
تعداد نشریات | 163 |
تعداد شمارهها | 6,714 |
تعداد مقالات | 72,516 |
تعداد مشاهده مقاله | 130,617,873 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 102,872,022 |
تغییرات رژیم در نظامهای اجتماعی-اکولوژیک: از بحران تا تابآوری | ||
نشریه دانشجویی زیست سپهر | ||
مقاله 10، دوره 18، شماره 1، اردیبهشت 1404، صفحه 81-94 اصل مقاله (2.12 M) | ||
نوع مقاله: مروری | ||
نویسنده | ||
مجید رحیمی* | ||
موسسه کسب و کار اجتماعی، دانشگاه تهران، تهران، ایران. | ||
چکیده | ||
تغییرات رژیم در نظامهای اجتماعی-اکولوژیک (SES) بهعنوان تغییرات عمده و ناگهانی در ساختار و عملکرد این سیستمهای بههمپیوسته تعریف میشوند که میتوانند پیامدهای عمیقی برای خدمات اکوسیستمی و بهزیستی انسانی داشته باشند. این تغییرات ناشی از تعاملات پیچیده بین عوامل مختلف، از جمله فشارهای محیطی و هنجارهای اجتماعی است. حلقههای بازخورد در این فرآیند نقش حیاتی دارند و میتوانند به تثبیت یا بیثباتی سیستم کمک کنند. نقاط بحرانی، آستانههایی هستند که عبور از آنها منجر به تغییر به یک رژیم جدید میشود و شناسایی سیگنالهای هشدار اولیه برای مدیریت پیشگیرانه ضروری است. تغییرات رژیم میتوانند در مقیاسهای فضایی و زمانی مختلف، از اکوسیستمهای محلی تا بیومهای جهانی و از اختلالات کوتاهمدت تا روندهای بلندمدت اتفاق بیفتند. این تغییرات معمولاً ناشی از ترکیبی از فشارهای تدریجی مانند تغییرات اقلیمی، آلودگی یا تخریب زیستگاه و شوکهای ناگهانی، ازجمله مخاطرات طبیعی یا رویدادهای قابلتوجه انسانی هستند. درک فرآیندهای در پس این تغییرات برای توسعه راهبردهای مدیریت مؤثر و افزایش تابآوری ضروری است. با شناسایی عوامل، فرآیندها و پیامدهای این تغییرات، محققان و سیاستگذاران میتوانند برای پیشگیری از تغییرات ناخواسته و ترویج استفاده پایدار از منابع طبیعی کار کنند. این مطالعه بر اهمیت رویکردهای یکپارچه تأکید دارد که ابعاد اجتماعی و اکولوژیک را در نظر میگیرد تا تابآوری نظامهای اجتماعی-اکولوژیک را افزایش دهد. | ||
کلیدواژهها | ||
پویاییهای اکولوژیکی؛ حالتهای پایدار جایگزین؛ سیگنالهای هشدار اولیه؛ نقاط بحرانی؛ حلقههای بازخورد | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 161 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 13 |