
تعداد نشریات | 162 |
تعداد شمارهها | 6,695 |
تعداد مقالات | 72,295 |
تعداد مشاهده مقاله | 129,363,916 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 102,213,286 |
تمایز رویکرد سیاسی با رویکرد فلسفی به مفهوم غربزدگی در اندیشه آلاحمد و شایگان | ||
فصلنامه علمی نظریههای اجتماعی متفکران مسلمان | ||
دوره 14، شماره 4، دی 1403، صفحه 1-19 اصل مقاله (1.09 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jstmt.2024.370747.1686 | ||
نویسندگان | ||
محمد نژادایران* 1؛ روژان حسام قاضی2 | ||
1دکتری تخصصی علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات، تهران، ایران. | ||
2استادیار گروه علوم سیاسی، واحد رباط کریم، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. | ||
چکیده | ||
این پژوهش باهدف بررسی مقایسهای مفهوم غربزدگی در ادبیات فکری روشنفکران ایرانی، بهصورت موردی داریوش شایگان و جلال آلاحمد، برای فهم ریشه تمایزات دیدگاههای آنها انجام شده و در آن سعی شده تا ضمن تحلیل نگرش آلاحمد و شایگان به این مفهوم، دو رویکرد متفاوت سیاسی و فلسفی حاکم بر نگرش روشنفکران ایران در مواجهه با سیطره فرهنگ و تمدن غربی بر جامعه ایرانی تبیین و راهکارهای آنها برای رهایی از این وضعیت مورد ارزیابی و مقایسه قرار گیرد. روش تحلیلی - مقایسهای در این پژوهش موردتوجه بوده که با بهکارگیری آن سعی شده ضمن تحلیل مفهوم غربزدگی در ادبیات فکری این دو روشنفکر و بررسی نسبت خاستگاه فکری آنها با ادبیات فکری و تمایز اساسی میان آنها مورد بررسی قرار گیرد. یافته اصلی پژوهش نشانگر آن است که تمایز اصلی مفهوم غربزدگی اندیشه آلاحمد و شایگان، ریشه در رویکرد متفاوت فلسفی و سیاسی آنها در بررسی نسبت میان تمدن مدرن غربی با فرهنگ و تمدنهای غیراروپایی است. نتیجه کلی نشان میدهد که رویکرد سیاسی و اقتصادی آلاحمد منجر به استفاده پسااستعماری مفهوم غربزدگی شده درحالیکه نگاه فلسفی شایگان که مبتنی بر نقد هستیشناختی مدرنیته است، دیدگاههای وی را بهسوی نگرشهای پسامدرن سوق داده است. | ||
کلیدواژهها | ||
جلال آلاحمد؛ داریوش شایگان؛ سنت؛ غربزدگی؛ مدرنیته | ||
سایر فایل های مرتبط با مقاله
|
||
مراجع | ||
آشوری، داریوش (1347). اشاراتی به غربزدگی و اشتباهات آن. مجله فردوسی، شماره 857.
آشوری، داریوش (1376). ما و مدرنیته. تهران: صراط.
آلاحمد، جلال (1345). کارنامه سهساله. تهران: رواق.
آلاحمد، جلال (1355). سه مقاله دیگر. تهران: رواق.
آلاحمد، جلال (1357 الف). ارزیابی شتابزده. تهران: رواق.
آلاحمد، جلال (1357 ب). نفرین زمین. تهران: رواق.
آلاحمد، جلال (1372). در خدمت و خیانت روشنفکران. تهران: فردوس.
آلاحمد، جلال (1373). غربزدگی. تهران: فردوس
آلاحمد، جلال (1376). مدیر مدرسه. تهران: معیار علم.
آلاحمد، جلال (1383). خسی در میقات. تهران: فردوس.
براهنی، رضا (1393). قصهنویسی. تهران: نشر نگاه.
برمن، مارشال (1379). تجربه مدرنیته. ترجمه مراد فرهادپور، تهران: طرح نو.
بروجردی، مهرزاد (1377). روشنفکران ایرانی و غرب. تهران: فرزان روز.
بهنام، جمشید (1359) ایرانیان و اندیشه تجدد. تهران فرزان روز.
دهباشی، علی (1378). یادنامه جلال آلاحمد، تهران: نشر شهاب.
