پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,230 |
| تعداد مقالات | 67,764 |
| تعداد مشاهده مقاله | 115,194,764 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,942,773 |
هفت خاندان دورة هخامنشی در مدارک مکتوب و باستان‌شناختی: نمونۀ گبریاس | ||
| پژوهش های ایران شناسی | ||
| مقاله 2، دوره 4، شماره 1، شهریور 1393، صفحه 17-36 اصل مقاله (497.47 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jis.2014.52666 | ||
| نویسندگان | ||
| بهمن فیروزمندی1؛ علی بهادری2 | ||
| 1دانشیار گروه باستانشناسی دانشگاه تهران | ||
| 2دانشجوی دکتری باستانشناسی دانشگاه تهران | ||
| چکیده | ||
| بسیاری از پدیده‌ها و تحولات تاریخی ایران باستان و از جمله دورة هخامنشی ریشه در ساختار قبیله‌ای جامعه و قدرت دارد. یکی از این پدیده‌ها هفت خاندان بزرگ است که به رهبری داریوش موفق شدند بردیا / گوماته را سرنگون کنند. نویسندگان باستان تأیید می‌کنند که از این زمان تا پایان دورة ساسانی هفت خاندان با اسامی گوناگون نقش مهمی در ساختار سیاسی، اقتصادی و نظامی ایران باستان ایفا کرده‌اند. گبریاس یکی از اعضای هفت خاندان زمان داریوش اول است که در سنگنبشتة بیستون شخصی از قبیلة پاتیشْوَری خوانده می‌شود و در گلنبشتههای باروی تختجمشید و نقوش مهر برجای‌مانده آثاری از او دیده می‌شود. با توجه به این مدارک، به نظر می‌رسد که گبریاس در مقام خان قبیلة پاتیشوری یکی از بزرگ مالکان منطقة شمال غرب فارس و جنوب شرق خوزستان بوده و قلمرو قبیلة پاتیشوری نیز در همین ناحیه قرار داشته است. لیدوما (جنجان فعلی)، محل کشف آثار متعدد معماری هخامنشی، احتمالاً مرکز منطقه‌ای/ قبیله‌ای گبریاس بوده است. گوردخمه‌های صخره‌ای هخامنشی شرق بهبهان را نیز می‌توان بدو نسبت داد. این منطقه شدیداً تحت تأثیر فرهنگ و هنر عیلام قرار داشته و همان گونه که از مهر شخصی گبریاس برمی‌آید، او نیز از این نفوذ برکنار نمانده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| هخامنشیان؛ هفت خاندان؛ گبریاس؛ گلنبشتههای تختجمشید؛ فهلیان | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The Seven Families of Achaemenid Period as Reflected in Textual and Archaeological Evidence: The Case Gobryas | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Bahman Firuzmandi1؛ Ali Bahadori2 | ||
| 1Associate Professor, Department of Archaeology, University of Tehran | ||
| 2Ph. D Candidate, Department of Archaeology University of Tehran | ||
| چکیده [English] | ||
| It is the tribal structure of society and power with which one can explain many developments in ancient Iran in particular in the Achaemenian period. The ancient authors confirm that seven families with various names played an important role in political, economic and military structures of Persia from this time up to the end of Sasanian period. By choosing Gobryas, described in the Old Persian and Elamite evidance as a Patischorian and a member of seven families during the reign of Darius I, as a case study, the present paper attempts to discuss this concept from a new perspective based on the Persepolis tablets and seal impressions preserved on them. In the light of this evidence, it seems that Gobryas as the leader of Patischorian tribe was one of major landlords of northwestern Fars and southeastern Khuzestan. It is suggested that this region was the house of Patischorian tribe. Further, it is argued that Liduma (modern Jenjan), where Achaemenid architectural works have been discovered, was probably a regional/tribal center of Gobryas. The Achaemenid rock-cut tombs in Behbahan might be attributed to Gobryas family. This region was influenced by Elamite culture and art and, as the personal seal of Gobryas indicates, Gobryas family was not separated from it. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Achaemenids, seven families, Gobryas, Persepolis tablets, Fahliyan | ||
| مراجع | ||
|
ارفعی، عبدالمجید (1370). شاهراه تختجمشید - شوش: برداشتی از گلنبشتههای باروی تختجمشید، در قافلهسالار سخن خانلری، تهران، البرز، صص 29-45. بهادری، علی (1393). قبایل و خاندانهای پارسی جنوب غرب ایران دورة هخامنشی در آثار باستان‌شناختی و گلنبشتههای تختجمشید، رسالة دکتری در گروه باستانشناسی دانشکدة ادبیات دانشگاه تهران. بریان، پیر (1386). وحدت سیاسی و تعامل فرهنگی در شاهنشاهی هخامنشی، ترجمة ناهید فروغان. تهران، اختران. گریسون، مارک و مارگارت کول روت (1390). اثر مهرهای هخامنشی برجای مانده بر گلنبشتههای باروی تختجمشید، ترجمة کمالالدین نیکنامی و علی بهادری، تهران، دانشگاه تهران.
Aperghis, G. G. 1998. The Persepolis Fortification Texts: Another Look, Achaemenid History XI: 35-62.
——————1999. Storehouses and System at Persepolis: Evidence from Persepolis Fortification Tablets, Journal of the Economic and Social History of the Orient 42: 152-93.
Arfaee, A. M. 2008a. The Geographical Background of the Persepolis Tablets, Doctoral Dissertation, University of Chicago.
—————2008b. Persepolis Fortification Tablets, Tehran.
Balcer, J. M. 1993. A Prosopographical Study of the Ancient Persians Royal and Noble, c. 550-450 B.C, Lewiston.
Boardman, J. 2000. Persia and the West: An Archaeological Investigation of the Genesis of Achaemenid Art, London.
Briant, P. 2002. From Cyrus to Alexander: A History of the Persian Empire, Winona Lake.
Brown, S. C. 1990. Media in the Achaemenid Period: The Late Iron Age in Central West Iran, Achaemenid History IV: 63-76.
Calmeyer, P. 1973. Zur Genese altiranischer Motive, AMI 6: 135-52.
————1975. Zur Genese altiranischer Motive III: Felsgräber, AMI 8: 99-113.
Cameron, G. G. 1942. Darius’ Daughter and the Persepolis Inscriptions, Journal of Near Eastern Studies 1: 214-18.
Cox, C. A. 1998. Household Interest: Property, Marriage Strategies and Family Dynamics in Ancient Athens, Princeton.
Curtis, J. 2005. Greek Influence on Achaemenid Art and Architecture, in A. Valling (ed.), The Greeks in the Eas (115-23), London.
Dandamayev, M. A. 1972. Politische und wirtschaftliche Geschichte, in G. Walser (ed.), Beiträge zur Achämenidengeschichte (15-58), Wiesbaden.
————————1976. Persien unter den ersten Achämeniden, Wiesbaden.
————————1999. Achaemenid Imperial Policies and Provincial Governments, Iranica Antiqua 34: 269-82.
Diakonoff, I. M. 1985. Media, in I. Gershevitch (ed.), Cambridge Ancient History of Iran, Vol. II: Median and Achaemenian Periods (36-148), Cambridge.
Garrison, M. B. 1991. Seals and the Elite at Persepolis: Some Observations on Early Achaemenid Persian Art, Ars Orientalis 21: 1-29.
——————1998. The Seals of Ašbazana, Achaemenid History XI: 115-131.
——————2006. The Late Neo-Elamite Glyptic Style: A Perspective from Fars, Bulletin of the Asia Institute 16: 65-102.
——————2011. The Seal of Kuraš the Anzanite, Son of Šešpeš (Teispes), PFS 93:* Susa, Anšan, Persepolis, in J. Alvarez-Mon and M. B. Gerrison (ed.), Elam and Persia (375-405), Eisenbrauns.
Gates, J. E, 2002. The Ethnicity Name Game: What Lies behind Graeco-Persian? Ars Orientalis 32: 105-132.
Gelb, I. J. Steinkeller, P. and Whiting, R. M. 1991. Earliest Land Tenure Systems in the Near East: Ancient Kudurrus, Chicago.
Goddeeris, A. 2007. The Old Babylonian Economy, in G. Leick (ed.), The Babylonian World (198-209), New York.
Hallock, R. T. 1969. Persepolis Fortification Tablets, Chicago.
—————1977. The Use of Seals on the Persepolis Fortification Tablets, in M. Gibson and R. D. Biggs (eds.), Seal and Sealings in the Ancient Near East (127-133), Malibu.
—————1978. Selected Fortification Texts, Cahiers de la D.A.F.I. 8: 109-136.
—————1985. The Evidence of Persepolis Tablets, in in I. Gershevitch (ed.), Cambridge Ancient History of Iran, Vol. II: Median and Achaemenian Periods (588-609), Cambridge.
Hansman, J. 1975. An Achaemenian Stronghold, Acta Iranica 6: 289-312.
Henkelman, W. M. 2003a. An Elamite Memorial: The Šumar of Cambyses and Hystaspes, Achaemenid History XIII: 101-172.
—————2003b. Persians, Medes and Elamites: Acculturation in the Neo-Elamite Period, in G. B. Lanfranchi, M. Roaf and R. Rollinger (eds.), Continuity of Empire(?): Assyria, Media, Persia (181-231), Padua.
—————2008a. The Other Gods Who Are: Studies in Elamite-Iranian Acculturation Based on the Persepolis Fortification Texts, Leiden.
—————. 2008b. From Gabae to Taoce: The Geography of the Central Administrative Province, in P. Briant, W. Henkelman and M. W. Stolper (eds.), L’archive des Fortifications de Persepolis: État des questions et perspectives de recherches (303-316), Paris.
—————2011. Of Tapyroi and Tablets, State and Tribes: The Historical Geography of Pastoralism in the Achaemenid Heartland in Greek and Elamite Sources, Bulletin of the Institute of Classical Studies 54/2: 1-16.
Henkelman, W.F.M. and Stolper, M.W. 2009. Ethnic identity and ethnic labeling at Persepolis: The Case of the Skudrians, in P. Briant and M. Chauveau (eds.), Organisation des pouvoirs et contacts culturels dans les pays de l’empire achéménide (271–329), Paris.
Herzfeld, E. 1941. Iran in the Ancient East, Oxford.
Hinz, W. 1961. Zu den Persepolis-Täfelchen, Zeitschrift der Deutschen Morgenländischen Gesellschaft 110: 236-51.
———1971. Persia, c. 2400-1800 B.C, in I. Edwards, C. Gadd and N. Hammond (eds.), Cambridge Ancient History, vol. 1, Part. 2, Early History of Middle East (644-680), Cambridge.
Huff, D. 1999. Das Medische Grabrelief von Deh Now, Studia Iranica 28: 7-40.
Ilan, D. 2011. Household Gleanings from Iron I Tel Dan, in A.Yasur-Landau, J. R. Ebeling and L. B. Mazow (eds.), Household Archaeology in Ancient Israel and Beyond (133-154), Leiden.
Jursa, M. 2007. The Babylonian Economy in the First Millennuium BC, in G. Leick (ed.), The Babylonian World (224-235), New York.
Kent, R. G. 1953. Old Persian: Grammar, Texts and Lexicon, New Haven.
Kleiss, W. 1978. Felsgräber südӧstlich von Behbahan, AMI 11: 87-89.
Koch, H. 1981. Steuern in der achämenidischen Persis? Zeitschrift für Assyriologie 70: 105-137.
———1986. Die achämenedische Poststrasse von Persepolis nach Susa, AMI 19: 133-147.
Lambton, A. K. S. 1953. Landlord and Peasant in Persia, Oxford.
Lewis, D. M. 1990. The Persepolis Fortification Texts, Achaemenid History IV: 1-6.
Luschey, H. 1968. Studien zu dem Darius-Relief Bisutun, AMI 1: 63-94.
Nasrabadi, B. M. 2005. Eine Steininschrift des Amar-Suen aus Tappeh Bormi (Iran), Zeitschrift für Assyriologie 95: 161-171.
Olmstead, A. T. 1948. History of the Persian Empire, Chicago.
Pollock, S. 1999. Ancient Mesopotamia: The Eden that Never Was, Cambridge.
