پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 162 |
| تعداد شماره‌ها | 6,623 |
| تعداد مقالات | 71,546 |
| تعداد مشاهده مقاله | 126,903,316 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 99,953,176 |
بازنمایی آموزش تاریخ در شورای عالی معارف و فرهنگ (۱۳۰۱-۱۳۲۰ش): دوران پایه‌گذاری تا تکامل | ||
| تاریخ علم | ||
| دوره 22، شماره 1 - شماره پیاپی 36، شهریور 1403، صفحه 87-132 اصل مقاله (3.26 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jihs.2024.383414.371805 | ||
| نویسنده | ||
| امیر کریمی* | ||
| دکتری، گروه تاریخ، دانشکده حقوق و علوم اجتماعی، دانشگاه تبریز، آذربایجان شرقی، ایران و مربی پژوهشی آموزش تاریخ در دانشگاه فرهنگیان. | ||
| چکیده | ||
| شورای عالی معارف (و بعداً فرهنگ) که بعد از انقلاب مشروطه در سال ۱۳۰۱ ش. تأسیس شد، نهادی قانون‌گذار و مؤثر در نظام آموزش کشور محسوب می‌شد. این نهاد در ابعاد مختلفی فعالیت داشته که آموزش علوم اجتماعی، ازجمله تاریخ، جزء مواردی بود که به آن توجه داشته است. بااین‌حال تاکنون تحقیقات علمی توجه‌شان را به این موضوع معطوف نکرده‌اند و در این راستا هدف از پژوهش حاضر کشف روند تدوین و تکمیل آموزش تاریخ در شورای عالی معارف از سال ۱۳۰۱ ش تا ۱۳۱۷ ش و شورای عالی فرهنگ از سال ۱۳۱۷ ش تا ۱۳۲۰ش مقارن سقوط رضاشاه است. اصالت این تحقیق بر اساس صورت‌جلسات شورای عالی معارف بوده است. نتایج تحقیق نشان داد که دورهٔ قاجار را می‌توان دورهٔ «پایه‌گذاری» آموزش تاریخ نامید؛ اما آموزش تاریخ در نظام آموزشی ایران به‌ویژه در دوره‌های مختلف، به‌ویژه در زمان حکومت رضاشاه، با رویکردی ملی‌گرایانه و تنوع محتوای درسی همراه بوده است و به نوعی روند «تکامل» خود را طی کرده است. این آموزش تاریخ، شامل جنبه‌های مختلف تاریخ ایران، جهان و اروپا می‌شود و به تبیین فرهنگ و تمدن‌های مختلف می‌پردازد. در این دوره شورا در عرصه-های مختلفی (آموزش ابتدایی، متوسطه و عالی) آموزش تاریخ را وارد می‌کند | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| آموزش و پرورش؛ آموزش تاریخ؛ تاریخ آموزش؛ تاریخ معاصر ایران؛ شورای عالی معارف | ||
| مراجع | ||
|
احمدی، محمود طاهر، «پیشگامان تألیف کتاب‌های درسی آموزش فارسی در عصر مشروطه»، گنجینه اسناد، 62، 1385. حسینی روحالامینی، جمیلهالسادات، سیر تحول برنامه‌های درسی ابتدایی و راهنمایی (1301 تا 1384 شمسی)، تهران: نورالثقلین، 1385. راعی گلوجه، سجاد و داریوش رحمانیان، «سیاست و آموزش در دورة پهلوی دوم؛ بررسی موردی علل، چگونگی و فرایند تغییر مباحث و مصوبات شورای عالی فرهنگ:1320 ـ 1332»، تاریخ اسلام و ایران، 27, 35, 57-80، 1396. دولت‌آبادی، یحیی، حیات یحیی، جلد: ۱، تهران: عطار، 1371. شوهانی، اصغر (سیاوش)، «شورای عالی معارف؛ موافقان و مخالفان»، پیام بهارستان، شماره 7، 1389. صافی، احمد، سازمان و قوانین آموزش‌وپرورش ایران، تهران: سمت، چاپ چهاردهم، 1385. صافی، احمد، «نقش شورای عالی آموزش‌وپرورش در پیشبرد نظام آموزش‌وپرورش»، فصلنامة تعلیم و تربیت (آموزش‌وپرورش). شماره 24، 1369. فراهانی، حسن، روزشمار تاریخ معاصر ایران، جلد: 2، تهران: مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسى، 1385 ه.