سامانه پشتیبانی خدمات اطلاعات

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات161
تعداد شماره‌ها6,532
تعداد مقالات70,501
تعداد مشاهده مقاله124,114,725
تعداد دریافت فایل اصل مقاله97,218,527
امیدی, جلیل. (1403). بیان تمثیلی قوانین کیفری و شاخص‌های کیفیت قانون؛ چالش و رهیافت تفسیری. , 11(1), 60-41. doi: 10.22059/jqclcs.2024.384751.1952
جلیل امیدی. "بیان تمثیلی قوانین کیفری و شاخص‌های کیفیت قانون؛ چالش و رهیافت تفسیری". , 11, 1, 1403, 60-41. doi: 10.22059/jqclcs.2024.384751.1952
امیدی, جلیل. (1403). 'بیان تمثیلی قوانین کیفری و شاخص‌های کیفیت قانون؛ چالش و رهیافت تفسیری', , 11(1), pp. 60-41. doi: 10.22059/jqclcs.2024.384751.1952
امیدی, جلیل. بیان تمثیلی قوانین کیفری و شاخص‌های کیفیت قانون؛ چالش و رهیافت تفسیری. , 1403; 11(1): 60-41. doi: 10.22059/jqclcs.2024.384751.1952

بیان تمثیلی قوانین کیفری و شاخص‌های کیفیت قانون؛ چالش و رهیافت تفسیری

مطالعات حقوق کیفری و جرم شناسی
مقاله 3، دوره 11، شماره 1، آذر 1403، صفحه 60-41    اصل مقاله (342.29 K)
نوع مقاله: علمی - پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jqclcs.2024.384751.1952
نویسنده
جلیل امیدی*
استاد گروه فقه شافعی، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.
چکیده
از جمله شاخص‌های کیفیت قانون، شفافیت و قابلیت پیش‌بینی آن است؛ یعنی معنای موردنظر مقنن چنان روشن باشد که شهروندان عادی شخصاً یا به کمک مشاور حقوقی به‌سادگی بتوانند از عهدۀ فهم آن برآیند و به‌راحتی رابطۀ رفتار خود با قانون و نتایج برخورد این دو را پیش‌بینی کنند. در بیان تمثیلی قانون که مثال‌هایی از یک مفهوم کلی مورد حکم واقع می‌شود و تشخیص مضوعات مشابه به مفسران و مجریان واگذار می‌گردد، خودبه‌خود دو شاخص شفافیت و قابلیت پیش‌بینی قانون تضعیف و پای تفسیر و تأویل و مقایسه و تشبیه به بحث باز می‌شود. در چنین وضعیتی سوء تفسیر قانون، توازن حقوق و آزادی‌های اشخاص و منافع عمومی را در معرض تهدید قرار می‌دهد. در این‌گونه موارد بر مبنای منطق حقوقی و اصول تفسیر قوانین کیفری و با تکیه بر ذوق سلیم باید روح آن مفهوم کلی یا وصف مشترک مثال‌های آن یا حکمت وضع قانون یا ارزش مورد حمایت مقنن را پیدا کرد و مناط حکم و ملاک ترسیم قلمرو قانون و تشخیص مصداق‌های آن به‌‌شمار آورد. این رهیافت تفسیری که قضات انگلیسی بیشتر از دیگران آن‌ را به‌کار گرفته‌اند، در تفسیر قوانین کیفری ما هم به‌دلیل کثرت مقررات تمثیلی و سوء تفسیر آنها در مراجع قضایی، موقعیت اجرایی چشمگیری دارد. این مقاله پس از معرفی موضوع و بیان چگونگی برخورد آن با شاخص‌های کیفیت قانون، به تحلیل نمونه‌ای از سوءبرداشت‌های قضایی و بیان رهیافت تفسیری آن می‌پردازد.
کلیدواژه‌ها
بیان تمثیلی؛ حکمت وضع قانون؛ رهیافت تفسیری؛ شفافیت قانون؛ قابلیت پیش‌بینی قانون؛ کیفیت قانون
مراجع
منابع

     الف) فارسی و عربی

  1. قرآن مجید.
  2. آزمایش، علی (1352). «بررسی انتقادی قانون مجازات عمومی 1352». نشریة دانشکدة حقوق و علوم سیاسی، (13)، 1-22.
  3. استجازۀ رؤسای قوۀ قضاییه، 1397-1399.
  4. امیدی، جلیل (1398). تفسیر قوانین جزایی. تهران: میزان.
  5. البستانی، فؤاد افرام (2016). منجد الطلاب. بیروت: دارالمشرق.
  6. بلخی، جلال‌الدین محمد (1385). مثنوی معنوی. نسخۀ نیکلسون، تهران: ققنوس.
  7. پاد، ابراهیم (1348). حقوق کیفری اختصاصی. چ دوم، تهران: دانشگاه تهران.
  8. استین، پیتر (1387). «تفسیر و استدلال حقوقی در حقوق رم». ترجمه رحیم فروغی نیک، مجلۀ حقوقی دادگستری، (62-63)، 273-302.
  9. دلماس مارتی، می‌ری (1393). نظام‌های بزرگ سیاست جنایی. برگردان، علی حسین نجفی ابرندآبادی، چ دوم، تهران: میزان.
  10. شبستری، محمود (1399). گلشن راز به تصحیح حسن الهی قمشه‌ای. تهران: آگاه.
  11. قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، 1358-1368.
  12. قانون اخلال در نظام اقتصادی کشور، مصوب 1369.
  13. قانون تشدید مجازات مرتکبین اختلاس و ارتشا و کلاهبرداری، مصوب 1367.
  14. قانون جرائم رایانه‌ای، مصوب 1388.
  15. قانون مجازات اسلامی، مصوب 1375-1392.
  16. مجمع عمومی سازمان ملل متحد، اعلامیه جهانی حقوق بشر، 1948.
  17. مجمع عمومی سازمان ملل متحد، کنوانسیون بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی، 1966.
  18. محسنی، مرتضی؛ کلانتریان، مرتضی (بی‌تا). مجموعه نظرهای مشورتی ادارۀ حقوقی وزارت دادگستری در زمینة مسائل کیفری. تهران: وزارت دادگستری.
 

ب) انگلیسی

  1. Bart van der Sloot (2020). “JIPITEC”. Journal of Intellectual Property, Information Technology and E-Commerce Law, 11 (3).
  2. Black, H. C., (1991). Black's law dictionary. 6th, ed., U.S. A
  3. Council of Europe (1950). Convention for the Protection of Human Rights and Fundamental Freedoms.
  4. Kiralfy, A.K. R. (1990). the Englishe legal system. 8th ed., London, Sweet and Maxwell.
  5. Walker, R. J. (1990). the English legal system. 6th ed., London, Butterworth, 1985.
  6. Ingman, T. (1990) the English legal process. 3rd ed., London, Blackstone.
  7. R.J. Walker (1985). The English legal system. London, Butterworth.
  8. UNITET NATIONS ORGANIZATION (1984). Convention against Torture and Other Cruel. Inhuman or Degrading Treatment or Punishment.
  9. Vasan, R.S. (1980). Latin Words and Phrases for Lawyers. Canada, Law and Busness.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 36
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 29


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب