تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,573 |
تعداد مقالات | 71,036 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,504,385 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,768,488 |
بررسی نحوۀ گسترش فیزیکی شهر ارومیه با استفاده از مدل های کمی | ||
پژوهشهای جغرافیای انسانی | ||
مقاله 2، دوره 47، شماره 3، مهر 1394، صفحه 411-422 اصل مقاله (1.28 M) | ||
نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jhgr.2015.51278 | ||
نویسندگان | ||
اصغر عابدینی* 1؛ علی مصیب زاده1؛ مهسا شکرانی2 | ||
1استادیار گروه شهرسازی، دانشگاه ارومیه | ||
2کارشناس ارشد طراحی شهری، دانشگاه هنر اسلامی تبریز | ||
چکیده | ||
رشد ناموزون، گسترش افقی و پراکندهرویی در شهرها، از جمله مسائل و موضوعهای مهم در سطح جهانی و شهرهای امروزی است که سبب تخریب و از بینرفتن باغها و زمینهای کشاورزی اطراف شهرها و تبعات منفی دیگری شده و اهمیت هدایت آگاهانه و کنترل گسترش شهرها را دوچندان کرده است. هدف اصلی این پژوهش، بررسی چگونگی توسعة فیزیکی شهر ارومیه در چندین دهة اخیر است. بدینترتیب، مشخص میشود آیا این توسعه در راستای رسیدن به پایداری است یا گسترش این روند به ناپایداری هرچه بیشتر میانجامد.در این پژوهش، از روشهای مختلفی از جمله رویکرد تاریخی، توصیفی- تحلیلی و عملی به کمک مدل آنتروپی شانون و مدل هلدرن بهره گرفته شده است. نتایج نشان میدهد روند رشد و گسترش شهر ارومیه در سه دهة گذشته به ناپایداریها دامن زده و متناسب با نیازهای جمعیتی شهر نبوده است؛ بهطوریکه 9/69 درصد از رشد شهر، ناشی از افزایش جمعیت و 1/30 درصد آن ناشی از گسترش اسپرال و ناموزون شهری بوده است که فراتر از نیازهای جمعیتی است. این نبود تناسب سبب دستاندازی به زمینهای حاصلخیز کشاورزی اطراف شهر شده است. بدینترتیب، حراست از زمینهای حاصلخیز طبیعی و حفظ آن، اتخاذ رویکردهایی مناسب برای مقابله با این فرایند و حرکت بهسوی یکپارچگی و فشردگی شهری ضروری بهنظر میرسد. | ||
کلیدواژهها | ||
ارومیه؛ توسعة اسپرال؛ زمینهای کشاورزی؛ فرم شهری؛ مدلهای کمی | ||
مراجع | ||
ابراهیمزاده آسمین، حسین و عیسی ابراهیمزاده، 1389، تحلیلی بر عوامل گسترش فیزیکی و رشد اسپرال شهر طبس پس از زلزله با استفاده از مدل آنتروپی هلدرن، مجلة جغرافیا و توسعه، سال هشتم، شمارة 19، صص 25- 47. جنکس، مایک، بورتون، الیزابت و کتی ویلیامز، 1996، شهر فشرده، فرم پایدار شهری؟، انتشارات دانشگاه آکسفورد، آکسفورد. حکمتنیا، حسن و میرنجف موسوی، 1385، کاربرد مدل در جغرافیا با تأکید بر برنامهریزی شهری و ناحیهای، انتشارات نوین یزد، یزد. دانش، علیرضا و رضا بصیری مژدهی، 1387، منشور نوشهرگرایی، انتشارات شرکت پردازش و برنامهریزی شهری، تهران. رهنما، محمدرحیم و غلامرضا عباسزاده، 1367، اصول، مبانی و مدلهای سنجش فرم کالبدی شهری، انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد، مشهد. شماعی، علی، 1389، نقش الگوهای شهرسازی سنتی در شهرسازی مدرن شهر یزد، فصلنامة علمی- پژوهشی شهرهای ایرانی اسلامی، سال اول، شمارة 1، صص 93- 105. فخراحمدی، سیدمهدی، پورجعفر، محمدرضا و علیاکبر تقوایی، 1387، برنامهریزی توسعة درونشهری، روشها و ضرورتها، مطالعة موردی شهر دوگنبدان، نشریة هویت شهر، سال دوم، شمارة 2، صص 57- 68. مثنوی، محمدرضا، 1381، توسعة پایدار و پارادایمهای جدید توسعة شهری: شهر فشرده و شهر گسترده، مجلة محیطشناسی، سال بیستونهم، شمارة 31، صص 89- 104. مهندسین مشاور طرح و آمایش، 1389، طرح تجدیدنظر طرح جامع شهر ارومیه، جلد 1 و 2، سازمان مسکن و شهرسازی استان آذربایجان غربی، ارومیه. نوریان، فرشاد و محمدمهدی عبداللهی ثابت، 1386، تعیین معیارها و شاخصهای پایداری در محلۀ مسکونی، مجلۀ شهرنگار، سال نهم، شمارة 50، صص 49- 63. Consulting Engineers of Tarho Amayesh, 2010, The Revision Plan of Urmia's Comprehensive Plan, Vol. 1 & 2, Urmia, Housing and Urban Development Organization of West Azerbaijan. (In Persian)
Danesh, A. R. and Basiri Mojhdehi, R., 2008, The Charter of New Urbanism, Pardazesh and Urban Planning Association, Tehran. (In Persian)
Ebrahimzadeh Asmin, H., Ebrahimzadeh, Isa and Habibi, M. A., 2010, An Analysis on Physical Extension Factors and Spiral Pattern of Tabas City After Earthquake by Holdern Entropy Model, Geography and Development Quarterly, Vol. 8, No. 10, PP. 25-47. (In Persian)
Fakhr Ahmad, S. M., Pourjafar, M. R. and Taghvaei, A. A., 2008, Infill Development Planning, Methods and Necessities, Case Study: Dogonbadan(Gachsaran), Hoviate Shahr Quarterly, Vol. 2, No. 2, PP. 57-68. (In Persian)
Hekmatniya, H. and Moussavi, M. N., 2006, The Use of Models in Geography with Emphasis on Urban and Regional Planning, Novin Publications, Yazd. (In Persian)
Jenks, M., Burton, E. and Williams, K., 1996, The Compact City, A Sustainable Urban Form, Oxford Brooks University SPON Press, Oxford University, UK.
Masnavi, M. R., 2003, Sustainable Development and The New Urban Paradigms: The Compact City and Urban Dispersal Theories, Journal of Environment studies, Vol. 29, No. 31, PP. 89-104. (In Persian)
Noorian, F. and Abdollahi Sabet, M. M., 2007, Definition of Sustainability Criteria and Indicators in the Residential Neighborhoods, Shahrnegar Magazine, Vol. 9, No. 150, PP. 49-63. (In Persian)
Rahnama, M. R. and Abbaszadeh, Gh., 2008, Fundamentals and Models of Urban Form Measuring, Jihad Daneshgahi Publications, Mashhad. (In Persian)
Shammaei, A., 2010, The Role of Traditional Urban Planning Patterns in the Modern Urban Planning in Yazd, Journal of Studies on Iranian Islamic city, Vol. 1, No. 1, PP. 93-105. (In Persian) | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3,951 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,524 |