ش. فراهانی، حسن، روزشمار تاریخ معاصر ایران، جلد: ۳، تهران: مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسى، 1385 ه.ش. کهندانی، مصطفی، تاریخ تطور و تحول شورای عالی آموزش‌وپرورش 1275 تا 1388 ه.ش، تهران: نور الثقلین، 1390. کهندانی، مصطفی، تاریخچه شورای عالی آموزش‌وپرورش، تهران: نور الثقلین، 1392. کهندانی، مصطفی، لوایح و قوانین تشکیل شورای عالی معارف، فرهنگ، آموزش‌وپرورش، تهران: دبیرخانه شورای عالی آموزش‌وپرورش، 1379. کهنه پوشی، سید مصلح، مصطفی مهرآیین، مجید کاشانی، مهرداد نوابخش و بهرام قدیمی، «تحلیل جامعه‌شناختی گفتمان سیاست زبانی در دوره‌ی پهلوی اول (با تأکید بر مصوبات شورای عالی معارف)»، تاریخ اسلام و ایران، 31, 51, 169-195، 1400. مؤلف ناشناس، «تاریخچه مختصر تشکیل شورای عالی آموزش‌وپرورش و دبیرخانه آن»، فصلنامه تعلیم و تربیت (آموزش‌وپرورش). شماره 4، 1364. وجدانی، فرزین، تحول تاریخنگاری در ایران معاصر؛ آموزش، ملیگرایی و فرهنگ نشر، ترجمه امیرسعید الهی، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب پارسه، 1402. هدایی، محمد، «بیست سال آزمودن و جستن: نگاهی به برنامه‌های درسی دوره متوسطه عمومی در دو دهه نخست قرن حاضر»، تعلیم و تربیت، سال بیست و پنجم، شماره 2 (پیاپی 98)، 1388. یزدانی، مرضیه، «تاریخچه معارف در ایران بازخوانی گزارش از رویکرد ایران به گسترش فرهنگ و ایجاد مؤسسات آموزشی»، فصلنامه گنجینه اسناد، شماره 31 و 32، 1377. «نگاهی به اسناد یک‌صد ساله یک نهاد از شورای عالی معارف تا شورای عالی آموزش‌وپرورش»، 1402. قابل‌دسترس در: https://www.ibna.ir. «قانون اجازه تأسیس شعب شورای عالی معارف در مراکز مهمه ایالات و ولایات»، مصوبات مجلس شورا، ماده 3، دوره 6. «قانون شورای عالی معارف»، مصوبات مجلس شورا، ماده 15، دوره 3.
اسناد صورت مذاکرات جلسات شورای عالی آموزش‌وپرورش (معارف)، تهران: دبیرخانهٔ شورای عالی آموزش‌وپرورش.شمارهٔ جلسات در سال‌ها از این قرار است: ۱۳۰۱: جلسه‌های ۱، ۲، ۴، ۵، ۶؛ ۱۳۰۲: جلسه‌های ۲۶، ۲۷، ۲۸، ۳۰، ۳۹، ۴۰، ۴۹؛ ۱۳۰۳: جلسه‌های ۴،۱۰، ۱۷، ۱۹؛ ۱۳۰۴: جلسهٔ ۳۱؛ ۱۳۰۶: جلسه‌های ۸۶، ۸۷، ۸۹، ۹۰؛ ۱۳۰۷: جلسه‌های ۱۱۲، ۱۱۵، ۱۱۸، ۱۱۹، ۱۲۰، ۱۲۳؛ ۱۳۰۸: جلسه‌های ۱۳۶، ۱۴۳، ۱۴۷، ۱۴۸، ۱۶۰؛ ۱۳۰۹: جلسه‌های ۱۶۴، ۱۸۲؛ ۱۳۱۰: جلسه‌های ۱۸۶، ۱۹۲، ۱۹۴، ۱۹۵، ۱۹۶؛ ۱۳۱۲: جلسهٔ ۲۶۰؛ ۱۳۱۳:جلسه‌های ۲۸۵، ۲۸۷، ۲۸۹، ۲۹۱، ۳۰۰؛ ۱۳۱۴: جلسهٔ ۳۱۷؛ ۱۳۱۵: جلسه‌های ۳۳۲، ۳۳۷، ۳۳۹، ۳۴۰؛ ۱۳۱۶: جلسه‌های ۳۵۱، ۳۵۶، ۳۵۹، ۳۶۱، ۳۶۴؛ ۱۳۱۷: جلسه‌های ۳۶۵، ۳۶۸، ۳۷۰، ۳۷۱، ۳۷۲، ۳۷۴، ۳۸۳؛ ۱۳۱۸: جلسه‌های ۳۹۴، ۳۹۹؛ ۱۳۱۹: جلسه‌های ۴۱۷، ۴۲۰؛ ۱۳۲۰: جلسه‌های ۴۲۲، ۴۳۴. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 92 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 30 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب