: Employees of South Pars, Assaloyeh), Iranian Journal of Social Development Studies, Issue I, 136-153.
- Ismaili, F., 1998, Evaluation of the environmental attitudes of junior high school students in Tehran, bachelor thesis, Shahid Beheshti University
- Junaid, MJ, 1974, mining and environmental industries, Industrial Development and Renovation Organization of Iran, Tehran.
-Kollmuss, A, Agyeman .J ,2002, Mind the Gap:Why People Act Environmentaly and What are the Barriers to Pro-environmental Behavior?Journal of Environmental Education Research, Vol.8. No.3, pp450-471.
- Langroodi, H. and Azmi, Aiiz, 2012, Overview of environmental problems and solutions to solve the Iranian countryside, Journal of Rural Housing and Environment, 133, 101-115.
- Mir Azim, Kwame, 1997, the criminal protection of the environment, Publications Department of the Environment, Tehran.
- Mohseni, M., 1995, A survey of knowledge, attitudes and behaviors in the social, cultural, Research and Education, Ministry of Culture and Islamic Guidance, Tehran.
- Namdari, RouhAngiz and Najafian, M., 2013, Social factors - economic effects on women's performance in protecting the environment, Journal - Research woman and Culture, Third Year, Number 15, 98-89.
-Quimbita&Pavel, 2005, Assessing On Environmental Attitude Development Model: Factor Influencing the Environmental Attitude of College Student.
- Rashidi, Alireza and Rashidi, Maryam, 2012, Study of the media's role in protecting the environment and their effect on people's behavior and managers in terms of shaping consumer culture, cultural Engineering Magazine, Issue 55, 56, 31-33.
-Salehi, Sadeq and Imam Gholi, Luqman, 2013, Experimental studies related to environmental awareness and behavior (Sanandaj city study of urban and rural areas), social issues in Iran, the third year, No. 1, and 121-147.
- Salehi, S. and Karim, M., Sarah, 2012, examined the relationship between environmental knowledge and environmental behavior, Journal of Iranian Society of Cultural and Community Studies, No. 24, 173-160.
-Salehi, S, 2010, People and the Environment: A Study of Environmental Attitudes and Behavior in Iran, Lambert Academic Publishin.
- Sharepur, Mahmoud, 2009, examined the relationship between social capital and sports participation (Case of citizens 29-15 years old of Babol), the Journal, 37, 153-131.
- Soltani, B., 1995, issues of urban planning techniques, publisher: Center for Urban Studies and Iranian architecture.
- Sotoudeh, A. and PurasgharSangachyn, Farzam, 2010, survey reports and performance indicators of environmental sustainability in the years 2005-2008, and the position of Iran, Journal of Environment and Development, Year 1, No. 1, 72-51.
- Sutton, Philip W., 2013, Introduction to Environmental Sociology, translated by: Salehi, S., Publications of Samt in Tehran.
- Valaie, E., 2006, Patterns of behavior in nature (environment) in the Quran and Sunnah, Payanamh doctorate (Ph.D.), Qur'an and Hadith sciences, Islamic Azad University, Science and Research, Supervisor doctor Mohamed Ali Lesans Fesharaki.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 5,679 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,242 |