شادمان، فخرالدین (1326). تسخیر تمدن فرنگی. تهران: چاپخانه ایران.
شایگان، داریوش (1355). بتهای ذهنی و خاطرههای ازلی. تهران: امیرکبیر.
شایگان، داریوش (1356). آسیا در برابر غرب. تهران: امیرکبیر.
شایگان، داریوش (1373 الف). ایدئولوژی شدن سنّت. ترجمۀ مهرداد مهربان. کیان، 4(19)، صص 19-10.
شایگان، داریوش (1373 ب). هانری کربن: آفاق تفکر معنوی اسلام ایرانی. ترجمۀ باقر پرهام. تهران: فرزان روز.
شایگان، داریوش (1374). زیر آسمانهای جهان: گفتگوی داریوش شایگان با رامین جهانبگلو. ترجمه نازی عظیما، تهران: فرزان روز.
شایگان، داریوش (1380). افسونزدگی جدید: هویت چهلتکه و تفکر سیار. ترجمۀ فاطمه ولیانی، تهران: فرزان روز.
شایگان، داریوش (1397). قصه یک گسست. مجله بخارا، 1(124)، خرداد و تیر.
گلدستون، جک. (1385). مطالعات نظری، تطبیقی و تاریخی در باب انقلابها. ترجمه محمدتقی دل افروز، چاپ اول، تهران: نشر کویر.
صادقی شهپر، علی. (1387). روش شناسی عرفان تطبیقی. پژوهشنامه ادیان، 2(4)، دوره پاییز و زمستان.
فانون، فرانتیس (1361). مغضوبین زمین، به کوشش باقری. تهران: مولی.
فردید، سید احمد (1395). غرب و غربزدگی. تهران: فرنو.
فکوهی، ناصر (1383). انسانشناسی شهری. تهران: نشر نی.
قاضیان، حسین (1386). جلال آلاحمد و گذار از سنت به تجدد. تهران: کویر.
قانعیراد، ﻣﺤﻤﺪاﻣﯿﻦ (1388). «ناامنی هستیشناختی زندگی شهری در آثار روشنفکران ادبی». مجلّه مطالعات اجتماعی ایران، 3(2)، 85-62.
قیصری، علی (1383). روشنفکران ایران در قرن بیستم، تهران: هرمس.
عبدالکریمی، بیژن (1389). جلال آلاحمد، غربزدگی و ضرورت بازگشت به سنت. غربشناسی بنیادی، 1(2)، پاییز و زمستان.
معارف، عباس (1380). نگاهی دوباره به مبادی حکمت انسی. تهران: رایزن.
میرسپاسی، علی (1384). تأملی درباره مدرنیته ایرانی. تهران: طرح نو.
میرسپاسی، علی (1386). روشنفکران ایران: روایتهای یاس و امید. ترجمه عباس مخبر، تهران: توسعه.
نژادایران، محمد. حسام قاضی، روژان (1401). غربزدگی جلال آلاحمد نقدی بر مدرنیسم سطحی و مدرنیزاسیون وابسته عصر پهلوی. فصلنامه نظریههای اجتماعی متفکران مسلمان، 1(25)، تابستان 1401.
نوذری، حسینعلی (1387). فلسفه تاریخ روش شناسی و تاریخ نگاری. چاپ اول، تهران: نشر طرح نو.
نیچه، فریدریش (1352). دجال. ترجمه عبدالعلی دستغیب. تهران: آگاه.
نیچه، فریدریش (1376). اراده معطوف به قدرت، ترجمه محمدباقر هوشیار. تهران: فرزان روز.
هاشمی، محمد منصور (1383). هویت اندیشان و میراث فکری احمد فردید. تهران: نشر کویر.
Babich, B. (1994). Nietzsche’s philosophy of Science: Reflecting Science on the ground.of art and Life. Albany: State University of New York Press.
Behnam, Jamshid (1979) Iranians and the Thought of Modernity. Tehran Farzan Rooz.
Heidegger, M. (1962). Being and Time. Translated by John Macquarrie & Edward Robinson. London: SCM Press.
Campbell, T. (2011). Improper Life: Technology and Biopolitics from Heidegger to Agamben. London: Univ Of Minnesota Press.
Shayegan, D. (1992). Cultural Schizophernia; Islamic Societies Confronting the West. London: Syracuse University Press. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 170 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 193 |