تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,533 |
تعداد مقالات | 70,523 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,136,041 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,241,265 |
نقد و بررسی ایدة خدا و دیگر ایدههای استعلایی عقل محض در فلسفة نظری کانت و کاربردهای آن | ||
مجله علمی " فلسفه دین " | ||
مقاله 2، دوره 7، شماره 6 - شماره پیاپی 475671، مرداد 1389، صفحه 29-68 اصل مقاله (416.8 K) | ||
نویسنده | ||
حسن مهرنیا | ||
مدرس پردیس قم، دانشگاه تهران | ||
چکیده | ||
بخش دیالکتیک استعلایی کتاب «نقد عقل محض» بر آن است تا با الحاق به بخش تحلیل استعلایی، تصویر دقیق و روشنی از نظام معرفتشناسانة کانت ارایه کند. از این رو، نقد کانت از آرای معرفتشناختی فیلسوفان تجربی مسلک و دفاع از نظریات عقلگرایان در بخش تحلیل استعلایی کتاب سنجش خرد ناب را باید در کنار دفاع او از تجربهگرایان و نقد فیلسوفان عقلگرا در بخش دیالکتیک استعلایی مطالعه نمود؛ زیرا بخش اخیر در واقع پایة دیگر نظریة شناخت کانت است. کانت در این بخش سه ایدة «خدا»، «نفس» و «جهان» را به عنوان ایدههای استعلایی عقل محض به کار میبرد و معتقد است از آنجا که عقل میل بیحد و حصری به فراروی از قلمرو مشروط به سمت امور ناشناخته و نامشروط دارد، در حالی که منطقاً او را یارای این تعالیجویی نیست، لذا گرفتار مغالطه و تعارض میگردد. در این نوشتار، ضمن بیان روایتهای مختلف کانت از کارکرد(های) ایده های استعلایی عقل محض، اولاً نشان داده خواهد شد که ایده های خدا، نفس و بویژه با استعانت از تجربه و داده های حسی و به نحو «تنظیمی»، فاهمه را در رسیدن به کمال خود مدد رسانده و به وحدت و سامان بخشی ذهنی احکام و مبادی فاهمه می پردازند؛ | ||
کلیدواژهها | ||
ایدههای استعلایی؛ تنظیمی و تقویمی.؛ حالّ؛ عقل؛ فاهمه | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,492 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,359 |