پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,225 |
| تعداد مقالات | 67,685 |
| تعداد مشاهده مقاله | 115,001,810 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,680,648 |
مبانی و کاربرد قاعده"الاتفاقی"نزد ابن سینا و ارسطو | ||
| مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی(منتشر نمی شود) | ||
| مقاله 4، 1تا4، شماره 133 - شماره پیاپی 1003، فروردین 1374 اصل مقاله (551.89 K) | ||
| نویسنده | ||
| دکترمحمدعلی اژه ای* | ||
| چکیده | ||
| قاعده"الاتفاقی"یکی از قواعد فلسفه اسلامی به حساب آمده است‘و از این حیث که تصور میرود استنتاج احکام علوم تجربی بر اساس آن قرار دارد از اهمیت ویژه ای برخوردار است.مرحوم شهابی (مجتهد خراسانی)در کتاب رهبر خرد در مبحث مجربات‘در حالیکه تفسیر رایج و سنتی این قاعده را میپذیرد ‘ درستی احکام حاصله از آن را مورد تردید قرار میدهد.علامه شهید سیدمحمدباقر صدر در کتاب الاسس المنطقیه للاستقراء صحت این قاعده را به عنوان یک قاعده قبلی عقلی مورد تردید قرار میدهد‘واستدلال میکند که این قاعده حداکثر خود یک قاعده تجربی است‘ولذا نمیتوان درستی احکام علوم تجربی را بدان متکی ساخت. نویسنده این مقاله این قاعده را درآثار ارسطو وابن سینا به تفصیل بررسی میکند و نشان میدهد که مضمون این قاعده چنانکه در برهان شفا به کار گرفته شده است خلاف آن چیزی است که از گفته ارسطو میتوان برداشت نمود‘وخلاف آن چیزی است که ابن سینا خود در طبیعیات شفاء به هنگام بررسی"امراتفاقی" بیان داشته است .با این حال تأکید شده است که این قاعده در برهان شفا برای مشخص کردن علتی به کار میرود که براساس اعتقاد به اصل علیت میدانیم لامحاله موجود است ‘ و نه برای تبدیل رابطه مقارنت به رابطه سبیبیت چنانکه اخیراً تصور شده است . در ضمن به برخی از اشکالات تفسیر مرحوم صدر از این قاعده اشاره گردیده و در پایان به نظرات کانت و هیوم نیز در تأیید صحت نحوة استدلال ابن سینا اشاره شده است. | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| - | ||
| چکیده [English] | ||
| It is a standard view among Moslem Philosophers SInce Avicenna that the propositions of empirical sciences are in fact the conclusions of an imperceived syllogism. According to this view the validity of an inductive argument is based upon an implicit deduction which accompanies every inductive argument. The major premiss in the deduction is the conditional "if the sequence of events is a matter of chance it would not be possible for it to occur frequently". This conditional proposistion is often referred to as the "Rule of AI-Ettefaghi". However, the correctness of the rule has been called into question recently, notably by Shahid Sadr. This paper is an attempt to trace the rule in the writings of Aristotle first, and then to compare the use it is being put into in his writings with those in the writings of Avicenna. It is shown here that when the rule is used in Shifa '5 Kitab al Borhan it is used to justify our inductive generalizations (i.c, it is used to identify a cause that we know of its existence already). This is a totally different application of the rule from what we find in Aristotle's Physics. It is also explained that in Kitab al- Borhan the rule is not used to make a necessary connection out of a contingent one, as it has been assumed nowadays erroneously. Also some difficulties with the critic's interpretation of the rule is being discussed. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| - | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,745 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 726 |
||