Potts, D. T. 2008. The Persepolis Fortification Texts and the Royal Road: Another Look at the Fahliyan Area, in P. Briant, W. Henkelman and M.W. Stolper (eds.), Le archives des fortifications de Persépolis: État des questions et perspectives de recherches (275-301), Paris.
Potts, D. T. Asgari-Chaverdi, A. Petrie, C. A. Dusting, A. Farhadi, F. McRae, I. K. Shikhi, S. Wong, E. H. Lashkari, A. and Javanmard Zadeh, A. 2007. The Mamasani Archaeological Project, Stage Two: Excavations at Qaleh Kali (Tappeh Servan/Jinjun [MS 46]), Iran 45: 287-300.
Potts, D. T. Asgari-Chaverdi, 2009. Further Excavations at Qaleh Kali (MS 46) by the Joint ICAR-University of Sydney Mamasani Expedition: Results of the 2008 Season, Iranica Antiqua XLIV: 207-282.
Renger, J. 2007. Economy of Ancient Mesopotamia: A General outline, in G. Leick (ed.), The Babylonian World (187-197), New York.
Roaf, M. 1995. Media and Mesopotamia: History and Architecture, in J. Curtis (ed.), Later Mesopotamia and Iran Tribes and Empires (54-71), London.
Rollinger, R. 1998. Der Stammbaum des achaimenidischen Königshause oder die Frage der Legitimität der Herrschaft des Dareios, AMIT 30: 155-209.
Root, M. C. 1991. From the Heart: Powerful Persianisms in the Art of the Western Empire, Achaemenid History VI: 1-29.
Schmidt, E. F. 1970. Persepolis III, Chicago.
Schmitt, R. 2000. The Old Persian Inscriptions of Naqsh-i Rustam and Persepolis, London.
————2001. Gobryas, Encyclopaedia Iranica XI: 28-9.
Shahbazi, A. Sh. 1983. Darius’ Haft Kišvar, in H. Koch and D. N. Mackenzie (eds.), Kunst, Kultur und Geschichte der Achämenidenzeit und ihr Fortleben (239-46), Berlin.
—————2002a. Haft, Encyclopaedia Iranica XI: 511-15.
—————2002b. Haft Kešvar, Encyclopaedia Iranica XI: 519-22.
Stolper, M. W. 1985. Entrepreneurs and Empire: The Muraš Archive, the Murašu Firm and Persian Rule Babylonia, Leiden.
————1992. The Estate of Mardonius, Aula Orientalis 10: 211-221.
Stronach, D. 1997. Anshan and Parsa: Early Achaemenid History, Art and Architecture on the Iranian Plateau, in J. Curtis (ed.), Mesopotamia and Iran in the Persian Period: Conquest and Imperialism (35-53), London.
—————2003. The Tomb at Arjan and the History of Southwestern Iran in the Sixth Century BCE, in N. F. Miller and K. Abdi (eds.), Yeki Bud Yeki Nabud: Essays on the Archaeology of Iran in Honor of William M. Sumner (249-259), Los Angeles.
Sumner, W. M. 1994. Archaeological Measures of Cultural Continuity and the Arrival of the Persians in Fars, Achaemenid History VIII: 97-105.
Tuplin, C. 2008. Taxation and Death: Certainties in the Persepolis Fortification Archive? in P. Briant, W. M. Henkelman and M.W. Stolper (eds.), Le archives des fortifications de Persépolis: État des questions et perspectives de recherches (317-86), Paris.
Vogelsang, W. J. 1998. Medes, Scythians and Persian: The Rise of Darius in a North-South Perspective, Iranica Antiqua 33: 195-224.
von Voigtlander, E, N. 1978. The Bisitun Inscription of Darius the Great: Babylonian Version, London.
Wiesehӧfer, J. 2009. The Achaemenid Empire, in Ian Morris and Walter Scheidel (eds.), The Dynamics of Ancient Empires: State Power from Assyria to Byzantium (66-98), Oxford.
Young, T. C. 2003. Parsua, Parsa and Potsherds, in N. F. Miller and K. Abdi (eds.), Yeki Bud Yeki Nabud: Essays on the Archaeology of Iran in Honor of William M. Sumner (243-48), Los Angeles.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3,789 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,741 |
||